Mathayo 18
1 Ihinda o rĩu arutwo magĩũka kũrĩ Jesũ, makĩmũũria atĩrĩ, “Nũũ mũnene gũkĩra arĩa angĩ ũthamaki-inĩ wa igũrũ?”
Leleꞌ naa, Yesus ana mana tungga nara reu ratane mbali E rae, “Amaꞌ! Seka monaeꞌ lenaꞌ mia basa Lamatualain atahori nara?”
2 Nake agĩĩta kaana, agĩkarũgamia gatagatĩ kao.
Boe ma Yesus noꞌe nala anadꞌikiꞌ sa, de naririi e neu taladꞌa nara.
3 Agĩcooka akiuga atĩrĩ, “Ngũmwĩra atĩrĩ na ma, tiga mũgarũrũkire mũtuĩke o ta twana, mũtigatoonya ũthamaki wa igũrũ.
Basa ma Ana olaꞌ nae, “Rena malolole! Atahori mana nau masoꞌ dadꞌi Lamatuaꞌ atahorin, ana musi ubꞌa dudꞌuꞌan dei, fo dadꞌi onaꞌ anadꞌikiꞌ nda mana nahine soꞌu-soꞌuꞌ aon sa.
4 Nĩ ũndũ ũcio, ũrĩa wothe wĩnyiihagia ta kaana gaka nĩwe mũnene gũkĩra arĩa angĩ ũthamaki-inĩ wa igũrũ.
Huu atahori mana maloe-madꞌae ralaꞌ onaꞌ anadꞌikiꞌ ia, eni atahori monaeꞌ lenaꞌ sia Lamatuaꞌ matan.
5 “Nake ũrĩa wothe wamũkagĩra kaana ta gaka thĩinĩ wa rĩĩtwa rĩakwa, nĩ niĩ aamũkagĩra.
Boe ma atahori mana simbo atahori anak onaꞌ anadꞌikiꞌ ia, huu namahere neu Au, na, atahori naa simbo Au ena.”
6 No ũrĩa wothe ũngĩhĩtithia kamwe ga twana tũtũ tũnjĩtĩkĩtie keehie, nĩ kaba mũndũ ũcio aharũkio ihiga rĩa gĩthĩi ngingo aikio iria-inĩ kũrĩa kũriku.
Basa ma Yesus nafadꞌe se fai nae, “Mete ma hambu atahori tao anadꞌikiꞌ esa tungga dala salaꞌ, losa ana nda namahere Au sa ena, na besa-bꞌesa, o! Malole lenaꞌ atahori paꞌa fatu monaeꞌ sa, neu boton, fo neꞌetetenaꞌ e tasi rala neu.
7 “Kaĩ gũkũ thĩ kũrĩ na haaro-ĩ, nĩ ũndũ wa maũndũ marĩa matũmaga andũ mehie! Maũndũ ta macio no nginya moke, no mũndũ ũrĩa ũtũmaga moke kaĩ arĩ na haaro-ĩ!
Raefafoꞌ ia memaꞌ mamana deꞌulakaꞌ, huu hambu dalaꞌ hetar mana tao atahori tudꞌa salaꞌ rala reu. Te atahori mana hambu sosoeꞌ seli, naeni atahori mana tao atahori laen tudꞌa salaꞌ.
8 Guoko gwaku kana kũgũrũ gwaku kũngĩtũma wĩhie-rĩ, gũtinie ũgũte. Nĩ kaba ũtoonye muoyo-inĩ wĩ gĩthua kana wĩ kĩonje, gũkĩra ũkorwo na moko meerĩ kana magũrũ meerĩ na ũikio mwaki-inĩ wa tene na tene. (aiōnios g166)
Mete ma tao salaꞌ mendiꞌ limam, do, eim, na, nggero hendi e! Huu malole lenaꞌ sorga muu mendiꞌ a limam seri, do, eim seri, afiꞌ losa ara nggari nggo misiꞌ ai naraka rala muu mo limam ma eim ruꞌa se. (aiōnios g166)
9 Narĩo riitho rĩaku rĩngĩtũma wĩhie-rĩ, rĩkũũre, ũrĩte. Nĩ kaba ũtoonye muoyo-inĩ na riitho rĩmwe, gũkĩra ũkorwo na maitho meerĩ na ũikio mwaki-inĩ wa kwa ngoma. (Geenna g1067)
Mete ma, tao salaꞌ mendiꞌ matam, na edꞌo hendi e! Huu malole lenaꞌ masoꞌ sorga muu mo matam esaꞌ a, afiꞌ losa ara nggari nggo misiꞌ ai naraka muu mo matam ruꞌa se.” (Geenna g1067)
10 “Menyererai mũtikae kũnyarara o na kamwe ga twana tũtũ tũnini. Nĩgũkorwo ngũmwĩra atĩrĩ, araika a tuo nĩmonaga ũthiũ wa Baba ũrĩa ũrĩ igũrũ, hĩndĩ ciothe.” (
Yesus olaꞌ fai nae, “Besa-bꞌesa, o! Afiꞌ losa hei miloe-midꞌae anadꞌikiꞌ onaꞌ ia. Huu Lamatuaꞌ aten mana sia sorga ranea se. Ma ate naa ra sudꞌi a reu fain sa, fo rafadꞌe soꞌal atahori ia ra dala nara neu Lamatualain mana sia sorga.
11 Nĩgũkorwo Mũrũ wa Mũndũ ookire kũhonokia kĩrĩa kĩorĩte.)
Ama duꞌa malolole, te Au ae fee nekendandaaꞌ taꞌo ia: hambu atahori sa bibꞌi lombon natun esa. Faiꞌ sa ma, hambu bibꞌi lombo sa lao leli, tunggaꞌ a dalan. Naa, ama duꞌa mae manatadꞌa a musi tao saa? Neꞌo Ana lao hela bibꞌi lombon ka 99 nara sia leteꞌ fo neu sangga bibꞌi lombo ka esaꞌ mana mopoꞌ naa. Mete ma ana hambu baliꞌ ena, na ana namahoꞌo mete bibꞌi lombo ka esaꞌ fo ana nita baliꞌ naa lena mia bibꞌi lombo ka 99 fo nda mana mopoꞌ ra sa. [Au, Atahori Matetuꞌ ia, uma fo ae fee masodꞌaꞌ neu atahori mana lao leliꞌ mia dala ndo-tetuꞌ a.]
12 “Rĩu-rĩ, mũgwĩciiria atĩa? Mũndũ angĩkorwo arĩ na ngʼondu igana rĩmwe, na ĩmwe yacio yũre-rĩ, githĩ ndangĩtiga icio mĩrongo kenda na kenda kũu irĩma-inĩ, athiĩ agacarie ĩyo yũrĩte?
13 Na angĩmĩona-rĩ, ngũmwĩra atĩrĩ na ma, akenagĩra ngʼondu ĩyo ĩmwe ĩrorĩte kũrĩ ũrĩa akenagĩra icio mĩrongo kenda na kenda itaroorĩte.
14 Ũguo noguo Ithe wanyu ũrĩa ũrĩ Igũrũ atangĩenda o na kamwe ga twana tũtũ tũnini koore.
Dadꞌi mae akaꞌ anadꞌikiꞌ sa mopo o, Au Ama ngga sia sorga nda namahoꞌo sa.”
15 “Mũrũ kana mwarĩ wa thoguo angĩkũhĩtĩria-rĩ, thiĩ ũmuonie ihĩtia rĩake mũrĩ o inyuĩ eerĩ. Angĩgũthikĩrĩria-rĩ, nĩmwacookanwo nake.
Yesus olaꞌ fai nae, “Mete ma toronoom atahori mamahereꞌ ra tao salaꞌ neu nggo, na, musi muu mundaa mo e. Mete ma akaꞌ ruꞌa nggi, dei fo feꞌe mufadꞌe salan. Mete ma ana rena oꞌolam, na, hei ruꞌa nggi malole baliꞌ ena.
16 No angĩrega gũgũthikĩrĩria, oya mũndũ ũngĩ ũmwe kana eerĩ mũthiĩ nao, nĩguo ũndũ o wothe ũrũgamagĩrĩrwo nĩ ũira wa andũ eerĩ kana atatũ.
Te mete ma ana nda nau rena nggo sa, na, muu moꞌe mala nonoom atahori esa do rua fo mimiloloꞌ mii. Mii mindaa mo atahori naa, fo olaꞌ mo e fai. Huu sia Lamatuaꞌ susura Meumaren nenesuraꞌ oi, ‘Sia dedꞌeat esa, musi hambu sakasii rua do telu mana olaꞌ ona esaꞌ, dei fo feꞌe na simbo dedꞌea-oꞌola nara.’
17 Angĩrega kũmathikĩrĩria-rĩ, ĩra kanitha ũndũ ũcio; na angĩkĩrega gũthikĩrĩria o na kanitha-rĩ, mũtue o ta mũndũ ũtetĩkĩtie kana ta mwĩtia wa mbeeca cia igooti.
Te mete ma ana nda feꞌe nau rena oꞌola mara sa, na, mii mifadꞌe jamaꞌat. Mete ma ana o nda feꞌe nau simbo no maloleꞌ jamaꞌat ra oꞌolan, sa, na, duꞌa mae ana onaꞌ atahori nda feꞌe nahine Lamatuaꞌ sa. Mete ma hokoꞌ, duꞌa mae deꞌulakan onaꞌ mana edꞌa bꞌea ra.
18 “Ngũmwĩra atĩrĩ na ma, ũndũ o wothe mũkooha gũkũ thĩ, o na igũrũ nĩũkoohwo, na ũrĩa wothe mũkoohora gũkũ thĩ, o na igũrũ nĩũkohorwo.
Misinedꞌa malolole Au oꞌola ngga ia, e! Saa fo hei ena-ai sia raefafoꞌ ia, naa Lamatuaꞌ ena-ai sia sorga ena. Ma saa fo hei fee isin sia raefafoꞌ ia, naa Lamatuaꞌ fee isin sia sorga ena boe.
19 “O rĩngĩ ngũmwĩra atĩrĩ, andũ eerĩ anyu mangĩiguanĩra gũkũ thĩ ũndũ o wothe ũrĩa marahooya, nĩmakahingĩrio nĩ Baba ũrĩa ũrĩ igũrũ.
Ma Au ufadꞌe seluꞌ ae, mete ma hambu atahori rua sia hei hule-oꞌe no ralaꞌ esa, dei fo Au Ama ngga sia sorga fee se saa fo ara roꞌeꞌ a.
20 Nĩgũkorwo harĩa andũ eerĩ kana atatũ monganĩte thĩinĩ wa rĩĩtwa rĩakwa-rĩ, ngoragwo ndĩ ho gatagatĩ kao.”
Mete ma hambu atahori rua do telu raꞌabꞌue fo hule-oꞌe reu esa, huu sira, Au atahori nggara, na, Au o sia taladꞌa nara boe.”
21 Ningĩ Petero agĩũka harĩ Jesũ, akĩmũũria atĩrĩ, “Mwathani, mũrũ kana mwarĩ wa baba angĩhĩtĩria maita maigana ngĩmũrekagĩra? Hihi nĩ maita mũgwanja?”
Basa naa ma, Petrus nema natane Yesus nae, “Papa, au ae utane mbei. Mete ma toronoo ngga atahori mamahereꞌ tao salaꞌ nasafafali mbali au, na, au musi fee ambon neu e lao hira? Lao hitu, do?”
22 Jesũ akĩmũcookeria atĩrĩ, “Ngũkwĩra atĩrĩ, ti maita mũgwanja, no nĩ mĩrongo mũgwanja, maita mũgwanja.
Boe ma Yesus nataa nae, “Hokoꞌ! Musi fee ambon neu e losa hitu lao hitu nulu, losa nda bisa ito reken mala sa ena.
23 “Nĩ ũndũ ũcio, ũthamaki wa igũrũ ũhaananĩtio na mũthamaki ũrĩa wendaga kuonio mathabu ma mbeeca ciake nĩ ndungata ciake.
Ama musi tao tungga taꞌo naa, huu Lamatualain onaꞌ maneꞌ esa mana ito-reken pagau nara huta-buku nara.
24 Aambĩrĩria kũrora mathabu-rĩ, mũndũ warĩ na thiirĩ wake wa taranda ngiri ikũmi akĩrehwo kũrĩ we.
Leleꞌ Ana ito-reken ma, ana denu atahorin esa neu noꞌe pagawen esa mana nahuta doiꞌ mbali e, losa juta-juta.
25 Na tondũ nĩaremetwo nĩ kũrĩha-rĩ, mwathi wake agĩathana atĩ mũndũ ũcio, endio hamwe na mũtumia wake, na ciana ciake, na kĩrĩa gĩothe aarĩ nakĩo nĩguo thiirĩ ũrĩhĩke.
Te pagawe a nda bae nala huta-bukun sa. Dadꞌi maneꞌ a parenda nae, ‘Mii seo atahori ia no basa sao ana nara, fo ara dadꞌi ate. Boe ma seo mibasaꞌ hata-heto nara, fo bae neu huta-buku nara.’
26 “Ndungata ĩyo ĩkĩĩgũithia mbere yake, ĩkĩmũthaitha, ĩkĩmwĩra atĩrĩ, ‘Ngirĩrĩria, na nĩndĩĩkũrĩha thiirĩ wothe.’
Rena taꞌo naa, ma pagawe naa naloe aon de sendeꞌ lululanggan neu maneꞌ a matan, de kokoe e nae, ‘Aduu! Amaꞌ, e! Ama maneꞌ tulun fee fai mbei neu au dei do! Dei fo au fee baliꞌ basa huta nggara.’
27 Nake mwathi ũcio wa ndungata ĩyo akĩmĩiguĩra tha, akĩmĩrekera thiirĩ ũcio akĩreka ĩthiĩ.
Maneꞌ a rena nala onaꞌ naa ma, ana kasian e. Boe ma ana nggaris memaꞌ hendi basa pagau naa huta nara. Boe ma ana mboꞌi hendi pagawe naa.
28 “No ndungata ĩyo yoima nja, ĩgĩcemania na ndungata ĩngĩ yarutaga wĩra nayo yarĩ na thiirĩ wayo wa dinari igana rĩmwe. Ĩkĩmĩnyiita mũmero ĩmĩite, ĩkĩmĩĩra na hinya atĩrĩ, ‘Ndĩha thiirĩ wakwa ũrĩa ũrĩ naguo!’
Te leleꞌ pagawe naa dea neu, ma nandaa no nonoon esa nahuta e doiꞌ mbei. Boe ma ana toꞌu nala nonoon, de mese nggara boten ma bua e nae, ‘Weh! Faiꞌ ia bae huta ma leo!’
29 “Ndungata ĩyo ĩkĩĩgũithia thĩ, ĩkĩmĩthaitha, ĩkĩmĩĩra atĩrĩ, ‘Ngirĩrĩria, na nĩndĩĩkũrĩha.’
Nonoon rena nala onaꞌ naa ma, ana naloe aon fo sendeꞌ lululanggan de kokoe e nae, ‘Aduu! toronooꞌ, e! Tulun fee fai mbei nema au dei! Dei fo au bae huta ngga.’
30 “Nowe akĩrega. Handũ ha ũguo, agĩthiĩ ĩkĩmĩikithia njeera nginya rĩrĩa ĩkaarĩha thiirĩ ũcio.
Te pagawe naa nae, ‘Nda bisa sa! Akaꞌ faiꞌ ia musi bae!’ Basa ma ana nendi nonoon bui rala neu, losa ana bae nabasaꞌ hutan.
31 Rĩrĩa ndungata iria ingĩ cioonire ũrĩa gwekĩka-rĩ, ikĩigua ũũru mũno, igĩthiĩ ikĩĩra mwathi wacio ũrĩa wothe gwekĩkĩte.
Leleꞌ maneꞌ a pagawe laen nara rita saa fo manadadꞌiꞌ naa, ma rala nara susa. De basa ma reu rafadꞌe neu maneꞌ a.
32 “Nake mwathi wao agĩĩta ndungata ĩyo, akĩmĩĩra atĩrĩ, ‘Wee ndungata ĩno njaganu, ngũrekeire thiirĩ waku wothe tondũ nĩũũthaithire.
Maneꞌ a rena nala onaꞌ naa ma, ana noꞌe pagawe naa, de olaꞌ nae, ‘Hee, atahori deꞌulakaꞌ! Huu moꞌe Au kasian nggo, naa de au nggaris hendi basa huta-buku mara.
33 Githĩ nawe ndũkwagĩrĩirwo ũiguĩre ndungata ĩrĩa ĩngĩ tha o ta ũrĩa niĩ ngũiguĩrĩire tha?’
Te taꞌo bee de nda muꞌena kasian neu nonoom sa, onaꞌ au kasian neu nggo ena to?’
34 Nĩ ũndũ wa kũrakara, mwathi wayo akĩmĩneana kũrĩ anene a njeera nĩguo ĩkaherithio o nginya rĩrĩa ĩkaarĩha thiirĩ wothe.
Maneꞌ a namue, losa ana denu atahori tao e bꞌui rala neu, fo ara poko-paru e, losa ana bae nabasaꞌ huta-buku nara.”
35 “Ũguo nĩguo Baba ũrĩa ũrĩ igũrũ ageeka o ũmwe wanyu, mũngĩaga kũrekera mũrũ kana mwarĩ wa ithe wanyu na ma kuuma ngoro-inĩ cianyu.”
Boe ma Yesus nateꞌe dudꞌuit na, ma nafadꞌe nae, “Naa, Au Ama ngga sia sorga boe o ito-reken onaꞌ naa boe. Dei fo Ana hukun nggi, mete ma ama nda liliiꞌ tebꞌe-tebꞌe hendiꞌ hei toronoo atahori mamahere mara sala-kilu nara sa.”
