Mathayo 6
1 “Mwĩmenyererei mũtigekage ciĩko cianyu cia ũthingu mbere ya andũ nĩguo mamuone. Mũngĩĩka ũguo-rĩ, mũtirĩ kĩheo mũkaaheo nĩ Ithe wanyu ũrĩa ũrĩ igũrũ.
Zingatilayi kutokubhomba matendo gha haki mbele sya bhanu ili kwilasya, vinginevyo ghikabhalepi thawabu kuhomela kwa Tata j'ha aj'hele kumbinguni.
2 “Nĩ ũndũ ũcio, rĩrĩa ũkũheana kĩndũ kũrĩ arĩa abatari, ndũkae kwanĩrĩra ũrĩa ũreka na tũrumbeta, ta ũrĩa hinga ciĩkaga thunagogi-inĩ na njĩra-inĩ, nĩguo itĩĩagwo nĩ andũ. Ngũmwĩra atĩrĩ na ma, acio nĩmarĩkĩtie kwamũkĩra kĩheo kĩao gĩothe.
Hivyo basi paghwih'omesya usikhobhi tarumbeta ni kwisifu muene bhanafiki kyabhibhomba mu masinagogi ni mu mitaa, ili kuj'ha bhanu bhabhasifuaj'hi. Kweli nikabhajobhela, bhamalikupokela thawabu j'ha bhene.
3 No hĩndĩ ĩrĩa ũkũheana kĩndũ kũrĩ arĩa abatari-rĩ, ndũkareke guoko gwaku kwa ũmotho kũmenye ũrĩa guoko gwaku kwa ũrĩo kũreeka,
Lakini bhebhe paghwih'omesya kibhoko kya bhebhe kya kushoto kisimanyi kya kibhoko mbeka nikibhoko kya kulia,
4 nĩgeetha ũheani ũcio waku ũtuĩke wa hitho-inĩ. Nake Ithe wanyu, ũrĩa wonaga maũndũ marĩa mekagĩrwo hitho-inĩ, nĩakamũhe kĩheo.
ili kuj'ha zawadi j'ha bhebhe j'hihomesibhwaghe kwa siri. Ndipo Tata ghwako alangai sirini ibetakup'hela thawabu j'hiakhu.
5 “Na rĩrĩa mũkũhooya-rĩ, mũtikanatuĩke ta hinga, nĩgũkorwo ciendaga kũhooya irũgamĩte thĩinĩ wa thunagogi na macemanĩrio ma njĩra nĩguo cionwo nĩ andũ. Ngũmwĩra atĩrĩ na ma, icio nĩirĩkĩtie kwamũkĩra mũcaara wacio wothe.
Na paghwij'ha ghwis'oma, usij'hi kama bhanafiki, kwa kuj'ha bhilonda kuj'hema ni kus'oma mu masinagogi ni mu kona sya mitaani, ili kwamba bhanu bhabhalangai. Kueli nikabhajobhela bhamalili kuj'hambelela thawabu sya bhene.
6 No hĩndĩ ĩrĩa ũkũhooya, toonya nyũmba yaku, ũhinge mũrango na ũhooye Thoguo ũrĩa ũtoonekaga. Nake Thoguo ũrĩa wonaga maũndũ marĩa mekagĩrwo hitho-inĩ, nĩagakũhe mũcaara waku.
Lakini bhebhe, paghwis'oma, j'hingilaghe kugati. Fungai ndiangu na usomaghe kwa dadij'hu j'ha aj'hele sirini. Ndipo Tata ghwako j'hairanga mu siri ibetakupela thawabu j'hiaku.
7 Na ningĩ hĩndĩ ĩrĩa mũkũhooya-rĩ, tigagai kũhũhũtĩka ta andũ arĩa matetĩkĩtie Ngai, nĩgũkorwo meciiragia nĩ mekũiguuo nĩ ũndũ wa kũraihia mahooya.
Na paghwijha ghwis'oma usikhelukiri malobhi ghaghadulili ni maana kama mataifa kya bhibhomba kwa kuj'ha bhifikiri kuj'ha bhibeta kuphelekibhwa kwandabha j'ha malobhi mingi ghabhijobha.
8 Mũtigatuĩke tao, nĩgũkorwo Ithe wanyu nĩoĩ kĩrĩa kĩmũbatairie o na mũtanamũhooya.
Henu, usij'hi kama bhene, kwa kuj'ha Tata ghwako amanyili mahitaji gha bhebhe hata kabla us'omili lepi kwa uene.
9 “Nĩ ũndũ ũcio mwagĩrĩirwo nĩkũhooyaga atĩrĩ: “‘Ithe witũ ũrĩ igũrũ, rĩĩtwa rĩaku nĩrĩamũrwo,
Henu s'omaghe naha: Tata ghwetu j'ha uj'hele kunani, ulitukusiaghe litabhu liaku.
10 ũthamaki waku nĩũũke, ũrĩa wendete Wee nĩwĩkagwo gũkũ thĩ ta ũrĩa wĩkagwo kũu igũrũ.
Bhufalme bhuaku uhidai mapenzi ghaku ghabhombekai apa paduniani kama okhu kumbinguni.
11 Tũhe ũmũthĩ irio ciitũ cia gũtũigana.
Utupelaghe n'kate ghwitu ghwa kila ligono.
12 Na ũtũrekere mahĩtia maitũ, ta ũrĩa o na ithuĩ tũrekagĩra arĩa matũhĩtagĩria.
utusameayi lideni lyitu, kama tete kyatukabhasamehe bhadeni bhitu.
13 Na ndũgatũtware magerio-inĩ, no ũtũhonokagie kuuma kũrĩ ũrĩa mũũru.’
Na usituleti mu majaribu, lakini utuj'hepusiaghe kuhoma kwa j'hola mwovu.
14 Nĩgũkorwo mũngĩrekera andũ hĩndĩ ĩrĩa mamũhĩtĩria, o nake Ithe wanyu ũrĩa ũrĩ igũrũ nĩarĩmũrekagĩra.
Ikaj'hiaghe m'beta kubhasamehe bhanu makosa ghabhu, Tata ghuakhu j'haaj'hele kumbinguni pia ibetakubhasamehe muenga.
15 No mũngĩaga kũrekera andũ mehia mao-rĩ, o nake Ithe wanyu ndarĩmũrekagĩra mehia manyu.
Lakini ikaj'hiaghe mwibetalepi kubhasamehe makosa ghabhu, bhwala Tata ghuakho ibetalepi kubhasamehe muenga makosa ghinu.
16 “Ningĩ rĩrĩa mũkwĩhinga kũrĩa irio-rĩ, tigagai gũtukia mothiũ manyu ta ũrĩa hinga ciĩkaga, nĩgũkorwo nĩitukagia mothiũ macio nĩguo cionie andũ atĩ nĩciĩhingĩte kũrĩa irio. Ngũmwĩra atĩrĩ na ma, icio nĩirĩkĩtie kwamũkĩra mũcaara wacio wothe.
Zaidi j'ha ghoha, paghwijha ufungili, usilasi sura j'ha huzuni kama bhanafiki kya bhibhomba, kwa kuj'ha bhikunja sura sya bhene ili kuj'ha bhanu bhabhamanyai kuj'ha bhafungili. Kueli nikabhabhola, bhamalili kuj'hambelela thawabu j'ha bhene.
17 No rĩrĩa wĩhingĩte kũrĩa, wĩhakage maguta mũtwe na wĩthambage ũthiũ,
Lakini bhebhe, pa ghwij'he ufungili, bakaghe mafuta mutu ghwa j'hobhi na usukaghe pamihu pa j'hobhi.
18 nĩguo andũ matikamenye atĩ nĩwĩhingĩte kũrĩa, tiga o Thoguo ũrĩa ũtoonekaga amenye; nake Thoguo ũrĩa wonaga maũndũ marĩa mekagĩrwo hitho-inĩ, nĩagakũhe mũcaara.
Hivyo haitakuonyesha mbele ya watu kuwa umefunga, lakini tu itakuwa kwa Baba yako aliye sirini. Na Tata ghwako j'hailola sirini ibetakup'hela thawabu j'ha bhebhe.
19 “Tigagai kwĩigĩra mĩthiithũ gũkũ thĩ, kũrĩa indo irĩĩagwo nĩ memenyi na ikaroota, na kũrĩa aici mabunjaga makaiya.
Ukatakwitunzila hazina j'ha bhebhe muene apa pa dunia, ambapo nondo ni kutu sij'honanga, ambapo bhaheji bhibomola ni kuh'eja.
20 No mwĩigagĩrei mĩthiithũ igũrũ, kũrĩa ĩtangĩrĩĩo nĩ memenyi kana ĩroote, na kũrĩa aici matangĩbunja maiye.
Baada j'hiake, ghwitunzilaghe hazina j'hiakhu muene kumbinguni, ambapo bhwala nondo bhwala kutu jibhwesya lepi kuj'honanga, na ambapo bhah'eji bhibhwesya lepi kubomola ni kuh'eja.
21 Nĩgũkorwo kũrĩa mĩthiithũ yanyu ĩrĩ, nokuo ngoro cianyu o nacio irĩĩkoragwo irĩ.
Kwa kuj'ha hazina j'ha bhebhe j'hij'hele, ndipo ni muoyo ghwakho paghwibeta kuj'ha pia.
22 “Riitho nĩrĩo tawa wa mwĩrĩ. Maitho maku mangĩkorwo marĩ mega, mwĩrĩ waku wothe nĩũrĩiyũragwo nĩ ũtheri.
Lihu ndo taa j'ha m'bele. Henu ikaj'helayi lihu lyakhu lisima, m'mbele bhuoha bhwibeta kujasibhwa ni nuru.
23 No rĩrĩ, maitho maku mangĩkorwo nĩ mathũku, mwĩrĩ waku wothe ũrĩiyũragwo nĩ nduma. Naguo ũtheri ũrĩa ũrĩ thĩinĩ waku ũngĩkorwo nĩ nduma-rĩ, nduma ĩyo kaĩ nĩ nene-ĩ!
Lakini ikaj'hiaghe lihu lya bhebhe libovu, m'bele bhwakhu bhuovu bhumemili ngisi totoro. Henu, ikaj'hiaghe nuru ambaj'ho ij'hele mugati j'ha bhebhe ndo ngisi hasa ndo ngisi mmbaha kiasi gani!
24 “Gũtirĩ mũndũ ũngĩhota gũtungatĩra aathani eerĩ. Nĩ ũndũ no athũũrire ũmwe, na ende ũcio ũngĩ; kana eheane harĩ ũmwe, na anyarare ũcio ũngĩ. Mũtingĩtungatĩra Ngai na mũtungatĩre mbeeca.
J'hij'helepi hata mmonga j'haibhuwesya kubhatumikila mabwana bhabhele, kwa kuj'ha ibetakun'dadila mmonga ni kun'gana j'hongi, au la sivyo ibetakwih'omesya kwa mmonga ni kun'dharau j'hongi. Mwibhwesya lepi kun'tumikila K'yara ni mali.
25 “Nĩ ũndũ ũcio ngũmwĩra atĩrĩ, tigagai gũtangĩkĩra mĩoyo yanyu, nĩ ũndũ wa kĩrĩa mũrĩrĩĩaga kana kĩrĩa mũrĩnyuuaga; kana kĩrĩa mũrĩĩhumbaga mĩĩrĩ yanyu. Githĩ muoyo ndũrĩ bata gũkĩra irio, naguo mwĩrĩ ũkagĩa bata gũkĩra nguo?
Henu nikujobhela, usiwi ni mashaka kuhusu maisha ghakhu, kuj'ha ghwibeta kulya kiki au ghwibeta kunywa kiki, au kuhusu m'mbele ghwaku, ghwibeta kufuala kiki. Je! Maisha zaidi lepi j'ha kyakulya ni m'bele zaidi lepi ya mavazi?
26 Ta rorai nyoni cia rĩera-inĩ; itihaandaga, kana ikagetha, kana ikaiga magetha ikũmbĩ, no Ithe wanyu ũrĩa ũrĩ Igũrũ nĩaciheaga irio. Githĩ inyuĩ mũtikĩrĩ a bata mũno gũkĩra icio?
Langai fidege fya fij'hele kunani. Bhipanda lepi na bhivuna lepi na bhibhonganya lepi na bhikutunza gharani, lakini Tata ghwa kunani akabhalesya bhene. Je muenga bha thamani lepi zaidi kuliko bhene?
27 Nũũ wanyu ũngĩhota kuongerera muoyo wake ithaa o na rĩmwe nĩ ũndũ wa gwĩtanga?
Na niani miongoni mwa muenga kwa kujihangaisya ibhwesya kuj'hongesya dhiraa j'himonga mu bhuhai bhwa maisha ghake?
28 “Na nĩ kĩĩ gĩtũmaga mwĩtange nĩ ũndũ wa nguo? Ta rorai itoka cia gĩthaka ũrĩa ikũraga. Itirutaga wĩra kana ikogotha ndigi,
Na kwandabha j'ha kiki mwij'ha ni bhuogha kuhusu mavazi? Fikirini kuhusu maua mu mig'onda, jinsi kya ghij'ha. Ghibhomba lepi mbombo na ghibhwesya lepi kwifweka.
29 no ngũmwĩra atĩrĩ, o na Solomoni arĩ na riiri wake wothe ndagemete ta kĩmwe gĩacio.
Bado nikabhajobhela hata Sulemani mu bhutukufu bhwake bhuoha akifweki lepi kama mmonga ghwa agha.
30 Angĩkorwo ũguo nĩguo Ngai ahumbaga nyeki ya gĩthaka ĩrĩa ĩrĩ ho ũmũthĩ na rũciũ ĩgaikio mwaki-inĩ-rĩ, githĩ inyuĩ ndarĩkĩmũhumbaga wega makĩria, inyuĩ mwĩtĩkĩtie o hanini?
Ikaj'hiaghe K'yara akaghafueka mat'ondo mu mig'onda, ambaghyo ghidumu ligono limonga ni kilabhu ghitaghibhwa mu muoto, je, ni kwa kiasi gani ibetakufwalika muenga, muenga j'ha muj'hele ni imani ndusu?
31 Nĩ ũndũ ũcio-rĩ, tigagai gwĩtanga, mũkĩũria atĩrĩ: ‘Tũkũrĩa kĩĩ?’ kana ‘Tũkũnyua kĩĩ?’ kana ‘Tũkwĩhumba kĩĩ?’
Henu musij'hi ni bhuogha ni kujobha, 'Je twibetakulya kiki?' au “Je twibetakunywa kiki?” au “Je twifuala ngobho gani?”
32 Nĩgũkorwo maũndũ maya mothe nĩmo macaragio nĩ andũ arĩa matetĩkĩtie Ngai. No Ithe wanyu wa igũrũ nĩoĩ atĩ nĩmũbataragio nĩmo.
Kwa kuj'ha mataifa bhilonda mambo kama agha, ni dadi j'hinu ghwa mbinguni amanyili kuj'ha mwilonda aghu.
33 No ambai mũcarie ũthamaki wake na ũthingu wake, na maũndũ maya mangĩ mothe o namo nĩarĩmũheaga.
Lakini h'oti mulondai bhufalme bhuake ni haki j'hiakhe na agha ghoha ghibetakukabidhibhwa kwa j'hoghwe.
34 Nĩ ũndũ ũcio tigagai gwĩtanga nĩ ũndũ wa rũciũ, nĩgũkorwo rũciũ nĩrũgetangĩkĩra ruo rwene. O mũthenya ũrĩ na mathĩĩna maguo ma kũũigana.
Henu, usibhoni shaka kwandabha j'ha kilabhu, kwa kij'ha j'hibetakwishughulikila j'hiene. Khila ligono kuj'ha ni litalisu lya muene.
