Προς Εβραιους 11
1 Ἔστιν δὲ πίστις ἐλπιζομένων ὑπόστασις, πραγμάτων ἔλεγχος οὐ βλεπομένων.
Minu kinsundula tula diana dingolo mu bima, biobi bi nsiwulungu diana ayi ayi kikinina ti wutambudi bima ka diambu ko bimonikini ko.
2 ἐν ταύτῃ γὰρ ἐμαρτυρήθησαν οἱ πρεσβύτεροι.
Mu diambu di minu bakulu batelomono kimbangi.
3 Πίστει νοοῦμεν κατηρτίσθαι τοὺς αἰῶνας ῥήματι Θεοῦ, εἰς τὸ μὴ ἐκ φαινομένων τὸ βλεπόμενον γεγονέναι. (aiōn g165)
Mu diambu di minu tuzabidi ti nza yivangulu mu mbembo yi Nzambi, ayi, bima bioso biobi bieti monika bivangimina mu biobi kabi monikanga ko. (aiōn g165)
4 Πίστει πλείονα θυσίαν Ἄβελ παρὰ Κάϊν προσήνεγκεν τῷ Θεῷ, δι’ ἧς ἐμαρτυρήθη εἶναι δίκαιος, μαρτυροῦντος ἐπὶ τοῖς δώροις αὐτοῦ τοῦ Θεοῦ, καὶ δι’ αὐτῆς ἀποθανὼν ἔτι λαλεῖ.
Mu diambu di minu, Abeli wutambika kuidi Nzambi dikaba diyoko dilutidi dimboti viokila ditambika Kayini. Mu diambu di minu Nzambi kammonina mutu wusonga bu katelama niandi veka kimbangi ti wukikinina makaba mandi. Ayi mu diambu di minu Abeli wukidi yoluka diaka, ka diambu ko wufua kuandi.
5 Πίστει Ἐνὼχ μετετέθη τοῦ μὴ ἰδεῖν θάνατον, καὶ οὐχ ηὑρίσκετο διότι μετέθηκεν αὐτὸν ὁ Θεός. πρὸ γὰρ τῆς μεταθέσεως μεμαρτύρηται εὐαρεστηκέναι τῷ Θεῷ·
Mu diambu di minu, Enoki wukatulu mu diambu kabika mona lufua. Basia kummona ko bila Nzambi wunkatula. Muaki tuamina kakatulu, bantelimina kimbangi kiaki: Niandi wumonisa Nzambi khini.
6 χωρὶς δὲ πίστεως ἀδύνατον εὐαρεστῆσαι· πιστεῦσαι γὰρ δεῖ τὸν προσερχόμενον τῷ Θεῷ, ὅτι ἔστιν καὶ τοῖς ἐκζητοῦσιν αὐτὸν μισθαποδότης γίνεται.
Muaki mutu kambulu minu kalendi monisa Nzambi khini ko. Bila bulutidi mboti ti woso mutu tidi fikama Nzambi kawilukila ti Nzambi widi ayi kafueti wilukila ti niandi wumfutanga batu boso bankuntombanga.
7 Πίστει χρηματισθεὶς Νῶε περὶ τῶν μηδέπω βλεπομένων, εὐλαβηθεὶς κατεσκεύασεν κιβωτὸν εἰς σωτηρίαν τοῦ οἴκου αὐτοῦ, δι’ ἧς κατέκρινεν τὸν κόσμον, καὶ τῆς κατὰ πίστιν δικαιοσύνης ἐγένετο κληρονόμος.
Mu diambu di minu, mu thangu Nzambi kalubula Nowa mu mambu momo katueni mona, wukinzika Nzambi ayi wutunga masuwa mu diambu di vukisa nzoꞌandi. Mu minu kiandi, wuzengila nza nkanu ayi wukituka mvingidi wu kiuka ki busonga kintotukilanga mu minu.
8 Πίστει καλούμενος Ἀβραὰμ ὑπήκουσεν ἐξελθεῖν εἰς τόπον ὃν ἤμελλεν λαμβάνειν εἰς κληρονομίαν, καὶ ἐξῆλθεν μὴ ἐπιστάμενος ποῦ ἔρχεται.
Mu diambu di minu, Abalahami wutumamana, bu katelo, mu kuenda ku tsi yoyi kafueti tambula banga kiuka; ka diambu ko kasia zaba ko kuevi kankuenda.
9 Πίστει παρῴκησεν εἰς γῆν τῆς ἐπαγγελίας ὡς ἀλλοτρίαν, ἐν σκηναῖς κατοικήσας, μετὰ Ἰσαὰκ καὶ Ἰακὼβ τῶν συνκληρονόμων τῆς ἐπαγγελίας τῆς αὐτῆς·
Mu diambu di minu niandi wuzingila mu kinzenza mu tsi yi tsila; wuzingila mu zinzo zingoto va kimosi ayi Isaki ayi Yakobi; bobo baba mu tsila yimosi banga niandi.
10 ἐξεδέχετο γὰρ τὴν τοὺς θεμελίους ἔχουσαν πόλιν, ἧς τεχνίτης καὶ δημιουργὸς ὁ Θεός.
Bila niandi wuvingila divula didi zifundasio ziozi zilendi nikuka ko. Nzambi niandi nkubiki ayi ntungi wu divula beni.
11 Πίστει καὶ αὐτῇ Σάρρᾳ δύναμιν εἰς καταβολὴν σπέρματος ἔλαβεν καὶ παρὰ καιρὸν ἡλικίας, ἐπεὶ πιστὸν ἡγήσατο τὸν ἐπαγγειλάμενον.
Mu diambu di minu; Sala mamvandi, wubaka zingolo zi butila ka diambu ko mimvu mi butila mivioka; bila wumona ti mutu wowo wuvana tsila widi wukuikama.
12 διὸ καὶ ἀφ’ ἑνὸς ἐγεννήθησαν, καὶ ταῦτα νενεκρωμένου, καθὼς τὰ ἄστρα τοῦ οὐρανοῦ τῷ πλήθει καὶ ὡς ἡ ἄμμος ἡ παρὰ τὸ χεῖλος τῆς θαλάσσης ἡ ἀναρίθμητος.
Diawu mu mutu wumosi, mutu wowo wuyika nunu, wuba nduka mu fua, mu butukila nkuna wu batu bobo baviokidi zimbuetete zi Diyilu ayi baviokidi tsengisini yidi va disimu di mbu, yilendi baka bu tangulu ko.
13 Κατὰ πίστιν ἀπέθανον οὗτοι πάντες, μὴ κομισάμενοι τὰς ἐπαγγελίας, ἀλλὰ πόρρωθεν αὐτὰς ἰδόντες καὶ ἀσπασάμενοι, καὶ ὁμολογήσαντες ὅτι ξένοι καὶ παρεπίδημοί εἰσιν ἐπὶ τῆς γῆς.
Batu bobo bafuila mu minu mu kambu baka bima biobi baba vanina tsila, vayi bamona biawu ayi bavana biawu mboti buna bakidi thama ayi bawu veka bazaba ti badi banzenza ayi minkibi vava ntoto.
14 οἱ γὰρ τοιαῦτα λέγοντες ἐμφανίζουσιν ὅτι πατρίδα ἐπιζητοῦσιν.
Batu bantubila bobo bammonisa bumboti ti tsi awu veka bantomba.
15 καὶ εἰ μὲν ἐκείνης ἐμνημόνευον ἀφ’ ἧς ἐξέβησαν, εἶχον ἂν καιρὸν ἀνακάμψαι·
Bila enati beti yindula tsi yoyi batotukila nganu babaka diluaku di buela mu vutuka.
16 νῦν δὲ κρείττονος ὀρέγονται, τοῦτ’ ἔστιν ἐπουρανίου. διὸ οὐκ ἐπαισχύνεται αὐτοὺς ὁ Θεὸς Θεὸς ἐπικαλεῖσθαι αὐτῶν· ἡτοίμασεν γὰρ αὐτοῖς πόλιν.
Vayi buabu tsi yi kitoko bantomba, tsi yi diyilu. Diawu Nzambi kamonanga tsoni ko ti bantedila Nzambi awu, bila wuba kubikila divula.
17 Πίστει προσενήνοχεν Ἀβραὰμ τὸν Ἰσαὰκ πειραζόμενος, καὶ τὸν μονογενῆ προσέφερεν ὁ τὰς ἐπαγγελίας ἀναδεξάμενος,
Mu diambu di minu, Abalahami wutambika Isaki banga dikaba diyoko mu thangu Nzambi kantota. Niandi wutambula tsila vayi wuba wukubama mu tambika muanꞌandi wumosi kaka.
18 πρὸς ὃν ἐλαλήθη ὅτι Ἐν Ἰσαὰκ κληθήσεταί σοι σπέρμα,
Ka diambu ko Nzambi wunkamba: Mu Isaki wela bakila nkuna.
19 λογισάμενος ὅτι καὶ ἐκ νεκρῶν ἐγείρειν δυνατὸς ὁ Θεός· ὅθεν αὐτὸν καὶ ἐν παραβολῇ ἐκομίσατο.
Abalahami wumona ti Nzambi beki lulendo lu fulukisila Isaki mu bafua. Bukiedika Abalahami wutambula Isaki bu bamfulukisa.
20 Πίστει καὶ περὶ μελλόντων εὐλόγησεν Ἰσαὰκ τὸν Ἰακὼβ καὶ τὸν Ἠσαῦ.
Mu diambu di minu, Isaki wusakumuna Yakobi ayi Esawu mu diambu di mambu momo mankuiza ku ntuala.
21 Πίστει Ἰακὼβ ἀποθνῄσκων ἕκαστον τῶν υἱῶν Ἰωσὴφ εὐλόγησεν, καὶ προσεκύνησεν ἐπὶ τὸ ἄκρον τῆς ῥάβδου αὐτοῦ.
Mu diambu di minu, Yakobi, tuamina lufua luandi, wusakumuna kadika muana wu Zozefi ayi wusambila Nzambi bu kasingimina mutsongi ntiꞌandi.
22 Πίστει Ἰωσὴφ τελευτῶν περὶ τῆς ἐξόδου τῶν υἱῶν Ἰσραὴλ ἐμνημόνευσεν καὶ περὶ τῶν ὀστέων αὐτοῦ ἐνετείλατο.
Mu diambu di minu, Zozefi, bu kamona ti weka nduka fua, wuyolukila thotokolo yi bana ba Iseli mu tsi Ezipite ayi wuvana lutumunu mu diambu di mambu momo bafueti vanga mu mimvesi miandi.
23 Πίστει Μωϋσῆς γεννηθεὶς ἐκρύβη τρίμηνον ὑπὸ τῶν πατέρων αὐτοῦ, διότι εἶδον ἀστεῖον τὸ παιδίον, καὶ οὐκ ἐφοβήθησαν τὸ διάταγμα τοῦ βασιλέως.
Mu diambu di minu, bambuta ba Moyize basueka muanꞌawu mu tezo ki zingondi zitatu bila zimona ti muana wuba wukitoko ayi kadi tsisi zisia mona ko mu tinguna lutumunu lu ntinu.
24 Πίστει Μωϋσῆς μέγας γενόμενος ἠρνήσατο λέγεσθαι υἱὸς θυγατρὸς Φαραώ,
Mu diambu di minu, Moyize, bu kayunduka, wumanga kuandi tedolo muana wu muana wunketo wu Falawo.
25 μᾶλλον ἑλόμενος συνκακουχεῖσθαι τῷ λαῷ τοῦ Θεοῦ ἢ πρόσκαιρον ἔχειν ἁμαρτίας ἀπόλαυσιν,
Wumanga mona makhini mu ndambu thangu madi mu masumu vayi wuluta zola mona ziphasi va kimosi ayi batu ba Nzambi.
26 μείζονα πλοῦτον ἡγησάμενος τῶν Αἰγύπτου θησαυρῶν τὸν ὀνειδισμὸν τοῦ Χριστοῦ· ἀπέβλεπεν γὰρ εἰς τὴν μισθαποδοσίαν.
Bila niandi wumona tsoni yoyi Klisto kafueti fua yidi kimvuama kinneni kiviokidi kioki ki Ezipite bila meso mandi maba ntadidila mfutu wowo widi ku ntuala.
27 Πίστει κατέλιπεν Αἴγυπτον, μὴ φοβηθεὶς τὸν θυμὸν τοῦ βασιλέως· τὸν γὰρ ἀόρατον ὡς ὁρῶν ἐκαρτέρησεν.
Mu diambu di minu, niandi wubika Ezipite mu kambu mona zinganzi zi ntinu tsisi. Wuba wukinda, bila niandi wumona Nzambi yika yimonikanga ko.
28 Πίστει πεποίηκεν τὸ πάσχα καὶ τὴν πρόσχυσιν τοῦ αἵματος, ἵνα μὴ ὁ ὀλοθρεύων τὰ πρωτότοκα θίγῃ αὐτῶν.
Mu diambu di minu, niandi wukembila pasika ayi wudukula menga mu mielo mu diambu di mbasi yitumu mu bunga yibika bunga bana batheti ba bana ba Iseli.
29 Πίστει διέβησαν τὴν Ἐρυθρὰν Θάλασσαν ὡς διὰ ξηρᾶς γῆς, ἧς πεῖραν λαβόντες οἱ Αἰγύπτιοι κατεπόθησαν.
Mu diambu di minu, bana ba Iseli basabuka mbu wu mbuaki banga mu ntoto wuyuma. Vayi basi Ezipite bu bedi ka sabuka buna bamana diama.
30 Πίστει τὰ τείχη Ἰερειχὼ ἔπεσαν κυκλωθέντα ἐπὶ ἑπτὰ ἡμέρας.
Mu diambu di minu, bibaka bi Yeliko bi bua bana ba Iseli bu bazunga biawu tsambudi di bilumbu.
31 Πίστει Ῥαὰβ ἡ πόρνη οὐ συναπώλετο τοῖς ἀπειθήσασιν, δεξαμένη τοὺς κατασκόπους μετ’ εἰρήνης.
Mu diambu di minu, Lahabi, ka diambu ko wuba kuandi ndumba leta, wuvuka mu lufua va kimosi ayi batu bobo bamanga tumukina Nzambi, mu diambu kayakula bumboti batu batumu mu kinsueki mu tala Yeliko mu diela.
32 Καὶ τί ἔτι λέγω; ἐπιλείψει με γὰρ διηγούμενον ὁ χρόνος περὶ Γεδεών, Βαράκ, Σαμψών, Ἰεφθάε, Δαυείδ τε καὶ Σαμουὴλ καὶ τῶν προφητῶν,
A mambu mbi ndieka buela tuba e? Buna thangu mayiba yi fioti enati mfueti yolukila Ngedewoni, Balaki, Samisoni, Zefeti, Davidi, Samueli ayi mimbikudi.
33 οἳ διὰ πίστεως κατηγωνίσαντο βασιλείας, ἠργάσαντο δικαιοσύνην, ἐπέτυχον ἐπαγγελιῶν, ἔφραξαν στόματα λεόντων,
Mu diambu di minu bawu babedisa mintinu, bavanga mambu ma busonga, batambula mambu momo baba vanina tsila; bakangisa miunu mi zikhosi;
34 ἔσβεσαν δύναμιν πυρός, ἔφυγον στόματα μαχαίρης, ἐδυναμώθησαν ἀπὸ ἀσθενείας, ἐγενήθησαν ἰσχυροὶ ἐν πολέμῳ, παρεμβολὰς ἔκλιναν ἀλλοτρίων.
bazima lulendo lu zimbazu zingolo; bavuka bu bedi kavondo mu sabala; batambula zingolo ka diambu ko baba bavonga; bamonika binuani bingolo ku mvita; batinisa nkangu wu masodi ma banzenza.
35 ἔλαβον γυναῖκες ἐξ ἀναστάσεως τοὺς νεκροὺς αὐτῶν· ἄλλοι δὲ ἐτυμπανίσθησαν, οὐ προσδεξάμενοι τὴν ἀπολύτρωσιν, ἵνα κρείττονος ἀναστάσεως τύχωσιν·
Mu diambu di minu kiawu baketo baba vutudila batu bawu bafua, mu mfulukulu. Muaki bankaka bayamusu ayi bamanga baba kula mu diambu di bazaba ti bela fuluka mu mfulukulu yi kitoko.
36 ἕτεροι δὲ ἐμπαιγμῶν καὶ μαστίγων πεῖραν ἔλαβον, ἔτι δὲ δεσμῶν καὶ φυλακῆς·
Bankaka basekonono, babeto bikoti, babakanga zisieni ayi bakotoso mu minloko.
37 ἐλιθάσθησαν, ἐπειράσθησαν, ἐπρίσθησαν, ἐν φόνῳ μαχαίρης ἀπέθανον, περιῆλθον ἐν μηλωταῖς, ἐν αἰγείοις δέρμασιν, ὑστερούμενοι, θλιβόμενοι, κακουχούμενοι,
Bankaka balozolo matadi, babasu mu bisi banga bu mbasulungu mabaya; bavondolo mu bisabala, bakituka mindiengidi, bamvuata minkanda mi mamemi ayi mi zikhombo. Bakambu mamo ayi bibioso, babamonisa ziphasi ayi bayamusu.
38 ὧν οὐκ ἦν ἄξιος ὁ κόσμος, ἐπὶ ἐρημίαις πλανώμενοι καὶ ὄρεσιν καὶ σπηλαίοις καὶ ταῖς ὀπαῖς τῆς γῆς.
Nza yisia ba yifuana mu diambu diawu ko. Badiengila mu makanga ayi mu miongo; mu zithadi ayi mu mabulu madi mu ntoto.
39 Καὶ οὗτοι πάντες μαρτυρηθέντες διὰ τῆς πίστεως οὐκ ἐκομίσαντο τὴν ἐπαγγελίαν,
Batu boso bobo, ka diambu ko batelomono kimbangi mu diambu di minu kiawu, vayi, kadi mutu kasia tambula ko bina biba vanunu tsila.
40 τοῦ Θεοῦ περὶ ἡμῶν κρεῖττόν τι προβλεψαμένου, ἵνα μὴ χωρὶς ἡμῶν τελειωθῶσιν.
Bila Nzambi wutukubikila mambu ma kitoko, wuzola ti bakituka batu bafuana banga beto.
