Mathayo 8
1 Hĩndĩ ĩrĩa aikũrũkire kuuma kĩrĩma-inĩ, ikundi nene cia andũ ikĩmuuma thuutha.
ଜିସୁ ମାଡ଼ି ଜପିତାଂ ଜୁତ୍ତି ପାଚେ ବେସି ମାନାୟ୍ ତା ପାଚେ ପାଚେ ୱାତାର୍ ।
2 Na mũndũ warĩ na mangũ agĩthiĩ harĩ we, agĩturia maru mbere yake, akĩmwĩra atĩrĩ, “Mwathani, ũngĩenda-rĩ, no ũũtherie.”
ତା ପାଚେ ଆରେ ହୁଡ଼ା, ରୱାନ୍ ଗାଜା ରଗ୍ୟାଙ୍ଗ୍ ତା ତାକେ ୱାଜ଼ି ଜୱାର୍ କିଜ଼ି ଇଚାନ୍, “ଏ ମାପ୍ରୁ, ଏନ୍ ଜଦି ଇଚା କିତାୟ୍ଚି, ତା ଆତିସ୍ ନାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ସକଟ୍ କିଦ୍ଦେଂ ଆଡ଼୍ଦାନାୟ୍ ।”
3 Nake Jesũ agĩtambũrũkia guoko gwake, akĩhutia mũndũ ũcio, akĩmwĩra atĩrĩ, “Nĩngwenda. Therio!” O hĩndĩ ĩyo akĩhonio mangũ make.
ହେବେ ଜିସୁ କେଇ ଇଡ଼୍ଜି ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଡୁଜ଼ି ଇଚାନ୍, “ଆନ୍ ଇଚା କିନାଙ୍ଗା, ସକଟ୍ ଆ ।” ହେ ଦାପ୍ରେ ହେ ଗାଜାରଗ୍ “ସକଟ୍ ଆତାତ୍ ।”
4 Jesũ agĩcooka akĩmwĩra atĩrĩ, “Menya ndũkeere mũndũ o na ũrĩkũ. No thiĩ ũkeyonanie kũrĩ mũthĩnjĩri-Ngai, na ũrute kĩheo kĩrĩa Musa aathanire gĩtuĩke ũira kũrĩ o.”
ଆରେ, ଜିସୁ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଇଚାନ୍, “ୱେନା, ଏନ୍ ଇନେସ୍ ଆଜ଼ି ଉଜ୍ ଆତାୟ୍, ଇନେରିଂ ୱେଚ୍ମା, ମାତର୍ ହାଲା, ମାପ୍ରୁହେବାକିନାକାନିଂ ଚଞ୍ଜ୍ୟା, ଆରେ ମସା ଇମ୍ଣି ଆକାତ୍ଗାର୍ଣି ବିସ୍ରେ ବଲ୍ ହିତ୍ନ୍ନା, ହେଦାଂ ହେୱାର୍ ଲାଗାଂ ଏନ୍ ଉଜ୍ ଆତାଙ୍ଗ୍ନା ଇଞ୍ଜି ସାକି ହିୟା ।”
5 Na Jesũ aarĩkia gũtoonya Kaperinaumu, mũnene-wa-thigari-igana agĩũka kũrĩ we, akĩmũhooya ũteithio.
ଜିସୁ କପର୍ନାହୁମ୍ ବସ୍ତିତ ହଣ୍ଗିତିଲେ, ର ମୁଡ଼୍ମେଲ୍ୟା ତା କଚଣ୍ତ ୱାଜ଼ି ଗୱାରି କିଜ଼ି ଇଚାନ୍,
6 Akĩmwĩra atĩrĩ, “Mwathani, ndungata yakwa ĩkomete mũciĩ ĩrũarĩte mũrimũ wa gũkua ciĩga na ĩrĩ na ruo rũingĩ mũno.”
“ଏ ମାପ୍ରୁ ନା ଆଡ଼ିଏନ୍ ହିର୍କଲ୍ ଇଡ଼୍ୟାତି ରଗି ବେସି ନନାକାଦିଂ ଇଞ୍ଜ ମାକ୍ତାନ୍ନା ।”
7 Nake Jesũ akĩmwĩra atĩrĩ, “Nĩngũthiĩ kũmĩhonia.”
ଜିସୁ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଇଚାନ୍, “ଆନ୍ ହାଲ୍ଜି ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଉଜ୍ କିନାଙ୍ଗ୍ ।”
8 No mũnene ũcio wa thigari igana akĩmũcookeria atĩrĩ, “Mwathani, niĩ ndiagĩrĩire atĩ wee ũũke gwakwa. No uga o kiugo, na ndungata yakwa nĩĩkũhona.
“ମୁଡ଼୍ମେଲ୍ୟା” ଉତର୍ ହିତାନ୍, ମାପ୍ରୁ, “ଏନ୍ ଜେ ନା ଇଞ୍ଜ କାଲ୍ ତଗ୍ନାୟ୍, ଆନ୍ ଏଲେଙ୍ଗ୍ ଆକାୟ୍; ମାତର୍ କେବଲ୍ ପାଦେକ୍ ବଲ୍ ହିଦା, ନା ଆଡ଼ିଏନ୍ ଉଜ୍ ଆନାନ୍ ।
9 Nĩgũkorwo niĩ mwene ndĩ mũndũ wathagwo, na ndĩ na thigari njathaga. Ndeera ũmwe ‘Thiĩ,’ nĩathiiaga, na ndeera ũngĩ atĩrĩ, ‘Ũka,’ nĩokaga. Na ningĩ ndeera ndungata yakwa atĩrĩ, ‘Ĩka ũna,’ nĩĩkaga.”
ଇନାକିଦେଂକି ଆନ୍ ରୱାନ୍ ତାରେନ୍ ମାନାଙ୍ଗ୍ ଆତିସ୍ ପାନା ତାରେନ୍ ମେଲ୍ୟାର୍ ମାନାର୍; ଆନ୍ ରୱାନିଂ ଆଦିକାର୍ ହିତିସ୍ ହେୱାନ୍ ହାନାନ୍; ଆରେ ରୱାନିଂ ୱା ଇଚିସ୍ ହେୱାନ୍ ୱାନାନ୍; ଆରେ ନା ହଲ୍ୟାଙ୍ଗ୍ ଇଦାଂ କିୟା ଇଚିସ୍ ହେୱାନ୍ ହେଦାଂ କିନାନ୍ ।”
10 Rĩrĩa Jesũ aiguire ũguo-rĩ, akĩgega, akĩĩra arĩa maamumĩte thuutha atĩrĩ, “Ngũmwĩra atĩrĩ na ma, ndionete mũndũ o na ũrĩkũ gũkũ Isiraeli ũrĩ na wĩtĩkio mũnene ũũ.
ଜିସୁ ଇଦାଂ ୱେନ୍ଞ୍ଜି କାବା ଆଜ଼ି ପାଚେ ୱାନି ମାନାୟାରିଂ ଇଚାନ୍, “ଆନ୍ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ହାତ୍ପା ଇଞ୍ଜ୍ନାଙ୍ଗା, ଇସ୍ରାଏଲ୍ ବିତ୍ରେ ଇନେର୍ ତାକେ ଏଚେକ୍ ଗାଜା ପାର୍ତି ପାୟାୱାତାଂନା ।
11 Ngũmwĩra atĩrĩ, aingĩ nĩmagooka kuuma mwena wa irathĩro na wa ithũĩro, na nĩmagaikara iruga-inĩ hamwe na Iburahĩmu, na Isaaka, na Jakubu, ũthamaki-inĩ wa igũrũ.
ମାତର୍ ଆନ୍ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଇଞ୍ଜ୍ନାଙ୍ଗା, ବେସି ୱେଡ଼ାହତ୍ନି ବାଗାଙ୍ଗ୍ ଆରି ୱେଡ଼ାହାନି ବାଗାଙ୍ଗ୍ ୱାଜ଼ି ଅବ୍ରାହାମ୍, ଇସ୍ହାକ୍ ଆରି ଜାକୁବ୍ ଲାହାଙ୍ଗ୍ ସାର୍ଗେ ରାଜିତ ବଜି ଚିଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍ କୁଚ୍ନାର୍ ।
12 No arĩa marĩ a ũthamaki ũcio nĩmagaikio nja, kũu nduma-inĩ, kũrĩa gũgaakorwo kĩrĩro na kũhagarania magego.”
ମାତର୍ ଇମ୍ଣାକାର୍ ଇ ରାଜିତ ମାନି କାତା ହେୱାରିଂ ବାର୍ତ ମାଜ୍ଗାତ ତୁହିୟା ଆନାର୍; ହେବେ ଆଡ଼୍ବିସ୍ ଆରି ଟାଡାଙ୍ଗ୍ କାଟ୍ନାର୍ ।”
13 Nake Jesũ agĩcooka akĩĩra mũnene ũcio wa thigari igana atĩrĩ, “Thiĩ! Nĩũgwĩkĩrwo o ũguo wĩtĩkĩtie.” Nayo ndungata yake ĩkĩhonio o ithaa rĩu.
ଆରେ ଜିସୁ ପାଞ୍ଚ୍କଡ଼ି ମେଲ୍ୟାଙ୍ଗ୍ ଇଚାନ୍, “ହାଲା ଏନ୍ ଇନେସ୍ କିଜ଼ି ପାର୍ତି କିନାୟା, ନି କାଜିଂ ହେ ଲାକେ ଗିଟାଆୟେତ୍ ।” ହେ ଡାଣ୍ଡ୍ତ ଆଡ଼ିଏନ୍ ଉଜ୍ ଆତାତ୍ ।
14 Rĩrĩa Jesũ aatoonyire nyũmba ya Petero, akĩona atĩ nyina wa mũtumia wa Petero aarĩ mũrũaru mũrimũ wa kũhiũha mwĩrĩ, agakoma gĩtanda-inĩ.
ପାଚେ ଜିସୁ ପିତର୍ ଇଞ୍ଜ ୱାଜ଼ି ତା ପଦାହିଙ୍ଗ୍ ନମେର୍ ଆଜ଼ି ମାଗ୍ଜି ମାନାକା ହୁଡ଼୍ତାନ୍ ।
15 Akĩmũhutia guoko, nake agĩtiga kũhiũha mwĩrĩ, akĩarahũka, akĩambĩrĩria kũmũtungatĩra.
ହେବେ ହେୱାନ୍ ତା କେଇଦ ଡୁତାନ୍, ଆରେ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ନମେର୍ ପିସ୍ତାତ୍, ପାଚେ ହେଦେଲ୍ ନିଙ୍ଗ୍ଜି ହେୱାରିଂ ହେବା କିଦେଙ୍ଗ୍ ଲାଗାତାତ୍ ।
16 Hwaĩ-inĩ ũcio, andũ aingĩ arĩa maarĩ na ndaimono makĩrehwo kũrĩ we, nake akĩingata maroho macio na kuuga o kiugo, na akĩhonia arĩa othe maarĩ arũaru.
ମ୍ଡିକାହାରେସ୍, ମାନାୟାର୍ ହେନି ପୁଦା ଡୁୟାଆତି ଲଗାଂ ଜିସୁ କଚଣ୍ତ ତାହିୱାତାର୍, ହେବେ ଜିସୁ ୱେଇକିତି ମାତର୍ ପୁଦାଂ ପିହିକିତାନ୍ ଆରି ୱିଜ଼ାର୍ ବେମାରିଂ ଉଜ୍ କିତାନ୍,
17 Ũhoro ũyũ warĩ wa kũhingia ũrĩa kwaarĩtio na kanua ka mũnabii Isaia, rĩrĩa oigire atĩrĩ: “We mwene nĩoire wonje witũ, na akĩeheria mĩrimũ iitũ.”
ଇ ଲାକେ ହେୱାନ୍ ଜିସାୟ୍ ବେଣ୍ବାକ୍ଣାୟ୍ କାଜିଂ ଇ ବଚନ୍ ପୁରାଆତାତ୍, “ହେୱାନ୍ ନିଜେ ମା ନାଦାର୍ ୱିଜ଼ୁ ଇଡ଼୍ତାନ୍ ଆରେ ରଗ୍ ସବୁ ପିଣ୍ଡ୍ତାନ୍ ।”
18 Rĩrĩa Jesũ oonire gĩkundi kĩa andũ arĩa maamũthiũrũrũkĩirie, agĩathana maringe mũrĩmo ũrĩa ũngĩ wa iria.
ଜିସୁ ତା ଚାରିବେଣ୍ତି ତା ଚେଲାରିଂ ହୁଡ଼୍ଜି ହାମ୍ଦୁର୍ ଆନ୍ଟି ପାଡ଼୍କା ହାନି କାଜିଂ ବଲ୍ ହିତାନ୍ ।
19 Hĩndĩ ĩyo mũrutani ũmwe wa watho agĩũka harĩ we, akĩmwĩra atĩrĩ, “Mũrutani, nĩndĩkũrũmagĩrĩra kũrĩa guothe ũrĩthiiaga.”
ଆରେ, ରୱାନ୍ ସାସ୍ତ୍ରି ତା ଲାଗାଂ ୱାଜ଼ି ଇଚାନ୍, “ଏ ଗୁରୁ,” ଏନ୍ ଇମ୍ଣି ବାହାତ ହାନାୟ୍, “ଆନ୍ ନି ଲାହାଙ୍ଗ୍ ୱାନାଙ୍ଗ୍ ।”
20 Nake Jesũ akĩmũcookeria atĩrĩ, “Mbwe nĩ irĩ marima, na nyoni cia rĩera-inĩ nĩ irĩ itara, no Mũrũ wa Mũndũ ndarĩ handũ angĩigĩrĩra mũtwe wake.”
ହେବେ ଜିସୁ ହେଦେଲିଂ ଇଚାନ୍, “କଲ୍ୟାତିଂ ପାରା ମାନାତ୍, ଆକାସ୍ନି ପଟିତିଂ ଗୁଡା ମାନାତ୍, ମତର୍ ମାନାୟ୍ ମାଜ଼ି କାପ୍ଡ଼ା ଇଡ୍ଦେଂ ବାହା ହିଲୁତ୍ ।”
21 Nake mũrutwo ũngĩ akĩmwĩra atĩrĩ, “Mwathani, reke nyambe thiĩ ngathike baba.”
ଜିସୁଙ୍ଗ୍ ଆରେ ର ଚେଲାହି ଇଚାନ୍, “ମାପ୍ରୁ, ପର୍ତୁମ୍ ହାଲ୍ଜି ମାଞ୍ଜି ଆବାଂ ମୁଚେଙ୍ଗ୍ ଇଞ୍ଜି ନାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ବଲ୍ ହିଦା ।”
22 Nowe Jesũ akĩmwĩra atĩrĩ, “Nũmĩrĩra, na ũreke arĩa akuũ mathike akuũ ao ene.”
ଜିସୁ ତାଙ୍ଗ୍ ଇଚାନ୍, “ନା ପାଚେ ପାଚେ ୱାଡୁ, ହାତି ମାନାୟ୍ ହାତି ଲଗାଂ ମୁଚ୍ଚି ହିୟାଟ୍ ।”
23 Hĩndĩ ĩyo agĩtoonya gatarũ, nao arutwo ake makĩmũrũmĩrĩra.
ଦିନେକ୍ ଜିସୁ ଚେଲାହିର୍ ଲାହାଙ୍ଗ୍ ଡଙ୍ଗାତ ହାଲ୍ଜି ମାଚାର୍ ।
24 Na rĩrĩ, gũkĩgĩa kĩhuhũkanio kĩnene gĩteerĩgĩrĩirwo kũu iria-inĩ, gĩgĩtũma gatarũ kende kũhubwo nĩ makũmbĩ ma maaĩ. No Jesũ aarĩ toro.
ହାଚାଟ୍ରେ ହାମ୍ଦୁର୍ତ ର ବେସି ଗାଜା ତ୍ରିପ୍କୁ ହୁଜ଼ାୱାଣି ନିକ୍ତାତ୍ ଆରି ଡଙ୍ଗା ଏଜ଼ୁକାଂ ମୁଞ୍ଜ୍ନି ଲାକେ ଆତାତ୍ । ମାତର୍ ହେ ପାଦ୍ନା ଜିସୁ ହୁନ୍ଞ୍ଜି ମାଚାନ୍ ।
25 Nao arutwo magĩthiĩ, makĩmũũkĩria, makĩmwĩra atĩrĩ, “Mwathani, tũhonokie! Nĩtũkũũrĩra maaĩ-inĩ!”
ଚେଲାହିର୍ ତାଙ୍ଗ୍ ନିକ୍ଚି ଇଚାର୍, ଏ “ମାପ୍ରୁ, ମାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ରାକ୍ୟା କିଦା । ଆୱିତିସ୍ ଆପେଂ ମୁନ୍ଞ୍ଜି ହାନାପ୍ ।”
26 Nake agĩcookia atĩrĩ, “Inyuĩ mũrĩ a wĩtĩkio mũnini, nĩ kĩĩ gĩgũtũma mwĩtigĩre ũguo?” Thuutha ũcio agĩũkĩra, agĩkũũma rũhuho na makũmbĩ macio, nakuo gũkĩhoorera biũ.
ଜିସୁ ଦାକା କିଜ଼ି ଇଚାନ୍, “ଇନାକିଦେଂ ଏଚେକ୍ ପାଡ୍ରା ଆନାଦେରା?” ଏପେଙ୍ଗ୍ “ଇନାକା ଏଚେକ୍ ଅଲପ୍ ପାର୍ତି କିନାକାଦେର୍? ତା ପାଚେ ହେୱାନ୍ ନିଙ୍ଗ୍ଜି ଦୁକା ଆରି ଲଡ଼ିତିଂ ତିର୍ ଆଦେଂ କାଜିଂ ବଲ୍ ହିତାନ୍ । ସାଙ୍ଗେ ସାଙ୍ଗେ ୱିଜ଼ୁ ତିର୍ ଆତାତ୍ ।”
27 Andũ acio makĩgega, makĩũria atĩrĩ, “Kaĩ mũndũ ũyũ akĩrĩ ũ atĩ o na rũhuho na makũmbĩ ma maaĩ nĩimwathĩkagĩra?”
ହେବେ ୱିଜ଼ାର୍ କାବା ଆତାର୍ । ହେୱାର୍ ରକାନ୍ ଆରେ ରକାନିଂ ବେଣ୍ବାଟ୍ କିତାର୍ “ଇୱାନ୍ ଇନେସ୍ ବାର୍ତି ମାନାୟ୍? ଦୁକା ଆରି ଲଉଡ଼ି ପା ତା ବଲ୍ ମାନିକିନିକା ।”
28 Rĩrĩa aakinyire rũgongo rwa bũrũri wa Agadari-rĩ, agĩtũngwo nĩ andũ eerĩ maarĩ na ndaimono, moimĩte mbĩrĩra-inĩ. Maarĩ na ũũru mũingĩ mũno, atĩ gũtirĩ mũndũ ũngĩagerire njĩra ĩyo.
ଜିସୁ ହାମ୍ଦୁର୍ ଆନ୍ଟି ପାଡ଼୍କା ଗଦରିୟର୍ ନିପ ଏକିତି ଦାପ୍ରେ ରିୟାରିଂ ବେଟାଆତାନ୍ । ହେୱାର୍ ହେବେ ମାନି ଦୁଗେର୍ନି କ୍ଡୁକିତ ମାଚାର୍ । ହେୱାର୍ ପୁଦାଆହ୍ୟାତାକାର୍ ଆରି ଏଚେକ୍ ବଇଁଙ୍କାର୍ ଜେ ହେ ରାସ୍ତା ହିଜ଼ି ହାଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍ ୱାଦେଙ୍ଗ୍ ଇନେର୍ ସାସ୍ କିୱାଦାଂ ମାଚାର୍ ।
29 Nao makĩanĩrĩra, makĩũria atĩrĩ, “Ũrenda atĩa na ithuĩ, wee Mũrũ wa Ngai. Woka gũkũ gũtũnyariira ihinda rĩrĩa rĩamũre rĩtanakinya?”
ହେୱାର୍ ଜିସୁଙ୍ଗ୍ ହୁଡ଼୍ତି ଦାପ୍ରେ କିକିରାଡିଂ କିଜ଼ି ଇଚାର୍, “ଏ ଇସ୍ୱର୍ତି ମେହି! ନି ଲାହାଙ୍ଗ୍ ମାତି ଇନାକା ମାନାତ୍? ସମୁ ଆୱିହିଙ୍ଗ୍ନେ ଏନ୍ ମାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଇନାକା ଡାଣ୍ଡ୍ ହିଦେଂ ଇବେ ୱାତାଇନା?”
30 Nĩ haarĩ na rũũru rũnene rwa ngũrwe rwarĩithagio handũ hataarĩ haraaya na hau maarĩ.
ହେବେତାଂ ଅଲପ୍ ଦେହା ର ମାନ୍ଦା ପାଞ୍ଜିଙ୍ଗ୍ ହାରାଆଜ଼ି ମାଚିକ୍ ।
31 Nacio ndaimono igĩthaitha Jesũ, ikĩmwĩra atĩrĩ, “Akorwo nĩũgũtũingata-rĩ, tũtũme kũrĩ rũũru rũũrĩa rwa ngũrwe.”
ହେ ମାନାୟାର୍ ବିତ୍ରେ ମାନି ପୁଦାଂ ଜିସୁଙ୍ଗ୍ ଗୱାରି କିଜ଼ି ଇଚିକ୍, “ମାଙ୍ଗ୍ ଜଦି ପେସ୍ପେଦେଂ ଇଚା କିନାୟା, ହେ ପାଞ୍ଜିଙ୍ଗ୍ ବିତ୍ରେ ମାଙ୍ଗ୍ ପକ୍ତା ।”
32 Nake agĩciĩra atĩrĩ, “Thiĩi!” Nĩ ũndũ ũcio ikiuma, igĩtoonya ngũrwe, naruo rũũru ruothe rũgĩikũrũka kĩharũrũka-inĩ na ihenya, rũkĩgũa iria thĩinĩ, rũgĩkuĩra maaĩ-inĩ.
ଜିସୁ ଇଚାନ୍, “ହାଲାଟ୍ ।” ପୁଦାଂ ସାଙ୍ଗେ ସାଙ୍ଗେ ମାନାୟ୍ତିଂ ପିସ୍ତି ପାଞ୍ଜିଙ୍ଗ୍ ବିତ୍ରେ ହଟିକ୍ । ପାଞ୍ଜିଙ୍ଗ୍ ମାନ୍ଦା ହଞ୍ଚି ହାଲ୍ଜି ମାଡ଼ି ଗବାତାଂ ହନ୍ଚି ହାଲ୍ଜି ହାମ୍ଦୁର୍ତ ମୁନ୍ଞ୍ଜି ହାତିକ୍ ।
33 Arĩa maarĩithagia ngũrwe icio makĩũra, magĩthiĩ itũũra-inĩ, makĩheana maũndũ macio mothe o na ũrĩa gwekĩkĩte kũrĩ andũ arĩa maarĩ na ndaimono.
ପାଞ୍ଜିଙ୍ଗ୍ ହାରାଇ କିଜ଼ି ମାଚି ମାନାୟ୍ ଲାଗେନି ବସ୍ତିକାଙ୍ଗ୍ ହାଲ୍ଜି ପୁଦା ଆହ୍ୟାତାକାର୍ କାଜିଂ ଇନାକା ଗିଟା ଆଜ଼ି ମାଚାତ୍ ହେବେ ୱିଜ଼ୁ ବେଣ୍ ୱେଚ୍ଚି ବୁଲାଆତାର୍ ।
34 Hĩndĩ ĩyo itũũra rĩothe rĩkiumagara rĩgatũnge Jesũ. Na hĩndĩ ĩrĩa maamuonire, makĩmũthaitha oime rũgongo rwao.
ଲାଗିଂ ହେ ବସ୍ତିନି ୱିଜ଼ାକାର୍ ଜିସୁଙ୍ଗ୍ ବେଟା ଆଦେଂ ହସି ୱାତାର୍ ଆରେ ତାଙ୍ଗ୍ ବେଟାଆଜ଼ି ହେ ନିପ ପିସ୍ତି ହାନ୍ଦିତାଂ ହାଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍ ଜିସୁଙ୍ଗ୍ ଗୱାରି କିତାର୍ ।
