Παροιμίαι 3
1 Υιέ μου, μη λησμονής τους νόμους μου, και η καρδία σου ας φυλάττη τας εντολάς μου.
Mon fils, n'oublie pas mon enseignement, mais que ton cœur garde mes commandements,
2 Διότι μακρότητα ημερών και έτη ζωής και ειρήνην θέλουσι προσθέσει εις σε.
car ils vous ajouteront la durée des jours, années de vie, et de paix.
3 Έλεος και αλήθεια ας μη σε εγκαταλίπωσι· δέσον αυτάς περί τον τράχηλόν σου· εγχάραξον αυτάς επί την πλάκα της καρδίας σου·
Ne laissez pas la bonté et la vérité vous abandonner. Attachez-les autour de votre cou. Écris-les sur la tablette de ton cœur.
4 ούτω θέλεις ευρεί χάριν και εύνοιαν ενώπιον Θεού και ανθρώπων.
Ainsi, vous trouverez la faveur, et une bonne compréhension aux yeux de Dieu et des hommes.
5 Έλπιζε επί Κύριον εξ όλης σου της καρδίας, και μη επιστηρίζεσαι εις την σύνεσίν σου·
Fais confiance à Yahvé de tout ton cœur, et ne vous appuyez pas sur votre propre compréhension.
6 εν πάσαις ταις οδοίς σου αυτόν γνώριζε, και αυτός θέλει διευθύνει τα διαβήματά σου.
Dans toutes tes voies, reconnais-le, et il rendra vos chemins droits.
7 Μη φαντάζεσαι σεαυτόν σοφόν· φοβού τον Κύριον και έκκλινον από κακού.
Ne sois pas sage à tes propres yeux. Craignez Yahvé, et éloignez-vous du mal.
8 Τούτο θέλει είσθαι ίασις εις τα νεύρά σου και μυέλωσις εις τα οστά σου.
Il sera sain pour votre corps, et de la nourriture pour vos os.
9 Τίμα τον Κύριον από των υπαρχόντων σου και από των απαρχών πάντων των γεννημάτων σου·
Honorez Yahvé par vos biens, avec les prémices de toute votre production;
10 και θέλουσιν εμπλησθή αι σιτοθήκαι σου από αφθονίας και οι ληνοί σου θέλουσιν εκχειλίζει από νέου οίνου.
ainsi vos granges seront remplies d'abondance, et vos cuves déborderont de vin nouveau.
11 Υιέ μου, μη καταφρόνει την παιδείαν του Κυρίου και μη αθύμει ελεγχόμενος υπ' αυτού.
Mon fils, ne méprise pas la discipline de Yahvé, et ne vous lassez pas de sa correction;
12 Διότι ο Κύριος ελέγχει όντινα αγαπά, καθώς και ο πατήρ τον υιόν, εις τον οποίον ευαρεστείται.
car celui que Yahvé aime, il le corrige, comme un père reprend le fils dont il se réjouit.
13 Μακάριος ο άνθρωπος, όστις εύρηκε σοφίαν, και ο άνθρωπος, όστις απέκτησε σύνεσιν·
Heureux l'homme qui trouve la sagesse, l'homme qui comprend.
14 Διότι το εμπόριον αυτής είναι καλήτερον παρά το εμπόριον του αργυρίου και το κέρδος αυτής παρά χρυσίον καθαρόν.
Pour elle, un bon profit vaut mieux que de l'argent, et son retour est meilleur que l'or fin.
15 Είναι τιμιωτέρα πολυτίμων λίθων· και πάντα όσα επιθυμήσης δεν είναι αντάξια αυτής.
Elle est plus précieuse que les rubis. Aucune des choses que vous pouvez désirer ne doit être comparée à elle.
16 Μακρότης ημερών είναι εν τη δεξιά αυτής· εν τη αριστερά αυτής, πλούτος και δόξα.
La longueur des jours est dans sa main droite. Dans sa main gauche se trouvent les richesses et l'honneur.
17 Αι οδοί αυτής είναι οδοί τερπναί και πάσαι αι τρίβοι αυτής ειρήνη.
Ses voies sont des voies agréables. Tous ses chemins sont la paix.
18 Είναι δένδρον ζωής εις τους εναγκαλιζομένους αυτήν· και μακάριοι οι κρατούντες αυτήν.
Elle est un arbre de vie pour ceux qui la saisissent. Heureux tous ceux qui la retiennent.
19 Διά της σοφίας εθεμελίωσεν ο Κύριος, εστερέωσε τους ουρανούς εν συνέσει.
C'est par la sagesse que Yahvé a fondé la terre. Par l'intelligence, il a établi les cieux.
20 Διά της γνώσεως αυτού αι άβυσσοι ηνοίχθησαν και τα νέφη σταλάζουσι δρόσον.
Par sa connaissance, les profondeurs ont été brisées, et les cieux laissent tomber la rosée.
21 Υιέ μου, ας μη απομακρυνθώσι ταύτα από των οφθαλμών σου· φύλαττε ορθήν βουλήν και φρόνησιν·
Mon fils, qu'ils ne s'éloignent pas de tes yeux. Gardez la sagesse et la discrétion,
22 και θέλει είσθαι ζωή εις την ψυχήν σου και χάρις εις τον τράχηλόν σου.
ainsi ils seront la vie de ton âme, et la grâce pour votre cou.
23 Τότε θέλεις περιπατεί ασφαλώς την οδόν σου, και ο πους σου δεν θέλει προσκόψει.
Alors tu marcheras dans ta voie en toute sécurité. Votre pied ne trébuchera pas.
24 Όταν πλαγιάζης, δεν θέλεις τρομάζει· μάλιστα θέλεις πλαγιάζει, και ο ύπνος σου θέλει είσθαι γλυκύς.
Quand tu te coucheras, tu n'auras pas peur. Oui, tu te coucheras, et ton sommeil sera doux.
25 Δεν θέλεις τρομάξει από αιφνιδίου φόβου ουδέ από του ολέθρου των ασεβών, όταν επέλθη·
Ne craignez pas la peur soudaine, ni de la désolation des méchants, quand elle viendra;
26 Διότι ο Κύριος θέλει είσθαι η ελπίς σου, και θέλει φυλάξει τον πόδα σου από του να πιασθή.
car Yahvé sera ton assurance, et empêchera votre pied d'être pris.
27 Μη αρνηθής το καλόν προς εκείνους, εις τους οποίους πρέπει, όταν ήναι εν τη χειρί σου να κάμνης αυτό.
Ne refusez pas le bien à ceux à qui il est dû, quand il est dans le pouvoir de votre main de le faire.
28 Μη είπης προς τον πλησίον σου, Ύπαγε και επανάστρεψον και αύριον θέλω σοι δώσει· ενώ έχεις τούτο παρά σεαυτώ.
Ne dis pas à ton prochain: « Va, et reviens; demain je te le donnerai, » quand vous l'avez près de vous.
29 Μη μηχανεύου κακόν κατά του πλησίον σου, ενώ πεποιθώς κατοικεί μετά σου.
Ne médite pas le mal contre ton prochain, puisqu'il habite en sécurité près de vous.
30 Μη μάχου τινά αναιτίως, εάν δεν έκαμε κακόν εις σε.
Ne vous disputez pas avec un homme sans raison, s'il ne vous a fait aucun mal.
31 Μη ζήλευε τον βίαιον άνθρωπον και μη εκλέξης μηδεμίαν εκ των οδών αυτού·
N'enviez pas l'homme de violence. Ne choisissez aucune de ses voies.
32 διότι ο Κύριος βδελύττεται τον σκολιόν· το δε απόρρητον αυτού φανερόνεται εις τους δικαίους.
Car le pervers est une abomination pour Yahvé, mais son amitié est avec les honnêtes gens.
33 Κατάρα Κυρίου εν τω οίκω του ασεβούς· ευλογεί δε την κατοικίαν των δικαίων.
La malédiction de Yahvé est dans la maison des méchants, mais il bénit la demeure des justes.
34 Βεβαίως αυτός αντιτάττεται εις τους υπερηφάνους· εις δε τους ταπεινούς δίδει χάριν.
Certes, il se moque des moqueurs, mais il donne la grâce aux humbles.
35 Οι σοφοί θέλουσι κληρονομήσει δόξαν· το δε ύψος των αφρόνων θέλει είσθαι η ατιμία.
Les sages hériteront de la gloire, mais la honte sera la promotion des imbéciles.
