Mariko 5
1 Jesũ na arutwo ake magĩkinya mũrĩmo ũũrĩa ũngĩ wa iria, magĩthiĩ bũrũri wa Agerasi.
Bu batula ku disimu dinkaka di mbu mu zunga ki basi Ngelasa.
2 Na Jesũ aarĩkia kuuma gatarũ-inĩ, agĩtũngwo nĩ mũndũ warĩ na ngoma thũku oimĩte mbĩrĩra-inĩ.
Yesu bu katotuka mu nlungu; mutu wumosi wuba ziphevi zimbimbi wutotuka mu mabumbi, wuyiza kundengana.
3 Mũndũ ũcio aatũũraga kũu mbĩrĩra-inĩ, na gũtirĩ mũndũ ũngĩahotire kũmuoha na kĩndũ, o na mũnyororo.
Mutu beni wuba vuandanga mu mabumbi ayi kadi mutu kalendikunkanga ko, ka diambu ko mu zisieni.
4 Nĩgũkorwo nĩohagwo kaingĩ na mĩnyororo moko na magũrũ, no akamĩtuanga icunjĩ na akoinanga igera iria ciamuohaga magũrũ. Na gũtirĩ mũndũ warĩ na hinya wa kũmũhooreria.
Bila zikhumbu ziwombo baba ku nkanganga bisengo ayi zisieni mu malu vayi wuba tabulanga zisieni beni ayi wuba bukunanga bisengo mu bitini. Ayi kadi mutu kasia ku nyodika ko.
5 Aatũũraga akayaga ũtukũ na mũthenya, kũu mbĩrĩra-inĩ na irĩma-inĩ agĩĩtemangaga na mahiga.
Zithangu zioso, builu ayi muini, niandi wuba vuandanga mu biziamiayi ku miongo, wuba kuenda yamikinanga ayi ku kiluekanga mu matadi.
6 Rĩrĩa oonire Jesũ arĩ o haraaya akĩhanyũka, akĩĩgũithia thĩ mbere yake.
Bu kamona ti Yesu wukidi thama; wuzawula ayi wuyiza fukama va ntualꞌandi,
7 Akĩanĩrĩra na mũgambo mũnene, akiuga atĩrĩ, “Ũrenda atĩa na niĩ, wee Jesũ, Mũrũ wa Ngai-Ũrĩa-Ũrĩ-Igũrũ-Mũno? Ndagũthaitha na Ngai ndũkaanyariire!”
ayi wuyamikina mu mbembo yi ngolo: —A yesu, Muana Nzambi yi zangama, mambu mbi tidi kuidi minu e? Mu dizina di Nzambi ndikuleba: kadi kundiamisa.
8 Nĩgũkorwo Jesũ aamwĩrĩte atĩrĩ, “Wee ngoma ĩno thũku uma thĩinĩ wa mũndũ ũyũ!”
Bila wuba kambanga pheve yimbimbi: —Pheve yi mbimbi totuka mu mutu wawu!
9 Jesũ agĩcooka akĩmũũria atĩrĩ, “Wĩtagwo atĩa?” Nake akĩmũcookeria atĩrĩ, “Njĩtagwo Legioni, nĩgũkorwo tũrĩ aingĩ.”
Bosi Yesu wunyuvula: —A dizina diaku nani! Niandi wumvutudila: —Dizina diama “Lengio” bu dinsundula tuidi bawombo.
10 Nake agĩkĩrĩrĩria gũthaitha Jesũ mũno ndagacingate ciume bũrũri ũcio.
Pheve yimbimbi yileba Yesu muingi kabika kuba kuka mu zunga ki tsi beni.
11 Na rĩrĩ, haarĩ na rũũru rũnene rwa ngũrwe rwarĩĩaga harũrũka-inĩ cia kĩrĩma kĩarĩ hakuhĩ na hau.
Nkangu wu zingulu wunneni wuba dia kuna, kuna ndambu mongo.
12 Ndaimono icio igĩthaitha Jesũ, ikĩmwĩra atĩrĩ, “Twĩtĩkĩrie tũthiĩ kũrĩ ngũrwe iria, tũtoonye thĩinĩ wacio.”
Zipheve zimbimbi zileba Yesu: —Wututuma tukota kueto mu zingulu ziazi!
13 Nake agĩciĩtĩkĩria. Nacio ndaimono icio ikiuma igĩthiĩ igĩtoonya thĩinĩ wa ngũrwe. Rũũru rũu ruothe rwa mũigana wa ngũrwe ngiri igĩrĩ, rũkĩharũrũka kĩhurũrũka-inĩ na ihenya rũgĩtoonya iria-inĩ, rũkĩũrĩra.
Yesu wuba vana minsua. Buna ziphevi zimbimbi zitotuka mu mutu beni ayi ziyenda kota mu zingulu. Zingulu beni ziba tezo ki zimilizizole; zinengumuka nsualu mu mongo ayi ziyenda bua mu mbu, ayi, zimana diama.
14 Arĩa maarĩithagia ngũrwe icio makĩũra, magĩthiĩ kũheana ũhoro ũcio itũũra-inĩ na mĩgũnda-inĩ, nao andũ magĩũka kuona ũrĩa gwekĩkĩte.
Minsungi mi zingulu beni mitina ayi minata tsangu mu mavula ayi mu ziphangu zi bibulu zitsola. Batu bayiza tala mambu momo mavioka.
15 Na rĩrĩa mookire harĩ Jesũ, makĩona mũndũ ũrĩa warĩ na Legioni ya ndaimono aikarĩte thĩ hau, ehumbĩte nguo na arĩ na meciiria mega; nao magĩĩtigĩra.
Bu batula vaba Yesu, bamona mutu beni wowo wuba ziphevi zimbimbi, mutuwowo wuba lengio, buna kavuendi; vueti minledi ayi diela diandi diosodiduka. Buna bamona boma.
16 Andũ arĩa moonete ũndũ ũcio ũgĩĩkwo makĩĩra andũ acio angĩ maũndũ marĩa mekĩkire kũrĩ mũndũ ũcio waiyũrĩtwo nĩ ndaimono, o na makĩmahe ũhoro wa ngũrwe.
Ayi baba kamba mambu mavioka kuidi batu bobo bamona boso mavangiminamu mutu wuba ziphevi zimbimbi ayi mu zingulu.
17 Nao andũ acio makĩambĩrĩria gũthaitha Jesũ oime bũrũri ũcio wao.
Buna batu beni baleba Yesu kabotuka mu zunga kiawu.
18 Rĩrĩa Jesũ aatoonyaga gatarũ, mũndũ ũcio warutĩtwo ndaimono agĩthaitha Jesũ etĩkĩre mathiĩ nake.
Mu thangu Yesu kaba nkota mu nlungu, mutu wowo wuba ziphevi zimbimbiwuyuvula Yesu enati lenda kunlandakana.
19 No Jesũ akĩmũgiria, akĩmwĩra atĩrĩ, “Inũka mũciĩ kũrĩ andũ anyu, ũmeere ũrĩa wothe Mwathani agwĩkĩire, o na ũrĩa akũiguĩrĩire tha.”
Vayi Yesu kasia kumvana ko minsua mu kunlandakana ayi wunkamba: —Vutuka ku nzoꞌaku, kuidi bakhomba ziaku ayi wuba kambi mambu Pfumu kavangidi ayi buevi kamuenini kiadi.
20 Nĩ ũndũ ũcio, mũndũ ũcio agĩthiĩ akĩambĩrĩria kũheana ũhoro kũu Dekapoli wa maũndũ marĩa mothe Jesũ aamwĩkĩire. Nao andũ othe makĩgega.
Buna wuyenda ayi wutona samuna mu “kumi di mavula” mambu moso mamvangila Yesu. Baboso basimina buwombo.
21 Nake Jesũ aarĩkia kũringa rĩngĩ na gatarũ na aakinya mũrĩmo ũrĩa ũngĩ wa iria, kĩrĩndĩ kĩingĩ gĩkĩũngana harĩ we o hau aarĩ hũgũrũrũ-inĩ cia iria.
Yesu bu kabuela sabuka, mu nlungu, ku disimu dinkaka di mbu; nkangu wu batu bawombo bayiza kunzungidila vana disimu di mbu. Niandi va ndambu mbu kaba.
22 Na hĩndĩ o ĩyo mũnene ũmwe wa thunagogi wetagwo Jairũ agĩũka hau. Oona Jesũ, akĩĩgũithia thĩ magũrũ-inĩ make
Buna mutu wumosi dizina diandi Yayilusi, wuba wumosi mu bapfumu zi nzo lukutukunu wuyiza vana. Bu kamona Yesu, wufukama va ntualꞌandi.
23 akĩmũthaitha mũno, akĩmwĩra atĩrĩ, “Kairĩtu gakwa gakirie gũkua. Ndagũthaitha ũũke, ũgakaigĩrĩre moko nĩgeetha kahone, gatũũre muoyo.”
Wunleba ngolo ayi wunkamba: —Muanꞌama wunketo widi mu ziphasi zi lufua. Wundemvukila; yizawuntetika mioko muingi kabeluka ayi kazinga!
24 Nĩ ũndũ ũcio Jesũ agĩthiĩ nake. Nakĩo kĩrĩndĩ kĩnene gĩkĩmũrũmĩrĩra, na gĩkamũhatĩkaga na mĩena yothe.
Yesu wuyenda yandi va kimosi ayi nkangu wu batu wunlandakana ayi wumfietikisa mu zindambu zioso.
25 Na rĩrĩ, hau nĩ haarĩ na mũtumia watũire oiraga thakame mĩaka ikũmi na ĩĩrĩ.
Nketo wumosi wuba muna nkangu beni wuba kimbevo ki viokanga menga, kumi mimvu miodi kabedila kimbevo beni.
26 Nĩathĩĩnĩkĩte mũno agĩthondekwo nĩ mandagĩtarĩ aingĩ, na akahũthĩra kĩrĩa gĩothe aakoretwo nakĩo, no handũ ha kũhona aakĩragĩrĩria o kwĩhĩrwo.
Wumona ziphasi ziwombo kuidi minganga miwombo ayi bima biandi bioso bimana mu diambu di kimbevo beni, kasia beluka ko vayi ziphasi ziluta buelama.
27 Rĩrĩa aiguire ũhoro wa Jesũ, agĩũka na thuutha wake gatagatĩ-inĩ ga kĩrĩndĩ, akĩhutia nguo yake,
Bu kawa zitsangu zi Yesu, buna wuyiza, muna nkangu wu kaba, ku manima ayi wusimba nledi wu Yesu.
28 tondũ eeciiririe atĩrĩ, “Ingĩhutia nguo ciake, no hone.”
Bila wuyindula ti: —Minu simba kuandi minledi miandi mandi beluka kuama!
29 O rĩmwe agĩtiga kuura, na akĩigua nĩehererio thĩĩna mwĩrĩ-inĩ wake.
Muna thangu yina kaka, menga malembolo buela vioka ayi wumona mu nituꞌandi ti belukidi mu nsongo wowo.
30 Nake Jesũ o rĩmwe akĩigua atĩ hinya nĩwoima harĩ we. Akĩĩhũgũrĩra kĩrĩndĩ kĩu akĩũria atĩrĩ, “Nũũ ũcio wahutia nguo ciakwa?”
Muna thangu yina, Yesu wubakula ti lulendo luandi lutotuka, wubaluka kuidi nkangu wu batu ayi wuba yuvula ti: —A nani simbidi minledi miama e?
31 Nao arutwo ake makĩmũcookeria atĩrĩ, “Woria ‘Nũũ wahutia?’ ũkĩonaga ũrĩa andũ aya marakũhatĩka?”
Minlonguki miandi minkamba: —Wummona kuaku buevi nkangu wu batu balembo fietikisila mu zindambu zioso ayi weka buela yuvula: “Nani wutsimbidi e?”
32 No Jesũ akĩroranga one nũũ wamũhutĩtie.
Vayi niandi thalu andi yiba kaka kuidi nkangu muingi kazaba mutu vengi diawu.
33 Nake mũtumia ũcio, aamenya ũrĩa eekĩtwo, agĩũka, akĩĩgũithia magũrũ-inĩ make akĩinainaga nĩ guoya, akĩmũhe ũhoro wothe ũrĩa watariĩ.
Nketo wumona boma ayi weka tita. Bu kazaba diambu divangama mu nitu andi buna wufikama, wufukama va ntuala Yesu ayi wunkamba kiedika kioso.
34 Nake Jesũ akĩmwĩra atĩrĩ, “Mwarĩ ũyũ, wĩtĩkio waku nĩguo watũma ũhone; thiĩ na thayũ na ũhone mũrimũ waku.”
Buna Yesu wunkamba: —A muanꞌama wunketo, minu kiaku kibelusidi! Yenda mu ndembama ayi beluka kuaku mu ziphasi ziaku.
35 O hĩndĩ ĩyo Jesũ akĩaragia-rĩ, hagĩũka andũ moimĩte kwa Jairũ ũrĩa warĩ mũnene wa thunagogi, makĩmwĩra atĩrĩ, “Mwarĩguo nĩakua. Ũgũgĩthĩĩnia mũrutani rĩngĩ nĩkĩ?”
Buna wukidi yoluka, ndambu yi batu baba ku nzo pfumu yi nzolukutukunu bayiza kunkamba: —Muanꞌaku wunketo fuidi. Bila mbi mu buela tatisa nlongi e?
36 Nake Jesũ akĩaga gũthikĩrĩria ũguo moigaga, akĩĩra mũnene ũcio wa thunagogi atĩrĩ, “Wee ĩtĩkia na ndũgetigĩre.”
Vayi Yesu bu kawa mambu batuba, wukamba pfumu yi nzo lukutukunu, ti: —Kadi mona boma. Wilukila kaka!
37 Jesũ ndetĩkĩririe mũndũ o na ũrĩkũ amũrũmĩrĩre, o tiga Petero na Jakubu na Johana mũrũ wa nyina na Jakubu.
Bosi Yesu kasia vana ko minsua, kadi kuidi mutu wumosi, mu kunlandakana botula kaka Piela, zaki ayi khombꞌandi Yowani.
38 Na maakinya mũciĩ kwa mũnene ũcio wa thunagogi, Jesũ akĩona andũ magagaĩte makĩrĩraga na makiugagĩrĩria.
Buna batula ku nzo Pfumu lukutukunu, Yesu wumona divuda diba kuna: batu badila ayi bayamikina.
39 Agĩtoonya thĩinĩ akĩmeera atĩrĩ, “Kĩagago gĩkĩ gĩothe na kĩrĩro nĩ cia kĩ? Mwana ti mũkuũ, no nĩ gũkoma akomete.”
Buna wukota mu nzo ayi wutuba: —A bila mbi divuda diodi e? Ayi bila mbi lulembo didila e? Muana kasi fua ko vayi leka kuandi kalekidi!
40 Nao makĩmũthekerera. Na thuutha wa kũmoimia nja othe, akĩoya ithe na nyina wa mwana na arutwo arĩa aarĩ nao magĩtoonya harĩa mwana ũcio aarĩ.
Vayi bansekinina. Buna Yesu wutotula batu boso ku nganda. Wubonga dise ayi ngudi yi muana ayi minlonguki miomi miba yandi. Bawu bakota yandi muna khati vinga muba muana beni.
41 Akĩnyiita mwana guoko, akĩmwĩra atĩrĩ, “Talitha kumi!” (naguo wataũrwo nĩ ta kuuga, “Kairĩtu gaka, ndakwĩra atĩrĩ, ũkĩra!”)
Wusimba koko ku muana ayi wunkamba: —Talita kumi! Bu dinsundula: Muana ndumba ndikutumina kotuka!
42 O rĩmwe kairĩtu kau gagĩũkĩra, gakĩambĩrĩria gũthiĩ (nako kaarĩ na ũkũrũ wa mĩaka ikũmi na ĩĩrĩ). Nao mona ũguo makĩgega mũno.
Vana vawu muana ndumba wutelama ayi wudiata bila nduka-nduka kumi mimvu miodi miba yandi. Babo basimina ngolo.
43 Nake akĩmakaania mũno matikareke mũndũ o na ũrĩkũ amenye ũhoro ũcio, na akĩmeera makahe kĩndũ gĩa kũrĩa.
Vayi Yesu wuba kandika babika kamba mambu beni kadi kuidi mutu wumosi ayi wuba kamba bamvana bidia.
