Κατα Ματθαιον 22
1 και αποκριθεις ο ιησους παλιν ειπεν αυτοις εν παραβολαις λεγων
Yesu da fedege sia: eno olelei.
2 ωμοιωθη η βασιλεια των ουρανων ανθρωπω βασιλει οστις εποιησεν γαμους τω υιω αυτου
“Gode Ea Hinadafa Hou da agoaiwane gala. Hina bagade dunu da ea mano ea uda lamusa: lolo nasu bagade hamoi.
3 και απεστειλεν τους δουλους αυτου καλεσαι τους κεκλημενους εις τους γαμους και ουκ ηθελον ελθειν
Hina bagade da ea hawa: hamosu dunu amo musa: misa: ne adoi dunu huluane lolo nasu amoma misa: ne sia: musa: asunasi. Be musa: adoi dunu da misunu higa: i.
4 παλιν απεστειλεν αλλους δουλους λεγων ειπατε τοις κεκλημενοις ιδου το αριστον μου ητοιμασα οι ταυροι μου και τα σιτιστα τεθυμενα και παντα ετοιμα δευτε εις τους γαμους
Amaiba: le, e da eno hawa: hamosu dunu asunasi. Ilia amane sia: i, “Hina bagade ea mano uda lasu lolo nasu liligi huluane da hahamoi dagoi. Bulamagau amola gebo huluane da medole, gobei dagoi. Hedolo misa!”
5 οι δε αμελησαντες απηλθον ο μεν εις τον ιδιον αγρον ο δε εις την εμποριαν αυτου
Be adoi dunu da hame nabi. Ilia da udigili hawa: hamosu. Afadafa da ea ifabi amoga asi. Eno da ea bidi lasu diasu ouligimusa: asi.
6 οι δε λοιποι κρατησαντες τους δουλους αυτου υβρισαν και απεκτειναν
Eno ilia da adola ahoasu dunu lale, fananu, medole legei.
7 ακουσας δε ο βασιλευς ωργισθη και πεμψας τα στρατευματα αυτου απωλεσεν τους φονεις εκεινους και την πολιν αυτων ενεπρησεν
Amo hou nababeba: le, hina bagade da mi hanai galu. E da dadi gagui dunu asuna asi. Ilia da medosu dunu huluane medole legele, ili diasu amola laluga nei dagoi.
8 τοτε λεγει τοις δουλοις αυτου ο μεν γαμος ετοιμος εστιν οι δε κεκλημενοι ουκ ησαν αξιοι
Amalalu, e da ea hawa: hamosu dunu ema misa: ne sia: i. E da ilima amane sia: i, ‘Na mano ea uda lasu lolo nabe da hamoi dagoi. Be dunu na da musa: misa: ne sia: i, ilia da amoga misa: ne defele hame ba: i.
9 πορευεσθε ουν επι τας διεξοδους των οδων και οσους αν ευρητε καλεσατε εις τους γαμους
Wali dilia logo bagade amoga asili, nowa dunu dilia ba: sea, amo huluane na lolo nasu amoga hiougima.’
10 και εξελθοντες οι δουλοι εκεινοι εις τας οδους συνηγαγον παντας οσους ευρον πονηρους τε και αγαθους και επλησθη ο γαμος ανακειμενων
Amaiba: le, ea hawa: hamosu dunu da logoga asili, dunu huluane, wadela: i amola ida: iwane dunu gilisili lidi. Amalalu, uda lasu lolo nasu diasu da nabaidafa ba: i.
11 εισελθων δε ο βασιλευς θεασασθαι τους ανακειμενους ειδεν εκει ανθρωπον ουκ ενδεδυμενον ενδυμα γαμου
Hina bagade da ea lolo nabega dunu misi ba: la misi. Dunu afadafa da uda lasu hou abula hame idiniginisi ba: i.
12 και λεγει αυτω εταιρε πως εισηλθες ωδε μη εχων ενδυμα γαμου ο δε εφιμωθη
Hina bagade da ema amane sia: i, ‘Na: iyado! Di abuliba: le uda lasu abula mae salawane misibela: ?’ Be amo dunu da gogosia: iba: le, bu sia: mu gogolei.
13 τοτε ειπεν ο βασιλευς τοις διακονοις δησαντες αυτου ποδας και χειρας αρατε αυτον και εκβαλετε εις το σκοτος το εξωτερον εκει εσται ο κλαυθμος και ο βρυγμος των οδοντων
Amalalu, hina da ea hawa: hamosu dunuma amane sia: i, ‘Amo dunu ea lobo amola emo la: gili, gadili gasi ganodini ha: digima. Amo ganodini e da bese ini dinanumu.’
14 πολλοι γαρ εισιν κλητοι ολιγοι δε εκλεκτοι
Na da dunu bagohame ilima misa: ne sia: sa. Be Na da bagahame ilegesa.”
15 τοτε πορευθεντες οι φαρισαιοι συμβουλιον ελαβον οπως αυτον παγιδευσωσιν εν λογω
Amalalu, Fa: lisi dunu da asili, Yesu dafama: ne Ema adole ba: musa: dawa: i galu.
16 και αποστελλουσιν αυτω τους μαθητας αυτων μετα των ηρωδιανων λεγοντες διδασκαλε οιδαμεν οτι αληθης ει και την οδον του θεου εν αληθεια διδασκεις και ου μελει σοι περι ουδενος ου γαρ βλεπεις εις προσωπον ανθρωπων
Ilia da ilia fa: no bobogesu dunu amola Helode ea fidisu dunu amo Yesuma asunasi. Ilia ogogole amane sia: i, “Olelesu! Dia hou da moloidafa amola Di da Gode Ea moloidafa hou ogogole hame olelesa, amo ninia dawa: Di da osobo bagade dunu ilia hou mae dawa: le, Gode Ea hou fawane hamosa.
17 ειπε ουν ημιν τι σοι δοκει εξεστιν δουναι κηνσον καισαρι η ου
Amaiba: le, dia asigi dawa: su ninima olelema. Ninia da su lasu muni Gamane hina Sisa ema iasea ninia sema wadela: sala: ? O hame wadela: sala: ?”
18 γνους δε ο ιησους την πονηριαν αυτων ειπεν τι με πειραζετε υποκριται
Be Yesu da ilia wadela: i asigi dawa: su dawa: beba: le, amane sia: i, “Dabua fawane molole ogogosu dunu! Dilia abuliba: le Na saniga sa: ima: ne sia: sala: ?
19 επιδειξατε μοι το νομισμα του κηνσου οι δε προσηνεγκαν αυτω δηναριον
Su lidisu fage Nama olema.” Amaiba: le, ilia da su fage Ema gaguli misi.
20 και λεγει αυτοις τινος η εικων αυτη και η επιγραφη
E da ilima amane sia: i, “Amo fage dedei diala. Amo da nowa ea odagi amola nowa ea dio dedebela: ?”
21 λεγουσιν αυτω καισαρος τοτε λεγει αυτοις αποδοτε ουν τα καισαρος καισαρι και τα του θεου τω θεω
Ilia bu adole i, “Sisa!” Amalalu, Yesu E bu adole i, “Amaiba: le, dili Sisa ea dabe amo Sisama ima! Amola Gode Ea dabe amo Godema ima!”
22 και ακουσαντες εθαυμασαν και αφεντες αυτον απηλθον
Amo sia: nababeba: le, ilia da fofogadigili, Yesu yolesili asi.
23 εν εκεινη τη ημερα προσηλθον αυτω σαδδουκαιοι οι λεγοντες μη ειναι αναστασιν και επηρωτησαν αυτον
Amo esoga, Sa: diusi dunu da Yesuma adole ba: musa: misi. Ilia da bogoi dunu ea da: i hodo da bu wa: legadomu, amo dafawaneyale hame dawa: i galu.
24 λεγοντες διδασκαλε μωσης ειπεν εαν τις αποθανη μη εχων τεκνα επιγαμβρευσει ο αδελφος αυτου την γυναικα αυτου και αναστησει σπερμα τω αδελφω αυτου
Ilia da Yesuma ado ba: musa: , amane adole ba: i, “Olelesu! Mousese da ninima olelemusa: agoane dedei. ‘Dunu da mano hame lalelegeiwane bogosea, ea ola o eya da ea didalo lale, mano hamomuyo.’ Amo mano da musa: bogoi amo buga: i ilia da sia: sa.
25 ησαν δε παρ ημιν επτα αδελφοι και ο πρωτος γαμησας ετελευτησεν και μη εχων σπερμα αφηκεν την γυναικα αυτου τω αδελφω αυτου
Ninia fi ganodini, dunu afae ea mano da fesuale esalu. Magobo mano e da uda lale, mano hamedene bogoi. Amalalu, eaeya da amo ea didalo lai.
26 ομοιως και ο δευτερος και ο τριτος εως των επτα
E amola mano hamedene bogoi. Fa: no eaeya eno da didalo lale, asili, mano fesuale gala huluane amo uda afadafa lale, mano hamedene bogoi.
27 υστερον δε παντων απεθανεν και η γυνη
Fa: no, amo uda da bogoi dagoi.
28 εν τη ουν αναστασει τινος των επτα εσται γυνη παντες γαρ εσχον αυτην
Amaiba: le, bogoi ilia bu uhini wa: legadosu esoha, amo uda, dunu fesuale amo ilia lai dagoiba: le, e da nowa ea uda esaloma: bela: ?”
29 αποκριθεις δε ο ιησους ειπεν αυτοις πλανασθε μη ειδοτες τας γραφας μηδε την δυναμιν του θεου
Yesu E bu adole i, “Dilia da Gode Sia: Dedei amola Gode Ea gasa hou hame dawa: beba: le, giadofale dawa:
30 εν γαρ τη αναστασει ουτε γαμουσιν ουτε εκγαμιζονται αλλ ως αγγελοι του θεου εν ουρανω εισιν
Bogoi wa: legadosu esoga, uda lasu hou da bu hame ba: mu. Dunu amola uda ilia da a: igele dunu Hebene ganodini amo defele esalumu. Uda lasu hou da hame hamomu.
31 περι δε της αναστασεως των νεκρων ουκ ανεγνωτε το ρηθεν υμιν υπο του θεου λεγοντος
Be dilia bogoi wa: legadosu hou dawa: ma: ne, Gode Ea Sia: dedei nabima.
32 εγω ειμι ο θεος αβρααμ και ο θεος ισαακ και ο θεος ιακωβ ουκ εστιν ο θεος θεος νεκρων αλλα ζωντων
E amane sia: i, ‘Na da A: ibalaha: me ea Gode esala amola Aisage ea Gode esala amola Ya: igobe ea Gode esala.’ Gode da bogoi dunu ilia Gode hame. E da esalebe dunu ilia Gode!”
33 και ακουσαντες οι οχλοι εξεπλησσοντο επι τη διδαχη αυτου
Amo olelesu nababeba: le, dunu huluane da bagadewane fofogadigi.
34 οι δε φαρισαιοι ακουσαντες οτι εφιμωσεν τους σαδδουκαιους συνηχθησαν επι το αυτο
Yesu E da Sa: diusi dunu ilia sia: banenesi amo ba: loba, Fa: lisi dunu da gilisi.
35 και επηρωτησεν εις εξ αυτων νομικος πειραζων αυτον και λεγων
Sema olelesu dunu afadafa da Yesu dafama: ne, Ema amane adole ba: i,
36 διδασκαλε ποια εντολη μεγαλη εν τω νομω
“Olelesu! Sema baligili bagadedafa da habo?”
37 ο δε ιησους ειπεν αυτω αγαπησεις κυριον τον θεον σου εν ολη τη καρδια σου και εν ολη τη ψυχη σου και εν ολη τη διανοια σου
Yesu E bu adole i, “‘Dilia dogoga, dilia a: silibuga, amola dilia asigi dawa: suga, Hina Godema asigima!’
38 αυτη εστιν πρωτη και μεγαλη εντολη
Go da sema baligili bagadedafa.
39 δευτερα δε ομοια αυτη αγαπησεις τον πλησιον σου ως σεαυτον
Amo sema bagia da bisili sema defele diala, ‘Dilia da: i amoma asigi hou defele, dilia na: iyado ema asigima!’
40 εν ταυταις ταις δυσιν εντολαις ολος ο νομος και οι προφηται κρεμανται
Sema huluane amola balofede dunu ilia olelesu huluane da amo sema aduna ganodini diala.”
41 συνηγμενων δε των φαρισαιων επηρωτησεν αυτους ο ιησους
Fa: lisi dunu mogili da gilisibi ba: loba, Yesu da ilima amane adole ba: i,
42 λεγων τι υμιν δοκει περι του χριστου τινος υιος εστιν λεγουσιν αυτω του δαβιδ
“Dilia adi dawa: bela: ? Mesaia da nowa Egefela: ?” Ilia da bu adole i, “E da Da: ibidi egefe fawane.”
43 λεγει αυτοις πως ουν δαβιδ εν πνευματι κυριον αυτον καλει λεγων
Yesu E amane sia: i, “Amaiba: le, Gode Ea A: silibu Hadigidafa da oleleiba: le, Da: ibidi da abuliba: le Mesaia Ema ‘Hina Gode’ dio asulibela: ? Gode Sia: Dedei da agoane diala,
44 ειπεν ο κυριος τω κυριω μου καθου εκ δεξιων μου εως αν θω τους εχθρους σου υποποδιον των ποδων σου
‘Da: ibidi da amane sia: i, “Hina Gode da na Hina Gode Ema amane sia: i, ‘Na da hobea Dia ha lai dunu Dia emoga osa: le heda: ma: ne fane legemu. Wali, di da Na lobodafadili fima.’
45 ει ουν δαβιδ καλει αυτον κυριον πως υιος αυτου εστιν
“Amaiba: le, Da: ibidi da Mesaia Ema ‘Hina Gode’ Dio asuliba: le, Mesaia da habodane Da: ibidi egefe fawane esalala: ?”
46 και ουδεις εδυνατο αυτω αποκριθηναι λογον ουδε ετολμησεν τις απ εκεινης της ημερας επερωτησαι αυτον ουκετι
Dunu huluane da amo sia: nababeba: le, bu adole imunu gogolei. Ilia da beda: iba: le, eso enoga Ema bu hame adole ba: i.
