< Πραξεις 22 >
1 Ἄνδρες ἀδελφοὶ καὶ πατέρες, ἀκούσατέ μου τῆς πρὸς ὑμᾶς νυνὶ ἀπολογίας.
Boe ma, Paulus olaꞌ nae “Ama nggare no toronoo nggare! Au oꞌe nggi rena, te ae usulaꞌe ao ngga.”
2 Ἀκούσαντες δὲ ὅτι τῇ Ἑβραΐδι διαλέκτῳ προσεφώνει αὐτοῖς, μᾶλλον παρέσχον ἠσυχίαν. καὶ φησίν,
Leleꞌ naa atahori hetar rena Paulus olaꞌ, nendiꞌ sira dedꞌea na. De ara nenee reuꞌ ena, fo rae rena malolole dedꞌea na. Boe ma ana olaꞌ nakandoo nae,
3 Ἐγώ εἰμι ἀνὴρ Ἰουδαῖος, γεγεννημένος ἐν Ταρσῷ τῆς Κιλικίας, ἀνατεθραμμένος δὲ ἐν τῇ πόλει ταύτῃ, παρὰ τοὺς πόδας Γαμαλιὴλ πεπαιδευμένος κατὰ ἀκρίβειαν τοῦ πατρῴου νόμου, ζηλωτὴς ὑπάρχων τοῦ θεοῦ καθὼς πάντες ὑμεῖς ἐστε σήμερον,
“Sadꞌi basa nggi bubꞌuluꞌ mae, au atahori Yahudi. Mama ngga bꞌonggi au sia kota Tarsus, sia nusaꞌ Kilikia. Te, au uꞌumoko mia Yerusalem ia. Meser monaeꞌ Gamaliel, mana nanori au. Ana nanori au basa Baꞌi Musa hohoro-lalanen, losa lutu-leloꞌ. Au o manggate tungga Lamatualain, onaꞌ basa nggi boe.
4 ὃς ταύτην τὴν ὁδὸν ἐδίωξα ἄχρι θανάτου, δεσμεύων καὶ παραδιδοὺς εἰς φυλακὰς ἄνδρας τε καὶ γυναῖκας,
Faiꞌ naa, au nda uloeꞌ oi ma uꞌusususaꞌ atahori mana tungga Yesus Dala Masodꞌa Na sa. Au lea endi se, touꞌ ma inaꞌ, risiꞌ Yerusalem, fo tao se bui rala reu. Leleꞌ naa, ruma mate boe.
5 ὡς καὶ ὁ ἀρχιερεὺς μαρτυρεῖ μοι, καὶ πᾶν τὸ πρεσβυτέριον, παρ᾽ ὧν καὶ ἐπιστολὰς δεξάμενος πρὸς τοὺς ἀδελφοὺς εἰς Δαμασκὸν ἐπορευόμην, ἄξων καὶ τοὺς ἐκεῖσε ὄντας δεδεμένους εἰς Ἱερουσαλήμ, ἵνα τιμωρηθῶσιν.
Hita malangga monaen agama Yahudi a, no malangga feaꞌ ra, o bubꞌuluꞌ saa fo au olaꞌ ia tebꞌe! Au nda ombon-koson sa. Ara mana fee au susura koasa, fo uu toꞌu atahori mana tungga Yesus ra losa kota Damsik. Sia naa, au ae toꞌu se, fo endi se Yerusalem reu. Au duꞌa ae, hela fo atahori mana maꞌetuꞌ dedꞌeat agama ra hukun se.”
6 ἐγένετο δέ μοι πορευομένῳ καὶ ἐγγίζοντι τῇ Δαμασκῷ, περὶ μεσημβρίαν ἐξαίφνης ἐκ τοῦ οὐρανοῦ περιαστράψαι φῶς ἱκανὸν περὶ ἐμέ·
Basa ma Paulus olaꞌ nakandoo nae, “Lao esa, au lao isiꞌ Damsik, fo ae sangga atahori mana tungga Yesus ra. Mbei ma relo a namatetu ma, hai maeꞌ a losa kotaꞌ naa. Te aiboiꞌ ma, manggareloꞌ sa mia lalai a naronda neu au,
7 ἔπεσά τε εἰς τὸ ἔδαφος καὶ ἤκουσα φωνῆς λεγούσης μοι, Σαοὺλ Σαούλ, τί με διώκεις;
de uꞌuloli. Au rena haraꞌ esa olaꞌ nae, “He, Saulus! Taꞌo bee de ho tao doidꞌoso au taꞌo ia?’
8 ἐγὼ δὲ ἀπεκρίθην, Τίς εἶ κύριε; εἶπέν τε πρὸς ἐμέ, Ἐγώ εἰμι Ἰησοῦς ὁ Ναζωραῖος ὃν σὺ διώκεις.
Au memaꞌ rena haraꞌ naa, te nda ita atahori sa. Ma utane ae, ‘Malangga mana olaꞌ ia, seka?’ Haraꞌ naa, nataa nae, ‘Au ia, Yesus, atahori Nasaret, fo ho tao doidꞌosoꞌ a!’
9 οἱ δὲ σὺν ἐμοὶ ὄντες τὸ μὲν φῶς ἐθεάσαντο, τὴν δὲ φωνὴν οὐκ ἤκουσαν τοῦ λαλοῦντός μοι.
Atahori mana laoꞌ ro au ra o, rita manggareloꞌ naa, te nda rena haraꞌ naa sa.
10 εἶπον δέ, Τί ποιήσω κύριε; ὁ δὲ κύριος εἶπεν πρός με, Ἀναστὰς πορεύου εἰς Δαμασκόν, κἀκεῖ σοι λαληθήσεται περὶ πάντων ὧν τέτακταί σοι ποιῆσαι.
Boe ma, utaa ae, ‘Mete ma taꞌo naa, au musi taꞌo bee?’ Nafadꞌe nae, ‘Fela, fo kota rala muu leo. Losa naa fo, Au atahori ngga feꞌe nafadꞌe nggo basa saa fo musi taoꞌ ra.
11 ὡς δὲ οὐκ ἐνέβλεπον ἀπὸ τῆς δόξης τοῦ φωτὸς ἐκείνου, χειραγωγούμενος ὑπὸ τῶν συνόντων μοι ἦλθον εἰς Δαμασκόν.
Au rena ala ma, au fela rii-rii. Te au nda ita saa sa boe, huu manggareloꞌ naa seli. De nonoo nggara toꞌu ro au kota Damsik mi.
12 Ἀνανίας δέ τις, ἀνὴρ εὐλαβὴς κατὰ τὸν νόμον, μαρτυρούμενος ὑπὸ πάντων τῶν κατοικούντων Ἰουδαίων,
Sia naa hambu atahori sa naran Ananias. Rala na ndos, ma toꞌu nahereꞌ Baꞌi Musa hohoro-lalane nara. Basa atahori Yahudi mana leo sia kota naa, hii e ma fee hadꞌat neu e.
13 ἐλθὼν πρὸς ἐμὲ καὶ ἐπιστὰς εἶπέν μοι, Σαοὺλ ἀδελφέ, ἀνάβλεψον. κἀγὼ αὐτῇ τῇ ὥρᾳ ἀνέβλεψα εἰς αὐτόν.
Ana nema sangga au, ma olaꞌ nae, ‘Aꞌa Saul! Mulaa fo mete leo! Te aꞌa mata na nalaa ena.’ Ana olaꞌ basa ma, au botiꞌ mata ngga, ma bisa ita e.
14 ὁ δὲ εἶπεν, Ὁ θεὸς τῶν πατέρων ἡμῶν προεχειρίσατό σε γνῶναι τὸ θέλημα αὐτοῦ καὶ ἰδεῖν τὸν δίκαιον, καὶ ἀκοῦσαι φωνὴν ἐκ τοῦ στόματος αὐτοῦ·
Basa ma, ana nanori au nae, ‘Lamatualain, fo hita bei-bai nara hule-oꞌe neuꞌ a, ia naa, tengga nala aꞌa ena. Aꞌa ue-tatao ma, naeni muhine malolole hihii-nanau Na. No muhine Yesus, fo mia dalahulu na, hita ingga-inggaꞌ E tae “Atahori Meumareꞌ”. Ia naa, Lamatualain soi dalaꞌ fo aꞌa rena mata ma mia Yesus.
15 ὅτι ἔσῃ μάρτυς αὐτῷ πρὸς πάντας ἀνθρώπους ὧν ἑώρακας καὶ ἤκουσας.
Ana mana tengga nala aꞌa, fo muu mufadꞌe Dudꞌui Malole Na neu atahori sia bee-bꞌee. Aꞌa musi mufadꞌe basa saa, fo mita ma rena mia E.
16 καὶ νῦν τί μέλλεις; ἀναστὰς βάπτισαι καὶ ἀπόλουσαι τὰς ἁμαρτίας σου, ἐπικαλεσάμενος τὸ ὄνομα αὐτοῦ.
Afiꞌ muhani dodꞌoo fai. Muu fo moꞌe ara sarani aꞌa, fo dadꞌi bukti aꞌa noꞌe Lamatuaꞌ Yesus fee ambon neu basa sala-kilu mara.’”
17 Ἐγένετο δέ μοι ὑποστρέψαντι εἰς Ἱερου σαλὴμ καὶ προσευχομένου μου ἐν τῷ ἱερῷ γενέσθαι με ἐν ἐκστάσει,
Boe ma Paulus olaꞌ nakandoo nae, “Basa ma, au baliꞌ Yerusalem uu. Faiꞌ sa, au uu hule-oꞌe mia Ume Hule-oꞌe Huuꞌ a ma, Lamatuaꞌ natudꞌu au, onaꞌ meit e.
18 καὶ ἰδεῖν αὐτὸν λέγοντά μοι, Σπεῦσον καὶ ἔξελθε ἐν τάχει ἐξ Ἱερουσαλήμ, διότι οὐ παραδέξονταί σου μαρτυρίαν περὶ ἐμοῦ.
Au ita Yesus. Ma Ana parenda au nae, ‘Ho musi lao hela Yerusalem ia, leo! Huu, atahori mana sia ia ra, nda nau simbo saa fo, ho munori soꞌal Auꞌ a sa.’
19 κἀγὼ εἶπον, Κύριε, αὐτοὶ ἐπίστανται ὅτι ἐγὼ ἤμην φυλακίζων καὶ δέρων κατὰ τὰς συναγωγὰς τοὺς πιστεύοντας ἐπὶ σέ·
Te au nda simbo parendaꞌ naa sa, huu dalahulu na, malangga agama ra hii au. De utaa ae, ‘Taꞌo ia, Amaꞌ! Basa se bubꞌuluꞌ, faiꞌ naa, au lao uu sia ume hule-oꞌeꞌ sia bee-bꞌee, fo toꞌu ma poko atahori mana ramahere neu Amaꞌ.
20 καὶ ὅτε ἐξεχύννετο τὸ αἷμα Στεφάνου τοῦ μάρτυρός σου, καὶ αὐτὸς ἤμην ἐφεστὼς καὶ συνευδοκῶν καὶ φυλάσσων τὰ ἱμάτια τῶν ἀναιρούντων αὐτόν.
Ara o rahine rae, leleꞌ ara mbia risa Amaꞌ dedenu Na, Stefanus, te au sia naa, ma au o nau boe. Au mana utatale se raduru fatu fo mbia e. Ma au mana unea badꞌu nara.’
21 καὶ εἶπεν πρός με, Πορεύου, ὅτι ἐγὼ εἰς ἔθνη μακρὰν ἐξαποστελῶ σε.
Au fee nesenenedꞌaꞌ taꞌo naa, te Yesus parenda seluꞌ fai nae, ‘Sudꞌi boe sangga dalaꞌ mataꞌ-mataꞌ! Lao hela Yerusalem leo! Au ae denu nggo muu sia mamana dodꞌooꞌ ra, fo munori atahori nda Yahudi ra sa.’”
22 Ἤκουον δὲ αὐτοῦ ἄχρι τούτου τοῦ λόγου, καὶ ἐπῆραν τὴν φωνὴν αὐτῶν λέγοντες, Αἶρε ἀπὸ τῆς γῆς τὸν τοιοῦτον· οὐ γὰρ καθῆκεν αὐτὸν ζῇν.
Atahori hetar rena Paulus olaꞌ nae Lamatuaꞌ denu e nisiꞌ atahori feaꞌ ra ena ma, ara nda nau rena e sa ena. Basa se ramanasa, ma nggasi randaa rae, “Afiꞌ rena atahori ia fai! Misa e leo! Ana nda nandaa nasodꞌa sa ena.”
23 κραυγαζόντων τε αὐτῶν καὶ ῥιπτούντων τὰ ἱμάτια καὶ κονιορτὸν βαλλόντων εἰς τὸν ἀέρα,
Atahori naa ra nggasi taꞌo naa ma, ara olu badꞌu nara, ma ao afu de nggari ata neu, huu ramanasa seli ena.
24 ἐκέλευσεν ὁ χιλίαρχος εἰσάγεσθαι αὐτὸν εἰς τὴν παρεμβολήν, εἴπας μάστιξιν ἀνετάζεσθαι αὐτόν, ἵνα ἐπιγνῷ δι᾽ ἣν αἰτίαν οὕτως ἐπεφώνουν αὐτῷ.
Malangga a nita atahori ramue fai ma, ana denu soldꞌadꞌu ra rendi Paulus nisiꞌ mamana neneaꞌ. Basa ma, ana denu se filo e, naa fo Paulus nataa nae eni tao salaꞌ saa, losa atahori Yahudi ra rae tao risa e.
25 ὡς δὲ προέτειναν αὐτὸν τοῖς ἱμᾶσιν, εἶπεν πρὸς τὸν ἑστῶτα ἑκατόνταρχον ὁ Παῦλος, Εἰ ἄνθρωπον Ῥωμαῖον καὶ ἀκατάκριτον ἔξεστιν ὑμῖν μαστίζειν;
Ara paꞌa Paulus fo rae filo e ma, ana natane baliꞌ soldꞌadꞌu naa nae, “Tungga mana parenda Roma atoran na, bee ka ndaa? Mete ma atahori sa mana naꞌena hak atahori Roma hambu dedꞌeat, hei musi tao taꞌo bee? Hei popoko miꞌihuluꞌ e, do, hei paresaꞌ miꞌihuluꞌ e?”
26 ἀκούσας δὲ ὁ ἑκατόνταρχος προσελθὼν τῷ χιλιάρχῳ ἀπήγγειλεν λέγων, Τί μέλλεις ποιεῖν; ὁ γὰρ ἄνθρωπος οὗτος Ῥωμαῖός ἐστιν.
Soldꞌadꞌu naa rena nala ma, ana neu sangga malangga na lai-lai. Ana nafadꞌe nae, “Amaꞌ! Atahori ia, naꞌena hak atahori Roma! Dadꞌi amaꞌ nae tao saa neu e?”
27 προσελθὼν δὲ ὁ χιλίαρχος εἶπεν αὐτῷ, Λέγε μοι, σὺ Ῥωμαῖος εἶ; ὁ δὲ ἔφη, Ναί.
Malangga a rena nala ma, ana neu natane Paulus nae, “Oi ho muꞌena hak atahori Roma? Naa, tebꞌe do?” Paulus naselu nae, “Tebꞌe! Au toꞌu hak naa.”
28 Ἀπεκρίθη δὲ ὁ χιλίαρχος, Ἐγὼ πολλοῦ κεφαλαίου τὴν πολιτείαν ταύτην ἐκτησάμην. Ὁ δὲ Παῦλος ἔφη, Ἐγὼ δὲ καὶ γεγέννημαι.
Boe ma malangga a nae, “Au o taꞌo naa boe. Au bae nae na seli, fo bisa hambu hak naa.” Te Paulus nataa fai, nae “Au naa, nda bae saa-saa sa boe. Eniꞌ a mama ngga bꞌonggi au, au toꞌu hak naa ena. Ama ngga o toꞌu hak naa boe.”
29 εὐθέως οὖν ἀπέστησαν ἀπ᾽ αὐτοῦ οἱ μέλλοντες αὐτὸν ἀνετάζειν. καὶ ὁ χιλίαρχος δὲ ἐφοβήθη, ἐπιγνοὺς ὅτι Ῥωμαῖός ἐστιν καὶ ὅτι αὐτὸν ἦν δεδεκώς.
Ara rena Paulus toꞌu hak atahori Roma ma, soldꞌadꞌu ra raꞌadꞌedꞌeaꞌ. Ara nda rambarani filo ma paresaꞌ e sa ena. Malangga a nahine nae eni tao salaꞌ nalena-langga atoran ena, huu eni paꞌa Paulus ena. Naa de, ana namatau.
30 Τῇ δὲ ἐπαύριον βουλόμενος γνῶναι τὸ ἀσφαλές, τὸ τί κατηγορεῖται ὑπὸ τῶν Ἰουδαίων, ἔλυσεν αὐτὸν καὶ ἐκέλευσεν συνελθεῖν τοὺς ἀρχιερεῖς καὶ πᾶν τὸ συνέδριον, καὶ καταγαγὼν τὸν Παῦλον ἔστησεν εἰς αὐτούς.
Mbilaꞌ neu ma, malangga a feꞌe nae sangga dedꞌeat a huu-pata na taꞌo bee. De ana denu soldꞌadꞌu nara reu roꞌe basa malangga mana nggero dedꞌeat agama Yahudi ra, fo raꞌabꞌue. Boe ma, ana denu reu sefi Paulus papaꞌa na, fo rendi e nisiꞌ basa atahori naa ra mata nara.