Παροιμίαι 22
1 Προτιμότερον όνομα καλόν παρά πλούτη μεγάλα, χάρις αγαθή παρά αργύριον και χρυσίον.
La bonne renommée vaut mieux que de grandes richesses, et l’estime a plus de prix que l’argent et que l’or.
2 Πλούσιος και πτωχός συναπαντώνται· ο Κύριος είναι ο Ποιητής αμφοτέρων τούτων.
Le riche et le pauvre se rencontrent; Yahweh est leur auteur à tous deux.
3 Ο φρόνιμος προβλέπει το κακόν και κρύπτεται· οι άφρονες όμως προχωρούσι και τιμωρούνται.
L’homme prudent voit le mal et se cache, mais les simples passent outre et en portent la peine.
4 Η αμοιβή της ταπεινώσεως και του φόβου του Κυρίου είναι πλούτος και δόξα και ζωή.
Le fruit de l’humilité, c’est la crainte de Yahweh; c’est la richesse, la gloire et la vie.
5 Τρίβολοι και παγίδες είναι εν τη οδώ του σκολιού· όστις φυλάττει την ψυχήν αυτού, θέλει είσθαι μακράν απ' αυτών.
Des épines et des pièges sont sur la voie du pervers; celui qui garde son âme s’en éloigne.
6 Δίδαξον το παιδίον εν αρχή της οδού αυτού· και δεν θέλει απομακρυνθή απ' αυτής ουδέ όταν γηράση.
Instruis l’enfant selon la voie qu’il doit suivre; et, même lorsqu’il sera vieux, il ne s’en détournera pas.
7 Ο πλούσιος εξουσιάζει τους πτωχούς· και ο δανειζόμενος είναι δούλος του δανείζοντος.
Le riche domine sur les pauvres, et celui qui emprunte est l’esclave de celui qui prête.
8 Ο σπείρων ανομίαν θέλει θερίσει συμφοράς· και η ράβδος της ύβρεως αυτού θέλει εκλείψει.
Celui qui sème l’injustice moissonne le malheur, et la verge de sa colère disparaît.
9 Ο έχων όμμα αγαθόν θέλει ευλογηθή· διότι δίδει εκ του άρτου αυτού εις τον πτωχόν.
L’homme au regard bienveillant sera béni, parce qu’il donne de son pain au pauvre.
10 Εκδίωξον τον χλευαστήν και θέλει συνεξέλθει η φιλονεικία, και η έρις και η ύβρις θέλουσι παύσει.
Chasse le moqueur, et la querelle prendra fin; la dispute et l’outrage cesseront.
11 Όστις αγαπά την καθαρότητα της καρδίας, διά την χάριν των χειλέων αυτού ο βασιλεύς θέλει είσθαι φίλος αυτού.
Celui qui aime la pureté du cœur, et qui a la grâce sur les lèvres, a le roi pour ami.
12 Οι οφθαλμοί του Κυρίου περιφρουρούσι την γνώσιν· ανατρέπει δε τας υποθέσεις του παρανόμου.
Les yeux de Yahweh gardent la science, mais il confond les paroles du pervers.
13 Ο οκνηρός λέγει, Λέων είναι έξω· εν τω μέσω των πλατειών θέλω φονευθή.
Le paresseux dit: « Il y a un lion dehors! Je serai tué au milieu des places! »
14 Στόμα γυναικός αλλοτρίας είναι λάκκος βαθύς· ο μισούμενος υπό Κυρίου θέλει εμπέσει εις αυτόν.
La bouche des étrangères est une fosse profonde; celui contre qui Yahweh est irrité y tombera.
15 Η ανοησία είναι συνδεδεμένη μετά της καρδίας του παιδίου· η ράβδος της παιδείας θέλει αποχωρίσει αυτήν απ' αυτού.
La folie est attachée au cœur de l’enfant; la verge de la discipline l’éloignera de lui.
16 Όστις καταθλίβει τον πτωχόν διά να αυξήση τα πλούτη αυτού, και όστις δίδει εις τον πλούσιον, θέλει ελθεί βεβαίως εις ένδειαν.
Opprimer un pauvre, c’est l’enrichir; donner à un riche, c’est l’appauvrir. PAROLES DES SAGES — 1-INTRODUCTION —
17 Κλίνον το ωτίον σου και άκουε τους λόγους των σοφών, και προσκόλλησον την καρδίαν σου εις την γνώσιν μου·
Prête l’oreille et écoute les paroles des sages, applique ton cœur à mon enseignement.
18 διότι είναι τερπνοί, εάν φυλάττη αυτούς εν τη καρδία σου· και θέλουσι συναρμόζεσθαι ομού επί των χειλέων σου.
Car c’est une chose agréable, si tu les gardes au dedans de toi: puissent-elles toutes demeurer sur tes lèvres!
19 Διά να ήναι το θάρρος σου επί τον Κύριον, εδίδαξα ταύτα εις σε την ημέραν ταύτην, μάλιστα εις σε.
Afin que ta confiance repose sur Yahweh, c’est toi que je veux instruire aujourd’hui.
20 Δεν έγραψα εις σε πολλάκις διά συμβουλών και γνώσεων,
N’ai-je pas, plusieurs fois déjà, mis pour toi par écrit des conseils et des enseignements?
21 διά να σε κάμω να γνωρίσης την βεβαιότητα των λόγων της αληθείας, ώστε να αποκρίνησαι λόγους αληθείας προς τους εξαποστέλλοντάς σε;
Pour t’enseigner la vérité des choses certaines, afin que tu répondes par des paroles vraies à eux qui t’envoient.
22 Μη γυμνόνης τον πτωχόν, διότι είναι πτωχός· μηδέ κατάθλιβε εις την πύλην τον δυστυχούντα·
Ne dépouille pas le pauvre parce qu’il est pauvre, et n’opprime pas le malheureux à la porte.
23 διότι ο Κύριος θέλει εκδικάσει την δίκην αυτών· και θέλει γυμνώσει την ψυχήν των γυμνωσάντων αυτούς.
Car Yahweh prendra en main leur cause, et il ôtera la vie à ceux qui les auront dépouillés.
24 Μη κάμνε φιλίαν μετά ανθρώπου θυμώδους· και μετά ανθρώπου οργίλου μη συμπεριπάτει·
Ne lie pas société avec l’homme colère, et ne va pas avec l’homme violent,
25 μήποτε μάθης τας οδούς αυτού, και λάβης παγίδα εις την ψυχήν σου.
de peur que tu n’apprennes ses voies, et que tu ne prépares un piège à ton âme.
26 Μη έσο εκ των διδόντων χείρα, εκ των εγγυωμένων διά χρέη.
Ne sois pas de ceux qui prennent des engagements, de ceux qui se portent caution pour dettes.
27 Εάν δεν έχης πόθεν να πληρώσης, διά τι να πάρωσι την κλίνην σου υποκάτωθέν σου;
Si tu n’as pas de quoi payer, pourquoi t’exposer à ce qu’on enlève ton lit de dessous toi?
28 Μη μετακίνει όρια αρχαία, τα οποία έθεσαν οι πατέρες σου.
Ne déplace pas la borne ancienne, que tes pères ont posée.
29 Είδες άνθρωπον επιτήδειον εις τα έργα αυτού; αυτός θέλει παρασταθή ενώπιον βασιλέων· δεν θέλει παρασταθή ενώπιον ουτιδανών.
Vois-tu un homme habile dans son ouvrage? Il demeurera auprès des rois, il ne demeurera pas auprès des gens obscurs.
