Προς Κορινθιους Α΄ 15
1 Γνωρίζω δὲ ὑμῖν, ἀδελφοί, τὸ εὐαγγέλιον ὃ εὐηγγελισάμην ὑμῖν, ὃ καὶ παρελάβετε, ἐν ᾧ καὶ ἑστήκατε,
Itungo ile kumukembusha, unye akaka nunye adada kunsoko ankani ninziza naenumuie, naemuisingiiye nukimika nizo.
2 διʼ οὗ καὶ σῴζεσθε, τίνι λόγῳ εὐηγγελισάμην ὑμῖν, εἰ κατέχετε, ἐκτὸς εἰ μὴ εἰκῇ ἐπιστεύσατε.
Inge munkani zizi mukagunwe, ang'wi amuluambile kisa ulukani naenumuie unye, inge gwa aemuhue nikanda.
3 Παρέδωκα γὰρ ὑμῖν ἐν πρώτοις, ὃ καὶ παρέλαβον: ὅτι ˚Χριστὸς ἀπέθανεν ὑπὲρ τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶν κατὰ τὰς Γραφάς,
Anga en'wandyo naenemisingiiye kusania nikaleta kitalanyu anga uuu: kina kupumiila mumaandeko, Kilisto aukule kunsoko amilandu itu.
4 καὶ ὅτι ἐτάφη, καὶ ὅτι ἐγήγερται τῇ ἡμέρᾳ τῇ τρίτῃ κατὰ τὰς Γραφάς,
Kupuma mumaandeko wikaekwe, nihange kina wikaiuka luhiku nulakataatu.
5 καὶ ὅτι ὤφθη Κηφᾷ, εἶτα τοῖς δώδεκα.
Nikina aumupumie u Kefa, hange kuawa nikumi nuubili.
6 Ἔπειτα ὤφθη ἐπάνω πεντακοσίοις ἀδελφοῖς ἐφάπαξ, ἐξ ὧν οἱ πλείονες μένουσιν ἕως ἄρτι, τινὲς δὲ ἐκοιμήθησαν.
Hange auapumie kitungo leng'wi iakaka niadada kukila imagana ataano. Uduao kile akole apanga, kiute ang'wi ao alae tulo.
7 Ἔπειτα ὤφθη Ἰακώβῳ, εἶτα τοῖς ἀποστόλοις πᾶσιν,
Hange aumupumie u Yakobo, hange kuamutume ehi.
8 ἔσχατον δὲ πάντων, ὡσπερεὶ τῷ ἐκτρώματι, ὤφθη κἀμοί.
Empelo ehi, wikampumila uneno, anga umung'enya nutugilwe kumatungo nesinga apikile.
9 Ἐγὼ γάρ εἰμι ὁ ἐλάχιστος τῶν ἀποστόλων, ὃς οὐκ εἰμὶ ἱκανὸς καλεῖσθαι ἀπόστολος, διότι ἐδίωξα τὴν ἐκκλησίαν τοῦ ˚Θεοῦ.
Kunsoko unene nemunino muamutume. Shainonee kitangwa mutume, kunsoko aenelagilye itekeelo lang'wi Tunda.
10 Χάριτι δὲ ˚Θεοῦ, εἰμι ὅ εἰμι, καὶ ἡ χάρις αὐτοῦ ἡ εἰς ἐμὲ, οὐ κενὴ ἐγενήθη, ἀλλὰ περισσότερον αὐτῶν πάντων ἐκοπίασα, οὐκ ἐγὼ δὲ, ἀλλὰ ἡ χάρις τοῦ ˚Θεοῦ σὺν ἐμοί.
Kunsoko aukende nuang'wi nkole anga uu ninile, nuukende wakwe kung'waane shanga aenakanda. Kuleka ite, aenitumile kenyangulu kukila ehi. Kuite shanga aenene inge ukende nuang'wi Tunda nuukole mukati ane.
11 Εἴτε οὖν ἐγὼ εἴτε ἐκεῖνοι, οὕτως κηρύσσομεν, καὶ οὕτως ἐπιστεύσατε.
Kuite anga eze nene ang'wi enso, ketanantya uu nukuhuila uu.
12 Εἰ δὲ ˚Χριστὸς κηρύσσεται, ὅτι ἐκ νεκρῶν ἐγήγερται, πῶς λέγουσιν ἐν ὑμῖν τινες ὅτι ἀνάστασις νεκρῶν οὐκ ἔστιν;
Itungo ite Kilisto autanantigwe anga uiukile kuashi, ituleule ang'wi anyu mulunge kutile uuiuki nuashi?
13 Εἰ δὲ ἀνάστασις νεκρῶν οὐκ ἔστιν, οὐδὲ ˚Χριστὸς ἐγήγερται·
Kuite ang'wi kutile uuiuki nuashi, inge gwa nu Kilisto gwa shaauilukile.
14 εἰ δὲ ˚Χριστὸς οὐκ ἐγήγερται, κενὸν ἄρα τὸ κήρυγμα ἡμῶν, κενὴ καὶ ἡ πίστις ὑμῶν.
Hange ang'wi u Kilisto shaauilukile, ite utananti witu wanekanda, nuuhueli witu wanikanda.
15 Εὑρισκόμεθα δὲ καὶ ψευδομάρτυρες τοῦ ˚Θεοῦ, ὅτι ἐμαρτυρήσαμεν κατὰ τοῦ ˚Θεοῦ ὅτι ἤγειρεν τὸν ˚Χριστόν, ὃν οὐκ ἤγειρεν, εἴπερ ἄρα νεκροὶ οὐκ ἐγείρονται.
Hange kuigeleka kina keilengasiilya yauteele kung'wi Tunda, kunsoko aekumihengile Itunda kuuteele, kutunga amuiue u Kilisto, kunu shumuiue.
16 Εἰ γὰρ νεκροὶ οὐκ ἐγείρονται, οὐδὲ ˚Χριστὸς ἐγήγερται·
Ang'wi angeze eashi shaeiulwa, nu Yesu gwa shaauiwe.
17 εἰ δὲ ˚Χριστὸς οὐκ ἐγήγερται, ματαία ἡ πίστις ὑμῶν, καὶ ἔτι ἐστὲ ἐν ταῖς ἁμαρτίαις ὑμῶν.
Hange ang'wi u Kilisto shaauiuwe, uhueli witu wanekanda hange mukile mukole mumilandu anyu.
18 Ἄρα καὶ οἱ κοιμηθέντες ἐν ˚Χριστῷ ἀπώλοντο.
Ite ga nawa niakule mung'wa Kilisto gwa alimela.
19 Εἰ ἐν τῇ ζωῇ ταύτῃ, ἐν ˚Χριστῷ ἠλπικότες ἐσμὲν μόνον, ἐλεεινότεροι πάντων ἀνθρώπων ἐσμέν.
Angeze mulikalo luluudu kiagimya kumatungo nazile mukati ang'wa Kilisto, antu ehi, use kialamulwi kukila antu ehi.
20 Νυνὶ δὲ ˚Χριστὸς ἐγήγερται ἐκ νεκρῶν, ἀπαρχὴ τῶν κεκοιμημένων.
Kuite itungo ile u Kilisto uiukile kupuma kuashi, nkali yang'wandyo kuawa naeakule.
21 Ἐπειδὴ γὰρ διʼ ἀνθρώπου θάνατος, καὶ διʼ ἀνθρώπου ἀνάστασις νεκρῶν.
Kunsoko ensha aezile kukiila muntu, kukiila muntu, gwa uiuki waashi.
22 Ὥσπερ γὰρ ἐν τῷ Ἀδὰμ, πάντες ἀποθνῄσκουσιν, οὕτως καὶ ἐν τῷ ˚Χριστῷ, πάντες ζῳοποιηθήσονται.
Kunsoko ang'wa Adamu ehi akusha, uu gwa mung'wa Kilisto ehi akutula apanga.
23 Ἕκαστος δὲ ἐν τῷ ἰδίῳ τάγματι: ἀπαρχὴ ˚Χριστός, ἔπειτα οἱ τοῦ ˚Χριστοῦ ἐν τῇ παρουσίᾳ αὐτοῦ,
Kuite kela ung'wi muulowa wakwe: Kilisto, nkali yang'wandyo, ne hange awa neang'wa Kilisto akutendwa apanga kumatungo akeza kung'waakwe.
24 εἶτα τὸ τέλος, ὅταν παραδιδῷ τὴν βασιλείαν τῷ ˚Θεῷ καὶ Πατρί, ὅταν καταργήσῃ πᾶσαν ἀρχὴν, καὶ πᾶσαν ἐξουσίαν, καὶ δύναμιν.
Uuu yukutula mpelo, pang'wanso Ukilisto angawaueka uutemi kung'wi Tunda Utata. Uwu inge nuekamala utemi wehi nuuhumi wehi nungulu.
25 Δεῖ γὰρ αὐτὸν βασιλεύειν, ἄχρι οὗ θῇ πάντας τοὺς ἐχθροὺς ὑπὸ τοὺς πόδας αὐτοῦ.
Kunsoko kusinja ukutemya sunga nuika aika iakigu akwe ehi pihe ampambatilyo yakwe.
26 Ἔσχατος ἐχθρὸς καταργεῖται ὁ θάνατος.
Umulugu nukumailya kubepigwa inge sha.
27 “Πάντα γὰρ ὑπέταξεν ὑπὸ τοὺς πόδας αὐτοῦ.” Ὅταν δὲ εἴπῃ ὅτι πάντα ὑποτέτακται, δῆλον ὅτι ἐκτὸς τοῦ ὑποτάξαντος αὐτῷ τὰ πάντα.
Kunsoko “uekile kela kintu pihe ampambatilyo yakwe” kuite niyukulunga “uekile hela kintu, inge ng'wa lya kina eye singa-anga-anga awa neaekile kela kintu pihe nakwe nuanso.
28 Ὅταν δὲ ὑποταγῇ αὐτῷ τὰ πάντα, τότε καὶ αὐτὸς ὁ Υἱὸς, ὑποταγήσεται τῷ ὑποτάξαντι αὐτῷ τὰ πάντα, ἵνα ᾖ ὁ ˚Θεὸς πάντα ἐν πᾶσιν.
Itungo imaintu ehi aekilwe pihe akwe, hange Ung'wana ung'wenso ukuikwe pihe akwe nuanso nae umaekile emaintu pihe akwe. Ite yiikapumela nsoko kina Itunda. Utata watule ehi mumaintu ehi.
29 Ἐπεὶ τί ποιήσουσιν, οἱ βαπτιζόμενοι ὑπὲρ τῶν νεκρῶν; Εἰ ὅλως νεκροὶ οὐκ ἐγείρονται, τί καὶ βαπτίζονται ὑπὲρ αὐτῶν;
Ang'wi gwa akutendaule awa naiabadisigwe kunsoko aashi? Ang'wi eashi shakuiulwa lukulu, kuneki hange akubadisigwa kunsoko ao?
30 Τί καὶ ἡμεῖς κινδυνεύομεν πᾶσαν ὥραν;
Hange kuneki kukole muubi kela itungoo?
31 Καθʼ ἡμέραν ἀποθνῄσκω, νὴ τὴν ὑμετέραν καύχησιν, ἀδελφοί, ἣν ἔχω ἐν ˚Χριστῷ ˚Ἰησοῦ, τῷ ˚Κυρίῳ ἡμῶν.
Akaka nia dada ane, kukeela kikulya kunywaane kunsoko anyu, nenkite mung'wa Yesu Kilisto Mkulu witu, ukutanantya ite: nekezesha kela uluhiku.
32 Εἰ κατὰ ἄνθρωπον, ἐθηριομάχησα ἐν Ἐφέσῳ, τί μοι τὸ ὄφελος; Εἰ νεκροὶ οὐκ ἐγείρονται, “Φάγωμεν καὶ πίωμεν, αὔριον γὰρ ἀποθνῄσκομεν.”
Yukunzailya ntuni muiloeli nuakiuntu, anga aenikuile niikale niitaki uko ku Efeso, ang'wi iashi shaakuiulwa? Leka gwa kulye nukung'wa, kunsoko mudau kuusha.
33 Μὴ πλανᾶσθε– φθείρουσιν ἤθη χρηστὰ ὁμιλίαι κακαί.
Lekikukongelwi: “Imaumbe nimabi ebipya intendo ninza.”
34 Ἐκνήψατε δικαίως καὶ μὴ ἁμαρτάνετε, ἀγνωσίαν γὰρ ˚Θεοῦ τινες ἔχουσιν· πρὸς ἐντροπὴν ὑμῖν λαλῶ.
Mutule nikisa mikie mutai! Leki kulongoleki kutenda imilandu. Kunso ang'wi anyu agila imahala nang'wi Tunda. Kulunga ite kuminyala anyu.
35 Ἀλλʼ ἐρεῖ τις, “Πῶς ἐγείρονται οἱ νεκροί;” Ποίῳ δὲ σώματι ἔρχονται;
Kuite umuntu numungiza ukulunga, “Iashi eiuka ule? Nienso izeziza numuili nuule?
36 Ἄφρων! Σὺ ὃ σπείρεις, οὐ ζῳοποιεῖται, ἐὰν μὴ ἀποθάνῃ.
Uewe umupungu kukila! Ike nukelemee shakihumile kanza kukula sunga keshe hanza.
37 Καὶ ὃ σπείρεις, οὐ τὸ σῶμα τὸ γενησόμενον σπείρεις, ἀλλὰ γυμνὸν κόκκον, εἰ τύχοι σίτου, ἤ τινος τῶν λοιπῶν.
Nikenukutemela singa muili nuikakula, inge mbeu nepuneliile. Ihumile kutula ngano, ang'wi kentu kingiza.
38 Ὁ δὲ ˚Θεὸς δίδωσιν αὐτῷ σῶμα, καθὼς ἠθέλησεν, καὶ ἑκάστῳ τῶν σπερμάτων, ἴδιον σῶμα.
Kuite Itunda ukumipa umuili anga nuloilwe, hange kela embeu numuili wakwe ung'wenso.
39 Οὐ πᾶσα σὰρξ ἡ αὐτὴ σάρξ, ἀλλὰ ἄλλη μὲν ἀνθρώπων, ἄλλη δὲ σὰρξ κτηνῶν, ἄλλη δὲ σὰρξ πτηνῶν, ἄλλη δὲ ἰχθύων.
Miili ehi singi mpyani. Inge, ukole muili ung'wiwaamuntu, numuili uuya wakikale, numuili uuye wa nyunyi, numuili uuya kunsoko ansamaki.
40 Καὶ σώματα ἐπουράνια, καὶ σώματα ἐπίγεια. Ἀλλὰ ἑτέρα μὲν ἡ τῶν ἐπουρανίων δόξα, ἑτέρα δὲ ἡ τῶν ἐπιγείων.
Hange gwa ikole miili akilunde nimiile amihe. Kuite uukulu nua muili nua kulunde inge aine ung; wi nuukulu nuamihe ungiza.
41 Ἄλλη δόξα ἡλίου, καὶ ἄλλη δόξα σελήνης, καὶ ἄλλη δόξα ἀστέρων, ἀστὴρ γὰρ ἀστέρος διαφέρει ἐν δόξῃ.
Ukole ukulu ung'wi walyoa, nuukulu ung'wi wang'weli, nuukulu ung'wi wanzota. Kunsoko enzota ing'wi ikete utemanuki nenzota nengiza muukulu.
42 Οὕτως καὶ ἡ ἀνάστασις τῶν νεκρῶν. Σπείρεται ἐν φθορᾷ, ἐγείρεται ἐν ἀφθαρσίᾳ·
Ite uu yeli gwa uuiuki nuashi. Neketemee kikupipa hange nikiliite shangakikubipa.
43 σπείρεται ἐν ἀτιμίᾳ, ἐγείρεται ἐν δόξῃ· σπείρεται ἐν ἀσθενείᾳ, ἐγείρεται ἐν δυνάμει·
Kitemewe kumatumizi akawaeda, kekiliisigwe kuukulu.
44 σπείρεται σῶμα ψυχικόν, ἐγείρεται σῶμα πνευματικόν. Εἰ ἔστιν σῶμα ψυχικόν, ἔστιν καὶ πνευματικόν.
Kitemewe kuunegetu, kikuliisigwa kungulu. Kitemewe kuupumo nuamuile, kekuliisigwa kumuili nuankolo. Ang'wi ukole muili nuakuupumo, ukole umuili nua kinkolo gwa.
45 Οὕτως καὶ γέγραπται, “Ἐγένετο ὁ πρῶτος ἄνθρωπος”, Ἀδὰμ, “εἰς ψυχὴν ζῶσαν”. Ὁ ἔσχατος Ἀδὰμ εἰς πνεῦμα ζῳοποιοῦν.
Ite gwa iandikile, “Umuntu wang'wandyo Adamu autendekile nkolo nekikie.” U Adamu nua mpelo autendekile nkolo nekepumya uupanga.
46 Ἀλλʼ οὐ πρῶτον τὸ πνευματικὸν, ἀλλὰ τὸ ψυχικόν, ἔπειτα τὸ πνευματικόν.
Kuite nuankolo shaauzile hanza inge nuakuupumo, nehange nuankolo.
47 Ὁ πρῶτος ἄνθρωπος ἐκ γῆς, χοϊκός, ὁ δεύτερος ἄνθρωπος, ἐξ οὐρανοῦ.
Umuntu nua ng'wandyo wamihe, auzipigwe kukinkundi. Umuntu nua kabiili upumile kilunde.
48 Οἷος ὁ χοϊκός, τοιοῦτοι καὶ οἱ χοϊκοί, καὶ οἷος ὁ ἐπουράνιος, τοιοῦτοι καὶ οἱ ἐπουράνιοι.
Anga uu uyu nuzepigwe kulunkundi, uu gwa awaneazepigwa kulunkundi. Anga uu umuntu nua kilunde nueli, uu gwa awa nee kilunde.
49 Καὶ καθὼς ἐφορέσαμεν τὴν εἰκόνα τοῦ χοϊκοῦ, φορέσωμεν καὶ τὴν εἰκόνα τοῦ ἐπουρανίου.
Anga uu nekukenkile ikilingasiilyo neka muntu nualunkundi, kuukenka gwa nekilingasiilyo neka muntu nua kilunde.
50 Τοῦτο δέ φημι, ἀδελφοί, ὅτι σὰρξ καὶ αἷμα Βασιλείαν ˚Θεοῦ κληρονομῆσαι οὐ δύναται, οὐδὲ ἡ φθορὰ, τὴν ἀφθαρσίαν κληρονομεῖ.
Itungo ile kumuila, akaka nae dada ane, kina umuili nusakami shanga yukusala utemi nuang'wi Tunda. Ang'wi nuakubipa kusale uwu neshanga ukubipa.
51 Ἰδοὺ, μυστήριον ὑμῖν λέγω: πάντες οὐ κοιμηθησόμεθα, πάντες δὲ ἀλλαγησόμεθα,
Goza! Kumuila unyenye kenkunku katai: shakulale kehi, inge kehi kuukaelika.
52 ἐν ἀτόμῳ, ἐν ῥιπῇ ὀφθαλμοῦ, ἐν τῇ ἐσχάτῃ σάλπιγγι· σαλπίσει γάρ, καὶ οἱ νεκροὶ ἐγερθήσονται ἄφθαρτοι, καὶ ἡμεῖς ἀλλαγησόμεθα.
Kuukaeleka numatungo, kututya nukupitya kuliho, kumpembe nakumailya. Kunsoko impembe ikilila, niashi akuiulwa kumiili ao neshanga ikibipa hange kuukailwa.
53 Δεῖ γὰρ τὸ φθαρτὸν τοῦτο ἐνδύσασθαι ἀφθαρσίαν, καὶ τὸ θνητὸν τοῦτο ἐνδύσασθαι ἀθανασίαν.
Kuite uwu nuukubipa kusinja utugale uwu neshawakubipa, nuwu nuakusha kusinja utugale uwu neshangawakusha.
54 Ὅταν δὲ τὸ φθαρτὸν τοῦτο ἐνδύσηται ἀφθαρσίαν, καὶ τὸ θνητὸν τοῦτο ἐνδύσηται ἀθανασίαν, τότε γενήσεται ὁ λόγος ὁ γεγραμμένος, “Κατεπόθη ὁ θάνατος εἰς νῖκος.”
Kusinja imatungo aya nuakubipa anga utugale uwu neshanga wakubipa, nuwu nuakusha utugale uwu neshawakusha, uu ezile entambu neandikilwe, “Insha amilwa nukuhung'wa.”
Isha, uu duli wako umolepi? Isha ukolepi uwai wako? (Hadēs g86)
56 Τὸ δὲ κέντρον τοῦ θανάτου ἡ ἁμαρτία, ἡ δὲ δύναμις τῆς ἁμαρτίας ὁ νόμος.
Uwai nua nsha milandu, nengulu amulandu ilago.
57 Τῷ δὲ ˚Θεῷ χάρις, τῷ διδόντι ἡμῖν τὸ νῖκος διὰ τοῦ ˚Κυρίου ἡμῶν, ˚Ἰησοῦ ˚Χριστοῦ.
Kuite ilumbi kung'wi Tunda, nuekupeza uuduli usese kukiila Mukulu witu u Yesu Kilisto!
58 Ὥστε, ἀδελφοί μου ἀγαπητοί, ἑδραῖοι γίνεσθε, ἀμετακίνητοι, περισσεύοντες ἐν τῷ ἔργῳ τοῦ ˚Κυρίου πάντοτε, εἰδότες ὅτι ὁ κόπος ὑμῶν οὐκ ἔστιν κενὸς ἐν ˚Κυρίῳ.
Kuite gwa, alowa akaka nea dada ane, tulimiakomu muleke kuhingieka. Miku ehi itumi umulimo nua Mukulu, kunsoko mulengile kina umulemo wanyu ku Mukulu singa nekanda.
