Mathayo 15
1 Na rĩrĩ, thuutha ũcio Afarisai amwe na arutani a watho magĩũka kũrĩ Jesũ moimĩte Jerusalemu, makĩmũũria atĩrĩ,
Hanchu Jerusalem renga pharisee le Balam minchupungei senkhat Jisua kôm an honga male a kôm.
2 “Nĩ kĩĩ gĩtũmaga arutwo aku mathũkie kĩrĩra gĩa athuuri? Matiĩthambaga moko rĩrĩa mekũrĩa irio!”
“Ithomo nu ruoisingeiin ei pipungei chongmâk ngei hih an jôm ngâiloi? Sâk an sâk rang khomin balam angin an kut rusûk ngâi mak ngei!” tiin an rekela.
3 Nake Jesũ akĩmooria atĩrĩ, “Na inyuĩ mũthũkagia watho wa Ngai nĩ ũndũ wa irĩra cianyu nĩkĩ?
Jisua'n an kôm, “Ithomo Pathien chongpêk jômloiin nin theia chongmâk nin jûi hih?
4 Nĩgũkorwo Ngai oigire atĩrĩ, ‘Tĩĩa thoguo na nyũkwa’ na ‘Mũndũ wa kũruma ithe kana nyina no nginya ooragwo.’
Pathien'n, ‘Nu nû le na pa mirit tho roh,’ male ‘Tukhom a nû mo, a pa mo, khomâksâm chu that rang ani,’ a ti ani.
5 No inyuĩ muugaga atĩ mũndũ angĩĩra ithe kana nyina atĩrĩ, ‘Ũteithio ũrĩa ingĩagũteithia naguo, nĩ kĩheo kĩamũrĩre Ngai,’
Hannirese, nangnin chu tutu a nu mo, a pa mo, sanna rang imini neinun a dôna, aniatachu, ‘Mahi Pathien ta kêng ani zoi a tiin chu,’
6 mũndũ ũcio ndarĩ bata wa ‘gũtĩĩa ithe’ naguo. Nĩ ũndũ ũcio mũgagĩtua kiugo kĩa Ngai gĩa tũhũ nĩ ũndũ wa kĩrĩra kĩanyu.
a nû mo, a pa mo mirit a tho rang nâng khâi mak nin ti ngâia. Ma ang han, nin chongmâk nin jôm theina rangin Pathien chongpêk chu itên nin be ngâiloi ani.
7 Inyuĩ hinga ici! Isaia nĩamenyete wega hĩndĩ ĩrĩa aarathire ũhoro wanyu, akiuga atĩrĩ:
Nangni asarotholngei! Isaiah'n nin chungroi alei misîr hah adik bâkna!”:
8 “‘Andũ aya maaheaga gĩtĩĩo na mĩromo, no ngoro ciao irĩ kũraya na niĩ.
“Hi mingei hin an chongbâiin min mirita, aniatachu an mulungrîl chu adiktakin kei renga alazan.
9 Nao maahooyaga o tũhũ; morutani marĩa marutanaga no mawatho ma andũ.’”
An miriem minchuna balamngei hah ka balamngei anghan an be sikin min biekna hih anni rangin kamnângloi kêng ani, Pathien'n a ti!” tiin a thuona.
10 Nake Jesũ agĩĩta kĩrĩndĩ kĩu gĩũke harĩ we, agĩkĩĩra atĩrĩ, “Thikĩrĩriai na mũtaũkĩrwo.
Hanchu Jisua'n lokongei hah a kôm a koi ngeia, an kôm, “Rangâi ungla, rietthei roi!
11 Kĩrĩa gĩtoonyaga na kanua ka mũndũ ti kĩo ‘kĩmũthaahagia’, no kĩrĩa kiumaga kanua gake nĩkĩo ‘kĩmũthaahagia.’”
Mi bâia lût han a minnim ngâi ni maka; manêkin chu a bâi renga hong suok han kêng a minnim ngâi,” a tia.
12 Na hĩndĩ ĩyo arutwo ake magĩthiĩ harĩ we, makĩmũũria atĩrĩ, “Nĩũĩ atĩ Afarisai nĩmararakarire rĩrĩa maraiguire ũhoro ũcio?”
Male a ruoisingei an honga, a kôm, “No chong han Phariseengei mulung amophop ti ni riet mo?” an tia.
13 Nake akĩmacookeria atĩrĩ, “Mũmera o wothe ũtaahandĩtwo nĩ Baba ũrĩa ũrĩ igũrũ nĩũkamunywo na mĩri.
Jisua'n, “Kung murdi invâna ka Pa phun niloi chu phôipaiin om an tih,” tiin a thuona.
14 Tiganai nao; acio nĩ atongoria atumumu. Mũtumumu angĩtongoria mũtumumu ũngĩ, eerĩ no kũgũa mangĩgũa irima.”
“An chungroia nin kângmindoi no roi! Anni ngei hah mitcho ngei ruoipu mitcho an nia; mitcho hah mitcho nanâkin a kairuoiin chu an ruonin khura tâk an tih,” tiin a thuona.
15 Nake Petero akiuga atĩrĩ, “Tũtaũrĩre ngerekano ĩyo.”
Peter a chonga, “Ma chong omtie hih mi rilminthâr pe roh,” a tia.
16 Nake Jesũ akĩmooria atĩrĩ, “O na inyuĩ mũtirĩ mũrataũkĩrwo o na rĩu?
Jisua'n an kôm, “Midangngei nêkin atûnten la vâr uol mak chei.
17 Kaĩ mũtooĩ atĩ kĩndũ kĩrĩa gĩtoonyaga na kanua gĩthiiaga nda, gĩgacooka gĩkoima mwĩrĩ?
Nin rietthei loi mo ani? I neinun khom miriem bâia lût murdi chu a phûnga a lûta, masuole chu a nômsena ajôkpai ngâi ani.
18 No maũndũ marĩa moimaga kanua moimaga ngoro-inĩ, na nĩmo ‘mathaahagia’ mũndũ.
Aniatachu neinunngei bâi renga hong suok chu mulungrîl renga hong suok ania, ma neinunngei hah kêng miriem minnim ngâi.
19 Nĩ ũndũ ngoro-inĩ nĩkuo kuumaga meciiria mooru, na ũragani, na ũtharia, na ũhũũri maraya, na ũici, na kũiganĩrĩra igenyo, na njambanio.
A mulungrîl renga mindonna saloi ngei ahong suoka, mangei han kêng a ruoia mi thatnangei, inrênangei, hur inditnangei, inrunangei, mi huongnangei le adikloi teta midang êronangei a musuok ngâi ani.
20 Macio nĩmo maũndũ marĩa ‘mathaahagia’ mũndũ; no kũrĩa irio na moko matarĩ mathambie matingĩtũma mũndũ agĩe na ‘thaahu’.”
Hi neinunngei hih, miriem minnim ngâi chu ani. Aniatachu an ti anghan nin kutngei rusûk loia sâknêk nin sâk hin chu miriem minnim ngâi mak,” a tia.
21 Ningĩ Jesũ akiuma kũu, agĩthiĩ ndeere-inĩ cia Turo na Sidoni.
Jisua'n ha mun hah mâkin Tyre le Sidon khopuilienngei kôla ramhuol revêla a sea.
22 Mũndũ-wa-nja Mũkaanani woimĩte gũkuhĩ na kũu agĩũka kũrĩ we, akĩmũkayagĩra, akiugaga atĩrĩ, “Mwathani, Mũrũ wa Daudi, njiguĩra tha! Mũirĩtu wakwa nĩarathĩĩnio mũno nĩ ndaimono.”
Ha rama om Canaan nuvengte inkhat a kôm a honga, “David Nâipasal! Inrieng ni mu roh, pu! Ka nâinupang ramkhori'n a sûra, changrangintak sabakin aom ani,” tiin ânieka.
23 No Jesũ ndarĩ ũndũ o na ũmwe oigire. Nĩ ũndũ ũcio arutwo ake magĩthiĩ kũrĩ we makĩmũringĩrĩria, makĩmwĩra atĩrĩ, “Mwĩre athiĩ, tondũ nĩaratũrũmĩrĩra agĩkayaga.”
Hannirese, Jisua'n chongbâi khat luon thuon mak. A ruoisingei a kôm an honga, “Hi nu hih tîrpai ta roh! Ei nûk mi jûia, michok chuchur!” tiin an ngêna.
24 Nake Jesũ agĩcookia atĩrĩ, “Ndaatũmirwo o kũrĩ ngʼondu cia nyũmba ya Isiraeli iria ciũrĩte tu.”
Male Jisua'n, “Israel mingei lâia belri inmangngei kôm vai kêng tîr ki ni,” tiin a thuona.
25 Nake mũndũ-wa-nja ũcio agĩũka, akĩmũturĩria ndu, akĩmwĩra atĩrĩ, “Mwathani, ndeithia!”
Ha chong hah nuvengtenu han a rietin chu a honga, a ke bula an boka. “Pu, ni san roh!” a tia.
26 Nake Jesũ agĩcookia atĩrĩ, “Gũtiagĩrĩire kuoya mũgate wa ciana ũikĩrie ngui.”
Jisua'n, “Nâingei vâipôl lâk pea uingei kôma pêk chu dik mak,” tiin a thuona.
27 Nake mũndũ-wa-nja ũcio akiuga atĩrĩ, “Ĩĩ nĩguo Mwathani; no o na ngui nĩirĩĩaga rũitĩki rũrĩa rũgũaga kuuma metha-inĩ ya mwene cio.”
Nuvengtenu han a kôm, “Pu, maha chu adik, aniatachu uingei khomin an pungei dosâng nuoia vâipôl hâr atâk chu an sâk ngâi mo ka ta,” tiin a thuona.
28 Nake Jesũ akĩmũcookeria atĩrĩ, “Mũtumia ũyũ, wĩtĩkio waku nĩ mũnene! Ihooya rĩaku nĩrĩahingio.” Nake mwarĩ akĩhonio ithaa o rĩu.
Masikin Jisua'n a kôm, “Nuvengtenu taksônna lientak dôn ni ni! Nu nuom tak hah na ta rangin sinin om a tih,” a tipea. Male a nâinupang hah ma zoratak han a hong dam pe zoi ani.
29 Jesũ akiuma kũu, agĩthiĩ agereire hũgũrũrũ-inĩ cia iria rĩa Galili, agĩcooka akĩambata kĩrĩma-inĩ, agĩikara thĩ.
Jisua'n ha mun renga hah a sea, Galilee dîl kôla a lôna. Tânga a kala male ân sung zoi.
30 Nakĩo kĩrĩndĩ kĩnene gĩgĩũka kũrĩ we, gĩkĩmũrehera andũ arĩa maathuaga, na atumumu, na arĩa maarĩ onju na arĩa mataaragia, na angĩ aingĩ, makĩmaiga magũrũ-inĩ make; nake akĩmahonia.
Mipui tamtak a kôm an honga, kholra, mitcho, achôp, chongtheiloi le damloi dang tamtak Jisua ke bula an hong tuonga; a lei mindam ngei leta.
31 Nao andũ makĩgega rĩrĩa moonire arĩa mataaragia makĩaria, na arĩa onju mahonetio, na arĩa maathuaga magĩĩtwara, na atumumu makĩona. Nao makĩgooca Ngai wa Isiraeli.
Mipui ngei han chongtheiloi hong chong, ân-ûng a hong dam, kholra hong lônthei le mitcho hong muthei ngei hah an mûn chu an kamâm sabaka, hanchu Israel Pathien an minpâk zoi ani.
32 Nake Jesũ agĩĩta arutwo ake moke harĩ we, akĩmeera atĩrĩ, “Nĩndĩraiguĩra andũ aya tha tondũ makoretwo hamwe na niĩ mĩthenya ĩtatũ, na matirĩ na kĩndũ gĩa kũrĩa. Ndikwenda mathiĩ marĩ ahũtu, tondũ maahota kũringĩkĩra njĩra.”
Hanchu Jisua'n a ruoisingei a koia, an kôm, “Mipui ngei hih sûnthum ko kôm an om zoia, atûn hin ite sâk rang an dônloi sikin ku lungkham ngei tatak. Bungêiin tîrpai ngei rang nuom mu-ung, aninôn chu lampuia châmsôl invei an tih,” a tia.
33 Nao arutwo ake magĩcookia atĩrĩ, “Tũngĩruta kũ mĩgate ya kũhũũnia kĩrĩndĩ ta gĩkĩ, gũkũ werũ-inĩ?”
Ruoisingei han a kôm, “Hi dôra mipui vâi minkhopna rangin hi ramchâra hin khonmo sâknêk ei man ranga?” tiin an rekela.
34 Nake Jesũ akĩmooria, atĩrĩ, “Mũrĩ na mĩgate ĩigana?” Nao makĩmũcookeria atĩrĩ, “Tũrĩ na mĩgate mũgwanja, na tũthamaki tũnini tũtarĩ tũingĩ.”
Jisua'n, “Vâipôl idôrmo nin dôn?” tiin a rekela; Anni han “Vâipôltâp sari” le “ngate atômte,” an tia.
35 Nake akĩĩra kĩrĩndĩ kĩu gĩikare thĩ.
Masikin Jisua'n mipui ngei hah nuoia insung rangin chong a pêka.
36 Agĩcooka akĩoya mĩgate ĩyo mũgwanja na tũthamaki tũu, na aarĩkia gũcookia ngaatho-rĩ, akĩmĩenyũranga, akĩmĩnengera arutwo nao makĩhe andũ.
Male vâipôltâp sari le nga hah a lâka, Pathien kôm râisânchong rilin a khoia, ruoisingei kôm a pêka; male ruoisingei han mipui ngei kôm an pêka.
37 Othe makĩrĩa makĩhũũna. Thuutha ũcio arutwo makĩũngania cienyũ iria ciatigarĩte makĩiyũria ciondo mũgwanja.
An rêngin an sâka an khoppaka. Hanchu ruoisingei han an sâk minieng arnôi tabông sari an rût minsipa.
38 Mũigana wa andũ arĩa maarĩire maarĩ andũ ngiri inya, andũ-a-nja na ciana matatarĩtwo.
Asâkngei hah nupangngei le nâipangngei telloiin mi isâng minli an ni.
39 Jesũ aarĩkia kuugĩra kĩrĩndĩ ũhoro, agĩtoonya gatarũ, agĩthiĩ mwena wa Magadani.
Masuole chu Jisua'n mipui ngei a tîrpai ngei suolechu rukuonga a chuonga, Magadan ramhuol tieng a se zoi ani.
