Mariko 4
1 Nake Jesũ akĩambĩrĩria kũrutana o rĩngĩ arĩ kũu hũgũrũrũ-inĩ cia iria. Na rĩrĩ, gĩkundi kĩa andũ kĩrĩa kĩonganĩte gĩkamũrigiicĩria kĩarĩ kĩnene nginya gĩgĩtũma atoonye gatarũ-inĩ, agĩikara thĩinĩ wako kũu iria-inĩ; nao andũ acio angĩ othe magĩikara hũgũrũrũ-inĩ cia iria.
Alimwi Jesu wakatalika kuyiisya kali kumbali aalwizi. Inkamu yabantu bakamuzyungulukide yakali mpati loko zyakuti wakanjila mubwaato, kuchitila kuti akonzye kusosolokela mumaanzi akukkala, bantu boonse bakalitobezezye lwizi kunkomwe.
2 Na akĩmaruta maũndũ maingĩ na ngerekano, na akĩrutana akĩmeera atĩrĩ,
Mpawo wakabayiisya zintu zyiingi kabelesya zikozyanio, alimwi mukuyiisya kwakwe wakati,
3 “Ta thikĩrĩriai! Mũrĩmi ũmwe nĩoimagarire akahure mbeũ ciake.
“Amuswiilizye, mulimi wakaya kukumiza mbuto yakwe.
4 Na rĩrĩa aahuraga mbeũ icio, imwe ikĩgũa mũkĩra-inĩ wa njĩra, nacio nyoni igĩũka igĩcirĩa.
Awo naakali kumiza mbuto, imwi yakawida munzila, mpawo tuyuni twakasika twiilya.
5 Iria ingĩ ikĩgũa rũnyanjara-inĩ kũrĩa gũtaarĩ na tĩĩri mũingĩ. Nacio ikĩmera narua tondũ tĩĩri ndwarĩ mũriku.
Imwi yakawida amwaala, aatakwe muse mwiingi. Yakamena kufwambaana, nkaambo muse wakali muche.
6 No rĩrĩa riũa rĩaarire rĩgĩcina mĩmera ĩyo, nayo ĩkĩũma tondũ ndĩarĩ na mĩri.
Pesi zuba nilyakabala yakapya, mpawo yakayuma nkaambo kamiyanda yakatabbide.
7 Mbeũ iria ingĩ ikĩgũa mĩigua-inĩ, nayo mĩigua ĩgĩkũra, ĩgĩthararia mbeũ icio ikĩaga gũciara.
Imwi mbuto yakawida mumaamvwa, maamvwa akakomena asyanikizya matu aayo, aboobo teeyakakonzya kuzyala.
8 Ingĩ nacio ikĩgũa tĩĩri-inĩ mũnoru. Ikĩmera, igĩkũra na igĩciara maciaro, imwe ikiumia maita mĩrongo ĩtatũ, ingĩ maita mĩrongo ĩtandatũ, o na ingĩ maita igana.”
Imwi mbuto yakawida mumuse uvubide. Yakamena, akukomena mane yazyala michelo, imwi makkumi otatwe, imwi makkumi musanu alimwi, imwi mwaanda.”
9 Jesũ agĩcooka akiuga atĩrĩ, “Ũrĩa ũrĩ na matũ ma kũigua, nĩakĩigue.”
Lino wakati, “Ooyo ulaamatwi aakumvwa, ngamvwe.”
10 Na rĩrĩa aarĩ wiki, arutwo arĩa ikũmi na eerĩ, o na arĩa angĩ maarĩ hamwe nake, makĩmũũria ũhoro wa ngerekano icio.
Lino Jesu naakaba alike, mbakali aabo antoomwe abasikwiiya bakwe balikkumi ababili bakamubuzya aatala azikozyanisyo eezyo.
11 Nake akĩmeera atĩrĩ, “Inyuĩ nĩmũheetwo ũmenyo wa kũmenya hitho cia ũthamaki wa Ngai. No arĩa marĩ na kũu nja maaragĩrio maũndũ mothe na ngerekano
Wakabaambila wati, “Insiswa ya bwami bwa Leza ilipedwe kuli ndinywe. Pesi kuli bamwi biyo bali kunze, zyoonse zyaambwa muzikozyanisyo,
12 nĩgeetha, “‘matũũre maroraga no makaaga kuona, na matũũre maiguaga na matimenye ũndũ; nĩguo hihi matikae kũgarũrũka marekerwo mehia mao!’”
kuchitila kuti, lyoonse kababona pesi kabatabonesesyi, alimwi kabamvwa lyoonse, pesi kabatamvwisisisyi; kansinga balikumvwa balikunosanduka kabalekelelwa zibi zyabo.”
13 Ningĩ Jesũ akĩmooria atĩrĩ, “Kaĩ mũtanataũkĩrwo nĩ ngerekano ĩyo? Mũngĩkĩmenya atĩa ngerekano iria ingĩ?
Lino wakati kuli mbabo, “Ani sena tamulokumvwisisisya na chikozyanisyo eechi? Na kakuli boobo nga kulakonzeka biyeni kuti mumvwisisisye zimwi zikozyanisyo?
14 Mũrĩmi ahuraga kiugo kĩa Ngai.
Mulimi uumiza mbuto nguwe uumiza jwi.
15 Andũ amwe matariĩ ta mbeũ iria ciagũire njĩra-inĩ harĩa ũhoro ũhuragwo. Acio nĩ arĩa maiguaga ũhoro, na maarĩkia kũigua-rĩ, Shaitani agooka akeheria ũhoro ũcio wahaandwo thĩinĩ wao.
Bamwi bantu bali mbuli nzila, aawo mpulimizidwe jwi. Mpawo mbubalimvwa biyo, Satani wasika wabweza jwi lyali lyamizwa muli mbabo.
16 Angĩ nao matariĩ ta mbeũ iria ciagũire rũnyanjara-inĩ. Acio nĩ arĩa maiguaga ũhoro na o rĩmwe makawamũkĩra na gĩkeno.
Bamwi, mbuli muse ulaamwaala mpuyakamizwa mbuto, balalimvwa jwi, mpawo, akufwambaana balalitambula chakubotelwa.
17 No tondũ matirĩ na mĩri-rĩ, maikaraga o kahinda kanini. Hĩndĩ ĩrĩa thĩĩna woka kana maanyariirwo nĩ ũndũ wa ũhoro wa Ngai, magũũaga o narua.
Pesi nkaambo tabajisi miyanda ibbide, balajata kwachiindi chiniini biyo. Nikwasika mapenzi nikuba kusyonsegwa nkaambo kajwi, balafwambaana kuwa.
18 Angĩ nao matariĩ ta mbeũ iria ciagũire mĩigua-inĩ. Acio nĩ arĩa maiguaga ũhoro,
Alubo bamwi, mbuli muse ulaamaamvwa muyakamizwa mbuto, balalimvwa jwi,
19 no mĩhangʼo ya maũndũ ma mũtũũrĩre ũyũ, na kũheenererio nĩ ũtonga, na merirĩria ma maũndũ mangĩ, magathararia ũhoro ũcio, magatũma wage maciaro. (aiōn g165)
pesi masukusyo aanyika, kweenwa aabuvubi aziyandisyo zyazimwi zintu zyabuyo zilasika zyasyanikizya jwi, zyachita kuti litabi aamichelo. (aiōn g165)
20 Angĩ matariĩ ta mbeũ iria ciagũire tĩĩri-inĩ ũrĩa mũnoru. Acio nĩ arĩa maiguaga ũhoro, makawĩtĩkĩra, na magaciara maciaro, amwe maita mĩrongo ĩtatũ, na angĩ maita mĩrongo ĩtandatũ, o na angĩ maita igana ma kĩrĩa kĩahaandirwo.”
Bamwi, mbuli muse uuvubide muyakabyalwa mbuto, balalimvwa jwi, balitambula, akuzyala michelo imwi makkumi otatwe, imwi makkumi musanu alimwi, imwi kusika mwaanda.”
21 Jesũ agĩcooka akĩmooria atĩrĩ, “No anga tawa wakagio ũgacooka ũgakunĩkĩrio na irebe, kana ũkaigwo rungu rwa ũrĩrĩ? Handũ ha ũguo githĩ ndũigagĩrĩrwo handũ igũrũ?
Jesu wakati kuli mbabo, “Sena nga mweeta lambi kuti mulitibbike alusuwo, na kulibika muchinkuma chabulo? Ani nga tamulibiki atala aachibikilo chalyo na?
22 Nĩgũkorwo kĩrĩa gĩothe kĩrĩ hitho-inĩ nĩgĩkaguũrio, nakĩo kĩrĩa gĩothe kĩhithĩtwo nĩgĩkareehwo ũtheri-inĩ.
Nkaambo zintu zyoonse zisisidwe ziyooyubununwa, alimwi choonse chitibbikidwe chiyotibbulwa.
23 Akorwo mũndũ arĩ na matũ ma kũigua, nĩakĩigue.”
Kufumbwa ulamatwi akumvwa ngamvwe.”
24 Agĩthiĩ na mbere, akĩmeera atĩrĩ, “Menyagĩrĩrai wega ũrĩa mũiguaga. Gĩthimi kĩrĩa mũthimanagĩra nakĩo, no kĩo mũrĩthimagĩrwo nakĩo, na nĩmũrĩkĩragĩrĩrio.
Wakaya kunembo akubaambila kuti, “Amuchenjele loko nzimumvwa. Cheelesyo nchimubelesya anywebo muyoyelesegwa anchicho, nikuba kwindilila kulindinywe.
25 Ũrĩa wothe wĩ na indo nĩakongererwo nyingĩ; na ũrĩa wothe ũtarĩ nĩagatuunywo o na kĩrĩa arĩ nakĩo.”
Nkaambo kufumbwa uujisi uyoopegwa zyiingi. Ooyo uutajisi, niziba nzyalaazyo uyoonyanzigwa.”
26 Jesũ agĩcooka akiuga atĩrĩ, “Ũthamaki wa Ngai ũtariĩ ta mũndũ ũrĩa ũhaandaga mbeũ tĩĩri-inĩ.
Alimwi wakati, “Mbobubede oobu bwami bwa Leza mbuli muntu uumiza mbuto aansi.
27 Akomaga ũtukũ na agokĩra mũthenya, nacio mbeũ ikamera na igakũra, nowe ndamenyaga ũrĩa ikũraga.
Mpawo uloona mansiku akubuka nibwacha, pesi mbuto ilamena akukomena, nikuba kuti tazi mbozichitika.
28 Tĩĩri guo mwene nĩguo ũtũmaga iciare. Ciambaga kũruta nguha igacooka ikaruta igira, na thuutha ũcio igira thĩinĩ hakagĩa na hĩndĩ ĩrĩa njiganu.
Muse awulike: ulamezya nseke zyamayila kusaanguna munsonga, kakutobela miyungi, mane miyungi yatuba.
29 Na maciaro macio maarĩkia kũũma, mũrĩmi ũcio akoya rũhiũ rwa igetha, akagetha tondũ hĩndĩ ya magetha nĩ yakinya.”
Mayila mbaatuba biyo, ulabelesya chakunenzya, nkaambo chiindi chakutebula chasika.”
30 Agĩcooka akiuga atĩrĩ, “Tũngĩhaanania ũthamaki wa Ngai na kĩ? Kana nĩ ngerekano ĩrĩkũ tũngĩheana ũhoro waguo nayo?
Alimwi wakati, “Sena niinzi nchitujnga tulachikozyanisya abwami bwa Leza, nakuti tubelesye chikozyanisyoonzi kubupandulula?
31 Ũhaana ta mbeũ ya karatarĩ, arĩ yo mbeũ ĩrĩa nini mũno mũhaandaga tĩĩri-inĩ.
Buli mbuuli mbuto itegwa musitada, ni mbuto ndiini loko njobyala aansi.
32 No yahaandwo-rĩ, ĩkũraga ĩgatuĩka mũmera mũnene gũkĩra mĩmera ĩrĩa ĩngĩ yothe ya mũgũnda, na ũkagĩa na honge nene nginya nyoni cia rĩera-inĩ igooka igaaka itara na ikahurũka kĩĩruru-inĩ kĩaguo.”
Pesi niyabyalwa, ilakomena kwiinda zilimwa zyoonse zyamumuunda, kilaamitabi mipati izyakuti tuyuni tulakonzya kukala mumweenzule wayo.”
33 Jesũ nĩamaheaga ũhoro na ngerekano ingĩ nyingĩ ta icio o ta ũrĩa mangĩahotire kũigua.
Jesu wakabaambila jwi kabelesya zikozyanisyo zyiingi mbuuli mbubalikumvwa,
34 Gũtirĩ ũndũ aameeraga atekwaria na ngerekano. No rĩrĩa maarĩ na arutwo ake oiki, nĩamataragĩria maũndũ mothe.
mpawo taakwe nchaakabaambila pe katabelesezye chikozyanisyo. Pesi nakaba alike abasikwiiya bakwe, wakapandulula zyoonse.
35 Na mũthenya o ũcio gwakinya hwaĩ-inĩ-rĩ, akĩĩra arutwo ake atĩrĩ, “Nĩtũringei tũthiĩ mũrĩmo ũũrĩa ũngĩ.”
Oobo buzuba, nilyakaba goko, wakati kuli mbabo, “Atuzubuke tuye mutala.”
36 Na maarĩkia gũtiga gĩkundi kĩa andũ na thuutha, makĩhaica gatarũ-inĩ o harĩa Jesũ aarĩ. Na nĩ kwarĩ na tũtarũ tũngĩ twatwaranire hamwe nake.
Bakasiya makamu makamu aabantu musule, bakamutobela, mubwaato mwakabede Jesu. Amwi maato akaliwo aalawo akamutobela.
37 Na rĩrĩ, kũu iria-inĩ gũkĩgĩa na kĩhuhũkanio kĩnene, namo makũmbĩ ma maaĩ magĩtoonya gatarũ thĩinĩ, o nginya gakĩenda kũũrĩra.
Mbubakendeenda biyo kwakawunga guwo pati, alimwi mayuwe akalikukupila maanzi mubwaato, mane bwaato bwakasizule.
38 Jesũ aarĩ toro akomeire muto mũthia-inĩ wa gatarũ. Nao arutwo makĩmũũkĩria makĩmũũria atĩrĩ, “Mũrutani, kaĩ wee ũtaramaka tũkĩũrĩra maaĩ-inĩ?”
Jesu wakalilede kasegede musego, kusule mubwaato. Basikwiiya bakamubusya alimwi bakati kuli nguwe, “Omuyiisyi, sena tokwe nolikataazya nikuba kuti twaamba kufwa?”
39 Nake Jesũ agĩũkĩra, agĩkaania rũhuho na akĩĩra makũmbĩ macio ma iria atĩrĩ, “Kira! Na ũhoorere!” Naruo rũhuho rũgĩtiga kũhurutana, gũkĩhoorera biũ.
Wakabuka, wakalayilila guwo, alimwi wakati kumayuwe, “Umuna! Batama!” Mpawo guwo lyakuumuna, mayuwe akayosa, kuumuna kuti zii!
40 Jesũ akĩũria arutwo ake atĩrĩ, “Nĩ kĩĩ gĩtũmĩte mũmake ũguo? O na rĩu mũtirĩ mũretĩkia?”
Wakati kuli basikwiiya bakwe, “Nkamboonzi nimuyoowa boobu? Sena ambuli sunu tamunaba lusyomo na?”
41 Nao magĩĩtigĩra mũno na makĩũrania atĩrĩ, “Kaĩ mũndũ ũyũ akĩrĩ ũũ? Tondũ o na rũhuho na makũmbĩ ma iria nĩiramwathĩkĩra!”
Bakayoowa loko alimwi bakabuzyania bati, “Ani ngwani ooyu, nkaambo guwo amayuwe zilamumvwa akumuswiilila?”
