Παροιμίαι 13
1 Ο σοφός υιός δέχεται την διδασκαλίαν του πατρός· ο δε χλευαστής δεν ακούει έλεγχον.
A wise son hears his father's instruction, but a mocker will not listen to rebuke.
2 Εκ των καρπών του στόματος αυτού ο άνθρωπος θέλει φάγει αγαθά· η δε ψυχή των ανόμων αδικίαν.
From the fruit of his mouth a person enjoys good things, but the appetite of the treacherous is for violence.
3 Ο φυλάττων το στόμα αυτού διαφυλάττει την ζωήν αυτού· ο δε ανοίγων προπετώς τα χείλη αυτού θέλει απολεσθή.
The one who guards his mouth protects his life, but the one who opens wide his lips will ruin himself.
4 Η ψυχή του οκνηρού επιθυμεί και δεν έχει· η δε ψυχή των επιμελών θέλει χορτασθή.
The appetite of lazy people craves but gets nothing, but the appetite of diligent people will be richly satisfied.
5 Ο δίκαιος μισεί λόγον ψευδή· ο δε ασεβής καθίσταται δυσώδης και άτιμος.
The righteous person hates lies, but a wicked person makes himself repugnant, and he does what is shameful.
6 Η δικαιοσύνη φυλάττει τον τέλειον την οδόν· η δε ασέβεια καταστρέφει τον αμαρτωλόν.
Righteousness protects those who are faultless in their path, but wickedness turns away those who commit sin.
7 Υπάρχει άνθρωπος όστις κάμνει τον πλούσιον, και δεν έχει ουδέν· και άλλος όστις κάμνει τον πτωχόν, και έχει πλούτον πολύν.
There is someone who enriches himself, but has nothing at all, and there is someone who gives everything away, yet is truly wealthy.
8 Το λύτρον της ψυχής του ανθρώπου είναι ο πλούτος αυτού· ο δε πτωχός δεν ακούει επίπληξιν.
The ransom of a rich man's life is his wealth, but a poor person does not hear a threat.
9 Το φως των δικαίων είναι φαιδρόν· ο δε λύχνος των ασεβών θέλει σβεσθή.
The light of righteous people rejoices, but the lamp of wicked people will be put out.
10 Μόνον από της υπερηφανίας προέρχεται η έρις· η δε σοφία είναι μετά των δεχομένων συμβουλάς.
Pride only breeds conflict, but for those who listen to good advice there is wisdom.
11 Τα εκ ματαιότητος πλούτη θέλουσιν ελαττωθή· ο δε συνάγων με την χείρα αυτού θέλει αυξηνθή.
Wealth dwindles away when there is too much vanity, but the one who makes money by working with his hand will make his money grow.
12 Η ελπίς αναβαλλομένη ατονίζει την καρδίαν· το δε ποθούμενον, όταν έρχηται, είναι δένδρον ζωής.
When hope is postponed, it breaks the heart, but a longing fulfilled is a tree of life.
13 Ο καταφρονών τον λόγον θέλει αφανισθή· ο δε φοβούμενος την εντολήν, ούτος θέλει ανταμειφθή.
Whoever despises instruction brings destruction on himself, but he who respects the commandment will be rewarded.
14 Ο νόμος του σοφού είναι πηγή ζωής, απομακρύνων από παγίδων θανάτου.
The teaching of a wise person is a fountain of life, turning you away from the snares of death.
15 Σύνεσις αγαθή δίδει χάριν· η δε οδός των παρανόμων φέρει εις όλεθρον.
Good insight wins favor, but the way of the treacherous is never-ending.
16 Πας φρόνιμος πράττει μετά γνώσεως· ο δε άφρων ανακαλύπτει μωρίαν.
Prudent people act out of knowledge in every decision, but a fool parades his folly.
17 Ο κακός μηνυτής πίπτει εις δυστυχίαν· ο δε πιστός πρέσβυς είναι ίασις.
A wicked messenger falls into trouble, but a faithful envoy brings reconciliation.
18 Πτωχεία και αισχύνη θέλουσιν είσθαι εις τον αποβάλλοντα την διδασκαλίαν· ο δε φυλάττων τον έλεγχον θέλει τιμηθή.
The one who ignores instruction will have poverty and shame, but honor will come to him who learns from correction.
19 Επιθυμία εκπληρωθείσα ευφραίνει την ψυχήν· εις δε τους άφρονας είναι βδελυρόν να εκκλίνωσιν από του κακού.
A longing realized is sweet to the appetite, but fools hate to turn away from evil.
20 Ο περιπατών μετά σοφών θέλει είσθαι σοφός· ο δε σύντροφος των αφρόνων θέλει απολεσθή.
Walk with wise people and you will be wise, but the companion of fools will suffer harm.
21 Κακόν παρακολουθεί τους αμαρτωλούς· εις δε τους δικαίους θέλει ανταποδοθή καλόν.
Disaster runs after sinners, but righteous people are rewarded with good.
22 Ο αγαθός αφίνει κληρονομίαν εις υιούς υιών· ο πλούτος δε του αμαρτωλού θησαυρίζεται διά τον δίκαιον.
A good person leaves an inheritance for his grandchildren, but a sinner's wealth is stored up for the righteous person.
23 Πολλήν τροφήν δίδει ο αγρός των πτωχών· τινές δε δι' έλλειψιν κρίσεως αφανίζονται.
An unplowed field owned by the poor could produce much food, but it is swept away by injustice.
24 Ο φειδόμενος της ράβδου αυτού μισεί τον υιόν αυτού· αλλ' ο αγαπών αυτόν παιδεύει αυτόν εν καιρώ.
The one who does not discipline his son hates him, but one who loves his son is careful to instruct him.
25 Ο δίκαιος τρώγει μέχρι χορτασμού της ψυχής αυτού· η δε κοιλία των ασεβών θέλει στερείσθαι.
The righteous person eats until he satisfies his appetite, but the stomach of the wicked is always hungry.
