Mariko 7
1 Na rĩrĩ, Afarisai na arutani amwe a watho arĩa moimĩte Jerusalemu makĩũngana harĩ Jesũ na
Bafalisi ayi ndambu yi minlongi mi mina baba ku Yelusalemi, bayiza kutakana vaba Yesu.
2 makĩona arutwo ake amwe makĩrĩa irio na moko maarĩ na thaahu, ũguo nĩ ta kuuga, matethambĩte moko.
Bamona ti minlonguki miandi minkaka miba dia dipha ayi miokomi mvindu bu dinsundula mioko mikambu sukulu.
3 (Afarisai na Ayahudi othe matirĩĩaga irio matethambĩte moko mao wega kũringana na kĩrĩra gĩa athuuri.
Bila Bafalisi ayi Bayuda boso balendi dia ko mu kambu tuama sukulabumbote mioko miawu; buawu bobo baba kinzikilanga kikhulu ki bakulu bawu.
4 Rĩrĩa moima ndũnyũ matingĩrĩa matambĩte gwĩthamba. Na nĩ marũmagia irĩra ingĩ, ta gũthambia ikombe, na nyũngũ o na mbirika).
Ayi enati ku zandu babedi, balendi dia ko enati basi yobila ko. Bifu binkaka biwombo baba bikila kuidi bakulu bawu banga mu phila yisukudila zikopo, mimvungu ayi zinzungu zi bisengo.
5 Nĩ ũndũ ũcio Afarisai na Arutani a watho makĩũria Jesũ atĩrĩ, “Nĩ kĩĩ gĩtũmaga arutwo aku mage gũtũũra kũringana na irĩra cia athuuri, na makarĩĩaga irio na moko marĩ na thaahu?”
Diawu Bafalisi ayi minlongi mi mina bayuvudila Yesu ti: —A bila mbi minlonguki miaku mikinzikanga ko kikhulu ki bakulubeto e? Bila mbi beti dila ayi mioko mikambu sukulu e?
6 Nake Jesũ akĩmacookeria atĩrĩ, “Isaia aaririe ma rĩrĩa aarathire ũhoro wanyu, inyuĩ hinga ici; o ta ũrĩa kwandĩkĩtwo atĩrĩ: “‘Andũ aya maaheaga gĩtĩĩo na mĩromo, no ngoro ciao ikoragwo irĩ kũraya na niĩ.
Yesu wuba vutudila: —Beno luidi bankua mayuya! Ezayi wubikula bumboti mu diambu dieno. Banga bu disonimina mu minkanda: Batu baba mu tsongi zi bididi kaka beta kunzitisila vayi mintima miawu thama midi ayi minu.
7 Nao maahooyaga o tũhũ; morutani marĩa marutanaga no mawatho ma andũ.’
Mu phamba kuandi balembo tsambidila bila malongi balembo longi madi zithumunu zikubuku kuidi batu.
8 Mũtiganĩirie maathani ma Ngai, mũkarũmia irĩra cia andũ.”
Bila lueti loza Mina mi Nzambi ayi lueti kinzika kikhulu ki batu.
9 Agĩcooka akĩmeera atĩrĩ, “Ti-itherũ nĩmũgĩĩte na njĩra njega ya gũtiganĩria maathani ma Ngai atĩ nĩguo mũrũmie irĩra cianyu ene!
Wubuela ku bakamba diaka: —Beno lueti vunzikisa Mina mi Nzambi muingi lukinzika kikhulu kieno.
10 Nĩgũkorwo Musa oigire atĩrĩ, ‘Tĩĩa thoguo na nyũkwa,’ na, ‘Ũrĩa wothe ũkaaruma ithe kana nyina no nginya ooragwo.’
Bila Moyize wutuba ti: Kinzika Dise diaku ayi ngudi aku, ayi woso wunsinga dise diandi votingudi andi kafueti baka thumbudulu yi lufua.
11 No inyuĩ muugaga atĩ mũndũ angĩĩra ithe kana nyina atĩrĩ, ‘Kĩrĩa ingĩagũteithia nakĩo nĩ Korubani’ (ũguo nĩ kuuga, nĩ kĩheo kĩamũrĩre Ngai),
Vayi tala phila lueti tubila: woso wunkamba kuidi dise diandi voti kuidingudi andi ti: “Bima biabi ndiedi kaveni mu kusadisa bidi kolibani, budinsundula dikaba ditambuku kuidi Nzambi”,
12 na mũticookaga kũmwĩtĩkĩria ekĩre ithe kana nyina ũndũ.
ayi lueti vana minsua kuidi mutu wowo mu kambu sadisa dise diandi ayi ngudi andi.
13 Nĩ ũndũ ũcio mũkaagithia kiugo kĩa Ngai kĩene na ũndũ wa kĩrĩra kĩanyu kĩrĩa mũthiiaga mũgĩtiganagĩra. Na nĩmwĩkaga maũndũ maingĩ ta macio.”
Buawu bobo beno lueti vunzikisila Mambu ma Nzambi bu lueti kinzikakikhulu kieno kioki lueti kukilonga ayi lueti vanga mambu mawombo ma phila yoyi.
14 O rĩngĩ Jesũ agĩĩta kĩrĩndĩ harĩ we agĩkĩĩra atĩrĩ, “Inyuĩ andũ aya othe, thikĩrĩriai na mũigue.
Yesu wutumisa diaka nkangu wu batu ayi wuba kamba: —Lungua beno boso ayi lusudika:
15 Gũtirĩ kĩndũ kĩrĩ nja ya mũndũ kĩngĩmũgwatia ‘thaahu’ nĩ ũndũ wa gũtoonya thĩinĩ wake. No rĩrĩ, kĩrĩa kiumaga thĩinĩ wa mũndũ nĩkĩo kĩmũgwatagia ‘thaahu’.”
Kuisi ko kima kidi ku nganda yi mutu kilenda sumuna mutu bu kikotidi mu khati mutu vayi biobi bieti totuka mu niandi biawu bieti kunsumuna.
16 (Aakorwo mũndũ arĩ na matũ ma kũigua, nĩakĩigue).
[Enati mutu beki matu ma wila buna bika kawa.]
17 Thuutha wa gũtigana na kĩrĩndĩ na gũtoonya nyũmba, arutwo ake makĩmũũria ũhoro wa ngerekano ĩyo.
Buna kabotuka vaba nkangu wu batu, Yesu wukota ku nzo; bunaminlonguki miandi minyuvula muingi kaba kamba tsundu nongo yoyi katuba.
18 Nake Jesũ akĩmooria atĩrĩ, “O na inyuĩ mũtirĩ mũrataũkĩrwo o na rĩu? Kaĩ mũtooĩ atĩ gũtirĩ kĩndũ gĩtoonyaga thĩinĩ wa mũndũ kuuma na nja kĩngĩmũgwatia thaahu?
Buna wuba kamba: —Beno mamveno luisi ko diela e? Lukadi zaba ti bibioso bidi ku nganda yi mutu bilendi kunsumuna ko bu bikotidi mu niandi.
19 Nĩgũkorwo gĩtitoonyaga ngoro-inĩ yake, no gĩtoonyaga nda yake gĩgacooka gĩkoima mwĩrĩ-inĩ wake.” (Akiuga ũguo-rĩ, Jesũ nĩgũtua aatuaga atĩ irio ciothe itirĩ thaahu).
Bila bikotanga ko mu ntimꞌandi vayi mu vumu binkuendanga bosibintotukanga ku nganda. Mu mambu momo buna Yesu wuvedisa bidia bioso.
20 Agĩthiĩ na mbere na kwaria, akiuga atĩrĩ, “Kĩrĩa kiumaga thĩinĩ wa mũndũ nĩkĩo kĩmũgwatagia thaahu.
Wubuela ku bakamba diaka: —Vayi mantotukanga mu mutu, mawu meti sumuna mutu.
21 Nĩgũkorwo ngoro-inĩ cia andũ nĩkuo kuumaga meciiria mooru, ũhũũri maraya, na ũici, na ũragani, na ũtharia,
Bila mu khati, mu ntima wu mutu, muawu mueti totukila mayindumambimbi meti nata mutu mu vanga mambu matsoni, mu yiba, mu vonda,
22 na ũkoroku, na rũmena, na maheeni, na ũũra-thoni, na ũiru, na njambanio, na mwĩtĩĩo, o na ũrimũ.
mu kitsuza, mu nzinunu, mu mambu mambimbi, mu luvunu, mu divunzi, mu kikhenene, ku bifingu, ku luniemo ayi ku mambu ma buvungisi ayi mambimbi.
23 Maũru maya mothe moimaga thĩinĩ wa mũndũ na makamũgwatia thaahu.”
Mambu moso mama mambimbi mu khati ntima meti ba ayi mawu meti sumuna mutu.
24 Nake Jesũ akiuma kũu agĩthiĩ gũkuhĩ na Turo. Agĩtoonya nyũmba ĩmwe na ndeendaga mũndũ o na ũrĩkũ amenye atĩ arĩ kũu; no ndangĩahotire kwĩhitha.
Yesu bu kabotuka vana, wuyenda mu zunga ki divula di Tile. Buna wukota mu nzo yimosi ayi kasia zola ko ti mutu kazaba. Vayi kasia baka busuamina ko.
25 Na rĩrĩ, mũtumia warĩ na kairĩtu kaarĩ na ngoma thũku rĩrĩa aiguire ũhoro wake, agĩũka akĩĩgũithia thĩ magũrũ-inĩ make.
Bila nketo wumosi, wuwa zitsangu ziandi ayi wuba ayi muanꞌandiwunketo wuyamusu kuidi pheve yimbimbi, wuyiza ayi wufukama va malu mandi.
26 Mũtumia ũcio aarĩ Mũyunani, waciarĩirwo Foinike ya Suriata. Nake agĩthaitha Jesũ aingate ngoma ĩyo thũku yume thĩinĩ wa kairĩtu gake.
Nketo beni wuba muisi Ngelese, wubutukila ku Fenisi didi mu tsi Sili. Wuleba Yesu muingi katotula pheve yimbimbi yiba mu muanꞌandi wunketo.
27 Nake Jesũ akĩmwĩra atĩrĩ, “Reke ciana ciambe irĩe ihũũne, nĩgũkorwo ti wega kuoya mĩgate ya ciana na kũmĩikĩria ngui.”
Vayi Yesu wumvutudila: —Bika theti bana batuama yukuta; bila busi fuana ko mu bonga dipha di bana ayi lozila diawu zimbua.
28 Nake mũtumia ũcio akĩmũcookeria atĩrĩ, “Noguo Mwathani, no o na ngui irĩ rungu rwa metha nĩ irĩĩaga rũitĩki rũrĩa rũitagwo nĩ ciana.”
Nketo beni wunkamba: —Nyinga Pfumu, zimbua zidi ku tsi meza zieti dia bitsiedi-tsiedi biobi bana beti dodula.
29 Jesũ agĩcooka akĩmwĩra atĩrĩ, “Nĩ ũndũ wa ũguo wacookia-rĩ, wĩthiĩre; ndaimono nĩyoima thĩinĩ wa mwarĩguo.”
Buna Yesu wumvutudila: —Mu diambu di mvutu wowo, yenda kuaku! Pheve yimbimbi yitotukidi mumuanꞌaku wunketo.
30 Mũtumia ũcio akĩinũka mũciĩ agĩkora kaana gake gakomete ũrĩrĩ-inĩ na ndaimono ĩrĩkĩtie gũthiĩ.
Bu kavutuka ku nzoꞌandi; wuyenda bata muanꞌandi buna kalekidi va mbuka, pheve yimbimbi yitotukidingi kuandi.
31 Ningĩ Jesũ akiuma kũu gũkuhĩ na Turo agĩtuĩkanĩria Sidoni, agĩikũrũka nginya iria-inĩ rĩa Galili, agĩtoonya bũrũri wa Dekapoli.
Yesu bu kabotuka mu zunga ki Tila, wuviokila mu Sidoni ayi mu Dekapoli bu kayenda ku mbu wu Ngalili.
32 Arĩ kũu andũ amwe makĩmũrehere mũndũ ũtaiguaga na ũtaaragia, makĩmũthaitha amũigĩrĩre guoko.
Bannatina mutu wumosi wufua matu ayi wuba yolukilanga mu phasi. Banleba muingi kantetika mioko.
33 Na thuutha wa kũmũtwara handũ keheri-inĩ, haraaya na kĩrĩndĩ, Jesũ agĩtoonyia ciara ciake matũ ma mũndũ ũcio. Agĩcooka agĩtua mata na akĩhutia rũrĩmĩ rwa mũndũ ũcio namo.
Yesu wubotula mutu beni va khatitsika nkangu, wunnata va lutengo, wutula minlembo miandi mu matu; wulobula madita bosi wusimba ludimilu mutu beni.
34 Akĩrora na igũrũ, akĩhũmũka na hinya, akĩmwĩra atĩrĩ, “Efatha!” (ũguo nĩ kuuga, “Hingũka!”).
Buna wuvumbula meso ku yilu, wuvumisa ayi wutuba: —Efata! Bu dinsundula zibuka kuaku.
35 Aarĩkia kuuga ũguo matũ ma mũndũ ũcio makĩhingũka na rũrĩmĩ rwake rũkĩregera akĩambĩrĩria kwaria o wega.
Vana vawu matu ma mutu beni mazibuka; ludimi luandilunianguka ayi wutona tuba bumboti.
36 Nake Jesũ akĩmaatha matikeere mũndũ o na ũrĩkũ. No ũrĩa akĩragĩrĩria kũmakaania, noguo makĩragĩrĩria kwaria mũno ũhoro ũcio.
Yesu wuba kandika babika kamba nsamu beni kadi kuidi mutu wumosi. Bu kaluta kuba kandika buna baluta tembikisa wawu.
37 Nao andũ makĩgega mũno makĩria, makiuga atĩrĩ, “Nĩekĩte maũndũ mothe wega. O na agatũmaga andũ arĩa mataiguaga maigue na arĩa mataaragia maarie.”
Nkangu wu batu basimina ngolo ayi batuba: —Mambu moso keti vanga madi mamboti; weti zibula matu ma batu bafua matuayi weti yolukisa mababa!
