Κατα Ματθαιον 20
1 Ὁμοία γάρ ἐστιν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν ἀνθρώπῳ οἰκοδεσπότῃ ὅστις ἐξῆλθεν ἅμα πρωῒ μισθώσασθαι ἐργάτας εἰς τὸν ἀμπελῶνα αὐτοῦ.
ᎦᎸᎳᏗᏰᏃ ᎤᏤᎵᎪᎯ ᎾᏍᎩᏯᏉ ᎠᏍᎦᏯ ᎦᏁᎳ, ᏑᎾᎴᎢᏳ ᏧᏪᏅᏎ ᏥᏚᏅᏒᏎ ᎪᎱᏍᏗ ᎠᎾᏛᏁᎯ ᏖᎸᎳᏗ ᏚᏫᏒ ᏧᏂᎸᏫᏍᏓᏁᏗᏱ.
2 ⸂συμφωνήσας δὲ μετὰ τῶν ἐργατῶν ἐκ δηναρίου τὴν ἡμέραν ἀπέστειλεν αὐτοὺς εἰς τὸν ἀμπελῶνα αὐτοῦ.
ᎿᎭᏉᏃ ᎾᏍᎩ ᎠᏍᎦᏯ ᎪᎱᏍᏗ ᎠᎾᏛᏁᎯ ᏚᏄᎪᏔᏅ ᎠᎩᏏ ᏧᎬᏩᎶᏗ ᏧᎫᏴᎡᏗᏱ ᏏᎦ, ᏖᎸᎳᏗ ᏙᏧᏫᏒ ᏚᏅᏎᎢ.
3 καὶ ἐξελθὼν περὶ τρίτην ὥραν εἶδεν ἄλλους ἑστῶτας ἐν τῇ ἀγορᾷ ἀργούς·
ᎤᏪᏅᏎᏃ ᏐᎣᏁᎵᏁ ᎢᏳᏟᎶᏛ ᎧᎳᏩᏗᏒᎢ, ᎠᎴ ᏚᎪᎮ ᏅᏩᎾᏓᎴ ᎦᏃᏙᏗᏱ ᎠᏂᏙᎾᎡ ᎪᎱᏍᏗ ᎾᎾᏛᎲᎾ,
4 καὶ ἐκείνοις εἶπεν· Ὑπάγετε καὶ ὑμεῖς εἰς τὸν ἀμπελῶνα, καὶ ὃ ἐὰν ᾖ δίκαιον δώσω ὑμῖν·
ᎠᎴ ᎯᎠ ᏂᏚᏪᏎᎴᎢ; ᎢᏤᎾ ᎾᏍᏉ ᏂᎯ ᏖᎸᎳᏗ ᏙᏗᏫᏒᎢ, ᏚᏳᎪᏛᏃ ᎨᏒ ᏓᏨᏯᎫᏴᎡᎵ. ᎤᏁᏅᏎᏃ.
5 οἱ δὲ ἀπῆλθον. ⸀πάλινἐξελθὼν περὶ ἕκτην καὶ ἐνάτην ὥραν ἐποίησεν ὡσαύτως.
ᏔᎵᏁ ᎢᎦ ᎢᎤᏪᏅᏎ ᎠᎴ ᎾᏍᏉ ᏦᎢᏁ ᎢᏳᏟᎶᏛ ᎧᎳᏩᏗᏒ ᎤᏒᎯᏰᏱ, ᎾᏍᎩᏯ ᏂᎤᏛᏁᎴᎢ.
6 περὶ δὲ τὴν ⸀ἑνδεκάτηνἐξελθὼν εὗρεν ἄλλους ⸀ἑστῶτας καὶ λέγει αὐτοῖς· Τί ὧδε ἑστήκατε ὅλην τὴν ἡμέραν ἀργοί;
ᎯᏍᎩᏁᏃ ᎢᏳᏟᎶᏛ ᎧᎳᏩᏗᏒ ᏔᎵᏁ ᎢᎤᏪᏅᏎᎢ, ᎠᎴ ᏚᏩᏛᎮ ᏅᏩᎾᏓᎴ ᎠᏂᏙᎾᎡ ᎪᎱᏍᏗ ᎾᎾᏛᏁᎲᎾ, ᎯᎠᏃ ᏂᏚᏪᏎᎴᎢ; ᎦᏙᏃ ᎠᏂ ᎢᏥᏙᎾᎠ ᎤᏙᏓᏆᏛ ᎪᎱᏍᏗ ᏂᏣᏛᏁᎲᎾ?
7 λέγουσιν αὐτῷ· Ὅτι οὐδεὶς ἡμᾶς ἐμισθώσατο. λέγει αὐτοῖς· Ὑπάγετε καὶ ὑμεῖς εἰς τὸν ⸀ἀμπελῶνα
ᏝᏰᎾ ᎩᎶ ᏲᎩᏅᏒ, ᎤᎾᏛᏁᎢ. ᎯᎠᏃ ᏂᏚᏪᏎᎴᎢ; ᏂᎯ ᎾᏍᏉ ᎢᏤᎾ ᏖᎸᎳᏗ ᏙᏗᏫᏒᎢ; ᏚᏳᎪᏛᏃ ᎨᏒ ᏓᏨᏯᎫᏴᎡᎵ.
8 ὀψίας δὲ γενομένης λέγει ὁ κύριος τοῦ ἀμπελῶνος τῷ ἐπιτρόπῳ αὐτοῦ· Κάλεσον τοὺς ἐργάτας καὶ ἀπόδος ⸀αὐτοῖςτὸν μισθὸν ἀρξάμενος ἀπὸ τῶν ἐσχάτων ἕως τῶν πρώτων.
ᎤᏒᏃ ᏄᎵᏍᏔᏅ, ᏖᎸᎳᏗ ᏓᏫᏒ ᎤᏤᎵᎦ ᎯᎠ ᏄᏪᏎᎴ ᎠᏕᎸ ᎤᎦᏘᏕᎯ, ᏫᏘᏯᏅ ᎪᎱᏍᏗ ᎠᎾᏛᏁᎯ ᎠᎴ ᏔᎫᏴᏏ ᏚᏂᎸᏫᏍᏓᏁᎸᎢ, ᎣᏂᏱ ᎨᏥᏅᏒᎯ ᏔᎴᏅᏓ ᎢᎬᏱᏱᏃ ᎨᏥᏅᏒᎯ ᏘᏍᏆᎸᏓ
9 ⸂καὶ ἐλθόντες οἱ περὶ τὴν ἑνδεκάτην ὥραν ἔλαβον ἀνὰ δηνάριον.
ᎯᏍᎩᏁᏃ ᎢᏳᏟᎶᏛ ᎧᎳᏩᏗᏒ ᎨᏥᏅᏒᎯ ᎤᏂᎷᏨ, ᎠᏂᏏᏴᏫᎭ ᎠᎩᏏ ᏧᎬᏩᎶᏗ ᎨᎦᎫᏴᎡᎴᎢ.
10 ⸂καὶ ἐλθόντες οἱ πρῶτοι ἐνόμισαν ὅτι ⸀πλεῖονλήμψονται· καὶ ἔλαβον ⸂τὸ ἀνὰ δηνάριον καὶ αὐτοί.
ᎢᎬᏱᏱᏃ ᎨᏥᏅᏒᎯ ᎤᏂᎷᏨ ᎤᏟ ᎢᎦᎢ ᏓᏲᎦᎫᏴᎡᎵ ᎤᏁᎵᏎᎢ. ᎠᏎᏃ ᎾᏍᏉ ᎠᎩᏏᏉ ᏧᎬᏩᎶᏗ ᎠᏂᏏᏴᏫᎭ ᎢᎨᎦᎫᏴᎡᎴᎢ.
11 λαβόντες δὲ ἐγόγγυζον κατὰ τοῦ οἰκοδεσπότου
ᎨᎦᎫᏴᎡᎸᏃ, ᎤᏂᎪᏁᎶᎯᏎᎴᏉ ᎠᏍᎦᏯ ᎦᏁᎳ,
12 ⸀λέγοντες Οὗτοι οἱ ἔσχατοι μίαν ὥραν ἐποίησαν, καὶ ἴσους ⸂αὐτοὺς ἡμῖν ἐποίησας τοῖς βαστάσασι τὸ βάρος τῆς ἡμέρας καὶ τὸν καύσωνα.
ᎯᎠ ᏄᏂᏪᏎᎢ; ᎯᎠ ᎣᏂᏱ ᎤᏂᎷᏨᎯ ᏌᏉᏉ ᎢᏳᏟᎶᏛ ᏚᏂᎸᏫᏍᏓᏏ, ᎢᏧᎳᎭᏉᏃ ᏅᏍᎩᏴᎦ ᎠᏴ ᎾᏍᎩ ᎦᎨᏒ ᎠᎴ ᎤᏗᎴᎬ ᎢᎦ ᏦᎩᎸᏫᏍᏓᏁᎸᎯ.
13 ὁ δὲ ἀποκριθεὶς ⸂ἑνὶ αὐτῶν εἶπεν· Ἑταῖρε, οὐκ ἀδικῶ σε· οὐχὶ δηναρίου συνεφώνησάς μοι;
ᎠᏎᏃ ᎠᏏᏴᏫ ᎤᏁᏤᎴ ᎯᎠ ᏄᏪᏎᎴᎢ; ᎩᎾᎵᎢ, ᎥᏝ ᎤᏣᏘᏂ ᏱᏂᎬᏴᏁᎭ. ᏝᏍᎪ ᎣᏏ ᏱᏣᏰᎸᏁ ᎠᎩᏏ ᏧᎬᏩᎶᏗ ᎬᏯᎫᏴᎡᏗᏱ?
14 ἆρον τὸ σὸν καὶ ὕπαγε· θέλω δὲ τούτῳ τῷ ἐσχάτῳ δοῦναι ὡς καὶ σοί·
ᎯᎩ ᏣᏤᎵᎦ ᎠᎴ ᏥᎮᎾ. ᎣᏏ ᎠᎩᏰᎸ ᏥᏯᎫᏴᎡᏗᏱ ᎯᎠ ᎣᏂᏱ ᎤᎷᏨᎯ ᏂᎯ ᎬᏯᎫᏴᎡᎸ ᎢᎦᎢ.
15 ⸀οὐκἔξεστίν μοι ⸂ὃ θέλω ποιῆσαι ἐν τοῖς ἐμοῖς; ⸀ἢὁ ὀφθαλμός σου πονηρός ἐστιν ὅτι ἐγὼ ἀγαθός εἰμι;
ᏝᏍᎪ ᏚᏳᎪᏛ ᏱᎩ ᏄᏍᏛ ᎦᏓᏅᏖᏍᎬ ᎢᏯᏋᏁᏗᏱ ᎠᏆᏤᎵ ᎨᏒᎢ? ᏥᏌ ᎯᎦᏙᎵ ᎤᏲᎢᏳ ᎢᎩ ᏅᏗᎦᎵᏍᏙᏗ ᎠᏴ ᎠᏆᏓᏅᏘᏳ ᎨᏒᎢ?
16 οὕτως ἔσονται οἱ ἔσχατοιπρῶτοι καὶ οἱ πρῶτοι ⸀ἔσχατοι.
ᎰᏩᏃ ᎣᏂᏱ ᏥᎩ ᎢᎬᏱ ᎨᏎᏍᏗ, ᎢᎬᏱᏃ ᏥᎩ ᎣᏂᏱ ᎨᏎᏍᏗ. ᎤᏂᏣᏔᏰᏃ ᎨᏥᏯᏅᎲ, ᎠᏎᏃ ᎠᏂᎦᏲᎵᏳ ᎨᎦᏑᏰᏒ.
17 ⸂Καὶ ἀναβαίνων ὁ Ἰησοῦς εἰς Ἱεροσόλυμα παρέλαβεν τοὺς δώδεκα ⸀μαθητὰςκατʼ ἰδίαν, ⸂καὶ ἐν τῇ ὁδῷ εἶπεν αὐτοῖς·
ᏥᏌᏃ ᏥᎷᏏᎵᎻ ᏩᎦᏛᎢ, ᏔᎳᏚ ᎢᏯᏂᏛ ᎠᎾᏓᏍᏓᏩᏗᏙᎯ ᎤᎾᏁᎳᎩ ᎢᏴᏛ ᏫᏚᏘᏅᏍᏔᏅᎩ, ᎠᎴ ᎯᎠ ᏂᏚᏪᏎᎸᎩ;
18 Ἰδοὺ ἀναβαίνομεν εἰς Ἱεροσόλυμα, καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου παραδοθήσεται τοῖς ἀρχιερεῦσιν καὶ γραμματεῦσιν, καὶ κατακρινοῦσιν αὐτὸν θανάτῳ,
ᎬᏂᏳᏉ ᏥᎷᏏᎵᎻ ᏫᏗᎦᏘ, ᎠᎴ ᏴᏫ ᎤᏪᏥ ᏙᏓᏰᏥᏲᏏ ᏙᏓᎨᏦᏲᎯᏎᎵ ᏄᏂᎬᏫᏳᏒ ᎠᏥᎸ-ᎠᏁᎶᎯ ᎠᎴ ᏗᏃᏪᎵᏍᎩ, ᎾᏍᎩᏃ ᏙᏛᏄᎪᎳᏂ ᎤᏲᎱᎯᏍᏗᏱ,
19 καὶ παραδώσουσιν αὐτὸν τοῖς ἔθνεσιν εἰς τὸ ἐμπαῖξαι καὶ μαστιγῶσαι καὶ σταυρῶσαι, καὶ τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ ⸀ἐγερθήσεται
ᎠᎴ ᎫᎾᏏᎴᏅᏛ ᏴᏫ ᏙᏛᏂᏲᎯᏎᎵ ᎤᏂᏪᏢᎾᏁᏗᏱ, ᎠᎴ ᎤᏂᎵᎥᏂᏍᏗᏱ, ᎠᎴ ᎤᎾᏛᏗᏱ ᏧᏓᎿᎭᏩᏛ ᎨᏛᎢ; ᎠᎴ ᏦᎢᏁ ᎢᎦ ᏙᏛᎠᎴᏂ.
20 Τότε προσῆλθεν αὐτῷ ἡ μήτηρ τῶν υἱῶν Ζεβεδαίου μετὰ τῶν υἱῶν αὐτῆς προσκυνοῦσα καὶ αἰτοῦσά τι ⸀παρʼαὐτοῦ.
ᎿᎭᏉᏃ ᎤᎷᏤᎸᎩ ᏤᏈᏘ ᏧᏪᏥ ᎤᏂᏥ, ᏓᏘᏁᎲᎩ ᏧᏪᏥ ᎠᏂᏫᏅ, ᎡᎳᏗ ᎤᏓᏅᏅᎩ, ᎠᎴ ᎠᎱᏍᏗ ᎤᏔᏲᏎᎲᎩ.
21 ὁ δὲ εἶπεν αὐτῇ· Τί θέλεις; λέγει αὐτῷ· Εἰπὲ ἵνα καθίσωσιν οὗτοι οἱ δύο υἱοί μου εἷς ἐκ δεξιῶν ⸀σουκαὶ εἷς ἐξ εὐωνύμων σου ἐν τῇ βασιλείᾳ σου.
ᎯᎠᏃ ᏄᏪᏎᎸᎩ; ᎦᏙ ᏣᏚᎵᎭ? ᎯᎠ ᏅᏓᏳᏪᏎᎸᎩ; ᎭᎵᏍᎪᎸᏓ ᎯᎠ ᎠᏂᏔᎵ ᏗᏇᏥ ᏧᏂᏗᏱ ᏣᏤᎵᎪᎯ ᎨᏒᎢ, ᏌᏉ ᎯᎦᏘᏏ ᎢᏗᏢ, ᏐᎢᏃ ᎯᎦᏍᎦᏂ.
22 ἀποκριθεὶς δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν· Οὐκ οἴδατε τί αἰτεῖσθε· δύνασθε πιεῖν τὸ ποτήριον ὃ ἐγὼ μέλλω ⸀πίνειν λέγουσιν αὐτῷ· Δυνάμεθα.
ᏥᏌᏃ ᎤᏁᏨ ᎯᎠ ᏄᏪᏒᎩ; Ꮭ ᏱᏥᎦᏔᎭ ᏄᏍᏛ ᎢᏥᏔᏲᎯᎲᎢ. ᏥᎪ ᏰᎵᏉ ᎨᏣᏗᏔᏍᏗ ᎤᎵᏍᏈᏗ ᎠᏟᏍᏛ ᎠᏴ ᏨᏓᎦᏗᏔᎯ, ᎠᎴᏍᎪ ᏰᎵᏉ ᏱᏕᏣᏬᏍᏓ ᎠᏴ ᎾᏍᎩ ᏨᏓᏴᏆᏬᏍᏔᏂ? ᏰᎵᏉ, ᎤᎾᏛᏅᎩ.
23 ⸀λέγειαὐτοῖς· Τὸ μὲν ποτήριόν μου ⸀πίεσθε τὸ δὲ καθίσαι ἐκ δεξιῶν μου καὶ ἐξ ⸀εὐωνύμωνοὐκ ἔστιν ⸀ἐμὸνδοῦναι, ἀλλʼ οἷς ἡτοίμασται ὑπὸ τοῦ πατρός μου.
ᎯᎠᏃ ᏂᏚᏪᏎᎸᎩ; ᎤᏙᎯᏳᎯ ᎠᏆᏤᎵ ᎤᎵᏍᏈᏗ ᎠᏟᏍᏛ ᏓᏣᏗᏔᎯ, ᎠᎴ ᎠᏴ ᎥᏆᏬᏍᏙᏗ ᎨᏒ ᏙᏓᏰᏣᏬᏍᏔᏂ. ᏥᎦᏘᏏᏍᎩᏂ ᎠᎴ ᏥᎦᏍᎦᏂ ᎩᎶ ᎤᏪᏗᏱ ᎥᏝ ᎠᏴ ᎠᏆᏓᏁᏗ ᏱᎩ, ᎨᏥᏁᏗᏍᎩᏂᏃᏅ ᎨᏎᏍᏗ ᎾᏍᎩ ᎡᏙᏓ ᏧᏓᏁᎳᏁᎸᎯ.
24 Καὶ ἀκούσαντες οἱ δέκα ἠγανάκτησαν περὶ τῶν δύο ἀδελφῶν.
ᎠᏍᎪᎯᏃ ᎢᏯᏂᏛ ᎤᎾᏛᎦᏅ ᎤᏣᏘ ᎤᏂᏔᎳᏬᏒᎩ ᏚᏂᏂᏆᏘᎸ ᎠᏂᏔᎵ ᏗᎾᏓᏅᏟ.
25 ὁ δὲ Ἰησοῦς προσκαλεσάμενος αὐτοὺς εἶπεν· Οἴδατε ὅτι οἱ ἄρχοντες τῶν ἐθνῶν κατακυριεύουσιν αὐτῶν καὶ οἱ μεγάλοι κατεξουσιάζουσιν αὐτῶν.
ᏥᏌᏃ ᏫᏚᏯᏅᎲ ᎯᎠ ᏄᏪᏒᎩ; ᎢᏥᎦᏔᎭ ᎠᏰᎵ ᏕᎪᏢᏩᏗᏒ ᏄᏂᎬᏫᏳᏌᏕᎩ ᎠᏂᏁᎪ ᎢᏳᎾᏛᏁᎵᏓᏍᏗᏱ ᏴᏫ, ᎠᎴ ᎨᏥᎸᏉᏗ ᎠᏂᏁᏥᏙᎲ ᎾᎾᏛᏁᎰᎢ.
26 οὐχ οὕτως ⸀ἔσταιἐν ὑμῖν· ἀλλʼ ὃς ⸀ἂνθέλῃ ἐν ὑμῖν μέγας γενέσθαι ἔσται ὑμῶν διάκονος,
ᏂᎯᏍᎩᏂ ᏞᏍᏗ ᎾᏍᎩ ᏱᏂᏨᏁᏍᏗ; ᎩᎶᏍᎩᏂ ᎠᏥᎸᏉᏗ ᎢᏳᎵᏍᏙᏗᏱ ᎤᏚᎵᏍᎨᏍᏗ ᎾᏍᎩ ᎡᏥᏅᏏᏓᏍᏗ ᎨᏎᏍᏗ.
27 καὶ ὃς ⸀ἂνθέλῃ ἐν ὑμῖν εἶναι πρῶτος ⸀ἔσταιὑμῶν δοῦλος·
ᎠᎴ ᎩᎶ ᎤᎬᏫᏳᎯ ᎢᏳᎵᏍᏙᏗᏱ ᎤᏚᎵᏍᎨᏍᏗ ᎾᏍᎩ ᎡᏥᎾᏝᎢ ᎨᏎᏍᏗ.
28 ὥσπερ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου οὐκ ἦλθεν διακονηθῆναι ἀλλὰ διακονῆσαι καὶ δοῦναι τὴν ψυχὴν αὐτοῦ λύτρον ἀντὶ πολλῶν.
ᎾᏍᎩᏯᏉ ᏴᏫ ᎤᏪᏥ ᎤᏓᏅᏏᏓᏍᏗᏱ ᏄᏲᎵᎸᎾ ᏥᎩ, ᎠᏥᏅᏏᏓᏍᏗᏱᏉᏍᎩᏂ, ᎠᎴ ᎬᏅᎢ ᎤᎵᏍᎪᎸᏙᏗᏱ ᎤᏂᏣᏘ ᏗᎫᏴᏙᏗ.
29 Καὶ ἐκπορευομένων αὐτῶν ἀπὸ Ἰεριχὼ ἠκολούθησεν αὐτῷ ὄχλος πολύς.
ᏤᎵᎪᏃ ᎤᎾᏂᎩᏒ ᎤᏂᏣᏘ ᏴᏫ ᎬᏩᏍᏓᏩᏛᏒᎩ.
30 καὶ ἰδοὺ δύο τυφλοὶ καθήμενοι παρὰ τὴν ὁδόν, ἀκούσαντες ὅτι Ἰησοῦς παράγει, ἔκραξαν λέγοντες· ⸂Κύριε, ἐλέησον ἡμᾶς⸃, ⸀υἱὸς Δαυίδ.
ᎬᏂᏳᏉᏃ ᎠᏂᏔᎵ ᏗᏂᎨᏫ ᎤᏃᎱᎶᏗ ᏚᏃᎸᎩ, ᎤᎾᏛᎦᏅᏃ ᏥᏌ ᎤᎶᏒᎢ ᎤᏁᎷᏅᎩ, ᎯᎠ ᏄᏂᏪᏒᎩ; ᏍᎩᏂᏙᎵᎩ, ᏣᎬᏫᏳᎯ ᏕᏫ ᎤᏪᏥ.
31 ὁ δὲ ὄχλος ἐπετίμησεν αὐτοῖς ἵνα σιωπήσωσιν· οἱ δὲ μεῖζον ⸀ἔκραξανλέγοντες· ⸂Κύριε, ἐλέησον ἡμᾶς⸃, ⸀υἱὸς Δαυίδ.
ᎤᏂᏣᏘᏃ ᏚᏂᏁᏤᎸᎩ ᎡᎳᏪᏱ ᎤᏅᏗᏱ. ᎠᏎᏃ ᎤᏟᏉ ᎢᎦᎢ ᎤᏁᎷᏅᎩ, ᎯᎠ ᏄᏂᏪᏒᎩ, ᏍᎩᏂᏙᎵᎩ, ᏣᎬᏫᏳᎯ ᏕᏫ ᎤᏪᏥ.
32 καὶ στὰς ὁ Ἰησοῦς ἐφώνησεν αὐτοὺς καὶ εἶπεν· Τί θέλετε ποιήσω ὑμῖν;
ᏥᏌᏃ ᎤᎴᏫᏍᏔᏅ ᏫᏚᏯᏅᎲᎩ, ᎠᎴ ᎯᎠ ᏂᏚᏪᏎᎸᎩ; ᎦᏙ ᎢᏍᏓᏚᎵ ᎠᏴ ᎢᏍᏛᏯᏛᏁᏗᏱ?
33 λέγουσιν αὐτῷ· Κύριε, ἵνα ⸂ἀνοιγῶσιν οἱ ὀφθαλμοὶ ἡμῶν.
ᎯᎠ ᏄᏂᏪᏒᎩ: ᏣᎬᏫᏳᎯ, ᏦᏍᏗᎦᏙᎵ ᏧᎵᏍᏚᎢᏍᏗᏱ ᎣᎩᎾᏚᎵᎭ.
34 σπλαγχνισθεὶς δὲ ὁ Ἰησοῦς ἥψατο τῶν ⸀ὀμμάτωναὐτῶν, καὶ εὐθέως ⸀ἀνέβλεψανκαὶ ἠκολούθησαν αὐτῷ.
ᏥᏌᏃ ᏚᏪᏙᎵᏨ ᏗᏂᎦᏙᎵ ᏚᏒᏁᎸᎩ, ᎩᎳᏉᏃ ᎢᏴᏛ ᎬᏩᏂᎪᏩᏛᏗ ᏄᎵᏍᏔᏅᎩ; ᎠᎴ ᎬᏩᏍᏓᏩᏛᏒᎩ.
