Matio 26
1 Jesu n den maadimaadi laa maama kuli ki gbeni, o den yedi o hoadikaaba:
耶稣说完了这一切，就对门徒说：
2 Yi bani ke mi pendima jaanma sieni dana lie, ke bi baa janbi o Joa Bijua ki teni ban cuo o ki joani o li dapoanpoanli po.
“你们知道两天之后就是逾越节，人子将要被交给其他人，钉在十字架上。”
3 Laa yogunu bi kopadicianba yudanba leni Jufinba nikpeliba den taani bi kopadicianba bado yua n yi kayifa luolu nni.
届时，祭司长和民间的长老会聚集在大祭司该亚法的官邸处，
4 Bi den jagi ki baa cuo Jesu leni bu nunfanbu ki teni ban kpa o.
他们商议如何用虚假的借口逮捕耶稣，把他杀害。
5 Ama bi den yedi: Lan da tieni mi jaanma dana nni ke ku fuugu n da ti fii bi niba siiga.
不过他们说：“不可在节日下手，免得引起民众暴动。”
6 Jesu den ye Betani o kpaado Simono deni.
在伯大尼期间，耶稣住在曾患麻风的西门家里，
7 Wan den ka u saajekaanu kani ki di, o pua den cua o kani ki kubi yaa tiagu n tie alibati tanli, ke li gbie leni ya tulale n pia duncianga. O den wuli tulale yeni Jesu yuli po.
有一个女人拿着一瓶珍贵的香膏前来，当耶稣坐着时，女人就把他倒在耶稣的头上。
8 Bi hoadikaaba n den la lani, bi pala den beni ke bi yedi: Be yaa po ke o biani yaa tulale n tie na?
门徒看见了就很生气，说：“为什么这样浪费呢？
9 Bi bi baa fidi ki kuadi laa tulale yaa dunga n yaba, ki taa li ligi ki pa a luoda.
这香膏可以卖很多钱，接济穷人。”
10 Jesu den bani ban maadi yaala ki yedi ba: Be n teni ke yi yagini o pua yeni yama? Wan tieni npo yaala ne hani.
耶稣知道了，就说：“何必为难这个女人呢？她为我做了一件美好之事。
11 A luoda ye leni yi yogunu kuli, ama mini wani kan yaa ye leni yi yogunu kuli.
你们常与穷苦人在一起，但你们不会常与我在一起。
12 Wan wuli laa tulale n gbannandi po yeni, o tieni la ki bogini nni mi piinma po.
她把这香膏浇在我身上，是为我的葬礼做准备。
13 N waani yi i moamoani, ban baa waani o laabaalihamo handuna nni naankani kuli, bi baa tiadi ki togidi o pua ne n tieni yaala.
我告诉你们实话，这福音无论传到世界何处，这女人的行为都会被传讲，被后人所纪念。”
14 Li yaa puoli bi piiga n niliediba siiga yendo, ke bi yi o Judasa Isikslioto, den gedi bi kopadicianba yudanba kani ki yedi:
这时候，十二门徒中的一人，即加略人犹大，跑去见祭司长，说：
15 Yi baa pa nni be min janbi o yipo? Bi den su o kujapiena piitaa.
“如果我把他交给你们，付我多少钱？”他们给了他三十个银币。
16 Ki cili lanyogunu o den lingi wan baa baa yaa folu ki janbi Jesu ki teni ba.
从那时候起，他就一直在找机会把耶稣交给他们。
17 Ya dupen n ki pia daliali jaanma cilidaali, bi hoadikaaba den nagini Jesu kani ki yedi o: A bua tin gedi lepo ki ban hanbi mi pendima jaanjiema?
除酵节的第一天，门徒前来问耶稣：“我们应该在哪里为你预备逾越节的晚餐，请吩咐。”
18 O den goa ki yedi: Kua mani u dogu nni hme hme deni ki yedi o: Canba yedi daa: N yogunu nagini, baa jaani mi pendima jaanma leni n hoadikaaba a yaa dene.
耶稣说：“你们到城里去见一个人，对他说，老师说：‘我的时候快到了，我将要在你的房子中，和我的门徒守逾越节。’”
19 Bi hoadikaaba den tieni Jesu n yedi ba yaala, ki hanbi mi pendima jaanjiema.
门徒照耶稣的指示去做，预备好了逾越节的晚餐。
20 Ku juagu n den baa, o den ka u saajekaanu kani leni bi piiga n niliediba.
到了晚上，耶稣和十二门徒一同吃晚餐。
21 Ban den di yaa yogunu o den yedi: N waani yi i moamoani, yi siiga nni yendo baa janbi nni.
用餐的过程中，耶稣说：“我告诉你们实话，你们中有一个人要出卖我。”
22 Bi pala den biidi boncianla ke yendo yendo yedi o: N Daano, li tie mini yoo?
众人非常沮丧，一个接一个地问他：“主啊，是我吗？”
23 O den goa ki yedi: Yua n taani ki tuuni leni nni ku saatiagu nni n baa janbi nni.
他回答：“那和我一同把手蘸在盘子里的人，就是要出卖我之人。
24 O Joa Bijua caa nani lan diani ki bili opo maama. Ama fala baa ye leni yaa nilo n baa janbi o Joa Bijua. Li den baa tu laa joa po bi yaa den mali o.
人子将如预言所述死去，他虽然会离世，但出卖人子的叛徒会面临祸端！这人如果没有生下来就好了。”
25 Judasa, yua n den baa janbi o yeni den yedi: Canba, li tie mini yoo? Jesu den goa ki yedi o: Fini n yedi yeni.
出卖耶稣的犹大说：“拉比，是我吗？”他说：“这是你说的。”
26 Ban den di ya yogunu, Jesu den taa dupen, wan den mia U Tienu seli, o den cabidicabidi ki teni bi hoadikaaba ki yedi: Ga mani ki hmani, line tie n gbannandi.
大家开始吃东西了，耶稣拿起饼，祝福后将饼掰开，递给门徒，说：“你们拿去吃吧，这是我的身体。”
27 Lan pendi o den taa ki tadiñokaaga, wan den tuondi U Tienu, o den teni ba ki yedi: Yikuli n ño mani,
耶稣又拿起杯子，祝福后递给他们，说：“你们拿去喝吧，
28 kelima line n tie n soama, o hantaadipaano ya soama yaama n baa wuli yaa niba n yaba po ke ban baa bi tuonbiadi sugili.
这是我立约的血，血是为众人而流，让罪过得以救赎。
29 N waani yi ke moala liiga n kan go ño duven yua n tie ne hali min go baa ti taani leni yi n Baa diema nni ki ño o bonpaano yaa daali.
我告诉你们，从今以后我不会再喝这葡萄酒，直到我和你们在我父的国度中喝新酒的那一天。”
30 Ban den yiini pisominba, bi den ñani ki gedi Olife Tiidi juali po.
随后他们吟唱，然后离开去往橄榄山。
31 Lani Jesu den yedi ba: Dinla ñiagu n baa tua yikuli po tingbali bonla. Kelima li diani: N baa pua o yankpaalo wan kpe, u pekulu mo baa yadi.
这时候耶稣对他们说：“今天晚上，你们都会放弃我，因为经文上记着：‘我要击打牧人，羊群就彻底散了。’
32 Ama n ya ti fii bi tinkpiba siiga, n baa ga yi liiga ki gedi Galile.
我复活以后，要比你们先到加利利去。”
33 Pieli den goa ki yedi o: Baa yaala n baa tieni a ya baa tua tingbali bonla yaaba n sieni po, mini wani ka.
彼得对他说：“就算所有人都放弃你，我也绝不会放弃。”
34 Jesu den yedi o: N waani a i moamoani ke dinla ñiagu ne liga, hali ke ku kootongu daa buudi, a baa nia taalima taa ke haa bani nni.
耶稣对他说：“我告诉你实话，今天晚上鸡叫以前，你会有三次不认我。”
35 Pieli den yedi o: Baa li ya tie tiladi ke min taani ki kpe leni a, n kan nia ke mii bani a. Bi hoadikaaba kuli den yedi yeni.
彼得对他说：“就算必须与你一同死，我也决不会不认你。”其他门徒也都这样说。
36 Lani, Jesu den yegi leni o hoadikaaba ki pundi ban yi yaa kaanu Jetesamene.
耶稣和门徒来到一个名叫客西马尼的地方。他对门徒说：“你们坐在这里，我要到那边去祷告。”
37 O den yedi ba: Kali mani nakanba min suagi liiga ki ban jaandi.
他带了彼得和西庇太的两个儿子一起去，感到痛苦难过。
38 O den taa Pieli leni Sebede bijaliediba ke bi yegi leni o. Li paboanli leni ti yanyagiciandi den cili ki cuo o. O den yedi ba: Li paboanli cuo nni hali ke li naani ke n baa kpe yeni. Sedi mani ne ki yaa ji leni nni.
他对他们说：“我感到非常悲哀，这感觉仿佛要杀了我，你们留在这里，和我一同守候。”
39 Lani, o den suagi liiga waamu ki baa ki labini ki jaandi ki tua: N Baa, li ya baa tuo, han cedi yaa tadiñokaaga n gbie leni fala ne n lagidi ki ha nni. De lan da tua mini ka n bua maama, kali fini n bua maama.
他稍往前走几步，把脸俯伏在地上，祷告说：“我的父啊！如果可能，求你让这痛苦离开我，但不要管我的想法，只要照你的旨意。”
40 O den guani o hoadikaaba kani ki sua ke bi goagoa, ke o yedi Pieli: Yii fidi ki jiidi leni nni baa waamu yo?
耶稣回到门徒那里，看见他们都睡着了，就对彼得说：“你们难道不能保持清醒，等我哪怕一小时吗？
41 Yaa gu mani ki jaandi ke yin da ti kua mi tulinma nni. Li pali bua, ama tigbannandi nan tadi.
清醒地进行祷告，以免被诱惑征服。你们心中虽然有意愿，但身体却是软弱的。”
42 O go den piadi mi liema ki jaandi ki yedi: N Baa, li ya tie ke a kan ñani n kani yaa tadiñokaaga n gbie leni fala ne kali min ño, a yanbuama n tieni.
他又再次走开，祷告说：“我父啊！如果这痛苦无法摆脱，一定要我饮下，就愿成全你的旨意。”
43 O go den guani bikani ki sua ke bi goagoa, kelima mi guama den gbadi ba.
他再回来的时候，看见门徒睡着了，因为他们十分疲倦。
44 O go den ha ba ki piadi ki go jaandi mi tataama, ki go togidi o makpiama.
他又离开他们，第三次去祷告，说了同样的话。
45 Lani, o den guani o hoadikaaba kani ki tedi ba: Yi baa goa ki fuo yoo Diidi, u yogunu pundi ke bi baa janbi o Joa Bijua ki teni o ti tuonbiadi danba nuu nni.
然后他回到门徒那里，对他们说：“你们还在睡觉休息吗？看呐，时候到了，人子即将被交给罪人之手。
46 fii mani tin gedi. Diidi mani, yua n baa janbi nni n kpendi yeni.
起来，我们走吧！出卖我的人来了。”
47 Jesu n da den maadi, Judasa, yua n den tie bi piiga n niliediba siiga yendo, den pundi o kani. Bi kopadicianba yudanba leni Jufinba nikpeliba den soani yaa niligu n yaba ke bi kukubi mu jugisiemu leni i gbiami ki yegi leni o.
耶稣还在说话之时，十二门徒中的犹大，带着一大群手拿刀棒之人赶来，他们都是由祭司长和民间长老派来。
48 Wani o jajanbido yeni den tuodi ki waani ku niligu yaa maalima n tie na ki yedi: Min baa gobini yua yeni, wani n yeni, yin cuo o mani.
叛徒和他们约了一个暗号，说：“我亲吻谁，谁就是耶稣，你们可以抓住他了。”
49 Lanyogunu liga Judasa den nagini Jesu kani ki yedi o: Canba, n juadi a, ki gobini o.
他立刻前来对耶稣说：“拉比，你好。”接着就亲吻他。
50 Jesu den yedi: N danli, tieni han cua ki baa tieni yaala. Lani bi niba yeni den nagini ki bibi Jesu ki cuo o.
耶稣对他说：“朋友，你要做的事，就做吧！”于是那些人上前动手拿住耶稣，逮捕了他。
51 Yaaba n den ye leni Jesu siiga yendo den tandi o nuu ki nudi o jugisiega, ki pedi ki joandi bi kopadicianba bado naacemo tubili.
与耶稣同行的一人伸手拔出刀，砍了大祭司仆人一刀，削掉他的一只耳朵。
52 Jesu den yedi o: Goa ki huuni a jugisiega, kelima yua n baa taa jugisiega ki bolini kuli, jugisiega n baa bolini o.
耶稣对他说：“把你的刀收回原处！凡动刀者必死于刀下。
53 Naani a tama ke mii pia sanu ki mia n Baa moalamoala bi? O baa pa nni ya malekinba n yaba ki cie piiga n toagola lie.
你知道吗？我可以求我父，他马上就会给我派超过十二个团的天使下来。
54 Ama n ya mia yeni, yaala n diani i diani nni ki yedi ke yaala n tie na kuli baa tieni tiladi, li baa tua lede?
但如果这样，经文上预言必然发生之事，就无法应验。”
55 Laa yogunu Jesu den yedi ku niligu: Yi cua ku kukubi mu jugisiemu leni i gbiami nani yi lingi o sanjalo yeni ki baa cuo nni. N den ka U Tienu diegu nni daali kuli, ki bangi U Tienu maama, ama yii den cuo nni.
这时，耶稣对众人说：“你们带着刀棒赶来，是把我当作危险的罪犯捉拿吗？我天天坐在殿里教导众人，你们却没有逮捕我。
56 Line kuli tieni ke bi sawalipuaba n den diani yaala n tieni ki dudi: Lani, bi hoadikaaba kuli den ha o ki sani.
但这整件事却应验了先知书上所述。”之后，门徒都离开他逃跑了。
57 Yaanba n den cuo Jesu den gedini o bi kopadicianba bado Kayifa kani, li balimaama bangikaaba leni biu nikpeliba n den tuodi ki taani naankani.
那些人逮捕了耶稣，把他押去见大祭司该亚法，宗教老师和长老都已经聚集在那里了。
58 Pieli den hoa Jesu foagima hali ki ban pundi bi kopadicianba bado deni. O den kua u lowaalu nni ki kali leni U Tienu diegu jiidikaaba, ki baa la lan baa juodimaama.
彼得远远跟着耶稣，进入大祭司的官邸，然后和差役坐在一起，想看看事情怎样了结。
59 Bi kopadicianba yudanba leni bi cancannikpeliba kuli den lingi Jesu po mi seedifaama, yaama n baa pa ba u sanu ban cuo o.
祭司长和全体公议会成员都想找假证供来控告耶稣，想要把他处死。
60 Baa den baa, baa ke bi seedituofadanba den tieni li kani boncianla. Seedituofadanba lie den ti nagini ki yedi:
虽然有许多人前来作假证供，却找不着证据。最后有两个人前来说：
61 One yedi: N baa fidi ki mudi U Tienu diegu ki go maa gu dana taa siiga.
“这人说过：‘我可以拆毁上帝的神庙，三日之内又把它建造起来。’”
62 Bi kopadicianba bado den fii ki yedi o: A kan guani maamaba kuli? Yaa niba n ye ne tiendi po bee seedo na?
大祭司便站起来，对耶稣说：“你为什么不回答？这些人的证词，你有什么好辩解的？”
63 Jesu den hmini suoo. Bi kopadicianba bado den yedi: Hali U Tienu yua n fo po, waani ti a ya tie U Tienu n Gandi Yua, U Tienu Bijua.
耶稣沉默。大祭司又对他说：“以永生上帝之名，你要起誓，告诉我们你是不是弥赛亚，上帝的儿子？”
64 Jesu den goa ki yedi o: Fini n yedi yeni. N go waani yikuli ke moala liiga, yi baa ti la o Joa Bijua ke o ka u Paaciamu kuli Daano jienu po, ki go la o ke ñani lankani ki kpendi ti tawadi nni.
耶稣回答：“这只是你说的，我要告诉你们，从今以后，你们将看见人子，坐在至高者右边，驾着天上的云降临。”
65 Lani bi kopadicianba bado pali den beni ke o cuo wani oba ya tiadi ki padi ki yedi: O sugi U Tienu. Ti go bua seedinba ki tieni be? Moala yi gbadi ke o sugi U Tienu.
大祭司撕开他的衣服，说：“他说了亵渎之语，我们还需要什么证人呢？你们现在听见了这亵渎之言。
66 Yi jagi be? Bi den goa ki yedi o: Li pundi wan kpe.
你们的裁定是什么？”他们回答：“他有罪，他该死。”
67 Lani bi den sii ti ñinsandi o nunga nni, ki kudi o a nikula. Bi tianba den pabini o,
于是他们向他的脸上吐唾沫，用拳头打他，也有人用掌掴他，
68 ki yedi: Fini U Tienu n Gandi Yua, hme pua ha? Bandi o.
说：“弥赛亚啊，向我们说预言吧！是谁打你呢？”
69 Pieli den kaa u lowaalu nni. Jafanyendo yua n tuuni laa diegu nni den nagini o ki yedi: A moko den ye leni Jesu, Galile yua.
彼得坐在外面的院子里，有一个婢女走过来对他说：“你也是和加利利人耶稣一伙的。”
70 O den nia bikuli nintuali ki yedi: Mii bani han bagi yaala.
彼得却当众否认，说：“我不知道你说什么。”
71 O den gedi bu buliñoajabu kani ke jafantoa laa o, ki yedi yaaba n ye likani: One moko den ye leni Nasaleti yua Jesu.
他回到庭院的门口，又有一个婢女看见他，对里面的人说：“这人和拿撒勒人耶稣是一伙的。”
72 O go den nia mi liema ki poli ki yedi ke waa bani laa joa.
彼得再次否认，并且发誓说：“我不认识那个人。”
73 Lan yen waamu yaaba n ye likani den nagini ki yedi Pieli: Moamoani lige, a moko tie bi jaba yeni siiga yua, kelima han maadi maama doagidi han tie naanpo yua.
过了一会，站在外面的一人走过来对他说：“你的确是他们中的一员，一听你的口音就认出来了。”
74 Lani Pieli den nia leni ti solindi leni a pola: Mii bani laa joa. Lanyogunu ku kootongu den buudi.
彼得就发咒起誓说：“我不认识那个人。”此时忽然传来鸡叫。
75 Pieli ji tiadi Jesu n bi yedi o yaala: Hali ke ku kootongu daa buudi, a baa nia taalima taa ke haa bani nni. O den ñani ki ban buudi leni li paboanli.
彼得想起耶稣所说的话：“今天晚上鸡叫以前，你会有三次不认我。”于是他就跑出去痛哭。
