Πραξεις 8
1 σαυλος δε ην συνευδοκων τη αναιρεσει αυτου εγενετο δε εν εκεινη τη ημερα διωγμος μεγας επι την εκκλησιαν την εν ιεροσολυμοις παντες τε διεσπαρησαν κατα τας χωρας της ιουδαιας και σαμαρειας πλην των αποστολων
But Saul was consentynge to his deth. And greet persecucioun was maad that dai in the chirche, that was in Jerusalem. And alle men weren scatered bi the cuntrees of Judee and Samarie, outakun the apostlis.
2 συνεκομισαν δε τον στεφανον ανδρες ευλαβεις και εποιησαντο κοπετον μεγαν επ αυτω
But good men birieden Steuene, and maden greet mornyng on hym.
3 σαυλος δε ελυμαινετο την εκκλησιαν κατα τους οικους εισπορευομενος συρων τε ανδρας και γυναικας παρεδιδου εις φυλακην
But Saul greetli distruyede the chirche, and entryde bi housis, and drowe men and wymmen, and bitook hem in to prisoun.
4 οι μεν ουν διασπαρεντες διηλθον ευαγγελιζομενοι τον λογον
And thei that weren scaterid, passiden forth, prechynge the word of God.
5 φιλιππος δε κατελθων εις πολιν της σαμαρειας εκηρυσσεν αυτοις τον χριστον
And Filip cam doun in to a citee of Samarie, and prechide to hem Crist.
6 προσειχον τε οι οχλοι τοις λεγομενοις υπο του φιλιππου ομοθυμαδον εν τω ακουειν αυτους και βλεπειν τα σημεια α εποιει
And the puple yaf tent to thes thingis that weren seid of Filip, with o wille herynge and seynge the signes that he dide.
7 πολλων γαρ των εχοντων πνευματα ακαθαρτα βοωντα μεγαλη φωνη εξηρχετο πολλοι δε παραλελυμενοι και χωλοι εθεραπευθησαν
For manye of hem that hadden vnclene spirits, crieden with a greet vois, and wenten out.
8 και εγενετο χαρα μεγαλη εν τη πολει εκεινη
And manye sijk in the palsi, and crokid, weren heelid.
9 ανηρ δε τις ονοματι σιμων προυπηρχεν εν τη πολει μαγευων και εξιστων το εθνος της σαμαρειας λεγων ειναι τινα εαυτον μεγαν
Therfor greet ioye was maad in that citee. But there was a man in that citee, whos name was Symount, a witche, that hadde disseyued the folc of Samarie, seiynge, that him silf was sum greet man.
10 ω προσειχον παντες απο μικρου εως μεγαλου λεγοντες ουτος εστιν η δυναμις του θεου η μεγαλη
Whom alle herkeneden, fro the leest to the moost, and seiden, This is the vertu of God, which is clepid greet.
11 προσειχον δε αυτω δια το ικανω χρονω ταις μαγειαις εξεστακεναι αυτους
And thei leueden hym, for long tyme he hadde maddid hem with his witche craftis.
12 οτε δε επιστευσαν τω φιλιππω ευαγγελιζομενω τα περι της βασιλειας του θεου και του ονοματος του ιησου χριστου εβαπτιζοντο ανδρες τε και γυναικες
But whanne thei hadden bileued to Filip, `that prechide of the kingdom of God, men and wymmen weren baptisid in the name of Jhesu Crist.
13 ο δε σιμων και αυτος επιστευσεν και βαπτισθεις ην προσκαρτερων τω φιλιππω θεωρων τε {VAR1: σημεια και δυναμεις μεγαλας γινομενας } {VAR2: δυναμεις και σημεια γινομενα } εξιστατο
And thanne also Symount him silf bileued; and whanne he was baptisid, he drouy to Filip; and he sai also that signes and grete vertues weren don, he was astonyed, and wondride.
14 ακουσαντες δε οι εν ιεροσολυμοις αποστολοι οτι δεδεκται η σαμαρεια τον λογον του θεου απεστειλαν προς αυτους τον πετρον και ιωαννην
But whanne the apostlis that weren at Jerusalem, hadden herd that Samarie hadde resseyued the word of God, thei senten to hem Petre and Joon.
15 οιτινες καταβαντες προσηυξαντο περι αυτων οπως λαβωσιν πνευμα αγιον
And whanne thei camen, thei preieden for hem, that thei schulden resseyue the Hooli Goost;
16 ουπω γαρ ην επ ουδενι αυτων επιπεπτωκος μονον δε βεβαπτισμενοι υπηρχον εις το ονομα του κυριου ιησου
for he cam not yit in to ony of hem, but thei weren baptisid oonli in the name of the Lord Jhesu.
17 τοτε επετιθουν τας χειρας επ αυτους και ελαμβανον πνευμα αγιον
Thanne thei leiden hoondis on hem, and thei resseyueden the Hooli Goost.
18 θεασαμενος δε ο σιμων οτι δια της επιθεσεως των χειρων των αποστολων διδοται το πνευμα το αγιον προσηνεγκεν αυτοις χρηματα
And whanne Symount hadde seyn, that the Hooly Goost was youun bi leiyng on of the hoondis of the apostlis, and he proferide to hem money, and seide,
19 λεγων δοτε καμοι την εξουσιαν ταυτην ινα ω {VAR1: αν } {VAR2: εαν } επιθω τας χειρας λαμβανη πνευμα αγιον
Yyue ye also to me this power, that whom euere Y schal leye on myn hoondis, that he resseyue the Hooli Goost.
20 πετρος δε ειπεν προς αυτον το αργυριον σου συν σοι ειη εις απωλειαν οτι την δωρεαν του θεου ενομισας δια χρηματων κτασθαι
But Petir seide to hym, Thi money be with thee into perdicioun, for thou gessidist the yifte of God schulde be had for monei.
21 ουκ εστιν σοι μερις ουδε κληρος εν τω λογω τουτω η γαρ καρδια σου ουκ εστιν ευθεια ενωπιον του θεου
Ther is no part, ne sort to thee, in this word, for thin herte is not riytful bifor God.
22 μετανοησον ουν απο της κακιας σου ταυτης και δεηθητι του θεου ει αρα αφεθησεται σοι η επινοια της καρδιας σου
Therfor do thou penaunce for this wickidnesse of thee, and preie God, if perauenture this thouyt of thin herte be foryouun to thee.
23 εις γαρ χολην πικριας και συνδεσμον αδικιας ορω σε οντα
For Y se that thou art in the gall of bitternesse and in the boond of wickidnesse.
24 αποκριθεις δε ο σιμων ειπεν δεηθητε υμεις υπερ εμου προς τον κυριον οπως μηδεν επελθη επ εμε ων ειρηκατε
And Symount answeride, and seide, Preie ye for me to the Lord, that no thing of these thingis that ye han seid, com on me.
25 οι μεν ουν διαμαρτυραμενοι και λαλησαντες τον λογον του κυριου υπεστρεψαν εις ιερουσαλημ πολλας τε κωμας των σαμαρειτων ευηγγελισαντο
And thei witnessiden, and spaken the word of the Lord, and yeden ayen to Jerusalem, and prechiden to many cuntrees of Samaritans.
26 αγγελος δε κυριου ελαλησεν προς φιλιππον λεγων αναστηθι και πορευου κατα μεσημβριαν επι την οδον την καταβαινουσαν απο ιερουσαλημ εις γαζαν αυτη εστιν ερημος
And an aungel of the Lord spak to Filip, and seide, Ryse thou, and go ayens the south, to the weie that goith doun fro Jerusalem in to Gasa; this is desert.
27 και αναστας επορευθη και ιδου ανηρ αιθιοψ ευνουχος δυναστης κανδακης της βασιλισσης αιθιοπων ος ην επι πασης της γαζης αυτης ος εληλυθει προσκυνησων εις ιερουσαλημ
And he roos, and wente forth. And lo! a man of Ethiopie, a myyti man seruaunt, a yelding of Candace, the queen of Ethiopiens, which was on alle her richessis, cam to worschipe in Jerusalem.
28 ην τε υποστρεφων και καθημενος επι του αρματος αυτου {VAR1: και } ανεγινωσκεν τον προφητην ησαιαν
And he turnede ayen, sittinge on his chare, and redinge Isaie, the profete.
29 ειπεν δε το πνευμα τω φιλιππω προσελθε και κολληθητι τω αρματι τουτω
And the spirit seide to Filip, Neiye thou, and ioyne thee to this chare.
30 προσδραμων δε ο φιλιππος ηκουσεν αυτου αναγινωσκοντος τον προφητην ησαιαν και ειπεν αρα γε γινωσκεις α αναγινωσκεις
And Filip `ran to, and herde hym redynge Ysaie, the prophete. And he seide, Gessist thou, whether thou vndirstondist, what thingis thou redist?
31 ο δε ειπεν πως γαρ αν δυναιμην εαν μη τις οδηγηση με παρεκαλεσεν τε τον φιλιππον αναβαντα καθισαι συν αυτω
And he seide, How may Y, if no man schewe to me? And he preiede Filip, that he schulde come vp, and sitte with hym.
32 η δε περιοχη της γραφης ην ανεγινωσκεν ην αυτη ως προβατον επι σφαγην ηχθη και ως αμνος εναντιον του κειροντος αυτον αφωνος ουτως ουκ ανοιγει το στομα αυτου
And the place of the scripture that he redde, was this, As a scheep he was led to sleyng, and as a lomb bifor a man that scherith him is doumb with out vois, so he openyde not his mouth.
33 εν τη ταπεινωσει αυτου η κρισις αυτου ηρθη την δε γενεαν αυτου τις διηγησεται οτι αιρεται απο της γης η ζωη αυτου
In mekenesse his dom was takun vp; who schal telle out the generacioun of hym? For his lijf schal be takun awei fro the erthe.
34 αποκριθεις δε ο ευνουχος τω φιλιππω ειπεν δεομαι σου περι τινος ο προφητης λεγει τουτο περι εαυτου η περι ετερου τινος
And the gelding answeride to Filip, and seide, Y biseche thee, of `what profete seith he this thing? of him silf, ethir of ony othere?
35 ανοιξας δε ο φιλιππος το στομα αυτου και αρξαμενος απο της γραφης ταυτης ευηγγελισατο αυτω τον ιησουν
And Filip openyde his mouth, and bigan at this scripture, and prechide to him Jhesu.
36 ως δε επορευοντο κατα την οδον ηλθον επι τι υδωρ και φησιν ο ευνουχος ιδου υδωρ τι κωλυει με βαπτισθηναι
And the while thei wenten bi the weie, thei camen to a water. And the gelding seide, Lo! watir; who forbedith me to be baptisid?
37 ειπεν δε ο φιλιππος ει πιστευεις εξ ολης της καρδιας εξεστιν αποκριθεις δε ειπεν πιστευω τον υιον του θεου ειναι τον ιησουν χριστον
And Filip seide, If thou bileuest of al the herte, it is leueful. And he answeride, and seide, Y bileue that Jhesu Crist is the sone of God.
38 και εκελευσεν στηναι το αρμα και κατεβησαν αμφοτεροι εις το υδωρ ο τε φιλιππος και ο ευνουχος και εβαπτισεν αυτον
And he comaundide the chare to stonde stille. And thei wenten doun bothe into the watir, Filip and the gelding, and Filip baptiside hym.
39 οτε δε ανεβησαν εκ του υδατος πνευμα κυριου ηρπασεν τον φιλιππον και ουκ ειδεν αυτον ουκετι ο ευνουχος επορευετο γαρ την οδον αυτου χαιρων
And whanne thei weren come vp of the watir, the spirit of the Lord rauyschide Filip, and the gelding say hym no more.
40 φιλιππος δε ευρεθη εις αζωτον και διερχομενος ευηγγελιζετο τας πολεις πασας εως του ελθειν αυτον εις καισαρειαν
And Filip was foundun in Azotus; and he passide forth, and prechide to alle citees, til he cam to Cesarie.
