Thimo 10
1 Mwana mũũgĩ atũmaga ithe akene, no mwana mũkĩĩgu atũũragia nyina na kĩeha.
Soloumone ea malasu sia: da haguduga dedei diala: - Dunu mano e da asigi dawa: su ida: iwane galea, ea eda da hahawane ba: sa. Be gagaoui dunu mano ea hamobeba: le, ea ame da se bagade naba.
2 Mĩthiithũ yumanĩte na ungumania ndĩrĩ kĩguni, no ũthingu ũkũũraga mũndũ kuuma kũrĩ gĩkuũ.
Di da wadela: i hou hamobeba: le, liligi bagade gagusia, hahawane hame ba: mu. Be hou moloidafa hamosea, dia esalusu da gaga: i dagoi ba: mu.
3 Jehova ndarekagĩrĩria mũndũ mũthingu ahũte, no nĩamarigagĩrĩria merirĩria ma mũndũ mwaganu.
Hina Gode da moloiwane dunu ha: ma: ne hame dawa: Be E da moloiwane hame hamosu dunu amo ea hanai lamu logo hedofamu.
4 Moko ma kĩgũũta matũmaga mũndũ athĩĩne, no moko ma mũndũ ũrĩ kĩyo marehaga ũtonga.
Di da hihi dabuli galea di da liligi hame gagui dunu esalumu. Be gasa gala hawa: hamosea, di da liligi bagade gagui agoai esalumu.
5 Ũrĩa ũcookanagĩrĩria irio hĩndĩ ya riũa nĩ mwana mũũgĩ, no ũrĩa ũkomaga hĩndĩ ya magetha nĩ mwana wa kũrehe thoni.
Noga: le dawa: su dunu, ea ha: i manu faisu eso doaga: sea, ea ha: i manu noga: le faili gilisisa. Be ha: i manu gamibi galu amo ganodini golamu da defea hame. Amo da gogosiasu liligi.
6 Mũtwe wa mũndũ mũthingu ũikaraga ũhumbĩrĩtwo nĩ irathimo, no kanua ka mũndũ mwaganu kaiyũraga ngũĩ.
Gode E da moloiwane dunu ema hahawane dogolegele hamosu dawa: Be wadela: le hamosu dunu ea sia: da ea nimi bagade wadela: i asigi dawa: su amo wamolegesa.
7 Kĩririkano kĩa mũndũ mũthingu gĩgatuĩka kĩrathimo, no rĩĩtwa rĩa mũndũ mwaganu nĩrĩkabutha.
Dunu noga: idafa amo bogosea, dunu amola uda huluane da amo dunu ilia hame gogolesa. Amola dunu nowa da hou ida: iwane hame hamosu bogosea, ilia hedolowane gogolesa.
8 Mũndũ ũrĩa ũrĩ na ũũgĩ wa ngoro nĩetĩkagĩra mawatho, no mũndũ wa kũhũhũtĩka nĩakanangĩka.
Nowa dunu da asigi dawa: su ida: iwane galea, e da enoga sia: be noga: le naba. Nowa dunu da udigili sefe fisu sia: sea, e da wadela: lesi dagoi ba: mu.
9 Mũndũ wa mĩthiĩre mĩrũngĩrĩru athiiaga ategwĩtigĩra ũgwati, no mũndũ ũrĩa ũrĩ mĩthiĩre mĩogomu nĩakamenyeka.
Dunu moloiwanedafa da hahawane gaga: iwane esalumu. Be wadela: i hou hamosu dunu da ea wadela: i hou wamo legemu hamedei ba: mu.
10 Mũndũ ũrĩa uunagĩra ũngĩ riitho na rũnano nĩarehage kĩeha, na mwaria mũkĩĩgu nĩakanangĩka.
Nowa da dafawane sia: banesea, da mosolasu bagade hamosa. Be nowa da mae wamolegele gagabole sia: sea da olofosu fidima: ne hamosa.
11 Kanua ka mũndũ mũthingu nĩ gĩthima kĩa muoyo, no kanua ka mũndũ mwaganu kaiyũraga ngũĩ.
Moloidafa dunu ea sia: da hahawane esalalalusu hano iasu agoai gala. Be wadela: le hamosu dunu ea sia: da ea nimi bagade hou wamolegesa.
12 Rũmena rũrehaga nyamũkano, no wendani ũhumbagĩra ũũru wothe.
Higasu hou amo ganodini da mosolasu bagade ba: sa. Be asigidafa hou da giadofasu huluane dedebosa.
13 Ũũgĩ ũkoragwo mĩromo-inĩ ya mũndũ ũrĩa mũkũũrani maũndũ, no mũndũ ũrĩa ũtooĩ gũkũũrana maũndũ aagĩrĩirwo nĩ rũthanju ciande-inĩ ciake.
Dunu asigi dawa: su moloiwane dawa: su dunu da hou moloi fawane olelesa. Be gasa fi gagaoui dunu da se iasu ba: mu da defea.
14 Andũ oogĩ meigagĩra ũmenyo, no kanua ga kĩrimũ keĩtagĩria mwanangĩko.
Nowa da asigi dawa: su moloiwane galea e da ea dawa: su asigilama: ne logo hogosa. Be gagaoui dunu ilia da sia: sea, mosolasu da doaga: mu agoai ba: sa.
15 Indo cia itonga nĩ gĩtũũro kĩao kĩirigĩre na hinya, no ũkĩa nĩguo mwanangĩko wa andũ arĩa athĩĩni.
Liligi bagade gagui dunu ilia da gagoi ganodini hahawane esala. Be hame gagui dunu ilia da wadela: lesi dagoi agoai ba: sa.
16 Mũcaara wa andũ arĩa athingu ũmarehagĩra muoyo, no indo iria cionagwo nĩ andũ arĩa aaganu imarehagĩra iherithia.
Noga: idafa hamosu dunu ilia da esalusu bidi lasa. Be wadela: i hamosu dunu da wadela: le hamobeba: le, e da fa: no wadela: i hou baligili hamonanumu.
17 Mũndũ ũrĩa ũiguaga agĩtaarwo arĩ njĩra-inĩ ya muoyo, no mũndũ ũrĩa ũregaga kũrũithio-rĩ, nĩahĩtithagia andũ arĩa angĩ.
Nowa dunu ilia da eno dunu ilia gagabole sia: nabasea, da esalusu ba: mu. Be nowa dunu da ilia wadela: i hou dodofesea da wadela: mu logoga ahoa.
18 Mũndũ ũrĩa ũhithaga rũmena rwake aaragia na mĩromo ya maheeni, na ũrĩa wothe ũcambanagia nĩ mũndũ mũkĩĩgu.
Nowa dunu da ea eno dunuma higasu hou wamolegesea da ogogosa. Amola nowa da eno dunu eno dunuma baligidu sia: sea, amo dunu e da gagaoui agoane.
19 Rĩrĩa ciugo ciaingĩha mehia matiagaga, no mũndũ ũrĩa ũkiraga nĩ mũũgĩ.
Dia sia: bagade sia: sea, hedolowane wadela: i hou hamomu. Di da asigi dawa: su ida: iwane galea, di da ouiya: le esalebe ba: mu.
20 Rũrĩmĩ rwa mũndũ mũthingu nĩ betha njega, no ngoro ya mũndũ mwaganu ndĩrĩ bata.
Dunu ida: iwane ea sia: amo da noga: i silifa agoane gala. Be wadela: i hamosu dunu amo ea hou amo ganodini da hamedeidafa ba: sa.
21 Mĩromo ya arĩa athingu ĩhũnagia andũ aingĩ, no andũ akĩĩgu makuaga nĩ kwaga gũkũũrana maũndũ.
Amola dunu ida: iwane ea sia: da dunu bagohame fidisa. Be gagaoui hou da dina: fane legesu dawa:
22 Kĩrathimo kĩa Jehova nĩkĩo kĩrehaga ũtonga, na ndarĩ kĩeha onganagĩrĩria nakĩo.
Hina Gode da hahawane dogolegele fidibiba: le, di da bagade gaguiwane ba: mu. Be disu gasa gala hamosea fawane, bagade gaguiwane hame ba: mu.
23 Mũndũ mũkĩĩgu akenagĩra mĩtugo mĩũru, no mũndũ ũrĩ na ũtaũku akenagĩra ũũgĩ.
Wadela: i hou amoga nodosea da gagaoui agoane gala. Be bagade dawa: su dunu ilia da Bagade Dawa: su Hou amo dawa: sea, hahawane bagade ba: sa.
24 Kĩrĩa mũndũ mwaganu etigagĩra nĩkĩo gĩkaamũkora, na kĩrĩa mũndũ mũthingu eriragĩria nĩkĩo akaaheo.
Moloidafa dunu da ilia hanai amo da lamu. Be wadela: le hamosu ilia da liligi amoma ilia da baligiliwane beda: i, amo fawane lamu.
25 Kĩhuhũkanio kĩahĩtũka andũ arĩa aaganu maticookaga kuoneka, no andũ arĩa athingu mehaandaga wega nginya tene.
Isu misini fulabobe defele, wadela: le hamosu dunu da foga mini asili, hamedafa ba: mu. Be hou ida: iwane dawa: su dunu da eso huluane hahawane gaga: i dagoi ba: sa.
26 Ta ũrĩa thiki ĩgagatagĩra magego, na ndogo ĩkarũrĩra maitho-rĩ, noguo kĩgũũta kĩhaana kũrĩ arĩa magĩtũmaga.
Hihi dabuli dunu amo da dia hawa: hamoma: ne mae lama. Amasea di da hahawane hame ba: mu amola di da se nabimu galebe. E da siaboi hano dia bese wadela: sa amola dia si mobiga ga: i agoai ba: mu.
27 Gwĩtigĩra Jehova-rĩ, kuongagĩrĩra mũndũ matukũ ma gũtũũra muoyo, no mĩaka ya mũndũ mwaganu nĩkũnyiihio ĩnyiihagio.
Di da Godema dawa: ma, amasea di da fifi asi helemu. Wadela: le hamosu e da ea bogosu eso ilegei mae doaga: le hedolo bogosa.
28 Itanya rĩa mũndũ mũthingu nĩ gĩkeno, no kĩĩrĩgĩrĩro kĩa mũndũ mwaganu no gĩa tũhũ.
Dunu moloidafa da dafawane hamoma: beyale dawa: beba: le, hahawane hou da ilima doaga: mu. Be hahawane hou da wadela: i hamosu dunu ilima hame doaga: mu.
29 Njĩra ya Jehova nĩ rĩũrĩro rĩa andũ arĩa athingu, no nĩ mwanangĩko harĩ arĩa mekaga ũũru.
Hina Gode da moloidafa dunu gaga: sa. Be E da wadela: i hamosu dunu gugunufinisisa.
30 Mũndũ ũrĩa mũthingu ndarĩ hĩndĩ akaamunywo, no ũrĩa mwaganu ndagatũũra thĩinĩ wa bũrũri.
Moloidafa dunu da eso huluane gaga: su ba: mu. Be wadela: i hamosu dunu da soge ganodini hame esalumu.
31 Kanua ka mũndũ ũrĩa mũthingu karehaga ũũgĩ, no rũrĩmĩ rwa ũtũrĩka nĩrũkaniinwo.
Moloidafa dunu da bagade dawa: su sia: sia: sa. Be dunu da wadela: i sia: sia: sea, ea lafi da ga: i dagoi ba: mu.
32 Mĩromo ya mũndũ mũthingu nĩyũũĩ kwaria ndeto iria ciagĩrĩire, no kanua ka ũrĩa mwaganu kaaragia o rũtũrĩko.
Moloidafa dunu da asigi sia: sia: musa: dawa: Be wadela: i hamosu dunu da dunu eno se nabima: ne fawane sia: sa.
