Mariko 1
1 Kĩambĩrĩria kĩa Ũhoro-ũrĩa-Mwega ũkoniĩ Jesũ Kristũ Mũrũ wa Ngai.
Thonono Nsamu wu mboti wu Yesu Klisto, Muana Nzambi,
2 O ta ũrĩa kwandĩkĩtwo ibuku-inĩ rĩa Isaia ũrĩa mũnabii atĩrĩ: “Nĩngũtũma mũtũmwo wakwa athiĩ mbere yaku, ũrĩa ũgũgũthondekera njĩra yaku.”
banga busonimina mu nkanda mbikudi Ezayi: Tala! Ndiela fidisa mvualꞌama ku ntualꞌaku, niandi wela kubika nzilꞌaku.
3 “Kũrĩ mũgambo wa mũndũ ũkwanĩrĩra werũ-inĩ akoiga atĩrĩ, ‘Haarĩriai njĩra ya Mwathani, rũngariai njĩra ciake.’”
Yawu mbembo yi mutu wunyamikina mu dikanga: Lukubika nzila yi Pfumu, Luludika minsolo miandi.
4 Nĩ ũndũ ũcio Johana ookire akĩhunjagia, na akĩbatithanagĩria werũ-inĩ. Aahunjagia atĩ andũ merire, nĩguo marekerwo mehia mao, nĩgeetha mabatithio.
Yowani wuyiza, wuba botikanga mu dikanga ayi wuba tubanga ti: “Bika lubotama mu diambu di monisa ti lubaludi mavanga; buna Nzambi wela kululemvukila mu masumu meno.”
5 Nao andũ othe a bũrũri wa Judea na andũ othe a Jerusalemu magĩthiĩ kũrĩ we. Moimbũraga mehia mao, nake akamabatithĩria rũũĩ-inĩ rwa Jorodani.
Batu boso baba mu zunga ki Yuda ayi batubobo baba kalanga ku Yelusalemibaba kuendanga kuidi niandi. Wuba botikanga mu nlangu Yolidani bu baba tambudilanga masumu mawu.
6 Johana ehumbaga nguo ciathondeketwo na guoya wa ngamĩĩra, na nĩehotoraga mũcibi wa rũũa njohero, na aarĩĩaga ngigĩ na ũũkĩ wa gĩthaka.
Yowani wuba vuatanga minledi mivangulu mu mika mi kamela. Bosi nsinga kaba nkanganga mu luketo wuvangulu mu nkanda wu bulu. Bidiakaba ndianga: makhoko ayi niosi.
7 Nayo ndũmĩrĩri yake yarĩ ĩno: “Thuutha wakwa nĩgũgũũka mũndũ ũngĩ ũrĩ na hinya kũngĩra, ũrĩa niĩ itagĩrĩire kũinamĩrĩra njohore ndigi cia iraatũ ciake.
Malongi kaba longanga mawu mama: —Fioti fisiedi malumona mutu wumosi wunkuiza ku manima mama, niandi wudutidi mu lulendo; ndisi fuana nkutu ko mu yinama mu diambu di nianguna minsinga mi zisapatu ziandi.
8 Niĩ ndĩmũbatithagia na maaĩ, nowe arĩmũbatithagia na Roho Mũtheru.”
Minu mu nlangu ndilembo kulubotikila vayi niandi mu pheve Yinlongokela kulubotikila.
9 Na rĩrĩ, ihinda o rĩu Jesũ agĩũka oimĩte Nazarethi kũu Galili, na akĩbatithio nĩ Johana rũũĩ-inĩ rwa Jorodani.
Mu thangu yina Yesu wuba ku Nazaleti, buala buidi mu Ngalili, wuyiza kuidi Yowani ayi niandi wumbotika mu nlangu Yolidani.
10 Na rĩrĩa Jesũ oimĩraga maaĩ-inĩ akĩona igũrũ rĩahingũka, nake Roho Mũtheru akĩmũikũrũkĩra ahaana ta ndutura.
Mu thangu kaba totuka mu nlangu, kazimbukulu Diyilu dizibukidi, Pheve Yinlongo yikuluka va niandi banga dibembi.
11 Mũgambo ũkiuma igũrũ ũkiuga atĩrĩ, “We nĩwe Mũrũ wakwa ũrĩa nyendete, na nĩngenaga mũno nĩwe.”
Mbembo yitotuka ku Diyilu, yiwakana: —Ngeyo widi mwanꞌama wu luzolo; khini yiwombo wukumbonisanga.
12 Na o rĩmwe Roho akĩmuoya akĩmũtwara werũ-inĩ,
Vana vawu Pheve yituma Yesu mu kuenda ku dikanga.
13 na agĩikara kũu werũ-inĩ matukũ mĩrongo ĩna, akĩgeragio nĩ Shaitani. Nake aikaranagia na nyamũ cia gĩthaka, nao araika makamũtungatagĩra.
Makumaya ma bilumbu kavuandila kuna ayi kuna Satana kantotila. Wuba mvuandanga ayi bibulu bi nsitu bosi zimbasi ziba kunsadilanga.
14 Thuutha wa Johana gũikio njeera, Jesũ agĩthiĩ Galili akĩhunjagia Ũhoro-ũrĩa-Mwega wa Ngai,
Bu bakanga Yowani, Yesu wuyiza ku Ngalili mu longa Nsamu wumboti wu Nzambi.
15 akiuga atĩrĩ, “Ihinda nĩikinyu, naguo ũthamaki wa Ngai nĩũkuhĩrĩirie. Mwĩrirei mwĩtĩkie Ũhoro-ũrĩa-Mwega!”
Wuba tubanga ti: —Thangu yifueni! Kipfumu ki Nzambi kifikimini. Bika lubalula mavanga ayi luwilukila Nsamu wumboti.
16 Na rĩrĩa Jesũ aathiiagĩra hũgũrũrũ-inĩ cia iria rĩa Galili, nĩonire Simoni na mũrũ wa nyina Anderea magĩikia neti ciao iria-inĩ, nĩgũkorwo maarĩ ategi a thamaki.
Lumbu kimosi Yesu bu kaba kuenda yendanga mu mbembele mbu wu Ngalili, wumona Simoni ayi khombꞌandi Andele banloza dikondi mu mbu, bila baba banlobi mbizi.
17 Nake Jesũ akĩmeera atĩrĩ, “Ũkai, mũnũmĩrĩre, na nĩngamũtua ategi a andũ.”
Yesu wuba kamba: —Ndandakananu ayi ndiela kulukitula minlobi mi batu.
18 O rĩmwe magĩtiganĩria neti ciao makĩmũrũmĩrĩra.
Muna thangu beni, basia bika makondi mawu ayi banlandakana.
19 Na aathiathia hanini, akĩona Jakubu mũrũ wa Zebedi hamwe na mũrũ wa nyina Johana marĩ gatarũ-inĩ makĩhaarĩria neti ciao.
Buela kuesa fioti; wumona zaki muana Zebede ayi khombꞌandi Yowani; balembo londi makondi mu khati nlungu.
20 O rĩmwe akĩmeeta, nao magĩtiga ithe wao Zebedi gatarũ-inĩ hamwe na aruti ake a wĩra na makĩmũrũmĩrĩra.
Vana vawu wuba tela. Basia bika dise diawu Zebede ayi bisadi biandi muna nlungu; banlandakana.
21 Nao magĩthiĩ Kaperinaumu, na rĩrĩa mũthenya wa Thabatũ wakinyire, Jesũ agĩtoonya thunagogi na akĩambĩrĩria kũrutana.
Bayenda ku Kafalinawumi. Lumbu ki saba bu kifuana, Yesu wukota mu nzo lukutukunu ayi wutona longa.
22 Na andũ makĩgegio nĩ ũrutani wake, nĩgũkorwo aamarutaga ta mũndũ warĩ na ũhoti, no ti ta arutani a watho.
Basimina mu diambu di malongi mandi. Bila wuba longila mu lulendo vayi bika banga minlongi mi mina.
23 Na rĩrĩ, hĩndĩ o ĩyo kũu thunagogi yao, nĩ kwarĩ na mũndũ warĩ na ngoma thũku, nake akĩanĩrĩra, akiuga atĩrĩ,
Muna nzo lukutukunu muba mutu wumosi wuba pheve yimbimbi, wutona yamikina:
24 “Ũrenda atĩa na ithuĩ, wee Jesũ wa Nazarethi? Ũũkĩte gũtũniina? Nĩnjũũĩ wee nĩwe ũ! Wee nĩwe Ũrĩa-Mũtheru-wa-Ngai.”
—A! Yesu muisi Nazaleti, mbi mambu tuidi beto yaku e? Wizidi mu kutubunga e? Minu ndizebi, ngeyo widi nani: widi mutu wunlongo wu Nzambi.
25 Nake Jesũ akĩmĩkũma na hinya, akiuga atĩrĩ, “Kira na uume thĩinĩ wake!”
Yesu wutemina pheve yimbimbi ayi wuntumina: —Bika biyoko, totuka mu mutu wawu!
26 Ngoma ĩyo thũku ĩkĩmũthukathuka na hinya na ĩkiuma thĩinĩ wake ĩgĩkayaga.
Pheve yimbimbi yitukumuna mutu beni, yiyamikina mu mbembo yingolobosi yitotuka.
27 Andũ acio othe makĩgega mũno nginya makĩũrania atĩrĩ, “Ũndũ ũyũ nĩ ũrĩkũ? Ũyũ nĩ ũrutani mwerũ, wĩ na ũhoti! Nĩ araatha o na ngoma thũku na ikamwathĩkĩra.”
Babo basimina ayi baba kukiyuvula bawu na bawu: —A! Diambu mbi diadi e? Talanu ndongolo yimona yinlongolo mu lulendo. Niandi wuntumina ziphevi zimbimbi ayi ziphevi beni zikuntumukina.
28 Nayo ngumo yake ĩkĩhunja na ihenya bũrũri wothe wa Galili.
Buna tsanguꞌandi yitembakana mu zunga kioso ki Ngalili.
29 Na maarĩkia kuuma thunagogi, magĩthiĩ na Jakubu na Johana mũciĩ gwa Simoni na Anderea.
Muna thangu yina kaka, buna batumbu totuka mu nzo lukutukunu. Yesu, Zaki ayi Yowani bayenda ku nzo Simoni ayi Andele.
30 Na rĩrĩ, nyina wa mũtumia wa Simoni aarĩ gĩtanda-inĩ arĩ mũrũaru mũrimũ wa kũhiũha mwĩrĩ, nao makĩĩra Jesũ ũhoro wake.
Nzitu wu Simoni wu nketo wuba wuleka va mbuka bila zinzangala ziba yandi. Yesu buna katumbu kota; bankamba tsangu mu diambu diandi.
31 Nĩ ũndũ ũcio Jesũ agĩthiĩ harĩa aarĩ, akĩmũnyiita guoko akĩmũũkĩria. Mũrimũ ũcio wa kũhiũha mwĩrĩ ũkĩmũtiga na akĩambĩrĩria kũmatungatĩra.
Bu kafikama, wunsimba mu koko, wuntelimisa. Zinzangala zimana, bosi weka kuba sadila.
32 Hwaĩ-inĩ ũcio thuutha wa riũa gũthũa, andũ makĩrehera Jesũ andũ arĩa othe maarĩ arũaru na arĩa maarĩ na ndaimono.
Mu masika, thangu bu yidiama, bannatina bambevo zioso ayi batu bobo baba ziphevi zimbimbi.
33 Nao andũ a itũũra othe makĩũngana hau mũrango-inĩ wa nyũmba,
Batu boso ba divula bakutakana va muelo nzo. Simoni ayi Andele.
34 nake Jesũ akĩhonia andũ aingĩ arĩa maarĩ na mĩrimũ mĩthemba mĩingĩ. Ningĩ akĩingata ndaimono nyingĩ, no ndetĩkĩririe ndaimono ciarie tondũ nĩciamũũĩ.
Wubelusa batu bawombo baba bimbevo bi phila mu phila ayi wukukaziphevi ziwombo zimbimbi ayi wuzikandika zibika yoluka bila zizaba Yesu niandi nani.
35 Rũciinĩ kĩroko tene kũrĩ o na nduma, Jesũ agĩũkĩra akiuma nyũmba agĩthiĩ handũ keheri-inĩ, akĩhoera ho.
Mu nsuka buna kukidi tombo fioti, Yesu wukotuka ayi wutotuka ku nganda, wuyenda ku buangu kisuama mu diambu di sambila.
36 Nake Simoni na arĩa maarĩ nao magĩthiĩ kũmwetha,
Simoni ayi batu bobo baba yandi bantomba.
37 na rĩrĩa maamuonire, makĩanĩrĩra, makĩmwĩra atĩrĩ: “Andũ othe nĩwe maracaria!”
Buna bambakula, bankamba: —Batu boso ngeyo bantomba!
38 Jesũ akĩmacookeria atĩrĩ, “Rekei tuume gũkũ tũthiĩ kũndũ kũngĩ, matũũra-inĩ marĩa me hakuhĩ, nĩguo hunjie o nakuo. Tondũ nĩkĩo ndokire.”
Vayi wuba vutudila: —Tuendanu kueto ku buangu kinkaka, mu mala momo mafikimini. Mfueti longa mu mala beni, bila diawu ndiyizila!
39 Nĩ ũndũ ũcio agĩthiũrũrũka Galili guothe akĩhunjagia thunagogi-inĩ ciao na akĩingataga ndaimono.
Buna wulonga mu zinzo ziawu zi zikhutukunu mu Ngalili dioso ayi wukuka ziphevi zimbimbi.
40 Na mũndũ ũmwe warĩ na mangũ agĩũka kũrĩ we na akĩmũthaitha aturĩtie maru, akĩmwĩra atĩrĩ, “Ũngĩenda-rĩ, no ũũtherie.”
Mutu wumosi wuba buazi wuyiza fukimina Yesu ayi wunkamba: —Enati tidi, beki kuaku bu kumbelusa.
41 Nake Jesũ akĩringwo nĩ tha nyingĩ, agĩtambũrũkia guoko gwake akĩhutia mũndũ ũcio. Akĩmwĩra atĩrĩ, “Nĩ ngwenda. Therio.”
Yesu wummona kiadi, wunonuna koko, wunsimba ayi wunkamba: —Nyinga thidi, beluka kuaku!
42 Na o hĩndĩ ĩyo mũndũ ũcio agĩthirwo nĩ mangũ, akĩhonio.
Vana vawu buazi bubotukidi, mu mutu beni, wutumbu beluka.
43 Nake Jesũ akĩmũkaania na hinya na akĩmwĩra athiĩ,
Yesu wumvutula ku nzo andi bu kanlubula ti:
44 ningĩ akĩmwĩra atĩrĩ, “Menya ndũkeere mũndũ o na ũrĩkũ ũhoro ũyũ. No thiĩ ũkeyonanie kũrĩ mũthĩnjĩri-Ngai, na ũrute magongona marĩa Musa aathanĩte nĩ ũndũ wa gũtherio gwaku, ũtuĩke ũira kũrĩ o.”
—Keba, kadi kamba kadi mutu wumosi mambu mama vayi yenda kimonisa kuidi nganga Nzambi ayi yenda tambika makaba momo Moyize kavanina lutumunumu diambu di kiba kimbangi kuidi bawu ti ngeyo belukidi.
45 No handũ ha ũguo agĩthiĩ, akĩambĩrĩria kwaria na kũmemerekia ũhoro ũcio. Nĩ ũndũ ũcio Jesũ ndacookire kũhota gũtoonya itũũra thĩinĩ akĩonagwo nĩ andũ, no aikaraga na nja kũndũ gũtaarĩ andũ. No andũ no mookaga kũrĩ we moimĩte kũndũ guothe.
Vayi buna katumbu totuka; wutona yamikisa kuidi batu bosomambu moso mavangama mu niandi ayi wutembikisa tsangu beni mumo. Mu bila kioki yesu kakadila mu bibuangu bisuama. Vayi batu baba mu zindambu zioso baba kuizanga kuidi niandi.
