< Mariko 10 >
1 Jesũ agĩcooka akiuma kũu agĩthiĩ bũrũri wa Judea na mũrĩmo ũrĩa ũngĩ wa Jorodani. O rĩngĩ andũ ikundi magĩũka kũrĩ we, nake akĩmaruta ũhoro o ta ũrĩa aamenyerete gwĩka.
Jesu nakazwa kubusena obo waya kuchisi chaku Judiya a kubusena bwamutala a mulongaJodani, alimwi bantu biingi bakaza lubo kulinguwe. Wakali kubayiisya lubo, mbuli mbakali wazibila kuchita.
2 Na Afarisai amwe magĩũka kũrĩ we makĩenda kũmũgeria, makĩmũũria atĩrĩ, “Watho nĩwĩtĩkĩrĩtie mũndũ atigane na mũtumia wake?”
Mpawo baFalisi bakaza kulinguwe kuzomusunka alimwi bakmubuzya kuti, “Chili mumulawu na kuti mwalumi aleke banakwe?” Wakasandula,
3 Nake agĩcookia ũhoro, akĩmooria atĩrĩ, “Musa aamwathire mwĩkage atĩa?”
“Wakamulayilila buti Mozesi?”
4 Nao makĩmwĩra atĩrĩ, “Musa nĩetĩkagĩria mũndũ aandĩkĩre mũtumia wake marũa ma gũtigana nake, amũte.”
Bakati, “Mozesi wakazuminina mwalumi kulemba lugwalo lwakulekana alimwi akumutanda”.
5 Jesũ akĩmacookeria atĩrĩ, “Musa aamwandĩkĩire watho ũcio tondũ wa ũrĩa muomĩtie ngoro cianyu.
“Nkuyuma kwamyoyo yanu chakapa kuti alembe mulawo oyu”, Jesu wakabambila.
6 No kuuma o kĩambĩrĩria, Ngai ‘ombire mũndũ mũrũme na mũndũ-wa-nja’.
“Pele kuzwa kumatalikilo akulenga, 'Leza wakababumba, mwalumi amwanakazi'.
7 ‘Gĩkĩ nĩkĩo gĩtũmaga mũndũ mũrũme atige ithe na nyina na anyiitane na mũtumia wake,
“Akambo kachechi mwalumi uyozwa kuliwisi abanyina
8 nao eerĩ magatuĩka mwĩrĩ ũmwe.’ Nĩ ũndũ ũcio, acio ti andũ eerĩ rĩngĩ, no nĩ mũndũ ũmwe.
alimwi akakkale abanakwe, alimwi bobile bayooba nyama yomwe! Aboobo tabachili bobile pe, pele nyama yomwe”.
9 Nĩ ũndũ ũcio, arĩa Ngai anyiitithanĩtie, mũndũ ndakanamatigithanie.”
Aboobo Leza nzyaswanizya antoomwe, kutakabi muntu uzyaanzania”.
10 Na maatoonya nyũmba thĩinĩ, arutwo makĩũria Jesũ ũhoro ũcio o rĩngĩ.
Awo nibakali mun'anda, basikwiiya bakamubuzya lubo aatala achechi.
11 Nake akĩmacookeria atĩrĩ, “Mũndũ o wothe angĩtigana na mũtumia wake acooke ahikie mũtumia ũngĩ, mũndũ ũcio nĩ atharĩtie.
Wakati kulimbabo, “Naba ani uleka mwanakazi akukwata umbi wamuchita bumambi.
12 Nake mũtumia angĩtigana na mũthuuriwe, ahikĩre mũndũ mũrũme ũngĩ, o nake nĩ atharĩtie.”
Naa mukayintu waleka mulumi wakwe wakwatwa awumbi mwalumi, wachita bumambi”.
13 Nao andũ makĩrehera Jesũ twana tũnini nĩguo atũhutie, no arutwo ake makĩmakaania.
Mpawo bakeeta bana babo banini kulinguwe kuti abagume, pele basikwiiya bakabakalalila.
14 Rĩrĩa Jesũ oonire ũguo, akĩrakara, akĩmeera atĩrĩ, “Rekei twana tũu tũũke kũrĩ niĩ, tigai gũtũgiria, nĩgũkorwo ũthamaki wa Ngai nĩ wa arĩa matariĩ ta tuo.
Pele Jesu nakazibona, tezyakamubotezya pe alimwi wakati kulimbabo, “Muzumizye bana mutabakasyi, nkambo bwami bwaLeza mbubwabo bali boobo.
15 Ngũmwĩra atĩrĩ na ma, ũrĩa wothe ũtakamũkĩra ũthamaki wa Ngai ta kaana ndakaũtoonya o na atĩa.”
Chakasimpe ndamwambila, naba ani utatambuli bwami bwaLeza mbuli mwana munini takonzyi kuyobunjila”.
16 Nake akĩoya twana tũu, agĩtũigĩrĩra moko, agĩtũrathima.
Mpawo wakababweza bana mumanza akwe alimwi wabalongezya nakabikka maboko akwe alimbabo.
17 Na rĩrĩa Jesũ oimagaraga, mũndũ ũmwe nĩatengʼerire harĩ we, agĩturia ndu mbere yake, akĩmũũria atĩrĩ, “Mũrutani mwega, ingĩĩka atĩa nĩguo ngaagaya muoyo wa tene na tene?” (aiōnios )
Nakatalisya lweendo lwakwe, umwi mwalumi wakachijana wazofugama kunembo lyakwe alimwi wabuzya, “Muyisi mubotu, ndichite buti kuti ndikajane buumi butamani?” (aiōnios )
18 Nake Jesũ akĩmũũria atĩrĩ, “Ũkũnjĩta mwega nĩkĩ? Gũtirĩ o na ũmwe mwega, tiga o Ngai we wiki.
Jesu wakati, “Nkambonzi nuti ndimubotu? Tako pe mubotu naba umwi kunze kwaLeza alikke.
19 Wee nĩ ũũĩ ũrĩa maathani moigĩte: ‘Ndũkanoragane, na ndũkanatharanie, na ndũkanaiye, na ndũkanaigĩrĩre mũndũ ũrĩa ũngĩ kĩgeenyo, na ndũkanaheenanie, na tĩĩa thoguo na nyũkwa.’”
Ulizi milawo: 'Utajayi, utachiti bumambi, utabbi, utabejelezyi umwi, utabbi chakweenena, lemeka uso abanyoko.”
20 Nake akĩmwĩra atĩrĩ, “Mũrutani, macio mothe ndũire ndĩmarũmĩtie kuuma ndĩ mũnini.”
Mwalumimwakati, “Muyisi, zyoonse ezi zintu ndakazitibelezya kuzwa kandichili mukubusi”.
21 Nake Jesũ amũrora, akĩmwenda, akĩmwĩra atĩrĩ, “Nĩ kũrĩ ũndũ ũmwe ũtigairie: Thiĩ wendie indo ciaku ciothe iria ũrĩ nacio ũhe athĩĩni mbeeca icio, na nĩũkagĩa na mũthithũ igũrũ. Ũcooke ũũke, ũnũmĩrĩre.”
Jesu wakamulanga alimwi wamuyanda. Wakati kulinguwe, “Chintu chimwi nchobula. Weelede kuuzya zyoonse nzulazyo alimwi uzipe kubachete, elyo uyojana buvubi kujulu. Mpawo sika, unditobele”.
22 Mwanake ũcio agĩtukia gĩthiithi. Agĩthiĩ arĩ na kĩeha, tondũ aarĩ na ũtonga mũingĩ.
Pesi akaambo kamakani aya wakawusa kapati alimwi wakayinka kafwisya nsoni, nkambo wakali azintu zyiingi.
23 Nake Jesũ akĩĩhũgũra, akĩĩra arutwo ake atĩrĩ, “Kaĩ nĩ ũndũ wĩ hinya gĩtonga gũtoonya ũthamaki-inĩ wa Ngai-ĩ!”
Jesu wakalangalanga mpawo wakati kulibasikwiiya bakwe, “Nchiyumu buti kubavubi kunjila mu bwami bwaLeza!”
24 Nao arutwo makĩgega maigua ciugo ciake. No Jesũ akiuga o rĩngĩ atĩrĩ, “Ciana, kaĩ nĩ ũndũ wĩ hinya gũtoonya ũthamaki-inĩ wa Ngai-ĩ!
Basikwiiya bakagamba kumajwi akwe.
25 Nĩ ũhũthũ ngamĩĩra kũhungura irima rĩa cindano gũkĩra gĩtonga gũtoonya ũthamaki-inĩ wa Ngai.”
Pesi Jesu wakabambila lubo, “Nobana, nchuubawuba kunkamela kuti yiinde mumpako yanaliti kwiinda muvubi kuti anjile mubwami bwaLeza”.
26 Arutwo ake magĩkĩrĩrĩria kũgega, makĩũrania atĩrĩ, “Nũũ ũngĩkĩhonoka?”
Bakagamba kapati alimwi baambilana kuti, “Ngwani unga ulakonzya kufutulwa?”
27 Nake Jesũ akĩmarora, akĩmeera atĩrĩ, “Harĩ mũndũ ũndũ ũyũ ndũngĩhoteka, no harĩ Ngai tiguo; maũndũ mothe nĩ mahotekaga nĩ Ngai.”
Jesu wakabalanga alimwi wati, “Kubantu tachikonzeki, pele kuli Leza chilakonzeka. Nkambo zintu zyoonse zilakonzeka a Leza”.
28 Petero akĩmwĩra atĩrĩ, “Ithuĩ tũtigĩte maũndũ mothe tũgakũrũmĩrĩra!”
Pita wakatalika kwambula kulinguwe, “Boona, twasiya zyoonse twakutobela”.
29 Nake Jesũ akĩmũcookeria atĩrĩ, “Ngũmwĩra atĩrĩ na ma, gũtirĩ mũndũ ũtigĩte mũciĩ kana ariũ a nyina, kana aarĩ a nyina, kana nyina, kana ithe, kana ciana, o na kana ithaka nĩ ũndũ wakwa, na nĩ ũndũ wa Ũhoro-ũrĩa-Mwega,
Jesu wakati, “Nchobeni ndamwambila, takwe pe wasiya n'anda naa banyandumi naa bachizi naa banyina naa bana naa nyika akambo kandime alimwi akambo kavangeli,
30 ũtakaheo ũtonga maita igana matukũ maya tũrĩ, na aheo maita igana ma nyũmba, na ariũ a nyina, na aarĩ a nyina, na manyina, na ciana o na ithaka, na hamwe na macio, mĩnyamaro. Na ihinda rĩrĩa rĩgooka aheo muoyo wa tene na tene. (aiōn , aiōnios )
utakabule kutambula zyiindulwidwe mwaanda munyika omuno lino: n'anda abanyandumi a bachizi a mamama abana anyika, mukupenzegwa, munyika utobela, buumi butamani. (aiōn , aiōnios )
31 No rĩrĩ, andũ aingĩ arĩa marĩ mbere nĩmagatuĩka a thuutha, na a thuutha matuĩke a mbere.”
Pele biingi balikumatangunino bayooba bakumamanino”.
32 Na rĩrĩa maarĩ njĩra-inĩ makĩambata merekeire Jerusalemu, Jesũ amatongoretie, arutwo ake nĩmagegire, nao arĩa maamarũmĩrĩire magĩĩtigĩra. O rĩngĩ Jesũ agĩtwara arutwo arĩa ikũmi na eerĩ keheri-inĩ, akĩambĩrĩria kũmeera maũndũ marĩa maakirie kũmũkora.
Bakali mumugwagwa kabayabuya kuJelusalema, alimwi Jesu wakali kunembo lyab. Basikwiiya bakagamba, alimwi abaabo bakali kutobela musule bakayowa. Mpawo Jesu wakabweza bali kkumi ababili wabatola kumbali alubo watalika kubambila zizochitikana kulinguwe kuchiindi chitobela linolino.
33 Akĩmeera atĩrĩ, “Nĩtũkwambata tũthiĩ Jerusalemu, nake Mũrũ wa Mũndũ nĩegũkunyanĩrwo kũrĩ athĩnjĩri-Ngai arĩa anene na kũrĩ arutani a watho. Nao mamũtuĩre kũũragwo na mamũneane kũrĩ andũ-a-Ndũrĩrĩ,
“Amubone, tuyabuya kuJelusalema, alimwi Mwana waMuntu uyowabwa kubapayizi bapati abalembi.
34 nao mamũnyũrũrie na mamũtuĩre mata, na mamũhũũre iboko o na mamũũrage. No thuutha wa mĩthenya ĩtatũ nĩakariũka.”
Bayomupa mulandu walufu akumwaaba kulibamasi. Bayomusonsya, bayomuswida mate amubili, bayomuuma, alimwi bakamujeye. Pele kwiinda mazuba atatu uyobuka.
35 Na rĩrĩ, Jakubu na Johana, ariũ a Zebedi, magĩũka kũrĩ Jesũ. Makĩmwĩra atĩrĩ, “Mũrutani, tũkwenda ũtwĩkĩre o ũrĩa tũgũkũhooya.”
Jemusi a Joni, bana baZebbadi, bakaza kulinguwe bati, “Muyisi, tuyanda kuti mutuchitile kufumbwa nzituyomukumbila kulinduwe”.
36 Nake akĩmooria atĩrĩ, “Mũkwenda ndĩmwĩkĩre atĩa?”
Wakati kulimbabo, “Niinzi nchimuyanda kuti ndikamuchitile?”
37 Nao makĩmũcookeria atĩrĩ, “Ũtwĩtĩkĩrie tũgaikara ũmwe guoko-inĩ gwaku kwa ũrĩo na ũrĩa ũngĩ guoko-inĩ gwaku kwa ũmotho riiri-inĩ waku.”
Bakati, “Tuzumizye kuti tukkale anduwe mubulemu bwako, umwi kuchilisyo umwi kuchimwensi.”
38 Jesũ akĩmacookeria atĩrĩ, “Mũtiũĩ kĩrĩa mũrahooya. Mwahota kũnyuĩra gĩkombe kĩrĩa niĩ ngũnyuĩra, kana mũbatithio na ũbatithio ũrĩa ngũbatithio naguo?”
Pele Jesu wakabasandula, “Tamuchizi nchimuli kukumbila. Mulakonzya na kunywa nkomechi njesikanywe naa kukakatila kulubbizizyo ndwesikabbizigwe andulo?”
39 Nao magĩcookia atĩrĩ, “Ĩĩ no tũhote.” Jesũ akĩmeera atĩrĩ, “Gĩkombe kĩrĩa ngũnyuĩra nĩ mũkaanyuĩra, o na mũbatithio na ũbatithio ũrĩa ngũbatithio naguo.
Bakati kulinguwe, “Tulakonzya.” Jesu wakati kulimbabo, “Nkomechi njesikanywe, muyoyinywa, alimwi lubbizizyo ndwesikabbizigwe andulo, anywebo muyolubbizigwa.
40 No ha ũhoro wa gũikara guoko-inĩ gwakwa kwa ũrĩo kana kwa ũmotho ti niĩ heanaga. Itĩ icio ikaaheo arĩa mathondekeirwo cio.”
Pele utakakkale kuchilisyo kana kuchimwensi tensi ndime nensyambe pe, pele nkukwabaabo babambilidwe mbubo.”
41 Rĩrĩa arutwo acio angĩ ikũmi maiguire ũhoro ũcio, makĩrakarĩra Jakubu na Johana.
Awo bamwi balikkumi nibakamvwa eecho, bakatalika kunyemena Jemusi a Joni.
42 Nake Jesũ akĩmeeta hamwe akĩmeera atĩrĩ, “Nĩ mũũĩ atĩ andũ arĩa matuuagwo aathani a andũ-a-Ndũrĩrĩ nĩmetũũgagĩria igũrũ rĩao, nao anene ao nĩmamaathaga.
Jesu wakabayita kulinguwe wati, “Mulizi aabo baambwa kuti mbendelezi babamasi balabeendelezya, alimwi basikutwe babo bakatondezya manguzu aabo alimbabo.
43 No rĩrĩ, inyuĩ mũtitariĩ ũguo. Handũ ha ũguo, ũrĩa wothe ũngĩenda gũtuĩka mũnene thĩinĩ wanyu no nginya atuĩke ndungata yanyu,
Pele tazikoyooba mbubo pe akati kanu. Naba ani uyanda kuba mupati akati kanu weelede kuba mupati mulanda,
44 nake ũrĩa wothe ũkwenda gũtuĩka wa mbere thĩinĩ wanyu, no nginya atuĩke ngombo ya andũ othe.
alimwi naba ani uyanda kuba mutanzi akati kanu weelede kuba muzike waboonse
45 Nĩgũkorwo o na Mũrũ wa Mũndũ ndookire gũtungatĩrwo, no ookire gũtungata na arute muoyo wake nĩguo arĩhe thogora wa gũkũũra andũ aingĩ.”
Nkambo Mwana aMuntu takazida kuzofutulwa pe, pele kufutula, alimwi akupa buumi bwakwe kukwangununa biingi.”
46 Nao magĩkinya Jeriko. Na rĩrĩa Jesũ na arutwo ake, hamwe na kĩrĩndĩ kĩnene moimaga itũũra-inĩ rĩu, mũndũ warĩ mũtumumu wetagwo Baritimayo (ũguo nĩ kuuga mũrũ wa Timayo), aikarĩte thĩ mũkĩra-inĩ wa njĩra akĩhooya thendi.
Bakasika kuJelikko. Nakazwa kuJelikko abasikwiiya bakwe amakamu makamu, mwana wa Timiyasi, Bbatimiyasi, moofu, wakalikkede kumbali amugwagwa.
47 Na rĩrĩa aiguire atĩ nĩ Jesũ wa Nazarethi, akĩambĩrĩria kwanĩrĩra akiugaga atĩrĩ, “Jesũ, Mũrũ wa Daudi, njiguĩra tha!”
Awo nakamvwa kuti Jesu muNazaleni, wakatalika koompolola wati, “Jesu Mwana waDavida, ndifwide luzyalo!”
48 Andũ aingĩ makĩmũkaania, makĩmwĩra akire, nowe agĩkĩrĩrĩria kwanĩrĩra, akiugaga atĩrĩ, “Mũrũ wa Daudi, njiguĩra tha!”
Biingi bakamukasya mwalumi boofu, bamwambila kuti awumune. Pele wakompolola changuzu, “Mwana waDavida, ndifwide luzyalo!”
49 Nake Jesũ akĩrũgama, akiuga atĩrĩ, “Mwĩtei.” Nĩ ũndũ ũcio magĩĩta mũndũ ũcio warĩ mũtumumu, makĩmwĩra atĩrĩ, “Wĩyũmĩrĩrie! Rũgama! Nĩaragwĩta.”
Jesu wakayimikila alimwi wabalayilila kuti bamwiite. Bakamwiita mwalumi moofu, bati, “Koyuma! Nyampuka! Ulikukwiita.”
50 Agĩteania nguo yake ya igũrũ, agĩũkĩra na ihenya agĩthiĩ harĩ Jesũ.
Wakasowela ansi chikobela chakwe, wasotoka alimwi wasika kuli Jesu.
51 Jesũ akĩmũũria atĩrĩ, “Ũkwenda ngwĩkĩre atĩa?” Nake mũndũ ũcio warĩ mũtumumu akĩmũcookeria atĩrĩ, “Mũrutani, ngwenda o njooke kuona.”
Jesu wakamusandula wati, “Niinzi nchuyanda kuti ndikuchitile?” Mwalumi moofu wakati, “Muyisi ndiyanda kubona.”
52 Nake Jesũ akĩmwĩra atĩrĩ, “Wĩthiĩre, wĩtĩkio waku nĩguo watũma ũhone.” O rĩmwe akĩambĩrĩria kuona, nake akĩrũmĩrĩra Jesũ.
Mpawo Jesu wakati kulinguwe, “Kuya. Lusyomo lwako lwakuponya.” Mpaawo wakabona lubo, alimwi wakamutobela mumugwagwa.