< Πραξεις 1 >
1 Τον μεν πρώτον λόγον έκαμον, ω Θεόφιλε, περί πάντων όσα ήρχισεν ο Ιησούς να κάμνη και να διδάσκη,
Ama Teofilus. Sodꞌa moleꞌ, mia au Lukas. Sia au susura dalahulu ngga, au suraꞌ memaꞌ basa Lamatuaꞌ Yesus masodꞌa Na no nanori Na, eniꞌ a Ana soꞌu ue-tatao Na, losa hene baliꞌ sorga neu. Naeni, Ana here nala atahori dedenu nara. Onaꞌ mae atahori ra raꞌasususaꞌ E no tao risa E, te Lamatualain tao nasodꞌa baliꞌ E. Basa boe ma natudꞌu Ao Na neu dedenu nara. Ara rita E nasafafali losa fai haa nulu, de rahine rae tebꞌe-tebꞌe nasodꞌa baliꞌ ena. Ana nafadꞌe se oi Lamatualain, onaꞌ maneꞌ mana toꞌu parendaꞌ. Ma denu se pake Lamatualain Dula-dale Meumare Na koasa Na. Basa naa ma, Ana hene baliꞌ sorga neu. Basa naa ra, au suraꞌ dalahulu na.
2 μέχρι της ημέρας καθ' ην ανελήφθη, αφού διά Πνεύματος Αγίου έδωκεν εντολάς εις τους αποστόλους, τους οποίους εξέλεξεν·
3 εις τους οποίους και εφανέρωσεν εαυτόν ζώντα μετά το πάθος αυτού διά πολλών τεκμηρίων, εμφανιζόμενος εις αυτούς τεσσαράκοντα ημέρας και λέγων τα περί της βασιλείας του Θεού.
4 Και συνερχόμενος μετ' αυτών, παρήγγειλε να μη απομακρυνθώσιν από Ιεροσολύμων, αλλά να περιμένωσι την επαγγελίαν του Πατρός, την οποίαν ηκούσατε, είπε, παρ' εμού.
Lao esa, Yesus naꞌabꞌue no atahori dedenu nara mia leteꞌ Saitun. Ana parenda se nae, “Misinedꞌa! Dalahulu na Yohanis sarani atahori pakeꞌ a oe, te mete ma mihati fai hira fai, Lamatuaꞌ nae tao lenaꞌ seli, huu Ana nae fee Dula-dale Meumare Na neu hei. Dadꞌi afiꞌ lao hela Yerusalem ia dei. Mihati losa Ama Ngga fee Dula-dale Meumare Na neu hei, onaꞌ Ana heluꞌ a. Ma Au o ufadꞌe basa naa neu hei ena boe.”
5 Διότι ο μεν Ιωάννης εβάπτισεν εν ύδατι, σεις όμως θέλετε βαπτισθή εν Πνεύματι Αγίω ουχί μετά πολλάς ταύτας ημέρας.
6 Εκείνοι λοιπόν συνελθόντες ηρώτων αυτόν, λέγοντες· Κύριε, τάχα εν τω καιρώ τούτω αποκαθιστάνεις την βασιλείαν εις τον Ισραήλ;
Basa boe, Yesus naꞌabꞌue no dedenu nara. De ara ratane E oi, “Amaꞌ! Hai mae mitane taꞌo ia: Amaꞌ nasanedꞌa maꞌahulu na leleꞌ hita nusa Israꞌel naa, feꞌe parenda ao na. Te ia naa, atahori feaꞌ parenda hai. Dadꞌi Amaꞌ nau mboꞌi hai mia parenda nara oras ia, do hai musi mihati fai feaꞌ fai?”
7 Είπε δε προς αυτούς· Δεν ανήκει εις εσάς να γνωρίζητε τους χρόνους ή τους καιρούς, τους οποίους ο Πατήρ έθεσεν εν τη ιδία αυτού εξουσία,
Te Yesus nataa, nae “Hei nda parlu mitane fai na sa. Akaꞌ Ama Ngga naꞌena hak ator fai na.
8 αλλά θέλετε λάβει δύναμιν, όταν επέλθη το Άγιον Πνεύμα εφ' υμάς, και θέλετε είσθαι εις εμέ μάρτυρες και εν Ιερουσαλήμ και εν πάση τη Ιουδαία και Σαμαρεία και έως εσχάτου της γης.
Te Lamatualain Dula-dale Meumare Na masoꞌ nisiꞌ hei, dei fo hei hambu koasa. Basa naa, hei musi mifadꞌe soꞌal Au neu basa atahori sia Yerusalem, ma basa kamboꞌ sia nusa Yudea, no nusa Samaria, nakandoo losa raefafoꞌ a suu na.”
9 Και αφού είπε ταύτα, βλεπόντων αυτών ανελήφθη, και νεφέλη υπέλαβεν αυτόν από των οφθαλμών αυτών.
Yesus olaꞌ basa ma, Lamatualain soꞌu E lalai ata neu mia mata nara, losa leleeꞌ a tatana nala E, de ara nda rita E sa ena.
10 Και ενώ ήσαν ατενίζοντες εις τον ουρανόν ότε αυτός ανέβαινεν, ιδού, άνδρες δύο με ιμάτια λευκά εστάθησαν πλησίον αυτών,
Ara feꞌe mete lalai a, aiboiꞌ ma atahori rua rambariiꞌ sia bobꞌoa nara, pake bua mutiꞌ.
11 οίτινες και είπον· Άνδρες Γαλιλαίοι, τι ίστασθε εμβλέποντες εις τον ουρανόν; ούτος ο Ιησούς, όστις ανελήφθη αφ' υμών εις τον ουρανόν, θέλει ελθεί ούτω καθ' ον τρόπον είδετε αυτόν πορευόμενον εις τον ουρανόν.
Atahori ka ruaꞌ naa ra rae “Wee! Atahori Galilea re! Saa de hei feꞌe mete titindindi lalai a? Faꞌ ra hei mita no mata mara Yesus hene lalai neu losa leleeꞌ a tatana nala E. Hei mita Ana hene taꞌo naa, dei fo Ana o onda baliꞌ taꞌo naa boe.”
12 Τότε υπέστρεψαν εις Ιερουσαλήμ από του όρους του καλουμένου Ελαιώνος, το οποίον είναι πλησίον της Ιερουσαλήμ, απέχον οδόν σαββάτου.
Basa naa ma, Yesus dedenu nara onda mia lete Saitun risiꞌ kota Yerusalem. Leteꞌ naa, dodꞌoo na mia Yerusalem, mbei ma kilo esa.
13 Και ότε εισήλθον, ανέβησαν εις το ανώγεον, όπου είχον το κατάλυμα, ο Πέτρος και Ιάκωβος και Ιωάννης και Ανδρέας, Φίλιππος και Θωμάς, Βαρθολομαίος και Ματθαίος, Ιάκωβος Αλφαίου και Σίμων ο Ζηλωτής και Ιούδας Ιακώβου.
Losa naa ma, ara risiꞌ ume sa fo numban. Basa de ara hene risiꞌ kama ataꞌ. Yesus dedenu nara, naeni: Petrus, Yohanis, Yakobis, Anderias, Filipus, Tomas, Bartolomeos, Mateos, Yakobis (Alfius ana na), Simon (anggota partei Selot), ma Yudas (Yakobis ana na).
14 Ούτοι πάντες ενέμενον ομοθυμαδόν εις την προσευχήν και την δέησιν μετά των γυναικών και Μαρίας της μητρός του Ιησού και μετά των αδελφών αυτού.
Basa se raꞌabꞌue hule-oꞌe no ralaꞌ esa. Ara o hule-oꞌe ro Yesus ina na Maria, ro inaꞌ feaꞌ hira, ma Yesus odꞌi nara.
15 Και εν ταις ημέραις ταύταις σηκωθείς ο Πέτρος εις το μέσον των μαθητών, είπεν· ήτο δε ο αριθμός των εκεί παρόντων ως εκατόν είκοσιν·
Lao esa boe, ara raꞌabꞌue seluꞌ mbei ma atahori natun esa rua nulu. Boe ma Petrus fela nambariiꞌ de olaꞌ nae,
16 Άνδρες αδελφοί, έπρεπε να πληρωθή η γραφή αύτη, την οποίαν προείπε το Πνεύμα το Άγιον διά στόματος του Δαβίδ περί του Ιούδα, όστις έγεινεν οδηγός εις τους συλλαβόντας τον Ιησούν,
“Ama-ina toronoo nggare! Feꞌe misinedꞌa Yudas, do? Ana mana nendi atahori nononggoꞌ esa reu humu Yesus. Yudas ue-tataon naa, memaꞌ musi taꞌo naa. Te maꞌahulu na, Lamatualain Dula-dale Na pake mane Daud fo suraꞌ soꞌal Yudas onaꞌ naa.
17 διότι ήτο συνηριθμημένος με ημάς και έλαβε την μερίδα της διακονίας ταύτης.
Te eni, hita atahori na. Eni o ue-tao no hita boe.”
18 Ούτος λοιπόν απέκτησεν αγρόν εκ του μισθού της αδικίας, και πεσών πρόμυττα εσχίσθη εις το μέσον, και εξεχύθησαν όλα τα εντόσθια αυτού·
(Yudas seo basa Yesus ma, atahori ra haꞌi rala doi manggenggeoꞌ naa, de reu hasa rae ombat esa. Basa ma, rae naa dadꞌi Yudas mamana mamate na. Ana tudꞌa naꞌatotonoꞌ mia naa, losa ambu na fanggi, de tei ndoo na lo dea neu.
19 και έγεινε γνωστόν εις πάντας τους κατοικούντας την Ιερουσαλήμ, ώστε ο αγρός εκείνος ωνομάσθη εν τη ιδία αυτών διαλέκτω Ακελδαμά, τουτέστιν, αγρός αίματος.
Basa ma, atahori ra dui bengga esa no esa losa basa atahori mana leo sia kota Yerusalem, rena Yudas mamate na. Naa de ara babꞌae rae naa tungga sira dedꞌea Aram na oi ‘Hakeldama’, sosoa na ‘Rae Raaꞌ’.)
20 Διότι είναι γεγραμμένον εν τω βιβλίω των Ψαλμών· Ας γείνη η κατοικία αυτού έρημος και ας μη ήναι ο κατοικών εν αυτή· και, Άλλος ας λάβη την επισκοπήν αυτού.
Basa ma, Petrus olaꞌ seluꞌ nae “Dalahulu na mane Daud suraꞌ basa taꞌo naa sia susura Sosodꞌa Koa-kioꞌ rala nae, ‘Hela fo mamana leleo na, dadꞌi rouꞌ; huu atahori nda bole leo sia naa sa.’ Boe ma ana o suraꞌ oi, ‘Hela fo ue-tatao na, fee neu atahori feaꞌ.’
21 Πρέπει λοιπόν εκ των ανδρών, οίτινες συνήλθον μεθ' ημών καθ' όλον τον καιρόν, καθ' ον εισήλθε και εξήλθε προς ημάς ο Κύριος Ιησούς,
Dadꞌi hita musi sangga atahori nggati Yudas. Ata sangga atahori sa mana tungga naꞌabꞌue no hita. Eni ia, musi atahori mana tungga deka no Lamatuaꞌ Yesus sudꞌiꞌ a bee neu, eniꞌ a mia Yohanis sarani Yesus. Ana o musi nita no mata na, Lamatuaꞌ Yesus nasodꞌa baliꞌ mia mamate Na, losa Ana hene baliꞌ sorga neu.”
22 αρχίσας από του βαπτίσματος του Ιωάννου έως της ημέρας καθ' ην ανελήφθη αφ' ημών, εις εκ τούτων να γείνη μεθ' ημών μάρτυς της αναστάσεως αυτού.
23 Και έστησαν δύο, Ιωσήφ τον καλούμενον Βαρσαβάν, όστις επωνομάσθη Ιούστος, και Ματθίαν.
Petrus olaꞌ taꞌo naa ma, basa atahori mana tungga raꞌabꞌue sia naa ra fee naraꞌ rua. Esa nara na Matias, ma esa nara na Yusuf (ara o roꞌe Yusuf ia rae Barsabas; ma nara na esa fai, Yustus).
24 Και προσευχηθέντες είπον· Συ, Κύριε, καρδιογνώστα πάντων, ανάδειξον εκ των δύο τούτων ένα, όντινα εξέλεξας,
Basa ma ara hule-oꞌe rae, “Amaꞌ sia nusa sorga. Amaꞌ bubꞌuluꞌ tebꞌe basa atahori rala dudꞌuꞌa na. Yudas tudꞌa, de mate hela ue-tatao na. Dadꞌi Amaꞌ mutudꞌu hai mia atahori rua ia ra, Amaꞌ here seka nggati Yudas, fo hai soꞌu e dadꞌi Lamatuaꞌ Yesus dedenu Na.”
25 διά να λάβη την μερίδα της διακονίας ταύτης και αποστολής, εκ της οποίας εξέπεσεν ο Ιούδας διά να απέλθη εις τον τόπον αυτού.
26 Και έδωκαν τους κλήρους αυτών, και έπεσεν ο κλήρος εις τον Ματθίαν, και συγκατεψηφίσθη μετά των ένδεκα αποστόλων.
Basa ma, ara nggari lot pake atahori ka ruaꞌ ra nara na. Boe ma lot a tudꞌa neu Matias. Naa de, ara soꞌu e, dadꞌi dedenuꞌ no sira ka sanahulu esa ra.