< Κατα Ιωαννην 7 >
1 και περιεπατει ο ιησους μετα ταυτα εν τη γαλιλαια ου γαρ ηθελεν εν τη ιουδαια περιπατειν οτι εζητουν αυτον οι ιουδαιοι αποκτειναι
After this, Jesus spent his time going from place to place in Galilee. He did not want to do so in Judea because the Jews were out to kill him.
2 ην δε εγγυς η εορτη των ιουδαιων η σκηνοπηγια
But as it was almost time for the Jewish festival of the Tabernacles,
3 ειπον ουν προς αυτον οι αδελφοι αυτου μεταβηθι εντευθεν και υπαγε εις την ιουδαιαν ινα και οι μαθηται σου θεωρησωσιν τα εργα α ποιεις
his brothers told him, “You ought to leave and go to Judea so your followers will be able to see what miracles you can do.
4 ουδεις γαρ εν κρυπτω τι ποιει και ζητει αυτος εν παρρησια ειναι ει ταυτα ποιεις φανερωσον σεαυτον τω κοσμω
No one who wants to be famous keeps what they do hidden. If you can do such miracles, then show yourself to the world!”
5 ουδε γαρ οι αδελφοι αυτου επιστευον εις αυτον
For even his own brothers really didn't believe in him.
6 λεγει ουν αυτοις ο ιησους ο καιρος ο εμος ουπω παρεστιν ο δε καιρος ο υμετερος παντοτε εστιν ετοιμος
Jesus told them, “This is not my time to go, not yet; but you can go whenever you want, for any time's the right time for you.
7 ου δυναται ο κοσμος μισειν υμας εμε δε μισει οτι εγω μαρτυρω περι αυτου οτι τα εργα αυτου πονηρα εστιν
The world has no reason to hate you, but it does hate me, because I make it clear that its ways are evil.
8 υμεις αναβητε εις την εορτην ταυτην εγω ουπω αναβαινω εις την εορτην ταυτην οτι ο καιρος ο εμος ουπω πεπληρωται
You go on to the festival. I'm not going to this festival because this is not the right time for me, not yet.”
9 ταυτα δε ειπων αυτοις εμεινεν εν τη γαλιλαια
After saying this he stayed behind in Galilee.
10 ως δε ανεβησαν οι αδελφοι αυτου τοτε και αυτος ανεβη εις την εορτην ου φανερως αλλ ως εν κρυπτω
After his brothers left to go to the festival, Jesus also went, but not openly—he stayed out of sight.
11 οι ουν ιουδαιοι εζητουν αυτον εν τη εορτη και ελεγον που εστιν εκεινος
Now at the festival the Jewish leaders were searching for him and kept on asking, “Where is he?”
12 και γογγυσμος πολυς περι αυτου ην εν τοις οχλοις οι μεν ελεγον οτι αγαθος εστιν αλλοι ελεγον ου αλλα πλανα τον οχλον
Many people in the crowds were complaining about him. Some said, “He's a good man,” while others argued, “No! He deceives people.”
13 ουδεις μεντοι παρρησια ελαλει περι αυτου δια τον φοβον των ιουδαιων
But no one dared to speak openly about him because they were afraid of what the Jewish leaders would do to them.
14 ηδη δε της εορτης μεσουσης ανεβη ο ιησους εις το ιερον και εδιδασκεν
When the festival was halfway through Jesus went to the Temple and began to teach.
15 και εθαυμαζον οι ιουδαιοι λεγοντες πως ουτος γραμματα οιδεν μη μεμαθηκως
The Jewish leaders were very surprised, and asked, “How does this man have so much learning when he hasn't been educated?”
16 απεκριθη ουν αυτοις ο ιησους και ειπεν η εμη διδαχη ουκ εστιν εμη αλλα του πεμψαντος με
Jesus answered, “My teaching is not from me but from the one who sent me.
17 εαν τις θελη το θελημα αυτου ποιειν γνωσεται περι της διδαχης ποτερον εκ του θεου εστιν η εγω απ εμαυτου λαλω
Anyone who chooses to follow what God wants will know if my teaching comes from God or if I'm only speaking for myself.
18 ο αφ εαυτου λαλων την δοξαν την ιδιαν ζητει ο δε ζητων την δοξαν του πεμψαντος αυτον ουτος αληθης εστιν και αδικια εν αυτω ουκ εστιν
Those who speak for themselves want to glorify themselves, but someone who glorifies the one who sent him is truthful and not deceitful.
19 ου μωσης δεδωκεν υμιν τον νομον και ουδεις εξ υμων ποιει τον νομον τι με ζητειτε αποκτειναι
Moses gave you the law, didn't he? Yet none of you keeps the law! Why are you trying to kill me?”
20 απεκριθη ο οχλος και ειπεν δαιμονιον εχεις τις σε ζητει αποκτειναι
“You're demon-possessed!” the crowd replied. “No one's trying to kill you!”
21 απεκριθη ιησους και ειπεν αυτοις εν εργον εποιησα και παντες θαυμαζετε
“I did one miracle and you're all shocked by it,” Jesus replied.
22 δια τουτο μωσης δεδωκεν υμιν την περιτομην ουχ οτι εκ του μωσεως εστιν αλλ εκ των πατερων και εν σαββατω περιτεμνετε ανθρωπον
“However, because Moses told you to circumcise—not that it really came from Moses, but from your forefathers before him—you perform circumcision on the Sabbath.
23 ει περιτομην λαμβανει ανθρωπος εν σαββατω ινα μη λυθη ο νομος μωσεως εμοι χολατε οτι ολον ανθρωπον υγιη εποιησα εν σαββατω
If you circumcise on the Sabbath to make sure that the law of Moses isn't broken, why are you angry with me for healing someone on the Sabbath?
24 μη κρινετε κατ οψιν αλλα την δικαιαν κρισιν κρινατε
Don't judge by appearances; decide what is right!”
25 ελεγον ουν τινες εκ των ιεροσολυμιτων ουχ ουτος εστιν ον ζητουσιν αποκτειναι
Then some of those from Jerusalem began wondering, “Isn't this the one they're trying to kill?
26 και ιδε παρρησια λαλει και ουδεν αυτω λεγουσιν μηποτε αληθως εγνωσαν οι αρχοντες οτι ουτος εστιν αληθως ο χριστος
But see how openly he's speaking, and they're saying nothing to him. Do you think the authorities believe he's the Messiah?
27 αλλα τουτον οιδαμεν ποθεν εστιν ο δε χριστος οταν ερχηται ουδεις γινωσκει ποθεν εστιν
But that's not possible because we know where he comes from. When the Messiah comes, nobody will know where he's from.”
28 εκραξεν ουν εν τω ιερω διδασκων ο ιησους και λεγων καμε οιδατε και οιδατε ποθεν ειμι και απ εμαυτου ουκ εληλυθα αλλ εστιν αληθινος ο πεμψας με ον υμεις ουκ οιδατε
While he was teaching in the Temple, Jesus called out in a loud voice, “So you think you know me and where I'm from? However, I did not come for my own sake. The one who sent me is true. You don't know him,
29 εγω οιδα αυτον οτι παρ αυτου ειμι κακεινος με απεστειλεν
but I know him, for I come from him, and he sent me.”
30 εζητουν ουν αυτον πιασαι και ουδεις επεβαλεν επ αυτον την χειρα οτι ουπω εληλυθει η ωρα αυτου
So they tried to arrest him, but no one laid a hand on him because his time had not yet come.
31 πολλοι δε εκ του οχλου επιστευσαν εις αυτον και ελεγον οτι ο χριστος οταν ελθη μητι πλειονα σημεια ποιησει ων ουτος εποιησεν
However, many of the crowd did put their trust in him. “When the Messiah appears, will he do more miraculous signs than this man has done?” they said.
32 ηκουσαν οι φαρισαιοι του οχλου γογγυζοντος περι αυτου ταυτα και απεστειλαν υπηρετας οι φαρισαιοι και οι αρχιερεις ινα πιασωσιν αυτον
When the Pharisees heard the crowd whispering this about him, they and the chief priests sent guards to arrest Jesus.
33 ειπεν ουν ο ιησους ετι μικρον χρονον μεθ υμων ειμι και υπαγω προς τον πεμψαντα με
Then Jesus told the people, “I'll be with you just a little longer, but then I'll return to the one who sent me.
34 ζητησετε με και ουχ ευρησετε και οπου ειμι εγω υμεις ου δυνασθε ελθειν
You'll search for me but you won't find me; and you can't come where I'm going.”
35 ειπον ουν οι ιουδαιοι προς εαυτους που ουτος μελλει πορευεσθαι οτι ημεις ουχ ευρησομεν αυτον μη εις την διασποραν των ελληνων μελλει πορευεσθαι και διδασκειν τους ελληνας
The Jews said to each other, “Where could he be going that we couldn't find him? Is he planning to go to those scattered among the foreigners, and teach the foreigners?
36 τις εστιν ουτος ο λογος ον ειπεν ζητησετε με και ουχ ευρησετε και οπου ειμι εγω υμεις ου δυνασθε ελθειν
What does he mean by saying, ‘You'll search for me but you won't find me; and you can't come where I'm going’?”
37 εν δε τη εσχατη ημερα τη μεγαλη της εορτης ειστηκει ο ιησους και εκραξεν λεγων εαν τις διψα ερχεσθω προς με και πινετω
On the last and most important day of the festival, Jesus stood up and shouted out in a loud voice, “If you're thirsty, come to me and drink.
38 ο πιστευων εις εμε καθως ειπεν η γραφη ποταμοι εκ της κοιλιας αυτου ρευσουσιν υδατος ζωντος
If you trust in me, you will have streams of life-giving water flowing out from within you, as Scripture says.”
39 τουτο δε ειπεν περι του πνευματος ο ημελλον λαμβανειν οι πιστευοντες εις αυτον ουπω γαρ ην πνευμα αγιον οτι ιησους ουδεπω εδοξασθη
He was referring to the Spirit that those who trusted in him would later receive. The Spirit hadn't been given yet because Jesus hadn't yet been glorified.
40 πολλοι ουν εκ του οχλου ακουσαντες τον λογον ελεγον ουτος εστιν αληθως ο προφητης
When they heard these words, some of the people said, “This man is definitely the Prophet!”
41 αλλοι ελεγον ουτος εστιν ο χριστος αλλοι ελεγον μη γαρ εκ της γαλιλαιας ο χριστος ερχεται
Others said, “He is the Messiah!” Still others said, “How can the Messiah come from Galilee?
42 ουχι η γραφη ειπεν οτι εκ του σπερματος δαυιδ και απο βηθλεεμ της κωμης οπου ην δαυιδ ο χριστος ερχεται
Doesn't Scripture say that the Messiah comes from David's lineage, and from David's home town of Bethlehem?”
43 σχισμα ουν εν τω οχλω εγενετο δι αυτον
So the crowd had a strong difference of opinion about him.
44 τινες δε ηθελον εξ αυτων πιασαι αυτον αλλ ουδεις επεβαλεν επ αυτον τας χειρας
Some wanted to arrest him, but nobody laid a hand on him.
45 ηλθον ουν οι υπηρεται προς τους αρχιερεις και φαρισαιους και ειπον αυτοις εκεινοι δια τι ουκ ηγαγετε αυτον
Then the guards returned to the chief priests and the Pharisees who asked them, “Why didn't you bring him in?”
46 απεκριθησαν οι υπηρεται ουδεποτε ουτως ελαλησεν ανθρωπος ως ουτος ο ανθρωπος
“Nobody ever spoke like this man does,” the guards replied.
47 απεκριθησαν ουν αυτοις οι φαρισαιοι μη και υμεις πεπλανησθε
“Have you been fooled too?” the Pharisees asked them.
48 μη τις εκ των αρχοντων επιστευσεν εις αυτον η εκ των φαρισαιων
“Has a single one of the rulers or Pharisees believed in him? No!
49 αλλ ο οχλος ουτος ο μη γινωσκων τον νομον επικαταρατοι εισιν
But this crowd that knows nothing about teachings of the law—they're damned anyway!”
50 λεγει νικοδημος προς αυτους ο ελθων νυκτος προς αυτον εις ων εξ αυτων
Nicodemus, who had previously gone to meet Jesus, was one of them and asked them,
51 μη ο νομος ημων κρινει τον ανθρωπον εαν μη ακουση παρ αυτου προτερον και γνω τι ποιει
“Does our law condemn a man without a hearing and without finding out what he actually did?”
52 απεκριθησαν και ειπον αυτω μη και συ εκ της γαλιλαιας ει ερευνησον και ιδε οτι προφητης εκ της γαλιλαιας ουκ εγηγερται
“So you're a Galilean as well, are you?” they replied. “Check the Scriptures and you'll discover that no prophet comes from Galilee!”
53 και απηλθεν εκαστος εις τον οικον αυτου
Then they all went home,