< Κατα Ματθαιον 5 >
1 ιδων δε τους οχλους ανεβη εις το ορος και καθισαντος αυτου προσηλθον αυτω οι μαθηται αυτου
Jésus, voyant cette multitude, monta sur la montagne, et quand il se fut assis, ses disciples s'approchèrent de lui.
2 και ανοιξας το στομα αυτου εδιδασκεν αυτους λεγων
Alors, ouvrant la bouche, il se mit à les enseigner, disant:
3 μακαριοι οι πτωχοι τω πνευματι οτι αυτων εστιν η βασιλεια των ουρανων
«Heureux les pauvres en esprit, car le royaume des cieux est à eux.»
4 μακαριοι οι πενθουντες οτι αυτοι παρακληθησονται
«Heureux les affligés, car ils seront consolés.»
5 μακαριοι οι πραεις οτι αυτοι κληρονομησουσιν την γην
«Heureux ceux qui sont doux, car ils posséderont la terre.»
6 μακαριοι οι πεινωντες και διψωντες την δικαιοσυνην οτι αυτοι χορτασθησονται
«Heureux ceux qui ont faim et soif de la justice, car ils seront rassasiés.»
7 μακαριοι οι ελεημονες οτι αυτοι ελεηθησονται
«Heureux les miséricordieux, car ils obtiendront miséricorde.»
8 μακαριοι οι καθαροι τη καρδια οτι αυτοι τον θεον οψονται
«Heureux ceux qui ont le coeur pur, car ils verront Dieu.»
9 μακαριοι οι ειρηνοποιοι οτι αυτοι υιοι θεου κληθησονται
«Heureux les pacifiques, car ils seront appelés fils de Dieu.»
10 μακαριοι οι δεδιωγμενοι ενεκεν δικαιοσυνης οτι αυτων εστιν η βασιλεια των ουρανων
«Heureux ceux qui sont persécutés pour la justice, car le royaume des cieux est à eux.»
11 μακαριοι εστε οταν ονειδισωσιν υμας και διωξωσιν και ειπωσιν παν πονηρον ρημα καθ υμων ψευδομενοι ενεκεν εμου
«Vous serez heureux, lorsqu'on vous insultera, qu'on vous persécutera et qu'on dira de vous toute sorte de mal à cause de moi.
12 χαιρετε και αγαλλιασθε οτι ο μισθος υμων πολυς εν τοις ουρανοις ουτως γαρ εδιωξαν τους προφητας τους προ υμων
Réjouissez-vous alors et tressaillez de joie, car votre récompense est grande dans les cieux: c'est ainsi qu'on a persécuté les prophètes qui ont été avant vous.»
13 υμεις εστε το αλας της γης εαν δε το αλας μωρανθη εν τινι αλισθησεται εις ουδεν ισχυει ετι ει μη βληθηναι εξω και καταπατεισθαι υπο των ανθρωπων
«Vous êtes le sel de la terre; mais si le sel perd sa saveur, avec quoi la lui rendra-t-on? Il n'est plus bon qu'à être jeté dehors et foulé aux pieds par les hommes.
14 υμεις εστε το φως του κοσμου ου δυναται πολις κρυβηναι επανω ορους κειμενη
Vous êtes la lumière du monde. Une ville située au sommet d'une montagne, ne peut être cachée.
15 ουδε καιουσιν λυχνον και τιθεασιν αυτον υπο τον μοδιον αλλ επι την λυχνιαν και λαμπει πασιν τοις εν τη οικια
On n'allume pas non plus une lampe pour la mettre sous le boisseau, mais on la met sur son pied, et elle brille pour tous ceux qui sont dans la maison.
16 ουτως λαμψατω το φως υμων εμπροσθεν των ανθρωπων οπως ιδωσιν υμων τα καλα εργα και δοξασωσιν τον πατερα υμων τον εν τοις ουρανοις
Qu'ainsi votre lumière brille devant les hommes, afin qu'ils voient vos bonnes oeuvres, et qu'ils glorifient votre Père qui est dans les cieux.»
17 μη νομισητε οτι ηλθον καταλυσαι τον νομον η τους προφητας ουκ ηλθον καταλυσαι αλλα πληρωσαι
«Ne pensez pas que je sois venu abolir la Loi et les Prophètes: je ne suis pas venu abolir, mais accomplir;
18 αμην γαρ λεγω υμιν εως αν παρελθη ο ουρανος και η γη ιωτα εν η μια κεραια ου μη παρελθη απο του νομου εως αν παντα γενηται
car je vous dis, en vérité, que, jusqu’à ce que le ciel et la terre passent, pas un iota, pas un trait de lettre de la Loi ne passera, que tout ne soit exécuté.
19 ος εαν ουν λυση μιαν των εντολων τουτων των ελαχιστων και διδαξη ουτως τους ανθρωπους ελαχιστος κληθησεται εν τη βασιλεια των ουρανων ος δ αν ποιηση και διδαξη ουτος μεγας κληθησεται εν τη βασιλεια των ουρανων
Celui donc qui aura violé un des moindres de ces commandements, et aura, par son exemple, appris aux hommes à les violer, sera appelé le plus petit dans le royaume des cieux; mais celui qui les aura observés, et aura appris aux hommes à les observer, celui-là sera appelé grand dans le royaume des cieux.
20 λεγω γαρ υμιν οτι εαν μη περισσευση η δικαιοσυνη υμων πλειον των γραμματεων και φαρισαιων ου μη εισελθητε εις την βασιλειαν των ουρανων
Car je vous dis que si votre justice ne l'emporte de beaucoup sur celle des scribes et des pharisiens, vous n'entrerez pas dans le royaume des cieux.»
21 ηκουσατε οτι ερρεθη τοις αρχαιοις ου φονευσεις ος δ αν φονευση ενοχος εσται τη κρισει
«Vous avez entendu qu'il a été dit aux anciens: «Tu ne tueras point; celui qui aura tué sera condamné.»
22 εγω δε λεγω υμιν οτι πας ο οργιζομενος τω αδελφω αυτου εικη ενοχος εσται τη κρισει ος δ αν ειπη τω αδελφω αυτου ρακα ενοχος εσται τω συνεδριω ος δ αν ειπη μωρε ενοχος εσται εις την γεενναν του πυρος (Geenna )
Mais moi, je vous dis que quiconque se met en colère contre son frère, mérite la condamnation. Celui qui dira à son frère «raca, » mérite d'être condamné par le sanhédrin; celui qui lui dira «scélérat, » mérite d'être jeté dans la Géhenne ardente.» (Geenna )
23 εαν ουν προσφερης το δωρον σου επι το θυσιαστηριον κακει μνησθης οτι ο αδελφος σου εχει τι κατα σου
«Si donc tu présentes ton offrande à l'autel, et que, là, il te souvienne que ton frère a quelque chose contre toi,
24 αφες εκει το δωρον σου εμπροσθεν του θυσιαστηριου και υπαγε πρωτον διαλλαγηθι τω αδελφω σου και τοτε ελθων προσφερε το δωρον σου
laisse là ton offrande, devant l'autel; va d'abord te réconcilier avec ton frère, puis viens présenter ton offrande.
25 ισθι ευνοων τω αντιδικω σου ταχυ εως οτου ει εν τη οδω μετ αυτου μηποτε σε παραδω ο αντιδικος τω κριτη και ο κριτης σε παραδω τω υπηρετη και εις φυλακην βληθηση
Accorde-toi promptement avec ta partie adverse, même pendant que tu es en chemin avec elle, de peur qu'elle ne te livre au juge, le juge au sergent, et que tu ne sois jeté en prison.
26 αμην λεγω σοι ου μη εξελθης εκειθεν εως αν αποδως τον εσχατον κοδραντην
En vérité, je te dis que tu n'en sortiras pas que tu n'aies payé jusqu'au dernier sou.»
27 ηκουσατε οτι ερρεθη τοις αρχαιοις ου μοιχευσεις
«Vous avez entendu qu'il a été dit: «Tu ne commettras point adultère.»
28 εγω δε λεγω υμιν οτι πας ο βλεπων γυναικα προς το επιθυμησαι αυτης ηδη εμοιχευσεν αυτην εν τη καρδια αυτου
Mais moi, je vous dis que quiconque regarde une femme pour la convoiter, a déjà commis l'adultère dans son coeur.»
29 ει δε ο οφθαλμος σου ο δεξιος σκανδαλιζει σε εξελε αυτον και βαλε απο σου συμφερει γαρ σοι ινα αποληται εν των μελων σου και μη ολον το σωμα σου βληθη εις γεενναν (Geenna )
«Si ton oeil droit est pour toi une occasion de chute, arrache-le et le jette loin de toi; car il vaut mieux pour toi qu'un seul de tes membres périsse, que si ton corps tout entier était jeté dans la Géhenne. (Geenna )
30 και ει η δεξια σου χειρ σκανδαλιζει σε εκκοψον αυτην και βαλε απο σου συμφερει γαρ σοι ινα αποληται εν των μελων σου και μη ολον το σωμα σου βληθη εις γεενναν (Geenna )
Si ta main droite est pour toi une occasion de chute, coupe-la et la jette loin de toi; car il vaut mieux pour toi qu'un seul de tes membres périsse, que si ton corps tout entier allait dans la Géhenne.» (Geenna )
31 ερρεθη δε οτι ος αν απολυση την γυναικα αυτου δοτω αυτη αποστασιον
«Il a été dit: «Que celui qui répudie sa femme, lui donne un acte de divorce.»
32 εγω δε λεγω υμιν οτι ος αν απολυση την γυναικα αυτου παρεκτος λογου πορνειας ποιει αυτην μοιχασθαι και ος εαν απολελυμενην γαμηση μοιχαται
Mais moi, je vous dis que quiconque répudie sa femme, si ce n'est pour raison d'infidélité, la pousse à devenir adultère, et que celui qui épouse une femme répudiée, commet un adultère.»
33 παλιν ηκουσατε οτι ερρεθη τοις αρχαιοις ουκ επιορκησεις αποδωσεις δε τω κυριω τους ορκους σου
«Vous avez encore entendu qu'il a été dit aux anciens: «Tu ne te parjureras point, mais tu t'acquitteras envers le Seigneur des serments que tu auras faits»,
34 εγω δε λεγω υμιν μη ομοσαι ολως μητε εν τω ουρανω οτι θρονος εστιν του θεου
Mais moi, je vous dis de ne point jurer du tout, ni par le ciel, car c'est le trône de Dieu;
35 μητε εν τη γη οτι υποποδιον εστιν των ποδων αυτου μητε εις ιεροσολυμα οτι πολις εστιν του μεγαλου βασιλεως
ni par la terre, car c'est son marchepied; ni par Jérusalem, car c'est la ville du grand Roi.
36 μητε εν τη κεφαλη σου ομοσης οτι ου δυνασαι μιαν τριχα λευκην η μελαιναν ποιησαι
Ne jure pas non plus par ta tête, car tu ne peux rendre blanc ou noir un seul de tes cheveux.
37 εστω δε ο λογος υμων ναι ναι ου ου το δε περισσον τουτων εκ του πονηρου εστιν
Que votre parole soit: Oui! oui! Non! non! Ce qui se dit de plus vient du malin.
38 ηκουσατε οτι ερρεθη οφθαλμον αντι οφθαλμου και οδοντα αντι οδοντος
Vous avez entendu qu'il a été dit: «Oeil pour oeil et dent pour dent.»
39 εγω δε λεγω υμιν μη αντιστηναι τω πονηρω αλλ οστις σε ραπισει επι την δεξιαν σου σιαγονα στρεψον αυτω και την αλλην
Mais moi, je vous dis de ne point tenir tête au méchant. Si quelqu'un te frappe sur la joue droite, présente-lui l'autre.
40 και τω θελοντι σοι κριθηναι και τον χιτωνα σου λαβειν αφες αυτω και το ιματιον
Si quelqu'un veut t'intenter un procès pour prendre ta tunique, abandonne-lui aussi le manteau.
41 και οστις σε αγγαρευσει μιλιον εν υπαγε μετ αυτου δυο
Si quelqu'un te met en réquisition pour faire un mille, fais-en deux avec lui.
42 τω αιτουντι σε διδου και τον θελοντα απο σου δανεισασθαι μη αποστραφης
Donne à qui te demande, et n'évite pas celui qui veut t'emprunter.»
43 ηκουσατε οτι ερρεθη αγαπησεις τον πλησιον σου και μισησεις τον εχθρον σου
Vous avez entendu qu'il a été dit: «Tu aimeras ton prochain, et tu haïras ton ennemi.»
44 εγω δε λεγω υμιν αγαπατε τους εχθρους υμων ευλογειτε τους καταρωμενους υμας καλως ποιειτε τους μισουντας υμας και προσευχεσθε υπερ των επηρεαζοντων υμας και διωκοντων υμας
Mais moi, je vous dis: Aimez vos ennemis et priez pour ceux qui vous persécutent:
45 οπως γενησθε υιοι του πατρος υμων του εν ουρανοις οτι τον ηλιον αυτου ανατελλει επι πονηρους και αγαθους και βρεχει επι δικαιους και αδικους
afin que vous soyez fils de votre Père qui est dans les cieux; car il fait lever son soleil sur les méchants et sur les bons, et il répand sa pluie sur les justes et sur les injustes.
46 εαν γαρ αγαπησητε τους αγαπωντας υμας τινα μισθον εχετε ουχι και οι τελωναι το αυτο ποιουσιν
Si vous aimez ceux qui vous aiment, quelle récompense méritez-vous? Les publicains mêmes n'en font-ils pas autant?
47 και εαν ασπασησθε τους αδελφους υμων μονον τι περισσον ποιειτε ουχι και οι τελωναι ουτως ποιουσιν
Et si vous ne saluez que vos frères, que faites-vous d'extraordinaire? Les païens mêmes n'en font-ils pas autant?
48 εσεσθε ουν υμεις τελειοι ωσπερ ο πατηρ υμων ο εν τοις ουρανοις τελειος εστιν
Soyez donc parfaits comme votre Père céleste est parfait.»