< Luka 4 >
1 Jesu den ñani Judana kani ki gbie leni U Tienu Fuoma Yua. Wani U Tienu Fuoma den gedini o mi fanpienma po
Andin Əysa Muⱪǝddǝs Roⱨⱪa tolup, Iordan dǝryasidin ⱪaytip kelip, Roⱨ tǝripidin qɵl-bayawanƣa elip berildi.
2 ke lankani, Sutaani den tulini o ŋali dana piinaa. Waa den dini liba laa dana nni. Laa dana n pendi mi koma den cuo o.
U u yǝrdǝ ⱪiriⱪ kün Iblis tǝripidin sinaldi. U bu künlǝrdǝ ⱨeqnǝrsǝ yemidi. Künlǝr ayaƣlaxⱪanda, uning ⱪorsiⱪi taza aqⱪanidi.
3 Lani, Sutaani den yedi o: “A ya tie U Tienu Bijua, ŋan yedi li tanli ne n tua jiema.”
Əmdi Iblis uningƣa: — Sǝn ǝgǝr Hudaning Oƣli bolsang, muxu taxⱪa: «Nanƣa aylan!» dǝp buyruƣin — dedi.
4 Jesu den goa ki yedi o: “Li diani: O nisaalo kan ya ye kelima mi jiema bebe yaapo.”
Əysa uningƣa jawabǝn: — [Tǝwratta]: «Insan pǝⱪǝt nan bilǝnla ǝmǝs, bǝlki Hudaning ⱨǝrbir sɵzi bilǝnmu yaxaydu» dǝp yezilƣan, — dedi.
5 Sutaani den gedini o ya kaanu n kpedi ki teni ke o laa ŋanduna diema kuli yenma,
Iblis yǝnǝ uni egiz bir taƣⱪa baxlap qiⱪip, bir dǝⱪiⱪǝ iqidǝ dunyadiki barliⱪ dɵlǝtlǝrni uningƣa kɵrsǝtti.
6 ki yedi o: “N baa pa ŋa laa bali kuli leni laa diema kuli leni mi kpiagidi, kelima bi puni nni li kuli, n mo baa pa la min bua yua kuli.
Iblis uningƣa: — Mǝn bu ⱨakimiyǝtning ⱨǝmmisini wǝ uningƣa tǝwǝ barliⱪ xanuxǝwkǝtlǝrni sanga tǝⱪdim ⱪilimǝn; qünki bular manga tapxurulƣan, mǝn uni kimgǝ berixni halisam, xuningƣa berimǝn.
7 Lanwani a ya gbaani n nintuali, li kuli baa tua a yaala.”
Əgǝr bax ⱪoyup manga sǝjdǝ ⱪilsang, bularning ⱨǝmmisi seningki bolidu, — dedi.
8 Jesu den goa ki yedi o: “Li diani: A baa kpiagi a Diedo a Tienu, ki ya tuuni wani bebe yaapo.
Əysa uningƣa jawab berip: — [Tǝwratta]: «Pǝrwǝrdigar Hudayingƣila ibadǝt ⱪil, pǝⱪǝt Uningla ⱪulluⱪida bol!» dǝp yezilƣan, — dedi.
9 Sutaani den gedini o Jelusalema, ki sieni o U Tienu diegu yuli po. O den yedi o: “A ya tie U Tienu Bijua ŋan yugi ki ci tiipo, kelima li diani:
Andin Iblis uni Yerusalemƣa elip bardi wǝ uni ibadǝthanining ǝng egiz jayiƣa turƣuzup: — Hudaning Oƣli bolsang, ɵzüngni pǝskǝ taxlap baⱪⱪin!
10 O baa puogi o malekinba ke ban guudi a.
Qünki [Tǝwratta]: «[Huda] Ɵz pǝrixtilirigǝ seni ⱪoƣdax ⱨǝⱪⱪidǝ ǝmr ⱪilidu»;
11 Bi baa tiebi a leni bi nii ke a taali n da tuudi tanli.”
wǝ, «Putungning taxⱪa urulup kǝtmǝsliki üqün, ular seni ⱪollirida kɵtürüp yüridu» dǝp yezilƣan, — dedi.
12 Jesu den goa ki yedi o: “Li go yedi: Da biigi a Diedo a Tienu.”
Əysa uningƣa: — «[Tǝwratta]: «Pǝrwǝrdigar Hudayingni siniƣuqi bolma!» dǝpmu yezilƣan, — dedi.
13 Sutaani n den tulini o laa tulinma kuli ki gbeni, o den foagidi o kani ŋali yogunuba.
Iblis barliⱪ sinaxlarni ixlitip qiⱪⱪandin keyin, uni waⱪtinqǝ taxlap ketip ⱪaldi.
14 Jesu den guani Galile leni mi Fuoma paaciamu. O yeli den ñani laa diema nni kuli.
Əysa Roⱨning küq-ⱪudriti iqidǝ Galiliyǝ ɵlkisigǝ ⱪaytip kǝldi. Xuning bilǝn uning hǝwǝr-xɵⱨriti ǝtraptiki ⱨǝrbir yurtlarƣa tarⱪaldi.
15 O den bangi li balimaama bangima diena nni ke bi niba kuli pagi o.
U ularning sinagoglirida tǝlim bergili turdi wǝ ularning uluƣlaxliriƣa sazawǝr boldi.
16 Jesu den gedi Nasaleti wan den fandi naani. U Tienu fuodima daali o den kua li balimaama bangima dieli nni, nani wan den maani ki tiendi maama. O den fii ki baa cogi U Tienu maama,
U ɵzi beⱪip qong ⱪilinƣan yurti Nasarǝtkǝ kelip, xabat küni adǝttikidǝk sinagogⱪa kirdi wǝ xundaⱪla [muⱪǝddǝs yazmilarni] oⱪuxⱪa ɵrǝ turdi
17 ke bi teni o o sawalipualo Esayi yaa tili, wan den gbabidi li, o den laa lan diani naankani ya maama n tie na:
wǝ Tǝwrattiki «Yǝxaya» degǝn ⱪisim uningƣa tapxuruldi. U oram yazmini eqip, munu sɵzlǝr yezilƣan yǝrni tepip oⱪudi:
18 O Diedo Fuoma ye n niinni kelima o gandi nni ke min ya wangi a luoda o laabaaliŋamo. O soani nni ke min kpaani i yonbi faabima. Ke min pa a juama mi nunnualima. O soani nni ke min ya faabidi ban miabi yaaba,
— «Pǝrwǝrdigarning Roⱨi mening wujudumda, Qünki U meni yoⱪsullarƣa hux hǝwǝrlǝr yǝtküzüxkǝ mǝsiⱨ ⱪildi. Tutⱪunlarƣa azadliⱪni, Wǝ korlarƣa kɵrüx xipasini jakarlaxⱪa, Ezilgǝnlǝrni halas ⱪilixⱪa, Pǝrwǝrdigarning xapaǝt kɵrsitidiƣan yilini jakarlaxⱪa meni ǝwǝtti».
19 Ki kpaani ke o Diedo ŋanbili binli cua.
20 Jesu n den cogi laa maama, o den goa ki gbabi li tili ki teni li o jiidikoa, ki goa ki kali. Yaaba n den ye li balimaama dieli nni kuli den diidi o.
U yazmini türüwetip, sinagog hizmǝtqisigǝ ⱪayturup berip, olturdi. Sinagogta olturƣanlarning ⱨǝmmisining kɵzliri uningƣa tikilip turatti.
21 O den yedi ba: “Yin gbadi i Diani maama yaama ne tieni dinla.”
U kɵpqilikkǝ: — Mana bu ayǝt bügün ⱪuliⱪinglarƣa anglanƣinida ǝmǝlgǝ axurulmaⱪta, — dedi.
22 Bikuli den tiendi opo seedi ki pagi o leni wan maadi ya maŋanma, ki nua o leni li pakili. Bi den tua: “Laa tie Josefi bijua kaa?”
Ⱨǝmmisi uning yahxi gepini ⱪilixip, uning aƣzidin qiⱪiwatⱪan xapaǝtlik sɵzlirigǝ ⱨǝyran ⱪelixip: — Bu Yüsüpning oƣli ǝmǝsmu? — deyixti.
23 Jesu den yedi ba: “Laa pia kuli tama ke yi baa pua nni ya kpanjama n tie na: 'Fini lotoli, paagi a yuli,' ki go yedi: 'Ti gbadi ŋan tieni yaala Kapenayuma po kuli, ŋan tieni la nakanba mo a dandogu nni.'”
U ularƣa: — Xübⱨisizki, silǝr manga «Əy tewip, awwal ɵzüngni saⱪayt!» degǝn tǝmsilni kǝltürüp, «Hǝwǝr tapⱪinimizdǝk, Kǝpǝrnaⱨum xǝⱨiridǝ nemǝ ixlar yüz bǝrgǝn bolsa, muxu yǝrdimu, ɵz yurtungdimu xularni kɵrsǝtmǝmsǝn?» dǝwatisilǝr, — dedi.
24 O den pugini ki yedi: “N waani yi i moamoani, bi kan ga sawalipualoba kuli bonŋanla o dandogu nni.
— Biraⱪ xuni silǝrgǝ bǝrⱨǝⱪ eytip ⱪoyayki, ⱨeqⱪandaⱪ pǝyƣǝmbǝr ɵz yurti tǝripidin ⱪobul ⱪilinƣan ǝmǝs.
25 N go waani yi i moamoani ke Elia yogunu, tanpoli n den luoni ke ki taaga ki mi ŋali binata leni ŋmaali luoba ke mi koncianma den ye mi diema nni kuli, a kpepuona den ye Isalele diema nni boncianla.
Mǝn silǝrgǝ xu ⱨǝⱪiⱪǝtni ǝslitimǝnki, Ilyas [pǝyƣǝmbǝr]ning waⱪtida, asman uda üq yil altǝ ay etilip, dǝⱨxǝtlik bir ⱪǝⱨǝtqilik barliⱪ zeminni basⱪanda, Israilda nurƣun tul ayallar bar idi;
26 Ama baa yeni U Tienu ki den soani Elia bi niinni oba kuli kani kali Sidoni diema dogu Salepita ya kpepuoli kani.
biraⱪ Ilyas ularning ⱨeqⱪaysisining ⱪexiƣa ǝmǝs, bǝlki Zidonning Zarǝfat xǝⱨiridiki bir tul ayalning ⱪexiƣila ǝwǝtilgǝn.
27 A gbaada boncianla den ye Isalele diema nni o sawalipualo Elise yogunu. Baa yeni, bi niinni oba ki den paagi kali Naama Sili diema ya joa.”
Wǝ [xuningƣa ohxax], Elixa pǝyƣǝmbǝrning waⱪtida, Israilda mahaw kesiligǝ giriptar bolƣanlar nurƣun bolsimu, lekin Suriyǝlik Naamandin baxⱪa, ⱨeqⱪaysisi saⱪaytilƣan ǝmǝs! — dedi.
28 Yaaba n den ye li balimaama bangima dieli nni n den gbadi laa maama bi pala den beni boncianla.
Sinagogdikilǝr bu sɵzlǝrni anglap, ⱨǝmmisi ⱪattiⱪ ƣǝzǝplǝndi;
29 Bi den fii ki deli ki ñani o u dogu nni, ki gedini o bi dogu n ye ya juali yuli po, ki baa lu o li yidima kani.
ornidin turuxup, uni xǝⱨǝrdin ⱨǝydǝp qiⱪirip, xu xǝⱨǝr jaylaxⱪan taƣning lewigǝ ǝqiⱪip, tik yardin taxliwǝtmǝkqi boluxti.
30 Ama Jesu den tagini ki cuoni bi siiga nni ki ñani ki ban caa.
Lekin u ularning arisidin bimalal ɵtüp, ɵz yoliƣa qiⱪip kǝtti.
31 Jesu den gedi Galile dogu Kapenayuma. Mi fuodima daali o den bangi bi niba.
U Galiliyǝ ɵlkisining Kǝpǝrnaⱨum degǝn bir xǝⱨirigǝ qüxti, u yǝrdǝ xabat künliridǝ hǝlⱪⱪǝ tǝlim berǝtti.
32 O bangima den paki ba kelima o den maadi leni li bali.
Ular uning tǝlimigǝ ⱨǝyran ⱪelixti, qünki uning sɵzi tolimu nopuzluⱪ idi.
33 Li den sua ke ki cicibiadiga n ye ya joa ya niinni ye li balimaama bangima dieli nni. O den tiani boncianla ki yedi:
Əmdi sinagogta napak jinning roⱨi qaplaxⱪan bir kixi bolup, [uningdiki jin] ⱪattiⱪ awazda:
34 “Hain, fini Nasaleti yua Jesu, be n ye tinba leni fini siiga? A cua ki baa bolini ti. N bani ŋan tie yua. A tie U Tienu Nigagidiŋamo.”
— Əy Nasarǝtlik Əysa, sening biz bilǝn nemǝ karing?! Bizni yoⱪatⱪili kǝldingmu? Mǝn sening kimlikingni bilimǝn, Hudaning Muⱪǝddǝs Bolƣuqisisǝn! — dǝp towlap kǝtti.
35 Jesu den funi leni ga ki yedi: “Suo ki ña o joa yeni niinni.” Ki cicibiadiga den guli o joa yeni li nutaanli siiga ki ñani o niinni kaa tieni o bonbiadilaba kuli.
Lekin Əysa jinƣa tǝnbiⱨ berip: — Aƣzingni yum! Uningdin qiⱪ! — dewidi, jin ⱨeliⱪi adǝmni halayiⱪ otturisida yiⱪitiwetip, uningdin qiⱪip kǝtti. Lekin uningƣa ⱨeq zǝrǝr yǝtküzmidi.
36 Li den paki yaaba n ye li kani kuli ke bi maadi leni bi yaba ki tua: mi naa maama te? O maadi mu cicibiadimu leni li bali leni u paalu ke mu ña mun ye yaaba niinni.”
Ⱨǝmmǝylǝn buningdin ⱪattiⱪ ⱨǝyran boluxup, bir-birigǝ: — Bu zadi ⱪandaⱪ ix! U dǝrwǝⱪǝ ⱨoⱪuⱪ wǝ ⱪudrǝt bilǝn napak roⱨlarƣa ǝmr ⱪilsila, ular qiⱪip ketidikǝn, — deyixti.
37 O yeli den ñani laa gaani lindima tinbuona nni kuli.
Xuning bilǝn uning hǝwǝr-xɵⱨriti ǝtraptiki ⱨǝrbir yurtlarƣa tarⱪaldi.
38 Jesu den fii ñani li balimaama bangima dieli nni ki gedi Simono denpo. Li den sua ke Simono cuadinaa dua li kani ke o gbannandi beni boncianla. Bi den mia Jesu ke wan paagi o.
Əysa sinagogtin qiⱪip, Simonning ɵyigǝ kirdi. Lekin Simonning ⱪeynanisi eƣir tǝp kesili bolup ⱪalƣanidi; ular Əysadin uning ⱨajitidin qiⱪixini ɵtündi.
39 O den gedi o kani ki yini opo, ki funi leni ti gbannanbiendi leni li bali ke u kagidi opo. Lanyogunu o den fii ki ga bi cangu.
U ayalning bexida turup, tǝpkǝ tǝnbiⱨ beriwidi, tǝp xuan uningdin kǝtti. U dǝrⱨal ornidin turup, ularni kütüxkǝ baxlidi.
40 Ki yenga n den kua ya yogunu, yaaba n den pia a yiama kuli den cuani ba Jesu kani. Bi yianbuoli den kandi. Jesu den maani o nii yendo yendo kuli po ki paagi ba.
Kün petixi bilǝnla, kixilǝr ⱨǝrhil kesǝllǝrgǝ giriptar bolƣan yeⱪinliri bolsila, ularni uning aldiƣa elip kelixti. U ularƣa bir-birlǝp ⱪolini tǝgküzüp, ularni saⱪaytti.
41 Mu cicibiadimu moko den ñani bi niba boncianla niinni ki tangi ki tua: “A tie U Tienu bijua.” Ama Jesu den fu leni mu kaa tuodi ke mu maadi, kelima mu den bani ke o tie U Tienu n Gandi Yua.
Kixilǝrgǝ qaplaxⱪan nurƣun jinlar ulardin qiⱪip: «Sǝn Hudaning Oƣli!» dǝp towlap ketǝtti. Lekin u ularƣa tǝnbiⱨ berip, sɵz ⱪilixiƣa yol ⱪoymidi; qünki ular uning Mǝsiⱨ ikǝnlikini bilǝtti.
42 Lan den fii ki faa Jesu den ñani ki gedi li fuali po. A nigola den lingi o. Ban den pundi o kani, bi den bua wan ya ye leni ba ki da ña bi kani.
Kün qiⱪixi bilǝn, u xǝⱨǝrdin qiⱪip, pinⱨan bir jayƣa kǝtti. Biraⱪ top-top halayiⱪ uni izdǝp yürǝtti; ular uni tapⱪanda aldiƣa kelip, uni arimizda ⱪalsun dǝp ketixidin tosmaⱪqi boluxti.
43 Ama o den yedi ba: “Li tie tiladi min ya wangi dotoe mo U Tienu diema laabaaliŋamo kelima o den soani nni lani yaapo.”
Lekin u ularƣa: — Hudaning padixaⱨliⱪining hux hǝwirini baxⱪa xǝⱨǝr-yezilarƣimu yǝtküzüxüm kerǝk; qünki mǝn dǝl bu ixⱪa ǝwǝtilgǝnmǝn, — dedi.
44 O den wangi o laabaaliŋamo li balimaama bangima diena nni ya n ye mi diema nni kuli.
Xuning bilǝn u Galiliyǝdiki sinagoglarda tǝlim berip yüriwǝrdi.