Jesu Tondiba Tuona 28

1 Tin den pundi li jaali leni laafia, ti den bandi ke bi yi li kpendegili yeni Malita.

Basa hai losa madꞌaꞌ ata no masodꞌaꞌ, dei de hai bubꞌuluꞌ naa, pulu Malta.

2 Likani yaaba, den hanbi tipo ke li kandi. Ki taaga den mii, ti wadi mo den ye boncianla, ke bi cuoni tipo mi fantama, ki yini tikuli ke ti nagini ki yie.

Nusaꞌ naa atahori nara simbo hai no maloleꞌ. Huu udꞌan ma maꞌariniꞌ seli, de ara raniꞌi ai monaeꞌ sia retaan, ma roꞌe hai mi dꞌara.

3 Polo den wodi ti dabidi ki baa tieni mi fantama nni. Ku fantanwuligu den tuogi li waalabili ke li ñani ti daadi nni ki joani Polo nuu.

Paulus o neu hehere hau anaꞌ, fo nae tao neu ai a. Te ana ndae hau ra risiꞌ ai a, aiboiꞌ ma, mengge marasoꞌ esa dꞌea nema, huu nda naꞌatataaꞌ ai a matobꞌi na sa. De ana ero nakandika Paulus lima na.

4 Laa dogu yaaba n den la ke li juani Polo nuu yeni, bi den yedi biyaba: Moamoani o naa joa baa tie nikpale. Baa ke o ciadi mi ñincianma nni, U Tienu teginma naa cedi o wan yaa ye.

Atahori Malta ra rita mengge a ero nahereꞌ Paulus lima na ma, ara ola-ola oi, “Atahori ia, mana nisa atahori. Mae ana nasodꞌa mia rii-ree ra ena o, uanale na taꞌo naa ena. Naa de, ana nda bisa nasodꞌa sa ena. Huu seka tao deꞌulakaꞌ, naa, ana musi lemba-doi e.”

5 Ama Polo den cia o nuu ke o wa baa mi fantama nni ke liba kuli ki tieni Polo.

Atahori naa ra duꞌa rae, mbeifen te, Paulus lima na mbae, do nggengger te, ana mate neuꞌ ena. Te Paulus birus hendi mengge a ai rala neu. Ma ana nda medꞌa nambeta mbei saꞌ boe. Boe ma, atahori naa ra mete-meteꞌ, te Paulus nda taꞌo bee saꞌ boe. Ma ara duꞌa oi, “Seꞌu te atahori ia, atahori ra songgoꞌ a!”

6 Yaaba n ye likani den gu ki tama ke o nuu baa moali, yaaka ke o baa baa ki kpe lanyogunu. Ama ban den guudi ki sua ke liba kuli ki tieni o, bi den lebidi bi yantiali ki yedi ke o baa tie buloba yo.

7 Li kpendegili yudaano den yi Pupiliyusa. O diegu den kuu leni tin ye naankani. O den cua ki biali ti ki gedini ti o denpo ki ga ti cangu hali dana taa leni ki nunmanga.

Nda dooꞌ no mamanaꞌ naa sa, hambu hofernor ume no rae loa na. Hofernor a nara na, Publius. Ana nema simbo hai mia retaan a, de noꞌe hai mi leo sia ume na. De ana mete-seꞌu hai fai telu.

8 Li den sua ke o baa dua ke o gbannadi beni ke o go pia puhaankaaga. Polo den gedi o kani ki maani opo o nii ki jaandi ki paagi o.

Leleꞌ naa, hofernor ama bꞌonggi na namahedꞌi mafeo-matobꞌiꞌ, ma sali nda naloeꞌ sa. De Paulus neu seꞌu e mia kama na rala. Ana ndae lima na neu atahori mamahedꞌiꞌ naa, de hule-oꞌe fee ne. Ma ana hai neuꞌ ena.

9 Lani yaa po li kpendegili yaaba, yaaba n yia kuli den cua o kani ke o paagi ba.

Ara rita hofernor ama na hai ma, atahori mamahedꞌiꞌ feaꞌ ra rema risiꞌ Paulus. Ara roꞌe tulun neu e, de ana naꞌahahaiꞌ se.

10 Bi den jigini ti bonhanla. Tin baa fii yaa yogunu, bi den puni ti tin luo yaala kuli.

Basa ma, atahori ra ratudꞌu makasi de rendi sudꞌiꞌ a saa naeꞌ fee hai. Hai leo mia Malta fula telu, losa fai rii-ree ra raloeꞌ. Leleꞌ naa, ofaꞌ esa mia kota Aleksandria mananafu eniꞌ a fai rii-ree sia pulu na. Ofaꞌ a nara na, Ana Duaꞌ, huu hambu paton sosonggot ana duaꞌ sia ofaꞌ a mataꞌ na. Hai mae sae ofaꞌ naa mikindoo Roma mi. De hai mae sae ofaꞌ a ma, atahori Malta ra rendi fee hai lepa-ngges ma sudꞌi a saa fo hai parlu sia ofaꞌ.

11 Li den sua ke ñinbiatoagu ñani Alisandile ki pundi tin ye ya kpendegili hali ke u faalu daa fii ya yogunu, ki sedi ki gu hali ke u faalu yogunu n pendi. Bi den yi gu Diyosikuli. Tin den tieni hmaali taa likani, ti den kua gu niinni ki fii.

12 Ti den duodi ki pundi Silakusa dogu, ti den tieni likani dana taa.

Hai lao koe-koe, losa kota Sirakusa sia pulu Sisilia. Boe ma, hai nafu mia naa fai telu.

13 Ti den suagi liiga ki balini mi ñincianma jaali ki pundi Lejiyo. Lan den fii ki faa, ganu po faalu den fii ki tudi ti ki teni ke ti pundi Pusoli li danlieli daali.

Mia naa, hai lao tungga-tunggaꞌ a tasi Sisilia suun, de losa kota Regium. Mbila fefetun fai, ani onas a fela, de hai lao mikindoo lai-lai. Finiesa na ma, hai losa namo, sia kota esa naran Putioli.

14 Ti den lingi ki laa ti kpiiba likani ke bi mia ti ke ti kali leni ba dana lele. Ti sancenli den tientieni yene ke ti gedi Loma.

Basa ma, hai onda hela ofaꞌ a, de mi sangga Yesus atahori nara. Hai mindaa mo se ma, ara roꞌe fo hai leo mo sira. De hai numban mo se, nggarei esa. Basa de, hai lao eiꞌ a Roma mi.

15 Hali ke ti daa den pundi Loma, li den sua ke ti kpiiba yaaba n ye Loma den gaa ti laabaalo ki tuogi ti Apiyusa daaga kani. Nitoaba mo den cua hali yaa candiegu n yi a candietaada ki tuogi ti lankani. Polo n den laa ba, o den tuondi U Tienu ki paagi o pali.

Yesus atahori mana sia Roma nara rena oi hai mae naa mi ma, ara rema soru hai mia dalaꞌ taladꞌa na. Ruma randaa ro hai mia pasar Apius; ma ruma randaa ro hai mia mamanaꞌ sa, naran Ume Tutuliꞌ Telu. Paulus nita se ma, ana noꞌe makasi nae-nae neu Lamatualain, ma rala na dadꞌi manggatee.

16 Ti den pundi Loma, a minteela yudaano den teni a kadibila o yudanciamo nuu nni, ama bi den puni Polo ke o baa li dieli wan baa ye naankani o bebe ke minteeli yenli gu o.

Losa Roma ma, [soldꞌadꞌu ra tao atahori bui ra bui rala reu.] Te ara fee Paulus sebꞌa ume esa. Ana leo no soldꞌadꞌu esa fo nanea nahereꞌ e. Ruꞌa se lima nara nenepaꞌaꞌ no rante.

17 Dana taa n den pendi, Polo den yini Jufinba nikpiaga kuli. Ban den taani, o den yedi ba: N kpiiba, mii tieni liba ti buolu po, nii yie ti yaajanba bogida mo, baa yeni bi den kuani nni li kadidieli nni Jelusalema, ki go teni nni Loma yaaba nuu nni.

Fai telu ma, Paulus noꞌe lasiꞌ Yahudi ra sia naa, fo rema randaa ro e. Ara raꞌabꞌue ma, ana nafadꞌe se nae, “Toronoo nggare! Au sia ia, huu malangga Yahudi ra toꞌu au mia Yerusalem. Basa de, ara fee au isiꞌ mana parenda Roma lima na. Te, au nda tao sala saa saꞌ boe. Au nda tao saa fo labꞌan neu hita atahori nara sa. Au o nda labꞌan hita atoran adat fo simbo mia hita bei-baꞌi nara sa.

18 Loma yaaba den buali nni ki bua ki bandi min pia yaa tagili, bi den bua ki ha nni kelima baa laa ke n tieni liba yaala n pundi ban kpa nni.

Manaparenda ra paresaꞌ au dedꞌea ngga sia naa ena. Te ara nda hambu sala ngga saa saꞌ boe, nandaa no hukun mates. Naa de, ara rae mboꞌi au.

19 Ama Jufinba n den yie, n den sua ke li tie npo tiladi min soagini n buudi Sesa kani. Mii tieni yeni kelima n bua ki tabi n buolu tuotabiguba kuli ka.

Te malangga Yahudi ra nda simbo mana parenda ra neꞌetuꞌ na sa. Naa de, nau nda nau sa o, au musi hene isiꞌ mana parenda ataꞌ a. Au tao taꞌo naa, te nda ae kalaak au atahori nggara sa.

20 Lani yaa po ke n mia ki bua ki la yi ki go maadi leni yi. Kelima li tie Isalele yaaba suginma po ke n luo leni i kuseseli na.

Huu dedꞌeat naa, au uꞌubꞌue basa toronooꞌ se sia ia. Naa fo, ata ola-olaꞌ saa fo atahori Yahudi ra rahaniꞌ a. Basa hita hule-huleꞌ neu Maneꞌ fo Lamatualain nae haitua fo tao nasodꞌa hita atahori Israꞌel ra. Huu naa, ara paꞌa au no rante ia.”

21 Bi den goa ki yedi o: Yii baa tiliba kuli ke li ñani Jude diema po ki maadi a maama. Ti kpiiba siiga mo oba naa ñani lipo ki cua ki maadi apo yaala n bia.

Boe ma ara rataa oi, “Losa faiꞌ ia, hai nda feꞌe simbo susura esa saꞌ boe mia Yudea nafadꞌe toronooꞌ dedꞌea ma ia sa. Ma toronooꞌ mana rema mia naa ra o, nda olaꞌ saa-saa soꞌal toronooꞌ Paul sa.”

22 De ti bua ki gbadi a kani han sua yaala, kelima ti bani ke bi yie u naa jaanbuolu i kaani kuli.

Te hai hii rena saa fo toronooꞌ namahereꞌ, huu hai rena sia bee-bꞌee atahori ra nda simbo partei Kristen nenori na sa. Te hai nda feꞌe bubꞌuluꞌ matetu na sa. De toronooꞌ mufadꞌe hai dei.”

23 Bi den bili ban baa goa ki taani yaa daali. Li daali n den pundi bi tianba den taani wan cani naani ki yaba. Bi den cua ku tasoangu ke Polo den maadi leni ba ki yaa caa hali ku yenjuagu, ki bundi bipo ki tieni seedi ke U Tieni diema pundi. O den togidi ba yaala n diani Musa balimaama nni leni bi sawalipuaba tila nni ki maadi Jesu maama fuuli, ki moandi ki baa dadi bi yama ban tuo ke Jesu maama tie moamoani.

Basa ma, ara rala haraꞌ esa, de helu fai esa, fo randaa seluꞌ. Losa fai na ma, atahori naeꞌ rema raꞌabꞌue sia Paulus ume na. De ana dui se Lamatualain parenda Na. Ana olaꞌ nendiꞌ baꞌi Musa ma Lamatualain mana ola-ola Nara susura nara, fo tao se ramahere Yesus. Ana olaꞌ mia fefetun losa bobꞌoꞌ.

24 Bi nitianba den tuo ke wan maadi yaa maama tie moamoani, bi nitianba mo den yie baa tuo.

Ara rena basa Paulus oꞌola na ma, ruma ramahere, te ruma hokoꞌ.

25 Ban den ña o kani ki niania leni biyaba, Poli den maadi mayenma ki pugini ki yedi: U Tienu Fuoma Yua den pia moamoani wan den teni ke o sawalipualo Esayi maadi leni yi yaajanba yaa maama ki yedi:

Ara rareresi losa ruma rae baliꞌ. Te Paulus olaꞌ nae, “Hei mireresi ma ia ra, ndaa no saa fo dalahulun Lamatualain Dula-dale Meumare Na nafadꞌe neu Baꞌi Yesaya,

26 Gedi u nibuolu na po ki yedi ba: Yi baa gbadi bonhanla, ama ki nan kan bandi liba, Yi baa noanli bonhanla, ama ki nan kan la liba.

nae, ‘Muu mufadꞌe atahori nusaꞌ ia mae, “Dei fo hei rena mikindooꞌ a Au ola-ola Ngga, te nda mihine mbei saꞌ boe! Dei fo hei mete mikindooꞌ a Au tatao Ngga, te nda tao-afiꞌ neu sa.”

27 Kelima u nibuolu na pala juagi, Bi biini bi tuba ki hubini bi nuni. Ke ban da ti la leni bi nuni, ki da gbadi leni bi tuba, ki da ga bi pala nni, Ke ban da ti lebidi bi yama min paagi ba.

Huu atahori nusaꞌ ia rala nara manggatee na seli. Naa de, ara nda nau rena sa ena, ma ara nda nau rita sa ena. De hela neu fo ara sudꞌi boe rena fai, ma ara sudꞌi boe rita fai. Hela neu fo rala nara o raꞌateme rakandoo, losa ara nda rahine dalaꞌ baliꞌ nisiꞌ Au sa ena. De au nda parlu uꞌuhahaiꞌ se fai sa.’”

28 Polo den pugini ki yedi: Lanwani yin bandi mani ke U Tienu den soani o tindima maama yeni bi nilanba po yo. Bani wani baa cengi.

Boe ma, Paulus olaꞌ nateꞌe nae, “Toronoo nggare, taꞌo ia! Hei musi bubꞌuluꞌ ia naa Lamatualain sadꞌia masodꞌaꞌ fee atahori nda Yahudi ra sa, huu ara o rae rena E boe.”

29 Polo n den yedi yeni, Jufinba den ñani ki nia leni biyaba boncianla.

[Paulus olaꞌ basa ma, atahori naa ra baliꞌ. Te dudꞌuꞌa nara nda randaa sa, huu ara balaban.]

30 Lan pendi Polo den ye wan den pa i ligi ki ye yaa dieli nni obebe yeni binmuna lie. O den bialiti yaaba n kpendi a kani ki baa la o kuli.

Basa naa ma, Paulus leo mia ume sesebꞌa na too rua. Ana simbo malole basa atahori mana rema randaa ro e.

31 O den wangi ba U Tienu diema maama, ki go bangi ba o Diedo Jesu Kilisiti maama fuuli leni li papaali boncianla. Oba kuli ki den yie opo wan da maadi.

No taꞌo naa, ana hambu dui se, Lamatualain parenda Na, ma nanori se Lamatuaꞌ Yesus Dala Masodꞌa Na. Ana mbarani olaꞌ relo-relo, ma nda hambu saa kai-baa saꞌ boe. Ama Teofilus, au dudꞌui ngga losaꞌ a ia ena. Makasi. Mia au, Lukas