< Κατα Ματθαιον 15 >
1 τοτε προσερχονται τω ιησου οι απο ιεροσολυμων γραμματεις και φαρισαιοι λεγοντες
Alors des Scribes et des Pharisiens venus de Jérusalem s'approchèrent de Jésus, et lui dirent:
2 διατι οι μαθηται σου παραβαινουσιν την παραδοσιν των πρεσβυτερων ου γαρ νιπτονται τας χειρας αυτων οταν αρτον εσθιωσιν
" Pourquoi vos disciples transgressent-ils la tradition des anciens? Car ils ne se lavent pas les mains lorsqu'ils prennent leur repas. "
3 ο δε αποκριθεις ειπεν αυτοις διατι και υμεις παραβαινετε την εντολην του θεου δια την παραδοσιν υμων
Il leur répondit: " Et vous, pourquoi transgressez-vous le commandement de Dieu par votre tradition?
4 ο γαρ θεος ενετειλατο λεγων τιμα τον πατερα και την μητερα και ο κακολογων πατερα η μητερα θανατω τελευτατω
Car Dieu a dit: Honore ton père et ta mère; et: Quiconque maudira son père ou sa mère, qu'il soit puni de mort.
5 υμεις δε λεγετε ος αν ειπη τω πατρι η τη μητρι δωρον ο εαν εξ εμου ωφεληθης και ου μη τιμηση τον πατερα αυτου η την μητερα αυτου
Mais vous, vous dites: Quiconque dit à son père ou à sa mère: Ce dont j'aurais pu vous assister, j'en ait fait offrande, —
6 και ηκυρωσατε την εντολην του θεου δια την παραδοσιν υμων
n'a pas besoin d'honorer autrement son père ou sa mère. Et vous mettez ainsi à néant le commandement de Dieu par votre tradition.
7 υποκριται καλως προεφητευσεν περι υμων ησαιας λεγων
Hypocrites, Isaïe a bien prophétisé de vous quand il a dit:
8 εγγιζει μοι ο λαος ουτος τω στοματι αυτων και τοις χειλεσιν με τιμα η δε καρδια αυτων πορρω απεχει απ εμου
Ce peuple m'honore des lèvres, mais son cœur est loin de moi.
9 ματην δε σεβονται με διδασκοντες διδασκαλιας ενταλματα ανθρωπων
C'est en vain qu'ils m'honorent, en donnant des préceptes qui ne sont que des commandements venant des hommes. "
10 και προσκαλεσαμενος τον οχλον ειπεν αυτοις ακουετε και συνιετε
Puis, ayant fait approcher la foule, il leur dit: " Écoutez et comprenez.
11 ου το εισερχομενον εις το στομα κοινοι τον ανθρωπον αλλα το εκπορευομενον εκ του στοματος τουτο κοινοι τον ανθρωπον
Ce n'est pas ce qui entre dans la bouche qui souille l'homme; mais ce qui sort de la bouche, voilà ce qui souille l'homme. "
12 τοτε προσελθοντες οι μαθηται αυτου ειπον αυτω οιδας οτι οι φαρισαιοι εσκανδαλισθησαν ακουσαντες τον λογον
Alors ses disciples venant à lui, lui dirent: " Savez-vous que les Pharisiens, en entendant cette parole, se sont scandalisés? "
13 ο δε αποκριθεις ειπεν πασα φυτεια ην ουκ εφυτευσεν ο πατηρ μου ο ουρανιος εκριζωθησεται
Il répondit: " Toute plante que n'a pas plantée mon Père céleste, sera arrachée.
14 αφετε αυτους οδηγοι εισιν τυφλοι τυφλων τυφλος δε τυφλον εαν οδηγη αμφοτεροι εις βοθυνον πεσουνται
Laissez-les; ce sont des aveugles qui conduisent des aveugles. Or, si un aveugle conduit un aveugle, ils tomberont tous deux dans la fosse. "
15 αποκριθεις δε ο πετρος ειπεν αυτω φρασον ημιν την παραβολην ταυτην
Pierre, prenant la parole, lui dit: " Expliquez-nous cette parabole. "
16 ο δε ιησους ειπεν ακμην και υμεις ασυνετοι εστε
Jésus répondit: " Êtes-vous encore, vous aussi, sans intelligence?
17 ουπω νοειτε οτι παν το εισπορευομενον εις το στομα εις την κοιλιαν χωρει και εις αφεδρωνα εκβαλλεται
Ne comprenez-vous pas que tout ce qui entre dans la bouche va au ventre, et est rejeté au lieu secret?
18 τα δε εκπορευομενα εκ του στοματος εκ της καρδιας εξερχεται κακεινα κοινοι τον ανθρωπον
Mais ce qui sort de la bouche vient du cœur, et c'est là ce qui souille l'homme.
19 εκ γαρ της καρδιας εξερχονται διαλογισμοι πονηροι φονοι μοιχειαι πορνειαι κλοπαι ψευδομαρτυριαι βλασφημιαι
Car c'est du cœur que viennent les mauvaises pensées, les meurtres, les adultères, les impudicités, les vols, les faux témoignages, les paroles injurieuses.
20 ταυτα εστιν τα κοινουντα τον ανθρωπον το δε ανιπτοις χερσιν φαγειν ου κοινοι τον ανθρωπον
Voilà ce qui souille l'homme; mais manger sans s'être lavé les mains, cela ne souille point l'homme. "
21 και εξελθων εκειθεν ο ιησους ανεχωρησεν εις τα μερη τυρου και σιδωνος
Jésus étant parti de là, se retira du côté de Tyr et de Sidon.
22 και ιδου γυνη χαναναια απο των οριων εκεινων εξελθουσα εκραυγασεν αυτω λεγουσα ελεησον με κυριε υιε δαυιδ η θυγατηρ μου κακως δαιμονιζεται
Et voilà qu'une femme cananéenne, de ce pays-là, sortit en criant à haute voix: " Ayez pitié de moi, Seigneur, fils de David; ma fille est cruellement tourmentée par le démon. "
23 ο δε ουκ απεκριθη αυτη λογον και προσελθοντες οι μαθηται αυτου ηρωτων αυτον λεγοντες απολυσον αυτην οτι κραζει οπισθεν ημων
Jésus ne lui répondit pas un mot. Alors ses disciples, s'étant approchés, le prièrent en disant: " Renvoyez-la, car elle nous poursuit de ses cris. "
24 ο δε αποκριθεις ειπεν ουκ απεσταλην ει μη εις τα προβατα τα απολωλοτα οικου ισραηλ
Il répondit: " Je n'ai été envoyé qu'aux brebis perdues de la maison d'Israël. "
25 η δε ελθουσα προσεκυνησεν αυτω λεγουσα κυριε βοηθει μοι
Mais cette femme vint se prosterner devant lui, en disant: " Seigneur, secourez-moi. "
26 ο δε αποκριθεις ειπεν ουκ εστιν καλον λαβειν τον αρτον των τεκνων και βαλειν τοις κυναριοις
Il répondit: " Il n'est pas bien de prendre le pain des enfants pour le jeter aux petits chiens. "
27 η δε ειπεν ναι κυριε και γαρ τα κυναρια εσθιει απο των ψιχιων των πιπτοντων απο της τραπεζης των κυριων αυτων
" Il est vrai, Seigneur, dit-elle; mais les petits chiens mangent au moins les miettes qui tombent de la table de leur maître. "
28 τοτε αποκριθεις ο ιησους ειπεν αυτη ω γυναι μεγαλη σου η πιστις γενηθητω σοι ως θελεις και ιαθη η θυγατηρ αυτης απο της ωρας εκεινης
Alors Jésus lui dit: " O femme, votre foi est grande: qu'il vous soit fait selon votre désir. " Et sa fille fut guérie à l'heure même.
29 και μεταβας εκειθεν ο ιησους ηλθεν παρα την θαλασσαν της γαλιλαιας και αναβας εις το ορος εκαθητο εκει
Jésus quitta ces lieux et vint près de la mer de Galilée. Étant monté sur la montagne, il s'y assit.
30 και προσηλθον αυτω οχλοι πολλοι εχοντες μεθ εαυτων χωλους τυφλους κωφους κυλλους και ετερους πολλους και ερριψαν αυτους παρα τους ποδας του ιησου και εθεραπευσεν αυτους
Et de grandes troupes de gens s'approchèrent de lui, ayant avec eux des boiteux, des aveugles, des sourds-muets, des estropiés et beaucoup d'autres malades. Ils les mirent à ses pieds, et il les guérit;
31 ωστε τους οχλους θαυμασαι βλεποντας κωφους [ ακουοντας αλαλους ] λαλουντας κυλλους υγιεις χωλους περιπατουντας και τυφλους βλεποντας και εδοξασαν τον θεον ισραηλ
de sorte que la multitude était dans l'admiration, en voyant les muets parler, les estropiés guéris, les boiteux marcher, les aveugles voir, et elle glorifiait le Dieu d'Israël.
32 ο δε ιησους προσκαλεσαμενος τους μαθητας αυτου ειπεν σπλαγχνιζομαι επι τον οχλον οτι ηδη ημεραι τρεις προσμενουσιν μοι και ουκ εχουσιν τι φαγωσιν και απολυσαι αυτους νηστεις ου θελω μηποτε εκλυθωσιν εν τη οδω
Cependant Jésus, ayant appelé ses disciples, leur dit: " J'ai compassion de cette foule; car voilà déjà trois jours qu'ils restent près de moi, et ils n'ont rien à manger. Je ne veux pas les renvoyer à jeun, de peur que les forces ne leur manquent en chemin. "
33 και λεγουσιν αυτω οι μαθηται αυτου ποθεν ημιν εν ερημια αρτοι τοσουτοι ωστε χορτασαι οχλον τοσουτον
Les disciples lui dirent: " Où trouver dans un désert assez de pains pour rassasier une si grande foule? "
34 και λεγει αυτοις ο ιησους ποσους αρτους εχετε οι δε ειπον επτα και ολιγα ιχθυδια
Jésus leur demanda: " Combien avez-vous de pains? " " Sept, lui dirent-ils, et quelques petits poissons. "
35 και εκελευσεν τοις οχλοις αναπεσειν επι την γην
Alors il fit asseoir la foule par terre,
36 και λαβων τους επτα αρτους και τους ιχθυας ευχαριστησας εκλασεν και εδωκεν τοις μαθηταις αυτου οι δε μαθηται τοις οχλοις
prit les sept pains et les poissons, et, ayant rendu grâces, il les rompit et les donna à ses disciples, et ceux-ci au peuple.
37 και εφαγον παντες και εχορτασθησαν και ηραν το περισσευον των κλασματων επτα σπυριδας πληρεις
Tous mangèrent et furent rassasiés, et des morceaux qui restaient, on emporta sept corbeilles pleines.
38 οι δε εσθιοντες ησαν τετρακισχιλιοι ανδρες χωρις γυναικων και παιδιων
Or le nombre de ceux qui avaient mangé s'élevait à quatre mille, sans compter les femmes et les enfants.
39 και απολυσας τους οχλους ενεβη εις το πλοιον και ηλθεν εις τα ορια μαγδαλα
Après avoir renvoyé le peuple, Jésus monta dans la barque et vint dans le pays de Magédan.