< Κατα Λουκαν 11 >
1 και εγενετο εν τω ειναι αυτον εν τοπω τινι προσευχομενον ως επαυσατο ειπεν τις των μαθητων αυτου προς αυτον κυριε διδαξον ημας προσευχεσθαι καθως και ιωαννης εδιδαξεν τους μαθητας αυτου
And it fortuned as he was prayinge in a certayne place: when he ceased one of his disciples sayde vnto him: Master teache vs to praye as Iohn taught his disciples.
2 ειπεν δε αυτοις οταν προσευχησθε λεγετε πατερ ημων ο εν τοις ουρανοις αγιασθητω το ονομα σου ελθετω η βασιλεια σου γενηθητω το θελημα σου ως εν ουρανω και επι της γης
And he sayd vnto the: When ye praye saye: O oure father which arte in heave halowed be thy name. Thy kyngdome come. Thy will be fulfilled even in erth as it is in heaven.
3 τον αρτον ημων τον επιουσιον διδου ημιν το καθ ημεραν
Oure dayly breed geve vs evermore.
4 και αφες ημιν τας αμαρτιας ημων και γαρ αυτοι αφιεμεν παντι τω οφειλοντι ημιν και μη εισενεγκης ημας εις πειρασμον αλλα ρυσαι ημας απο του πονηρου
And forgeve vs oure synnes: For eve we forgeve every man yt treaspaseth vs. And ledde vs not into teptacio. But deliver vs fro evill.
5 και ειπεν προς αυτους τις εξ υμων εξει φιλον και πορευσεται προς αυτον μεσονυκτιου και ερει αυτω φιλε χρησον μοι τρεις αρτους
And he sayde vnto them: if any of you shuld have a frede and shuld goo to him at mid nyght and saye vnto him: frende lende me thre loves
6 επειδη φιλος μου παρεγενετο εξ οδου προς με και ουκ εχω ο παραθησω αυτω
for a frende of myne is come out of the waye to me and I have nothinge to set before him:
7 κακεινος εσωθεν αποκριθεις ειπη μη μοι κοπους παρεχε ηδη η θυρα κεκλεισται και τα παιδια μου μετ εμου εις την κοιτην εισιν ου δυναμαι αναστας δουναι σοι
and he within shuld answere and saye trouble me not the dore is now sheet and my servautes are with me in the chamber I canot ryse and geve them to the.
8 λεγω υμιν ει και ου δωσει αυτω αναστας δια το ειναι αυτου φιλον δια γε την αναιδειαν αυτου εγερθεις δωσει αυτω οσων χρηζει
I saye vnto you though he wold not aryse and geve him because he is his frede: yet because of his importunite he wold rise and geve him as many as he neded.
9 καγω υμιν λεγω αιτειτε και δοθησεται υμιν ζητειτε και ευρησετε κρουετε και ανοιγησεται υμιν
And I saye vnto you: axe and it shalbe geven you. Seke and ye shall fynde. knocke and it shalbe opened vnto you.
10 πας γαρ ο αιτων λαμβανει και ο ζητων ευρισκει και τω κρουοντι ανοιχθησεται
For every one that axeth receaveth: and he that seketh fyndeth: and to him that knocketh shall it be openned.
11 τινα δε εξ υμων τον πατερα αιτησει ο υιος αρτον μη λιθον επιδωσει αυτω η και ιχθυν μη αντι ιχθυος οφιν επιδωσει αυτω
Yf the sonne shall axe breed of eny of you that is a father: wyll he geve him a stone? Or yf he axe fisshe wyll he for a fysshe geve him a serpent?
12 η και εαν αιτηση ωον μη επιδωσει αυτω σκορπιον
Or yf he axe an egge: wyll he offer him a scorpion?
13 ει ουν υμεις υπαρχοντες πονηροι οιδατε δοματα αγαθα διδοναι τοις τεκνοις υμων ποσω μαλλον ο πατηρ ο εξ ουρανου δωσει πνευμα αγαθον τοις αιτουσιν αυτον
Yf ye then which are evyll canne geve good giftes vnto youre chyldren how moche more shall the father of heaven geve an holy sprete to them that desyre it of him?
14 και ην εκβαλλων δαιμονιον και αυτο ην κωφον εγενετο δε του δαιμονιου εξελθοντος ελαλησεν ο κωφος και εθαυμαζον οι οχλοι
And he was a castynge out a devyll which was dome. And it folowed when the devyll was gone out the domme spake and the people wondred.
15 τινες δε εξ αυτων ειπον εν βεελζεβουλ τω αρχοντι των δαιμονιων εκβαλλει τα δαιμονια
But some of the sayde: he casteth out devyls by the power of Belzebub the chefe of the devyls.
16 ετεροι δε πειραζοντες σημειον παρ αυτου εζητουν εξ ουρανου
And other tempted him sekinge of him a signe fro heave.
17 αυτος δε ειδως αυτων τα διανοηματα ειπεν αυτοις πασα βασιλεια εφ εαυτην διαμερισθεισα ερημουται και οικος επι οικον πιπτει
But he knewe their thoughtes and sayde vnto them: Every kingdome devided with in it silfe shalbe desolate: and one housse shall fall vpon another.
18 ει δε και ο σατανας εφ εαυτον διεμερισθη πως σταθησεται η βασιλεια αυτου οτι λεγετε εν βεελζεβουλ με εκβαλλειν τα δαιμονια
So if Satan be devided with in him silfe: how shall his kyngdome endure? Because ye saye that I cast out devyls by the power of Belzebub.
19 ει δε εγω εν βεελζεβουλ εκβαλλω τα δαιμονια οι υιοι υμων εν τινι εκβαλουσιν δια τουτο αυτοι κριται υμων εσονται
Yf I by the power of Belzebub caste oute devyls: by whome do youre chyldren cast them out? Therfore shall they be youre iudges.
20 ει δε εν δακτυλω θεου εκβαλλω τα δαιμονια αρα εφθασεν εφ υμας η βασιλεια του θεου
But if I with ye finger of God cast out devyls noo doute the kyngdome of God is come vpon you.
21 οταν ο ισχυρος καθωπλισμενος φυλασση την εαυτου αυλην εν ειρηνη εστιν τα υπαρχοντα αυτου
When a stronge man armed watcheth his housse: yt he possesseth is in peace.
22 επαν δε ο ισχυροτερος αυτου επελθων νικηση αυτον την πανοπλιαν αυτου αιρει εφ η επεποιθει και τα σκυλα αυτου διαδιδωσιν
But when a stronger then he cometh vpo him and overcometh him: he taketh from him his harnes wherin he trusted and devideth his gooddes.
23 ο μη ων μετ εμου κατ εμου εστιν και ο μη συναγων μετ εμου σκορπιζει
He that is not with me is agaynst me. And he that gadereth not with me scattereth.
24 οταν το ακαθαρτον πνευμα εξελθη απο του ανθρωπου διερχεται δι ανυδρων τοπων ζητουν αναπαυσιν και μη ευρισκον λεγει υποστρεψω εις τον οικον μου οθεν εξηλθον
When the vnclene sprete is gone out of a man he walketh through waterlesse places sekinge reest. And when he fyndeth none he sayeth: I will returne agayne vnto my housse whence I came out.
25 και ελθον ευρισκει σεσαρωμενον και κεκοσμημενον
And when he cometh he fyndeth it swept and garnissed.
26 τοτε πορευεται και παραλαμβανει επτα ετερα πνευματα πονηροτερα εαυτου και εισελθοντα κατοικει εκει και γινεται τα εσχατα του ανθρωπου εκεινου χειρονα των πρωτων
Then goeth he and taketh to him seve other spretes worsse then himsilfe: and they enter in and dwell there. And the ende of that man is worsse then the begynninge.
27 εγενετο δε εν τω λεγειν αυτον ταυτα επαρασα τις γυνη φωνην εκ του οχλου ειπεν αυτω μακαρια η κοιλια η βαστασασα σε και μαστοι ους εθηλασας
And it fortuned as he spake those thinges a certayne woman of the copany lyfte vp her voyce and sayde vnto him: Happy is the wombe that bare the and the pappes which gave the sucke.
28 αυτος δε ειπεν μενουνγε μακαριοι οι ακουοντες τον λογον του θεου και φυλασσοντες αυτον
But he sayde: Ye happy are they that heare the worde of God and kepe it.
29 των δε οχλων επαθροιζομενων ηρξατο λεγειν η γενεα αυτη γενεα πονηρα εστιν σημειον ζητει και σημειον ου δοθησεται αυτη ει μη το σημειον ιωνα του προφητου
When the people were gadered thicke to geder: he began to saye. This is an evyll nacion: they seke a signe and ther shall no signe be geven them but the signe of Ionas the Prophet.
30 καθως γαρ εγενετο ιωνας σημειον τοις νινευιταις ουτως εσται και ο υιος του ανθρωπου τη γενεα ταυτη σημειον
For as Ionas was a signe to the Ninivites so shall ye sonne of ma be to this nacio.
31 βασιλισσα νοτου εγερθησεται εν τη κρισει μετα των ανδρων της γενεας ταυτης και κατακρινει αυτους οτι ηλθεν εκ των περατων της γης ακουσαι την σοφιαν σολομωντος και ιδου πλειον σολομωντος ωδε
The quene of the southe shall ryse at iudgement with the men of this generacio and condempne them: for she came fro the ende of the worlde to heare the wysdome of Salomon. And beholde a greater then Salomon is here.
32 ανδρες νινευι αναστησονται εν τη κρισει μετα της γενεας ταυτης και κατακρινουσιν αυτην οτι μετενοησαν εις το κηρυγμα ιωνα και ιδου πλειον ιωνα ωδε
The men of Ninive shall ryse at the iudgement wt this generacio and shall condepne the: for they repented at the preachinge of Ionas. And beholde a greater then Ionas is here.
33 ουδεις δε λυχνον αψας εις κρυπτην τιθησιν ουδε υπο τον μοδιον αλλ επι την λυχνιαν ινα οι εισπορευομενοι το φεγγος βλεπωσιν
Noo man lighteth a candell and putteth it in a previe place nether vnder a busshell: But on a candelsticke that they that come in maye se ye light.
34 ο λυχνος του σωματος εστιν ο οφθαλμος οταν ουν ο οφθαλμος σου απλους η και ολον το σωμα σου φωτεινον εστιν επαν δε πονηρος η και το σωμα σου σκοτεινον
The light of thy body is the eye. Therfore when thine eye is single: then is all thy body full of light. But if thine eye be evyll: then shall thy body also be full of darknes.
35 σκοπει ουν μη το φως το εν σοι σκοτος εστιν
Take hede therfore that the light which is in the be not darknes.
36 ει ουν το σωμα σου ολον φωτεινον μη εχον τι μερος σκοτεινον εσται φωτεινον ολον ως οταν ο λυχνος τη αστραπη φωτιζη σε
For if all thy body shalbe light havynge noo parte darke: then shall all be full of light even as when a candell doeth light the with his brightnes.
37 εν δε τω λαλησαι αυτον ταυτα ηρωτα αυτον φαρισαιος τις οπως αριστηση παρ αυτω εισελθων δε ανεπεσεν
And as he spake a certayne Pharise besought him to dyne with him: and he went in and sate doune to meate.
38 ο δε φαρισαιος ιδων εθαυμασεν οτι ου πρωτον εβαπτισθη προ του αριστου
When the Pharise sawe that he marveylled yt he had not fyrst wesshed before dyner.
39 ειπεν δε ο κυριος προς αυτον νυν υμεις οι φαρισαιοι το εξωθεν του ποτηριου και του πινακος καθαριζετε το δε εσωθεν υμων γεμει αρπαγης και πονηριας
And ye Lorde sayde to him: Now do ye Pharises make clene the out side of the cup and of the platter: but youre inwarde parties are full of raveninge and wickednes.
40 αφρονες ουχ ο ποιησας το εξωθεν και το εσωθεν εποιησεν
Ye foles dyd not he that made that which is without: make that which is within also?
41 πλην τα ενοντα δοτε ελεημοσυνην και ιδου απαντα καθαρα υμιν εσται
Neverthelesse geve almose of that ye have and beholde all is clene to you.
42 αλλ ουαι υμιν τοις φαρισαιοις οτι αποδεκατουτε το ηδυοσμον και το πηγανον και παν λαχανον και παρερχεσθε την κρισιν και την αγαπην του θεου ταυτα δε εδει ποιησαι κακεινα μη αφιεναι
But wo be to you Pharises for ye tithe the mynt and rewe and all manner erbes and passe over iudgment and the love of God. These ought ye to have done and yet not to have left the other vndone.
43 ουαι υμιν τοις φαρισαιοις οτι αγαπατε την πρωτοκαθεδριαν εν ταις συναγωγαις και τους ασπασμους εν ταις αγοραις
Wo be to you Pharises: for ye love the vppermost seates in the synagoges and gretinges in the markets.
44 ουαι υμιν γραμματεις και φαρισαιοι υποκριται οτι εστε ως τα μνημεια τα αδηλα και οι ανθρωποι περιπατουντες επανω ουκ οιδασιν
Wo be to you scribes and pharises ypocrites for ye are as graves which appere not and the men yt walke over the are not ware of the.
45 αποκριθεις δε τις των νομικων λεγει αυτω διδασκαλε ταυτα λεγων και ημας υβριζεις
Then answered one of the lawears and sayd vnto him: Master thus sayinge thou puttest vs to rebuke also.
46 ο δε ειπεν και υμιν τοις νομικοις ουαι οτι φορτιζετε τους ανθρωπους φορτια δυσβαστακτα και αυτοι ενι των δακτυλων υμων ου προσψαυετε τοις φορτιοις
Then he sayde: Wo be to you also ye lawears: for ye lade men with burthens greveous to be borne and ye youre selves touche not ye packes wt one of youre fyngers.
47 ουαι υμιν οτι οικοδομειτε τα μνημεια των προφητων οι δε πατερες υμων απεκτειναν αυτους
Wo be to you: ye bylde the sepulchres of the Prophetes and youre fathers killed the:
48 αρα μαρτυρειτε και συνευδοκειτε τοις εργοις των πατερων υμων οτι αυτοι μεν απεκτειναν αυτους υμεις δε οικοδομειτε αυτων τα μνημεια
truly ye beare witnes that ye alowe the dedes of youre fathers for they kylled them and ye bylde their sepulchres.
49 δια τουτο και η σοφια του θεου ειπεν αποστελω εις αυτους προφητας και αποστολους και εξ αυτων αποκτενουσιν και εκδιωξουσιν
Therfore sayde ye wisdome of God: I will send them Prophetes and Apostles and of them they shall slee and persecute:
50 ινα εκζητηθη το αιμα παντων των προφητων το εκχυνομενον απο καταβολης κοσμου απο της γενεας ταυτης
that the bloude of all Prophetes which was sheed fro the beginninge of the worlde maye be requyred of this generacion
51 απο του αιματος αβελ εως του αιματος ζαχαριου του απολομενου μεταξυ του θυσιαστηριου και του οικου ναι λεγω υμιν εκζητηθησεται απο της γενεας ταυτης
from the bloud of Abell vnto the bloud of zachary which perisshed bitwene the aulter and the temple. Verely I saye vnto you: it shalbe requyred of this nacion.
52 ουαι υμιν τοις νομικοις οτι ηρατε την κλειδα της γνωσεως αυτοι ουκ εισηλθετε και τους εισερχομενους εκωλυσατε
Wo be to you lawears: for ye have taken awaye ye keye of knowledge ye entred not in youre selves and them that came in ye forbade.
53 λεγοντος δε αυτου προς αυτους ταυτα ηρξαντο οι γραμματεις και οι φαρισαιοι δεινως ενεχειν και αποστοματιζειν αυτον περι πλειονων
When he thus spake vnto them the lawears and the Pharises began to wexe busye about him and to stop his mouth with many questions
54 ενεδρευοντες αυτον ζητουντες θηρευσαι τι εκ του στοματος αυτου ινα κατηγορησωσιν αυτου
layinge wayte for him and sekinge to catche somethinge of his mought wherby they might accuse him.