< Matio 21 >
1 Jesu leni o hoadikaaba n den nagidi Jelusalema, ki pundi Betifaje dogu nni, ki kuu O life Tiidi juali, o den soani hoadikaaba lie
耶稣和门徒去了耶路撒冷,来到橄榄山的伯法其小村。耶稣派两个门徒出门,
2 ki yedi ba: Suagi mani ya dobiga n ye yi liiga na. Yi ya ban pundi ya yogunu, yi baa la ke o hunñua luo ki se leni o biga. Yin lodi ki cuani ba npo ne.
对他们说:“到那个村子里去,在那里,你会看见一头驴被绳子拴在那里,它身边还有一头小驴。把它们解开,牵来给我。
3 Nilo ya yedi yi liba, yin goa ki yedi o: Ti Daano n bua ba. Tontoni o baa cedi yin cuani ba.
如果有人问你们,就要说:‘主需要它们。’他会立刻让你们牵走。”
4 Lankuli den tieni ke o sawalipualo n den pua ya sawalo n tieni:
这应验了先知所说:
5 Waani mani Siyono dogu yaaba ke bi bado kpendi bikani na. O dingi boncianla, ki jagi o hunbo, Li tie hunbisaagili, o hunñua yaa biga.
“告诉锡安子民,说:‘看哪,你的王来了,他生性谦卑,骑着一头驴,还带着那头驴的幼崽。’”
6 Bi hoadikaaba den gedi ki ban tieni Jesu n waani ba maama.
这两位门徒照着耶稣的吩咐而行,
7 Bi den cuani o hunñua leni li hunbisaagili ki maani bipo bi tiadi ke Jesu jagini.
牵了母驴和小驴来,把衣服搭在驴身上,耶稣骑了上去。
8 Ku niligu siiga bi tianba boncianla den ladi bi tiadi u sankunu nni, bi tianba mo den pedi i tibensoangi ki ladi u sankunu nni.
人群中有很多人把自己的衣服铺在路上,也有人从树上把树枝砍下,铺在路上。
9 Yaa niligu n ye Jesu liiga leni yaagu n hoa o puoli kuli den kpaani ki tua: Dafidi Bijua n baa ti pagidi. U Tienu n seligi yua n kpendi wani o Diedo yaa yeli nni. U Tienu yua n ye hali tanpojoma n baa ti pagidi.
前呼后拥的民众喊叫着:“颂赞归于救世主,大卫的子孙,他奉主之名前来,有福了。高高在上和散那!。”
10 Wan den kua Jelusalema, li den paki u dogu nni yaaba kuli ke bi tua: One tie hme?
耶稣进了耶路撒冷,全城轰动,城中人问:“此人是谁?”
11 Ku niligu den goa ki tua: Li tie Jesu, o sawalipualo, Galile ya Nasaleti yua.
人群回答:“这就是先知耶稣,来自加利利的拿撒勒。”
12 Jesu den kua U Tienu diegu nni ki deli ki ñani yaaba n kuadi leni yaaba n da kuli lienni, ki tudi ki luni bi ligilebidiba kpagidi leni a kpaajekuada bonkalikaala.
耶稣进了圣殿,把殿里所有买卖人都赶走,推倒换钱的桌子和卖鸽子小贩的凳子。
13 O den yedi ba: Li diani: Bi baa yi n diegu i jaandi diegu. Ama yinba wani teni li tua a concona wuonkaanu.
他对他们说:“经书上写着:‘我的殿应为祷告的殿。’你们竟把它弄成贼窝了。”
14 A juama leni a diama den nagini o kani U Tienu diegu nni ke o paagi ba.
殿里的盲人和瘸腿之人都走过来,耶稣医好了他们。
15 Ama bi kopadicianba yudanba leni li balimaama bangikaba n den laa wan tieni ya bonlidikaala yeni, ki gbadi ke a bila kpaani U Tienu diegu nni ki tua: Dafidi Bijua n baa ti pagidi, Dafidi Bijua n baa ti pagidi, bi pala den beni boncianla.
祭司长和宗教老师眼见耶稣所行奇事,又看见小孩子在殿中喊叫“救世主,大卫的子孙”,就很忿怒,对耶稣说:“你听见孩子们说什么吗?”
16 Bi den yedi o: A gba ban maadi yaala? Jesu den goa ki yedi ba: Mm. Naani yi daa cogi ya maama n tie na: A teni ke o binwaala leni yaaba n daa haani kuli pagi a honhanla?
耶稣说:“我听见了。你没念过这段经文?‘你从小孩和婴儿的口中,听到赞美。’”
17 Jesu n den fii bikani, o den ñani u dogu nni ki gedi ki ban duani Betani.
耶稣于是离开他们出了城,来到伯大尼,在那里过了一夜。
18 Wan den goa u dogu ku tasoanpanpangu, mi koma den cuo o.
耶稣第二天清早回城的时候,觉得饿了。
19 O den laa bu kankanbu u sankunu ki jadi ki gedi bukani. Ama waa den laa pu bupo kali ti faadi bebe. O den yedi bu: Han dan go luoni pu kuli hali abada. Lanyogunu bu kankanbu den kuodi. (aiōn )
他看见路旁有一棵无花果树,就走过去,但树上除了叶子什么也没有,于是它对树说:“你永远不会结果了。”那棵树就立刻枯萎。 (aiōn )
20 O hoadikaaba den la lani, li den paki ba ke bi buali o: Be n teni ke bu kankanbu kuodi tontoni nanda?
门徒看见了,十分惊奇,说:“这棵无花果树为什么立刻枯萎了?”
21 Jesu den goa ki yedi ba: N waani yi i moamoani, yi ya pia li dandanli ki naa maliti yi pala nni ke li baa tieni bi li kan tieni, yi baa tieni ki cie min tieni bu kankanbu na yaala. Baa yi ya yedi li naa juali: Fii ki ban lu a yuli mi ñincianma nni, li baa tieni.
耶稣回答他们:“告诉你们实话,如果你们相信上帝,不怀疑,不但可以像我对无花果树所做的那样,还可以对这座山说‘移走吧,落入海中’。
22 Yin baa jaandi ki mia yaala kuli leni li dandanli, yi baa baa la.
你们祷告,无论求什么,只要相信,必会心想事成。”
23 Jesu n den kua U Tienu diegu nni ki bangi bi niba, bi kopadicianba yudanba len i Jufinba nikpeliba kuli den cua ki yedi o: Li laa bali yaa po yo ke a tiendi li naa bonla? Hme puni a laa bali?
耶稣走进圣殿,他在教导众人的时候,祭司长和民间长老前来问他:“你凭什么权力做这些事?谁给你这权力?”
24 Jesu den goa ki yedi ba: N moko baa buali yi bonyenla. Yi ya waani nni, n moko baa waani yi ya bali yaa po ke n tiendi laa bonla.
耶稣回答他们:“我也要问你们一句,如果你们回答我,我就告诉你们我凭什么权力行这些事。
25 Jan n den batisi bi niba yeni, o den baa li bali tanpoli po bi, bi nisaaliba kane? Bi den juogi bi siiga ki yedi: Ti ya yedi ke o den baa li tanpoli po, o baa yedi ti: Be yaa po ke yii den daani o maama?
约翰的洗礼从何而来?从天上来,还是从人中来?”他们开始商讨:“如果我们说‘从天上来’,他会问我们‘那你们为什么不信他呢?’
26 Ti yaa yedi: Bi nisaaliba yaa kane, ti jie ku niligu, kelima bikuli nua ke Jan den tie sawalipualo.
如果我们说‘从人中来’,民众又会对付我们,因为他们会认为约翰就是先知。”
27 Lani yaa po bi den goa ki yedi Jesu: Tii bani ba. O den yedi ba: N moko kan waani yi yaa bali yaa po ke n tiendi laa bonla.
于是他们回答耶稣:“我们不知道。” 耶稣也对他们说:“那我也不会告诉你们,我凭什么权力行这些事。
28 Yi tama be? O joa den pia bijaba lie. O den yedi o bijakpelo: N bijua, gedi ki ban soani dinla n duven tiidi kuanu nni.
我来给你们一个比喻。一个人有两个儿子。他对大儿子说:‘孩子,你今天到葡萄园去工作吧。’
29 O den goa ki yedi o baa: mii caa. Ama lan den yen waamu o den lebidi o yama ki gedi.
儿子回答:‘我不想去。’但后来他改变了主意,去了葡萄园。
30 Laa joa den yedi o bijalielo mo yeni. Wani mo den goa ki yedi o: N Daano n baa gedi. Ama waa den gedi.
父亲同样吩咐小儿子。小儿子说:‘父亲,我会去的。’但却没有去。
31 O leepo n tieni o baa n bua yaala? Bi den goa ki yedi o: O bonkpelo te. Lane Jesu den yedi ba: N waani yi i moamoani, bi lubigaaba leni a poconcona baa kua yi liiga U Tienu diema nni.
你们说,这两个儿子,哪一个更听父亲的话?” 他们回答:“大儿子。” 耶稣对他们说:“我告诉你们实话,税吏和娼妓都会比你们先进入上帝之国。
32 Kelima Jan den cua yikani ki wangi yi mi teginma sanu maama, ama yii den tuo ki hoadi o maama. Bi lubigaaba leni a poconcona den tuo o maama, ama yinba n den la lani, yii den yuandi ki lebidi yi yama ki daani o maama.
约翰前来指示你们上帝的正道之路,你们不信他,但税吏和娼妓却信他。你们看见后,仍未改变心意去信他。
33 Go cengi mani kpanjatoama. O diedaano den ye ki hu o duven tiidi kuanu. O den kpa li nagili ki lindi u, ki gbini ku buogu ku tangu po ban baa hanbidi duven naankani. Ki go paani li pagili o duven tiidi siiga. Lani o den guuni o kuanu bi koaguudiba, Ki fii ki gedi u dogu.
这里还有一个比喻:有一位家主种了一个葡萄园,四面围上篱笆,在园子里挖了一个踩葡萄酿酒的池子,盖了一座瞭望台,然后把园子租给佃户,就远行去了。
34 Li bonluonkaala n den beni ya yogunu, o den soani o naacenba bi koaguudiba kani ke ban gaa o kuanu bonluonkaala.
到了收获之时,园主派了仆人到佃户那里,去收属于他的葡萄。
35 Bi koaguudiba den cuo o naacenba ki pua yendo ki kpa one, ki lugidi o taalo mo a tana.
佃户却攻击仆人,打伤一人,杀了一人,又用石头砸死一人。
36 O koadaano yeni go den soani naacentoaba, yaaba n yaba ki cie bi kpiaba. Bi koaguudiba den soani bani mo nani ban den soani bi kpiaba maama.
于是园主再派其他的仆人去,人数比前一次更多,但佃户用同样的方式对付他们。
37 Lani o den yuandi ki soani o bijua bikani ki yedi: Bi baa fangi n bijua wani.
最后他派了自己的儿子去,说:‘他们必尊敬我的儿子。’
38 Ama bi koaguudiba n den la o bijua, bi den yedi biyaba: One n tie o faajielo. Cedi tin kpa mani ki diedi o faali.
佃户看见他的儿子,就开始商量:‘这是继承产业之人,杀了他,我们就能占有他的产业!’
39 Lani bi den cuo o ki ñani o u kuanu puoli po ki kpa o.
于是他们抓住园主之子,把他推到葡萄园外杀了。
40 Yeni o koadaano ya ti cua daa, o baa soani laa koaguudiba lede?
那么,如果葡萄园主前来,会怎样对待那些佃户?”
41 Bi den goa ki yedi o: O baa bolini laa nibiadiba ya bolinma n bia, ki go guuni o kuanu nitoaba, yaaba n baa tendi o kuanu bonluonkaala li yogunu ya pundi.
众人回答:“他会毫不留情地除掉那些恶人,把葡萄园租给按时缴纳葡萄的佃户。”
42 Jesu den yedi ba: Naani yi daa cogi i Diani nni ya maama n tie na? Bi tanmaaba n den yie ki luni ya tanli tua li tanpuuli tanjigi. Likuli ñani o Diedokani, li tie bonlidikaala ti nuni po.
耶稣对他们说:“你可曾记得经上所说:‘建筑工人所弃的石头,成了房屋的奠基石,这是主所为,我们视为奇迹。’
43 Lani yuaa po n waani yi, bi baa ga yikani U Tienu diema, ki teni ya nibuolu n baa baadi mipo li bonluonkaala.
所以我要告诉你们,上帝之国将从你们这里取走,赐给那结正道之果的异教徒。
44 Yua n baa laa tanli po kuli baa kuakua, lin baa yua yaa po mo baa tua wagima.
摔在这石头上的人,必会粉身碎骨,这石头掉在谁的身上,也必将其压得粉碎。”
45 Bi kopadicianba yudanba leni Falisieninba n den gbadi Jesu n puapua yaa kpanjama, bi den bandi ke o maadi leni bane.
祭司长和法利赛人听了耶稣这番比喻,知道这是暗指他们。
46 Baa ke bi den moandi ki baa cuo o, bi den jie ku niligu kelima ku den nua ke Jesu tie sawalipuale,
他们想要逮捕耶稣,但又害怕民众,因为他们都认为耶稣是先知。