< Hawaareta Oosuwa 19 >
1 Aphiloosi Qoronttoosan de7ishin, Phawuloosi qommo baggara aadhdhidi Efesoona bis. Yan issi issi ammaniyaa asata demmis.
Ἐγένετο δὲ ἐν τῷ τὸν Ἀπολλῶ εἶναι ἐν Κορίνθῳ, Παῦλον διελθόντα τὰ ἀνωτερικὰ μέρη (κατελθεῖν *N(k)O*) εἰς Ἔφεσον καὶ (εὑρεῖν *N(k)O*) τινας μαθητάς,
2 Enttako, “Hintte ammanida wode Geeshsha Ayyaana ekkideti?” yaagidi oychchis. Entti, “Akkay, ekkibookko; hari attoshin, Geeshsha Ayyaani de7iyabaakka si7ibookko” yaagidosona.
εἶπέν (τε *no*) πρὸς αὐτούς· εἰ πνεῦμα ἅγιον ἐλάβετε πιστεύσαντες; οἱ δὲ (εἶπον *k*) πρὸς αὐτόν· ἀλλ᾽ οὐδ᾽ εἰ πνεῦμα ἅγιον ἔστιν ἠκούσαμεν.
3 Phawuloosi enttako, “Yaatin, aybin xammaqettidetii?” yaagis. Entti, “Nuuni Yohaannisa xinqqatiyan xammaqettida” yaagidi zaaridosona.
εἶπέν τε (πρὸς αὐτούς· *k*) εἰς τί οὖν ἐβαπτίσθητε; οἱ δὲ εἶπαν· εἰς τὸ Ἰωάννου βάπτισμα.
4 Phawuloosi, “Yohaannisi baappe guyera yaa Yesuus Kiristtoosan asay ammanana mela asaas odishe, nagaraappe simo bessiya xinqatiyan xammaqis” yaagis.
Εἶπεν δὲ Παῦλος· Ἰωάννης (μὲν *k*) ἐβάπτισεν βάπτισμα μετανοίας τῷ λαῷ λέγων εἰς τὸν ἐρχόμενον μετ᾽ αὐτὸν ἵνα πιστεύσωσιν, τοῦτ᾽ ἔστιν εἰς τὸν (Χριστὸν *K*) Ἰησοῦν.
5 Entti hessa si7ida wode Godaa Yesuus Kiristtoosa tamaare gidanaw xammaqettidosona.
ἀκούσαντες δὲ ἐβαπτίσθησαν εἰς τὸ ὄνομα τοῦ κυρίου Ἰησοῦ·
6 Phawuloosi ba kushiya entta bolla wothida wode Geeshsha Ayyaanay entta bolla wodhdhin, dumma dumma doonan odettidosona; qassi tinbbite odidosona.
καὶ ἐπιθέντος αὐτοῖς τοῦ Παύλου τὰς χεῖρας ἦλθεν τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον ἐπ᾽ αὐτούς, ἐλάλουν τε γλώσσαις καὶ ἐπροφήτευον.
7 He bessan tammanne nam77a gidiya asati de7oosona.
ἦσαν δὲ οἱ πάντες ἄνδρες ὡσεὶ (δώδεκα. *N(k)O*)
8 Phawuloosi Ayhude Woosa Keetha gelidi, Xoossaa kawotethaabaa yayyonna palamishenne loythi qonccisishe enttara heedzu ageena gakkanaw gam77is.
Εἰσελθὼν δὲ εἰς τὴν συναγωγὴν ἐπαρρησιάζετο ἐπὶ μῆνας τρεῖς διαλεγόμενος καὶ πείθων τὰ περὶ τῆς βασιλείας τοῦ θεοῦ.
9 Shin enttafe issoti issoti dhube gididi daro asaa sinthan Godaa ogiya cayidi ammanonna ixxidosona. Phawuloosi ammaneyssata enttafe shaakki ekkidi Xiraanosa giya tamaare keethan ubba gallas entta tamaarssis.
ὡς δέ τινες ἐσκληρύνοντο καὶ ἠπείθουν κακολογοῦντες τὴν ὁδὸν ἐνώπιον τοῦ πλήθους, ἀποστὰς ἀπ᾽ αὐτῶν ἀφώρισεν τοὺς μαθητὰς καθ᾽ ἡμέραν διαλεγόμενος ἐν τῇ σχολῇ Τυράννου (τινός. *k*)
10 Phawuloosi nam77u laythi gakkanaw qaala odis. Hessa gisho, Iisiyan de7iya asay ubbay, Ayhudetikka Ayhude gidonnayssatikka Godaa qaala si7idosona.
τοῦτο δὲ ἐγένετο ἐπὶ ἔτη δύο, ὥστε πάντας τοὺς κατοικοῦντας τὴν Ἀσίαν ἀκοῦσαι τὸν λόγον τοῦ κυρίου (Ἰησοῦ, *K*) Ἰουδαίους τε καὶ Ἕλληνας.
11 Xoossay Phawuloosa kushen wolqqaama malaatata oothis.
δυνάμεις τε οὐ τὰς τυχούσας ὁ θεὸς ἐποίει διὰ τῶν χειρῶν Παύλου,
12 Hessa gisho, asay iya bollaa bochchida maarabiya woykko ma7uwa hargganchchotas efoosona. Enttika paxoosona; tuna ayyaanatikka enttafe keyoosona.
ὥστε καὶ ἐπὶ τοὺς ἀσθενοῦντας (ἀποφέρεσθαι *NK(O)*) ἀπὸ τοῦ χρωτὸς αὐτοῦ σουδάρια ἢ σιμικίνθια καὶ ἀπαλλάσσεσθαι ἀπ᾽ αὐτῶν τὰς νόσους τά τε πνεύματα τὰ πονηρὰ (ἐκπορεύεσθαι *N(k)O*) (ἀπ᾽ *k*) (αὐτῶν. *K*)
13 Tuna ayyaanata kessishe yuuyiya Ayhudetappe issoti issoti, “Phawuloosi qaala odida Yesuusa sunthan keyite gidi hinttena kiittoos” yaagidi, tuna ayyaanati oykkida asata bolla Godaa Yesuusa sunthaa xeegidosona
Ἐπεχείρησαν δέ τινες (καὶ *N(k)O*) τῶν περιερχομένων Ἰουδαίων ἐξορκιστῶν ὀνομάζειν ἐπὶ τοὺς ἔχοντας τὰ πνεύματα τὰ πονηρὰ τὸ ὄνομα τοῦ κυρίου Ἰησοῦ λέγοντες· (ὁρκίζω *N(K)O*) ὑμᾶς τὸν Ἰησοῦν ὃν (ὁ *k*) Παῦλος κηρύσσει.
14 Kahine halaqaa Asqeewe giya issi Ayhude addiyaas hessa oothiya laappun nayti de7oosona.
ἦσαν δέ (τινος *N(k)O*) Σκευᾶ Ἰουδαίου ἀρχιερέως ἑπτὰ (οἱ *k*) υἱοὶ τοῦτο ποιοῦντες.
15 Shin tuna ayyaanay enttako, “Taani Yesuusakka Phawuloosakka erays, shin hintte oonantee?” yaagis.
ἀποκριθὲν δὲ τὸ πνεῦμα τὸ πονηρὸν εἶπεν (αὐτοῖς· *no*) τὸν (μὲν *no*) Ἰησοῦν γινώσκω καὶ τὸν Παῦλον ἐπίσταμαι· ὑμεῖς δὲ τίνες ἐστέ;
16 Tuna ayyaanay oykkida addey entta bolla guppi wodhdhidi, entta madunxisidi, he keethafe kallo baqatana gakkanaw wolqqaamis.
καὶ (ἐφαλόμενος *N(k)O*) ὁ ἄνθρωπος ἐπ᾽ αὐτούς, ἐν ᾧ ἦν τὸ πνεῦμα τὸ πονηρόν, (καὶ *k*) (κατακυριεύσας *NK(o)*) (ἀμφοτέρων *N(K)O*) ἴσχυσεν κατ᾽ αὐτῶν, ὥστε γυμνοὺς καὶ τετραυματισμένους ἐκφυγεῖν ἐκ τοῦ οἴκου ἐκείνου.
17 Efesoonan de7iya Ayhudetinne Ayhude gidonnayssati ubbay hessa si7idi daro yayyidosona. Godaa Yesuusa sunthay daro bonchchettis.
τοῦτο δὲ ἐγένετο γνωστὸν πᾶσιν Ἰουδαίοις τε καὶ Ἕλλησιν τοῖς κατοικοῦσιν τὴν Ἔφεσον καὶ (ἐπέπεσεν *NK(o)*) φόβος ἐπὶ πάντας αὐτούς, καὶ ἐμεγαλύνετο τὸ ὄνομα τοῦ κυρίου Ἰησοῦ,
18 Ammaneyssatappe daroti bantta oothida iita oosuwa paaxishenne qonccen odishe yoosona.
πολλοί τε τῶν πεπιστευκότων ἤρχοντο ἐξομολογούμενοι καὶ ἀναγγέλλοντες τὰς πράξεις αὐτῶν.
19 Biteyssatappe daroti bantta maxaafata shiishidi asa ubbaa sinthan xuuggidosona. He maxaafata gatiya qooday ishatamu mukulu bira santime gidis.
ἱκανοὶ δὲ τῶν τὰ περίεργα πραξάντων συνενέγκαντες τὰς βίβλους κατέκαιον ἐνώπιον πάντων· καὶ συνεψήφισαν τὰς τιμὰς αὐτῶν καὶ εὗρον ἀργυρίου μυριάδας πέντε.
20 Hessada hanidi Xoossaa qaalay diccishenne aakkishe bis.
οὕτως κατὰ κράτος τοῦ κυρίου ὁ λόγος ηὔξανεν καὶ ἴσχυεν.
21 Hessi polettidaappe guye Phawuloosi, “Taani Yerusalaame ba simmada Roomekka baanaw bessees” yaagidi Maqedooniyaranne Akkayara aadhdhidi Yerusalaame baanaw qofa qachchis.
Ὡς δὲ ἐπληρώθη ταῦτα, ἔθετο ὁ Παῦλος ἐν τῷ πνεύματι διελθὼν τὴν Μακεδονίαν καὶ Ἀχαΐαν πορεύεσθαι εἰς Ἱεροσόλυμα εἰπὼν ὅτι μετὰ τὸ γενέσθαι με ἐκεῖ, δεῖ με καὶ Ῥώμην ἰδεῖν.
22 Qassi bana maaddeyssatappe nam77ata Ximotiyoosanne Erasxoosa Maqedooniya kiittidi, baw Iisiyan guutha wode gam77is.
ἀποστείλας δὲ εἰς τὴν Μακεδονίαν δύο τῶν διακονούντων αὐτῷ, Τιμόθεον καὶ Ἔραστον, αὐτὸς ἐπέσχεν χρόνον εἰς τὴν Ἀσίαν.
23 He wode Godaa ogiya gisho Efesoonan wolqqaama kachchi keyis.
Ἐγένετο δὲ κατὰ τὸν καιρὸν ἐκεῖνον τάραχος οὐκ ὀλίγος περὶ τῆς ὁδοῦ.
24 Issi biraa oothiya Dimexiroosa giya uray Arxemiisi eeqa keethaa misiliya birappe oothidi daro wodhe demmees.
Δημήτριος γάρ τις ὀνόματι, ἀργυροκόπος ποιῶν ναοὺς ἀργυροῦς Ἀρτέμιδος, παρείχετο τοῖς τεχνίταις οὐκ ὀλίγην ἐργασίαν,
25 Hessa gisho, hessa mela ooso ootheyssata issife shiishidi, “Asaw, nu duretethay ha oosuwan gideyssa hintte ereeta.
οὓς συναθροίσας καὶ τοὺς περὶ τὰ τοιαῦτα ἐργάτας εἶπεν· ἄνδρες, ἐπίστασθε ὅτι ἐκ ταύτης τῆς ἐργασίας ἡ εὐπορία (ἡμῖν *N(k)O*) ἐστιν,
26 Hayssi Phawuloosi, ‘Asa kushen oosettidayssati xoossata gidokkona’ yaagidi, Efesoonaninne guutha biittatappe attin kumetha Iisiya ubban de7iya daro asaa odi ammanthidayssanne balethidayssa hintte be7idetanne si7ideta.
καὶ θεωρεῖτε καὶ ἀκούετε ὅτι οὐ μόνον Ἐφέσου ἀλλὰ σχεδὸν πάσης τῆς Ἀσίας ὁ Παῦλος οὗτος πείσας μετέστησεν ἱκανὸν ὄχλον λέγων ὅτι οὐκ εἰσὶν θεοὶ οἱ διὰ χειρῶν γινόμενοι.
27 Meto gididay, nu oosoy kadhetteyssa xalaala gidonnashin, Iisiyaninne biitta ubban de7iya asi goynniya gita xoossee Arxemiisi keethay bonchchettonna atteyssanne I gitatethayka kunddanayssa” yaagis.
οὐ μόνον δὲ τοῦτο κινδυνεύει ἡμῖν τὸ μέρος εἰς ἀπελεγμὸν ἐλθεῖν ἀλλὰ καὶ τὸ τῆς μεγάλης θεᾶς Ἀρτέμιδος ἱερὸν εἰς οὐθὲν λογισθῆναι, μέλλειν (τε *N(k)O*) καὶ καθαιρεῖσθαι (τῆς μεγαλειότητος *N(k)O*) αὐτῆς ἣν ὅλη ἡ Ἀσία καὶ ἡ οἰκουμένη σέβεται.
28 Asay hessa si7ida wode shenen xuugettidi, “Efesoona Arxemiisa gita” yaagidi waassidosona.
Ἀκούσαντες δὲ καὶ γενόμενοι πλήρεις θυμοῦ ἔκραζον λέγοντες· μεγάλη ἡ Ἄρτεμις Ἐφεσίων.
29 He waasoy katama ubbaa gakkis. Phawuloosara hamuttiya Maqedooniya asata, Gaayoosanne Arsxirokoosa oykkidi goochchishe kaassa bessaa woxxidosona.
καὶ ἐπλήσθη ἡ πόλις (ὅλη *K*) τῆς συγχύσεως· ὥρμησάν τε ὁμοθυμαδὸν εἰς τὸ θέατρον συναρπάσαντες Γάϊον καὶ Ἀρίσταρχον Μακεδόνας, συνεκδήμους (τοῦ *k*) Παύλου.
30 Phawuloosikka asay shiiqidasuwa gelanaw koyis, shin ammaneysati iya diggidosona.
(Τοῦ *k*) Παύλου δὲ βουλομένου εἰσελθεῖν εἰς τὸν δῆμον οὐκ εἴων αὐτὸν οἱ μαθηταί·
31 Iisiya biittaa halaqatappe Phawuloosa lagge gidida issoti issoti Phawuloosakko kiittidi, “Kaassa bessaa qonccen keyada benttofa” gidi iya woossidosona.
τινὲς δὲ καὶ τῶν Ἀσιαρχῶν ὄντες αὐτῷ φίλοι, πέμψαντες πρὸς αὐτὸν παρεκάλουν μὴ δοῦναι ἑαυτὸν εἰς τὸ θέατρον.
32 Shiiqida asaas hananabay dhays; dariya bagga asay hari attoshin ays shiiqidaakko eronna gisho, issoy issibaas waassiya wode hankkoy harabaas waassees.
ἄλλοι μὲν οὖν ἄλλο τι ἔκραζον· ἦν γὰρ ἡ ἐκκλησία συγκεχυμένη, καὶ οἱ πλείους οὐκ ᾔδεισαν τίνος ἕνεκα συνεληλύθεισαν.
33 Ayhudeti Iskkinddire giya addiya aathi bessin, issi issi asay I gaanabaa odidi iya sinthe aathidosona. I asay si7i gaana mela ba kushiyan malli bessidi, asaas mootettanaw eqqis.
ἐκ δὲ τοῦ ὄχλου (συνεβίβασαν *N(k)O*) Ἀλέξανδρον προβαλόντων αὐτὸν τῶν Ἰουδαίων· ὁ δὲ Ἀλέξανδρος κατασείσας τὴν χεῖρα ἤθελεν ἀπολογεῖσθαι τῷ δήμῳ.
34 Shin Iskkinddirey Ayhude asi gididayssa asay erida wode nam77u saate gidanayssa mela ubbay issi qaalan, “Efesoona Arxemiisa gita” yaagidi waassidosona.
(ἐπιγνόντες *N(k)O*) δὲ ὅτι Ἰουδαῖός ἐστιν, φωνὴ ἐγένετο μία ἐκ πάντων (ὡς *NK(o)*) ἐπὶ ὥρας δύο κραζόντων· μεγάλη ἡ Ἄρτεμις Ἐφεσίων.
35 Wurssethan Katamaa xaafey asaa si7i oothidi, “Efesoona asaw! Efesoona katamay gita Arxemiisi eeqa keethaanne saloppe wodhdhida, I shuchcha misiliya naageyssa gideyssa eronna asi baawa.
καταστείλας δὲ ὁ γραμματεὺς τὸν ὄχλον φησίν· ἄνδρες Ἐφέσιοι, τίς γάρ ἐστιν (ἀνθρώπων *N(k)O*) ὃς οὐ γινώσκει τὴν Ἐφεσίων πόλιν νεωκόρον οὖσαν τῆς μεγάλης (θεᾶς *k*) Ἀρτέμιδος καὶ τοῦ διοπετοῦς;
36 Hayssa kashi giya asi baynna gisho hintte si7i gaanawunne dirggidi aykko oothonna agganaw bessees.
ἀναντιρρήτων οὖν ὄντων τούτων δέον ἐστὶν ὑμᾶς κατεσταλμένους ὑπάρχειν καὶ μηδὲν προπετὲς πράσσειν.
37 Hintte ha asata, eeqa keetha miishe kaysotiboonnayssatanne nu Xoossata cayboonayssata ehideta.
ἠγάγετε γὰρ τοὺς ἄνδρας τούτους οὔτε ἱεροσύλους οὔτε βλασφημοῦντας τὴν (θεὸν *N(k)O*) (ἡμῶν. *N(K)O*)
38 Hessa gisho, Dimexiroosinne iyara de7iya oosanchchoti asaa mootanaw koykko, pirdda keethay dooya de7ees; daynnatikka de7oosona; entti mootanaw dandda7osona.
εἰ μὲν οὖν Δημήτριος καὶ οἱ σὺν αὐτῷ τεχνῖται ἔχουσι πρός τινα λόγον, ἀγοραῖοι ἄγονται καὶ ἀνθύπατοί εἰσιν· ἐγκαλείτωσαν ἀλλήλοις.
39 Shin hintte hara oda koykko, Shanggo shiiqon oday be7etto.
εἰ δέ τι (περαιτέρω *N(K)O*) ἐπιζητεῖτε, ἐν τῇ ἐννόμῳ ἐκκλησίᾳ ἐπιλυθήσεται.
40 Hessa gidonna ixxiko hachchi hanidabaas Roome kawotethay nuna oychchana. Ha buqethaas gaasoy baynna gisho, nuuni gaaso odanaw dandda7okko”
καὶ γὰρ κινδυνεύομεν ἐγκαλεῖσθαι στάσεως περὶ τῆς σήμερον μηδενὸς αἰτίου ὑπάρχοντος περὶ οὗ οὐ δυνησόμεθα (ἀποδοῦναι *NK(o)*) λόγον (περὶ *no*) τῆς συστροφῆς ταύτης.
41 yaagidi shiiquwa laallis.
καὶ ταῦτα εἰπὼν ἀπέλυσεν τὴν ἐκκλησίαν.