Παροιμίαι 24
1 Μη ζήλευε τους κακούς ανθρώπους, μηδέ επιθύμει να ήσαι μετ' αυτών·
No tengas envidia de los hombres malos, ni desees estar con ellos;
2 διότι η καρδία αυτών μελετά καταδυνάστευσιν, και τα χείλη αυτών λαλούσι κακουργίας.
porque su corazón piensa en robar, e iniquidad hablan sus labios.
3 Διά της σοφίας οικοδομείται οίκος και διά της συνέσεως στερεόνεται.
Con sabiduría se edificará la casa, y con prudencia se afirmará;
4 Και διά της γνώσεως τα ταμεία θέλουσι γεμισθή από παντός πολυτίμου και ευφροσύνου πλούτου.
y con ciencia se llenarán las cámaras de todas riquezas preciosas y hermosas.
5 Ο σοφός άνθρωπος ισχύει, και ο άνθρωπος ο φρόνιμος αυξάνει δύναμιν.
El hombre sabio es fuerte; y el hombre entendido es valiente de fuerza.
6 Διότι διά σοφών βουλών θέλεις κάμει τον πόλεμόν σου· εκ του πλήθους δε των συμβούλων προέρχεται σωτηρία.
Porque con sabios consejos harás la guerra; y la salud está en la multitud de consejeros.
7 Η σοφία είναι παραπολύ υψηλή διά τον άφρονα· δεν θέλει ανοίξει το στόμα αυτού εν τη πύλη.
Alta está para el loco la sabiduría; en la puerta no abrirá él su boca.
8 Όστις μελετά να πράξη κακόν, θέλει ονομασθή ανήρ κακεντρεχής.
Al que piensa mal hacer le llamarán hombre de malos pensamientos.
9 Η μελέτη της αφροσύνης είναι αμαρτία· και ο χλευαστής βδέλυγμα εις τους ανθρώπους.
El pensamiento del loco es pecado; y abominación a los hombres el burlador.
10 Εάν μικροψυχήσης εν τη ημέρα της συμφοράς, μικρά είναι η δύναμίς σου.
Si fueres flojo en el día de tribulación, tu fuerza será reducida.
11 Ελευθέρονε τους συρομένους εις θάνατον, και μη αποσύρου από των όντων εις ακμήν σφαγής.
Si dejares de librar los que son tomados para la muerte, y los que son llevados al degolladero;
12 Εάν είπης, Ιδού, ημείς δεν εξεύρομεν τούτο· δεν γνωρίζει ο σταθμίζων τας καρδίας; και ο φυλάττων την ψυχήν σου και αποδίδων εις έκαστον κατά τα έργα αυτού, δεν εξεύρει;
si dijeres: Ciertamente no lo supimos; ¿no lo entenderá el que pesa los corazones? El que mira por tu alma, él lo conocerá, y dará al hombre según sus obras.
13 Υιέ μου, φάγε μέλι, διότι είναι καλόν· και κηρήθραν, διότι είναι γλυκεία επί του ουρανίσκον σου·
Come, hijo mío, de la miel, porque es buena, y del panal dulce a tu paladar;
14 Τοιαύτη θέλει είσθαι εις την ψυχήν σου η γνώσις της σοφίας· όταν εύρης αυτήν, τότε θέλεις λάβει αμοιβήν, και η ελπίς σου δεν θέλει εκκοπή.
tal será el conocimiento de la sabiduría a tu alma, si la hallares; y al fin tu esperanza no será cortada.
15 Μη στήνε παγίδα, ω άνομε, κατά της κατοικίας του δικαίου· μη ταράξης τον τόπον της αναπαύσεως αυτού·
Oh impío, no aceches la tienda del justo, no saquees su cámara;
16 διότι ο δίκαιος πίπτει επτάκις και σηκόνεται· αλλ' οι ασεβείς θέλουσι πέσει εις όλεθρον.
porque siete veces cae el justo, y vuelve a levantarse; mas los impíos caerán en el mal.
17 Εις την πτώσιν του εχθρού σου μη χαρής· και εις το ολίσθημα αυτού ας μη ευφραίνεται η καρδία σου·
Cuando cayere tu enemigo, no te regocijes; y cuando tropezare, no se alegre tu corazón;
18 Μήποτε ο Κύριος ίδη και φανή τούτο κακόν εις τους οφθαλμούς αυτού και μεταστρέψη τον θυμόν αυτού απ' αυτού.
para que el SEÑOR no lo mire, y le desagrade, y aparte de sobre él su enojo.
19 Μη αγανάκτει περί των πονηρευομένων· μη ζήλευε τους ασεβείς·
No te entremetas con los malignos, ni tengas envidia de los impíos;
20 διότι δεν θέλει έχει τέλος αγαθόν ο κακός· ο λύχνος των ασεβών θέλει σβεσθή.
porque para el malo no habrá buen fin, y la candela de los impíos será apagada.
21 Υιέ μου, φοβού τον Κύριον και τον βασιλέα· και μη έχε συγκοινωνίαν μετά στασιαστών·
Teme al SEÑOR, hijo mío, y al rey; no te entremetas con los veleidosos;
22 διότι η συμφορά αυτών θέλει επέλθει εξαίφνης· και τις γνωρίζει αμφοτέρων τας τιμωρίας;
porque su quebrantamiento se levantará de repente; y el quebrantamiento de ambos, ¿quién lo comprenderá?
23 Ταύτα προσέτι είναι διά τους σοφούς. Η προσωποληψία εν τη κρίσει δεν είναι καλόν.
También estas cosas pertenecen a los sabios. Tener acepción de personas en el juicio no es bueno.
24 Τον λέγοντα προς τον ασεβή, Είσαι δίκαιος, τούτον οι λαοί θέλουσι καταρασθή και τα έθνη θέλουσι βδελύττεσθαι·
El que dijere al malo: Justo eres, los pueblos lo maldecirán, y le detestarán las naciones;
25 αλλ' εις τους ελέγχοντας αυτόν θέλει είσθαι χάρις, και ευλογία αγαθών θέλει ελθεί επ' αυτούς.
mas los que lo reprenden, serán agradables, y sobre ellos vendrá bendición de bien.
26 Όστις αποκρίνεται λόγους ορθούς, είναι ως ο φιλών τα χείλη.
Besados serán los labios del que responde palabras rectas.
27 Διάταττε το έργον σου έξω και προετοίμαζε αυτό εις σεαυτόν εν τω αγρώ· και έπειτα οικοδόμησον τον οίκόν σου.
Prepara tus labores de afuera, y disponlas en tu heredad; y después edificarás tu casa.
28 Μη ήσο μάρτυς άδικος κατά του πλησίον σου, μηδέ απάτα διά των χειλέων σου.
No seas testigo falso contra tu prójimo; y no lisonjees con tus labios.
29 Μη είπης, Καθώς έκαμεν εις εμέ, ούτω θέλω κάμει εις αυτόν· θέλω αποδώσει εις τον άνθρωπον κατά το έργον αυτού.
No digas: Como me hizo, así le haré; daré el pago al varón según su obra.
30 Διέβαινον διά του αγρού του οκνηρού και διά του αμπελώνος του ανθρώπου του ενδεούς φρενών·
Pasé junto a la heredad del hombre perezoso, y junto a la viña del hombre falto de entendimiento;
31 και ιδού, πανταχού είχον βλαστήσει άκανθαι· κνίδαι είχον σκεπάσει το πρόσωπον αυτού, και το λιθόφραγμα αυτού ήτο κατακεκρημνισμένον.
y he aquí que por toda ella habían ya crecido espinas, ortigas habían ya cubierto su faz, y su cerca de piedra estaba ya destruida.
32 Τότε εγώ θεωρήσας εσυλλογίσθην εν τη καρδία μου· είδον, και έλαβον διδασκαλίαν.
Y yo miré, y lo puse en mi corazón; lo vi, y tomé castigo.
33 Ολίγος ύπνος, ολίγος νυσταγμός, ολίγη συμπλοκή των χειρών εις τον ύπνον·
Un poco de sueño, cabeceando otro poco, poniendo mano sobre mano otro poco para dormir;
34 έπειτα η πτωχεία σου έρχεται ως ταχυδρόμος, και η ένδειά σου ως ανήρ ένοπλος.
así vendrá como caminante tu necesidad, y tu pobreza como hombre de escudo.
