Κατα Ματθαιον 18

1 εν εκεινη τη ωρα προσηλθον οι μαθηται τω ιησου λεγοντες τις αρα μειζων εστιν εν τη βασιλεια των ουρανων

In that our the disciplis camen to Jhesu, and seiden, Who, gessist thou, is gretter in the kyngdom of heuenes?

2 και προσκαλεσαμενος ο ιησους παιδιον εστησεν αυτο εν μεσω αυτων

And Jhesus clepide a litil child, and putte hym in the myddil of hem;

3 και ειπεν αμην λεγω υμιν εαν μη στραφητε και γενησθε ως τα παιδια ου μη εισελθητε εις την βασιλειαν των ουρανων

and seide, Y seie treuthe to you, but ye be turned, and maad as litle children, ye schulen not entre in to the kyngdom of heuenes.

4 οστις ουν ταπεινωση εαυτον ως το παιδιον τουτο ουτος εστιν ο μειζων εν τη βασιλεια των ουρανων

Therfor who euer mekith hym as this litil child, he is gretter in the kyngdom of heuenes.

5 και ος εαν δεξηται παιδιον τοιουτον εν επι τω ονοματι μου εμε δεχεται

And he that resseyueth o siche litil child in my name, resseyueth me.

6 ος δ αν σκανδαλιση ενα των μικρων τουτων των πιστευοντων εις εμε συμφερει αυτω ινα κρεμασθη μυλος ονικος επι τον τραχηλον αυτου και καταποντισθη εν τω πελαγει της θαλασσης

But who so sclaundrith oon of these smale, that bileuen in me, it spedith to hym that a mylnstoon `of assis be hangid in his necke, and he be drenchid in the depnesse of the see.

7 ουαι τω κοσμω απο των σκανδαλων αναγκη γαρ εστιν ελθειν τα σκανδαλα πλην ουαι τω ανθρωπω εκεινω δι ου το σκανδαλον ερχεται

Woo to the world, for sclaundris; for it is nede that sclaundris come; netheles wo to thilke man bi whom a sclaundre cometh.

8 ει δε η χειρ σου η ο πους σου σκανδαλιζει σε εκκοψον αυτα και βαλε απο σου καλον σοι εστιν εισελθειν εις την ζωην χωλον η κυλλον η δυο χειρας η δυο ποδας εχοντα βληθηναι εις το πυρ το αιωνιον (aiōnios g166)

And if thin hoond or thi foot sclaundreth thee, kitte it of, and caste awei fro thee. It is betere to thee to entre to lijf feble, ethir crokid, than hauynge tweyne hoondis or twey feet to be sent in to euerlastynge fier. (aiōnios g166)

9 και ει ο οφθαλμος σου σκανδαλιζει σε εξελε αυτον και βαλε απο σου καλον σοι εστιν μονοφθαλμον εις την ζωην εισελθειν η δυο οφθαλμους εχοντα βληθηναι εις την γεενναν του πυρος (Geenna g1067)

And if thin iye sclaundre thee, pulle it out, and caste awei fro thee. It is betere to thee with oon iye to entre in to lijf, thanne hauynge tweyn iyen to be sent in to the fier of helle. (Geenna g1067)

10 ορατε μη καταφρονησητε ενος των μικρων τουτων λεγω γαρ υμιν οτι οι αγγελοι αυτων εν ουρανοις δια παντος βλεπουσιν το προσωπον του πατρος μου του εν ουρανοις

Se ye, that ye dispise not oon of these litle. For Y seie to you, that the aungels of hem in heuenes seen euermore the face of my fadir that is in heuenes.

11 ηλθεν γαρ ο υιος του ανθρωπου σωσαι το απολωλος

For mannus sone cam to saue that thing that perischide.

12 τι υμιν δοκει εαν γενηται τινι ανθρωπω εκατον προβατα και πλανηθη εν εξ αυτων ουχι αφεις τα εννενηκονταεννεα επι τα ορη πορευθεις ζητει το πλανωμενον

What semeth to you? If ther weren to sum man an hundrid scheep, and oon of hem hath errid, whethir he schal not leeue nynti and nyne in desert, and schal go to seche that that erride?

13 και εαν γενηται ευρειν αυτο αμην λεγω υμιν οτι χαιρει επ αυτω μαλλον η επι τοις εννενηκονταεννεα τοις μη πεπλανημενοις

And if it falle that he fynde it, treuli Y seie to you, that he schal haue ioye theron more than on nynti and nyne that erriden not.

14 ουτως ουκ εστιν θελημα εμπροσθεν του πατρος υμων του εν ουρανοις ινα αποληται εις των μικρων τουτων

So it is not the wille bifor youre fadir that is in heuenes, that oon of these litle perische.

15 εαν δε αμαρτηση εις σε ο αδελφος σου υπαγε και ελεγξον αυτον μεταξυ σου και αυτου μονου εαν σου ακουση εκερδησας τον αδελφον σου

But if thi brother synneth ayens thee, go thou, and repreue hym, bitwixe thee and hym aloone; if he herith thee, thou hast wonnun thi brother.

16 εαν δε μη ακουση παραλαβε μετα σου ετι ενα η δυο ινα επι στοματος δυο μαρτυρων η τριων σταθη παν ρημα

And if he herith thee not, take with thee oon or tweyne, that euery word stonde in the mouth of tweyne or thre witnessis.

17 εαν δε παρακουση αυτων ειπε τη εκκλησια εαν δε και της εκκλησιας παρακουση εστω σοι ωσπερ ο εθνικος και ο τελωνης

And if he herith not hem, seie thou to the chirche. But if he herith not the chirche, be he as an hethen and a pupplican to thee.

18 αμην λεγω υμιν οσα εαν δησητε επι της γης εσται δεδεμενα εν τω ουρανω και οσα εαν λυσητε επι της γης εσται λελυμενα εν τω ουρανω

Y seie to you treuli, what euer thingis ye bynden on erthe, tho schulen be boundun also in heuene; and what euer thingis ye vnbynden on erthe, tho schulen be vnboundun also in heuene.

19 παλιν λεγω υμιν οτι εαν δυο υμων συμφωνησωσιν επι της γης περι παντος πραγματος ου εαν αιτησωνται γενησεται αυτοις παρα του πατρος μου του εν ουρανοις

Eftsoone Y seie to you, that if tweyne of you consenten on the erthe, of euery thing what euer thei axen, it schal be don to hem of my fadir that is in heuenes.

20 ου γαρ εισιν δυο η τρεις συνηγμενοι εις το εμον ονομα εκει ειμι εν μεσω αυτων

For where tweyne or thre ben gaderid in my name, there Y am in the myddil of hem.

21 τοτε προσελθων αυτω ο πετρος ειπεν κυριε ποσακις αμαρτησει εις εμε ο αδελφος μου και αφησω αυτω εως επτακις

Thanne Petre cam to hym, and seide, Lord, how ofte schal my brother synne ayens me, and Y schal foryyue hym?

22 λεγει αυτω ο ιησους ου λεγω σοι εως επτακις αλλ εως εβδομηκοντακις επτα

Whether til seuen tymes? Jhesus seith to hym, Y seie not to thee, til seuene sithis; but til seuenti sithis seuene sithis.

23 δια τουτο ωμοιωθη η βασιλεια των ουρανων ανθρωπω βασιλει ος ηθελησεν συναραι λογον μετα των δουλων αυτου

Therfor the kyngdom of heuenes is licned to a kyng, that wolde rekyn with hise seruauntis.

24 αρξαμενου δε αυτου συναιρειν προσηνεχθη αυτω εις οφειλετης μυριων ταλαντων

And whanne he bigan to rekene, oon that ouyte ten thousynde talentis, was brouyt to hym.

25 μη εχοντος δε αυτου αποδουναι εκελευσεν αυτον ο κυριος αυτου πραθηναι και την γυναικα αυτου και τα τεκνα και παντα οσα ειχεν και αποδοθηναι

And whanne he hadde not wherof to yelde, his lord comaundide hym to be seld, and his wijf, and children, and alle thingis that he hadde, and to be paied.

26 πεσων ουν ο δουλος προσεκυνει αυτω λεγων κυριε μακροθυμησον επ εμοι και παντα σοι αποδωσω

But thilke seruaunt felde doun, and preiede hym, and seide, Haue pacience in me, and Y schal yelde to thee alle thingis.

27 σπλαγχνισθεις δε ο κυριος του δουλου εκεινου απελυσεν αυτον και το δανειον αφηκεν αυτω

And the lord hadde merci on that seruaunt, and suffride hym to go, and foryaf to hym the dette.

28 εξελθων δε ο δουλος εκεινος ευρεν ενα των συνδουλων αυτου ος ωφειλεν αυτω εκατον δηναρια και κρατησας αυτον επνιγεν λεγων αποδος μοι ο τι οφειλεις

But thilke seruaunt yede out, and foonde oon of his euen seruauntis, that ouyte hym an hundrid pens; and he helde hym, and stranglide hym, and seide, Yelde that that thou owest.

29 πεσων ουν ο συνδουλος αυτου εις τους ποδας αυτου παρεκαλει αυτον λεγων μακροθυμησον επ εμοι και παντα αποδωσω σοι

And his euen seruaunt felle doun, and preyede hym, and seide, Haue pacience in me, and Y schal quyte alle thingis to thee.

30 ο δε ουκ ηθελεν αλλ απελθων εβαλεν αυτον εις φυλακην εως ου αποδω το οφειλομενον

But he wolde not; but wente out, and putte hym in to prisoun, til he paiede al the dette.

31 ιδοντες δε οι συνδουλοι αυτου τα γενομενα ελυπηθησαν σφοδρα και ελθοντες διεσαφησαν τω κυριω αυτων παντα τα γενομενα

And hise euen seruauntis, seynge the thingis that weren don, soreweden greetli. And thei camen, and telden to her lord alle the thingis that weren don.

32 τοτε προσκαλεσαμενος αυτον ο κυριος αυτου λεγει αυτω δουλε πονηρε πασαν την οφειλην εκεινην αφηκα σοι επει παρεκαλεσας με

Thanne his lord clepide hym, and seide to hym, Wickid seruaunt, Y foryaf to thee al the dette, for thou preiedist me.

33 ουκ εδει και σε ελεησαι τον συνδουλον σου ως και εγω σε ηλεησα

Therfor whether it bihouede not also thee to haue merci on thin euen seruaunt, as Y hadde merci on thee?

34 και οργισθεις ο κυριος αυτου παρεδωκεν αυτον τοις βασανισταις εως ου αποδω παν το οφειλομενον αυτω

And his lord was wroth, and took hym to turmentouris, til he paiede al the dette.

35 ουτως και ο πατηρ μου ο επουρανιος ποιησει υμιν εαν μη αφητε εκαστος τω αδελφω αυτου απο των καρδιων υμων τα παραπτωματα αυτων

So my fadir of heuene schal do to you, if ye foryyuen not euery man to his brother, of youre hertes.