Matio 5
1 Jesu n den laa ku niligu, o den doni li juali po. Wan den kali, o hoadikaaba den nagini o kani.
Yesu mpwalabona likoto linene lya bantu balikumukonkela, walatanta pa mulundu ne kwikala panshi pamo ne beshikwiya bakendi,
2 O den yaadi ki bangi ba ki yedi:
walatatika kubeyisha kambeti,
3 Li pamanli ye leni yaaba n pia li yumiinli kelima tanpoli diema tie bi yaama.
“Bakute colwe abo bacinka manungo pali Lesa, pakwinga Bwami bwa kwilu ni bwabo.
4 Li pamanli ye leni yaaba ya pala n biidi, kelima bi baa baagi ba.
bakute colwe, bantu balalilinga, pakwinga Lesa nakabaumbulushe.
5 Li pamanli ye leni yaaba n pia li padingili, kelima bi baa diedi ki tinga.
bakute colwe, bantu balicepesha, pakwinga nibakatambule ico Lesa ncalabalaya.
6 Li pamanli ye leni mi teginma koma leni mi ñinñuulu n pia yaaba, kelima bi baa guo.
bakute colwe, bantu balanyumfunga nsala ne nyotwa ya kwinsa cilayandanga Lesa, pakwinga nibakekutishiwe.
7 Li pamanli ye leni yaaba n gba mi nihima, kelima bi baa gbadi bipo mi nihima.
bakute colwe bantu bakute nkumbo kubanabo, pakwinga Lesa nakabanyumfwile nkumbo.
8 Li pamanli ye leni bi papiendanba, kelima bi baa la U Tienu.
bakute colwe, bantu baswepa myoyo, pakwinga nibakabone Lesa.
9 Li pamanli ye leni yaaba n kpendi nni mi yanduanma, kelima bi baa yini ba U Tienu bila.
bakute colwe bantu balaletenga lumuno, pakwinga nibakakwiweti bana ba Lesa.
10 Li pamanli ye leni ban wangi yaaba fala kelima mi teginma po, kelima tanpoli diema tie bi yaame.
Bakute colwe bantu balapenshewanga, pacebo cakwinsa calulama, pakwinga Bwami bwa kwilu nibwabo.
11 Li pamanli ye leni yi bi niba ya sugidi yi ki wangi yi falabiado, ki maadi yipo mi mabiadima kelima mini yaa po.
“Mwalelekwa, omulatukanwanga, kupenshewa, ne kumubepesha bintu bingi bbyaipa pacebo cakwambeti munkonkelenga.
12 Yin mangi mani yi pala ki yaa ye leni li pamancianli kelima yi panpaani baa yaba tanpoli po. Bi niba den wangi bi sawalipuaba falabiado yeni, bani yaaba nden ye ke yi daa ye.
Kamusamwani, kayi kamukondwani, pakwinga cilambo cenu kwilu nicinene. Naboyo bashinshimi, amwe kamutana musemwa, balabapenshewa munshila yopeleyo.”
13 Yinba n tie mi yaama handuna po. Mi yaama ya ti luo mi manu, bi baa taa be ki go hanbi ma? Maa go pia fuoma, kali ban lu ma niinnpo bi niba hmaa ma.
“Amwe mulyeti mucele wa bantu bonse pacishi capanshi, nomba na mucele usambuluka, nicani celela kubweshulula mbuli ncowanga? Ulabulu ncito, nikutayowa pansa kaulyataulwa ne bantu.
14 Yinba n tie handuna yenma. Ya dogu n ye li juali yuli po kan fidi ki wuoni.
“Amwe mulyeti mumuni wishikumunikila bantu bonse mucishi. Munshi webakwa pa mulundu nkawelela kubula kubonekela.
15 Bi kan gi cuoni ki fidisanga mo ki taa li sanciali ki hoagini ga, ama bi baa tuani ga u fidisantuankaanu, kan yendi yaaba n kua li dieli nni kuli po.
Paliya muntu ukute kubangilisha lampi nekwifwekelela munongo, nsombi bakute kubika pacakubikapo lampi, kwambeti umunikile bantu bonse bali mung'andomo,
16 Yeni yin cedi mani yi yenma n yendi yeni bi niba kani ke ban la yi tuongama ki kpiagi yi Baa yua n ye tanpoli po.
Cimo cimo nenjamwe munikani pamenso abantu, kwambeti babona ncito shenu shaina, bakatembaule Bameshenu ba kwilu.
17 Yin da daani ke n cua ki baa bolini li balimaama leni bi sawalipuaba maama ka. Mii cua ki baa bolini ma, ama n cua ki baa tieni ma.
“Kamutayeyeti ndesakupwisha Milawo ya Mose, ne biyisho bya bashinshimi. Ame ndiyakwisa kwipwisha sobwe, nsombi kwisa kwikwanilisha.
18 Kelima n waani yi i moamoani, hali tanpoli leni ki tinga daa pendi, baa yaa dianu n wa ki cie kan ña li balimaama nni hali likuli n baa tieni ki dudi.
Cakubinga ndamwambilishingeti kwilu necishi capanshi kabitanabipwa, paliya libala nilikaba ling'aneconi lya Mulawo lyeshi likafumemo, mpaka byonse bikakwanilishiwe.
19 Yua n miidi li balimaama nni baa yaama n wa ki cie siiga mayenma, ki go bangi ban ya tiendi yeni, o baa tua yua n wa ki cie tanpoli diema nni. Yua mo n tiendi man bili yaala ki go bangi ma, o baa tua niciamo tanpoli diema nni.
Neco muntu labulunga kukonka mulawo umo uli mumilawo iyi, nambi kauli ung'aneconi, ne kwiyishako nabambi kwambeti naboyo babule kukonka, nakabe mung'ana mu Bwami bwa kwilu. Nomba muntu uliyense lakonkonga Milawo, ne kwiyishako nabambi kwambeti naboyo baikonke, nakabe mukulene mu Bwami bwa kwilu.
20 Kelima n yedi yi, yi teginma yaa cie li balimaama bangikaaba leni Falisieninba, yi kan kua tanpoli diema nni.
Encondamwambililingeti, na bululami bwenu nkabwapita bululami bwa beshikwiyisha milawo ya Mose ne Bafalisi, nteti mukengilemo mu Bwami bwa kwilu pimbi.
21 Yi gbadi ke bi den yedi bi nikpiaba: Han da kpa o nilo, yua n kpa o nilo, bi baa bu ki cuo o.
“Mwalanyumfwa kwambeti, kaindi bantu balambilweti ‘Kotashina, uliyense lashini munendi welela komboloshewa ku nkuta.’
22 Ama mini n yedi yi, yua n bieni o pali o lielo po kuli, li pundi ban bu leni. Yua n yedi o lielo: O yanpiidaano ne, li pundi ke yi cancannikpeliba taancianli n cuo o. Yua n yedi o lielo: O yanluodaano ne, li pundi ban cuo o ki kuani o ku fantanbuogu nni. (Geenna g1067)
Nsombi lino ame ndamwambilingeti, muntu uliyense lakalalilinga mukwabo welela kupewa mulandu ku nkuta, Uliyense lambilinga munendi eti, ‘Omuluya’ Welela komboloshewa ku Nkuta. Nomba uliyense lambilinga munendi eti, ‘Cishilu’ Nendi welela kuyamu mulilo wa Gehena. (Geenna g1067)
23 Lanwani a ya cua li padibinbinli kani, ki baa pa a paabu, ki tiadi li kani ke o lieli pia leni a ku madiagu,
“Neco na ulesa necipo cakobe cakubenga kuli Lesa pa nteme, kayi wanuka kwambeti, munobe ukute mulandu nenjobe,
24 han cedi a paabu likani ki kpa gedi ki ban mangi leni a lielo yeni, ki yuandi ki pa U Tienu a paabu.
koshiya cipo cakobeco pambali pa nteme, koya unyumfwane mulumuno ne munobe, wenseco bwela ubenge cipo cakobe kuli Lesa panteme.
25 A koaginkoa ya cuo ha ki caani a li bujiali kani, han mangi leni o tonma hali ki daa pundi, ke wan da ti teni o bujialo n cuo ha ki teni a sandalima, wan kuani a li kadidieli nni.
“Kamufwambananga kunyumfwana ne muntu ngolepishili kamutana mushika ku nkuta. Kutineti ingaukutwala ku momboloshi, nendi momboloshi, ingaukubika mu makasa a mushilikali uyo welela kukuwala mu jele.
26 N waani ai moamoani, a kan ña lienni kali a pani kaa ki gbeni kaa sieni liba.
Cakubinga ndakwambilishinga, nukekale mujele mpaka ukapwishe kulipila mwelo wamali a mulandu.”
27 Yi den gbadi ke bi yedi: Han da conbi.
“Mwalanyumfwa kwambeti kaindi bantu balambilweti, ‘Kotapombola.’
28 Ama mini n yedi yi ke yua n nuali pua ke o yama kua o niinni, o conbi leni o o pali nni no.
Nomba lino ame ndamwambilingeti muntu uliyense lamulangishishinga mutukashi cakumukumbwa, lamupombolo kendi mumoyo wakendi.
29 A jienunbu ya tie apo tingbali bonla, han logidi bu ki lu foagima, kelima a gbannanbuoyendu ya bodi, li baa hani apo ki cie ban lu a gbannandi kuli ku fantanbuogu nni. (Geenna g1067)
Na linso lyakobe lilakwipishinga, ulikolobolemo ulitaye. Caina kutayako lubasu lumo lwa mubili wakobe, kupita kuba ne mubili wakwana ne kuwalwa mu Gehena. (Geenna g1067)
30 A jienu ya tie apo tingbali bonla, han jia u ki lu foagima, kelima a gbananabuoyendu ya bodi, li baa hani apo ki cie ban lu a gbannandi kuli ku fantanbuogu nni. (Geenna g1067)
Kayi na cikasa cakobe cakululyo cilakwipishinga, ucitimbule ucitaye. Caina kutayako lubasu lumo lwamubili wakobe, kupita kuba ne mubili wakwana ne kuwalwa mu Gehena. (Geenna g1067)
31 Bi go den yedi: Yua n ñani o pua, wan teni o li poñatili.
“Kayi kaindi balambilweti, ‘Na muntu uleka mukashendi, amulembele ne kumupa cipepala cabushike.’
32 Ama mini n yedi yi yua n ñani o pua ke laa tie mi conconma po, o teni ke laa pua tua poconconli. Yua n taa poñakoa mo, o conbi.
Nomba ame lino ndamwambilingeti, uliyense lalekenga mukashendi pacebo cimbi cabula kuba cabupombo, uyo mukashi ebwa kumutuloba naumbi lenshi bupombo, nendi mutuloba uyo lamwebe ukute mulandu wabupombo.
33 Yi den gbadi ke bi waani bi nikpiaba: Han da poli ki niani ki naa tieni. Ama han poli ki niani o Diedo ke a baa tieni yaala, han tieni la.
“Kayi mwalamfweti, kaindi bantu balambilweti, ‘Kotaumbila cabwepeshi, nsombi cinse ncowalalumbila kuli Lesa.’
34 Ama mini n yedi yi: Yin da poli baa leni tanpoli kelima li tie U Tienu balikalikaanu.
Nomba ame ndamwambilingeti, lekani kulumbila sobwe. Kamutalumbilangeti, kwilu kwine nditu! pakwinga kwilu ekuli cipuna ca Mwami Lesa,
35 Baa leni ki tinga kelima ki tie o taahmaakaanu, baa leni Jelusalema kelima li tie o badiciamo dogu.
Kamutalumbilangeti, pacishi capanshi nditu! pakwinga pacishi capanshi epakulyata myendo yakendi Lesa. kayi kamutalumbilangeti ‘Pali Yelusalemu nditu!’ Pakwinga Yelusalemu ni munshi wa Mwami mukulene.
36 Han da poli leni a yuli, kelima a kan fidi ki teni baa yuyengu n pendi, yaaka kun boandi.
Kamutalumbilangeti, ‘Mutwi wakame nditu,’ Pakwinga nkamwelela kusandula mishishi kuba ituba nambi ishipa.
37 Yi ya yedi: Mm, lan ya tie mm. Yi ya yedi: A-a mo, lan ya tie a-a. Kelima yaala n pugidi kuli ji ñani o Biado kane.
Kamwambangoweti, ‘Ee’ Nambi ‘ne.’ Cakusankanyapo pali ibi cilafumunga kuli Waipa usa.”
38 Yi den gbadi ke bi yedi: Nunbu n pa nunbu panli, ñinli mo n pa ñinli panli.
Mwalanyumfweti kaindi bantu balambilweti, Linso kubenga linso, lino kubenga lino.
39 Ama mini n yedi yi, yin da yie o nibiado po, nilo ya pabi a jienkpianu po, han pegidi ki teni o a ganu mo.
Nomba ame lino ndamwambilingeti “Kamutabweshelanga caipa kumuntu lamwipishili sobwe. Na muntu ukuma kulicili lya kululyo, akume kayi kulicili lya kucipiko.
40 Nilo ya bua ki yini a ti buudi ki ga a liadibiga, han teni o a liadicianga mo.
Na muntu ukupa mulandu, ne kukukakatisheti umupe mwinjila wakobe, muleke amantile kumo ne munganjo.
41 O nilo ya tieni au paalu ke han ciani o kilo dajenyenli, han ciani o dajena lie.
Muntu uliyense amukakatisha kwenda nendi mushinso wakilomita imo, wende nendi mushinso wamakilomita abili.
42 Pa yua n mia ha, da buli anunga yua n bua ha ledi o po.
Muntu amusenga cintu mupeni. Kayi muntu ayandanga kubweleka cintu kulinjobe kotamukanina.”
43 Yi den gbadi ke bi yedi: Han bua a nisaalilielo ki nani a yibali.
Mwalanyumfweti kaindi bantu balambilweti, Kosuna munobe, mupele mulwani wakobe.
44 Ama mini n yedi yi: Yaa bua mani yi yibalinba, ki ya jaandi yaaba n wangi yi fala po.
Nomba ame lino ndamwambilingeti, basuneni balwani benu ne kubapaililako kuli Lesa abo balamupenshenga.
45 Yeni yi baa tie yi Baa yua n ye tanpoli bila. Kelima o yen teni ke ki yenga pudi bi nibiadiba leni bi niteginkaaba kuli po, ki yen teni ke ki taaga mii bi niteginkaaba leni yaaba n ki tiegi kuli po.
Mwenseco, emposhimubele limo bana ba Bameshenu balikwilu, bakute kuleta lumwi pa bantu baipa ne baina. Kayi bakute kulokela mfula pa bantu baina ne baipa.
46 Li ya tie ke yi bua yaaba n bua yi bebe, yi baa baa bee panpaani yo? Bi lubigaaba wani ki tiendi yeni ka yoo?
Na kamusunakowa bantu bamusuni, ngamutambulapo cilambo cini kuli Lesa? Beshimisonko nabo nte ncobakute kwinsa copeleco?
47 Yi ya fuondi yi kpiiba bebe, yi tieni be ke li pia mi paadima? Baa bi nilanba wani ki tiendi yeni ka yoo?
Kayi nakamupa mitende banse benu bonka, mulenshipo cani capita nabambi? Sena bantu batamwinshi Lesa nkabakute kwinsa copeleco?
48 Yin gagidi ki ya hani nani yi Baa yua n ye tanpoli n gagidi ki hani maama.
Kamubani babula kampenda, mbuli Bameshenu bakwilu ncobabula kampenda.
