Luka 5
1 Na rĩrĩ, mũthenya ũmwe Jesũ arũngiĩ hũgũrũrũ-inĩ cia iria rĩa Genesareti, nakĩo kĩrĩndĩ kĩa andũ aingĩ nĩkĩahatĩkanaga kĩmũkuhĩrĩrie nĩguo gĩthikĩrĩrie ũhoro wa Ngai,
Lumbu kimosi yesu kaba muyenda disimu di mbu wu Ngenezaleti ayi sumbu nkangu wu batu wunzungidila mu diambu di wa mambu ma Nzambi,
2 nake akĩona tũtarũ twĩrĩ hũgũrũrũ-inĩ cia iria rĩu, tũtigĩtwo ho nĩ ategi a thamaki, arĩa maathambagia neti ciao cia gũtega.
buna wumona minlungu miodi muyenda mbu. Minlobi mi zimbizi bakuluka kuawu mu minlungu miawu bila makondi mawu baba sukula.
3 Agĩtoonya gatarũ kamwe, nako kaarĩ ga Simoni, akĩmũthaitha agatoonyatoonyie maaĩ-inĩ, kehere hũgũrũrũ-inĩ. Agĩcooka agĩikara thĩ, akĩambĩrĩria kũruta andũ ũhoro arĩ gatarũ-inĩ kau.
Nlungu wumosi wuba wu Simoni. Yesu wukuma muawu ayi wunkambakatatukila fioti disimu. Buna wuvuanda muna nlungu ayi wutona longa nkangu.
4 Na aarĩkia kwaria, akĩĩra Simoni atĩrĩ, “Twara gatarũ haarĩa hariku, mũikũrũkie neti maaĩ-inĩ, mũtege thamaki.”
Buna kamanisa yoluka, wukamba Simoni: —Kuesa nlungu kungingi nlangu, kuna kuidi thimpula bosi ngeyo ayi bakundi baku lozanu makondi meno mu diambu di luloba.
5 Nake Simoni akĩmũcookeria atĩrĩ, “Mwathi witũ, tũrutĩte wĩra mũritũ ũtukũ wothe, na tũtinanyiita kĩndũ o na kĩ. No tondũ nĩwoiga ũguo-rĩ, nĩngũikũrũkia neti.”
Vayi Simoni wumvutudila: —A nlongi, builu bumvimba tusedi vayi kadi kiasa tusia baka ko. Vayi sumbu wuthumini, ndieka loza makondi.
6 Maarĩkia gwĩka ũguo, makĩnyiita thamaki nyingĩ mũno, nginya neti ciao ikĩambĩrĩria gũtuĩka.
Baloza makondi ayi babaka zimbizi ziwombo; ayi makondi mawu tsatu makanzuka.
7 Nĩ ũndũ ũcio makĩheneria arĩa maarutithanagia wĩra nao, arĩa maarĩ gatarũ kau kangĩ moke mamateithie, nao magĩũka makĩiyũria tũtarũ twerĩ ki, o nginya tũkĩambĩrĩria gũtoonyerera maaĩ-inĩ.
Buna batumisa bakundi bawu bobo baba mu nlungu wunkaka muingi biza basadisa. Bayiza ayi minlungu mioso mimiodi miwala zimbizi, ayi tsatu midiama.
8 Hĩndĩ ĩrĩa Simoni Petero onire ũguo, akĩĩgũithia maru-inĩ ma Jesũ, akĩmwĩra atĩrĩ, “Njeherera Mwathani; niĩ ndĩ mũndũ mwĩhia!”
Bu kamona bobo, Simoni-Piela wufukama va malu ma Yesu ayi wunkamba: —Pfumu, bika wuthatukila bila ndidi nkua masumu.
9 Nĩgũkorwo we na arĩa othe maarĩ nao nĩmagegire mũno nĩ ũndũ wa thamaki iria maanyiitĩte,
Muaki lukhuku lumbuila va kimosi ayi bakundi bandi mu mona phila zimbizi baloba.
10 o na Jakubu na Johana, ariũ a Zebedi, arĩa maarutithanagia wĩra na Simoni nĩmagegire. Nake Jesũ akĩĩra Simoni atĩrĩ, “Tiga gwĩtigĩra; kuuma rĩu ũrĩtegaga andũ.”
Zaki ayi Yowani, bana ba Zebede, bakundi ba Simoni, mamvawu lukhuku lu babuila. Buna Yesu wukamba Simoni: —Bika mona tsisi bila tona buabu wela ba nlobi wu batu.
11 Nĩ ũndũ ũcio makiumĩria tũtarũ twao hũgũrũrũ-inĩ cia iria, magĩtiga indo ciao ciothe, makĩmũrũmĩrĩra.
Bu bavutula minlungu miawu ku disimu, basia bika bibioso ayi balandakana Yesu.
12 Na rĩrĩ, hĩndĩ ĩmwe rĩrĩa Jesũ aarĩ itũũra-inĩ rĩmwe-rĩ, nĩguokire mũndũ waiyũrĩtwo nĩ mangũ mwĩrĩ wothe. Na rĩrĩa onire Jesũ, akĩĩgũithia, agĩturumithia ũthiũ wake thĩ, akĩmũthaitha, akĩmwĩra atĩrĩ, “Mwathani, ũngĩenda-rĩ, no ũũtherie.”
Lumbu kimosi Yesu bu kaba mu divula dimosi, kuna kutotukila mutu wumosi wuba ayi buazi. Bu kamona Yesu, mutu beni wufukamava ntualꞌandi vayi wuyinika zizi kiandi mu tsi ayi wunleba: —A Pfumu, enati tidi buna wulenda kuaku kumvedisa!
13 Jesũ agĩtambũrũkia guoko gwake, akĩhutia mũndũ ũcio, akĩmwĩra atĩrĩ, “Ĩĩ, nĩngwenda. Therio!” Na o hĩndĩ ĩyo akĩhonio mangũ.
Yesu wunonuna koko kuandi, wunsimba ayi wunkamba: —Nyinga, thidi, vedila kuaku! Mu yina thangu, wuvedila mu buazi buandi.
14 Jesũ agĩcooka akĩmũkaania, akĩmwĩra atĩrĩ, “Ndũkeere mũndũ o na ũ, no thiĩ, ũkeyonanie kũrĩ mũthĩnjĩri-Ngai, na ũrute magongona marĩa Musa aathanire nĩ ũndũ wa gũtherio gwaku, arĩ ũira kũrĩ o.”
Vayi wunkandika kabika kamba kadi kuidi mutu wumosi mambu mavangimini mu niandi. Vayi wunkamba: —Yenda kimonisa kuidi nganga yi Nzambi ayi nata dikaba dilomba Moyizemu diambu diba kimbangi kuidi bawu.
15 Na rĩrĩ, ngumo yake ĩgĩkĩrĩrĩria kũhunja makĩria, o nginya kĩrĩndĩ kĩingĩ ma kĩa andũ gĩgĩũka kũmũthikĩrĩria na kũhonio mĩrimũ yao.
Tsangu yi Yesu yiluta muangana. Diawu minkangu miwombo mi batu bayiza muingi banwa ayi muingi babelusu mu bimbevo biawu.
16 No Jesũ nĩeheragĩra andũ, agathiĩ kũndũ gũtarĩ andũ kũhoera Ngai kuo.
Vayi niandi wuyenda tinina mu bibuangu bisuama mu diambu kasambila.
17 Mũthenya ũmwe nĩ kũrutana aarutanaga, nao Afarisai na arutani a watho arĩa mookĩte kuuma matũũra mothe ma Galili, na Judea, na Jerusalemu, maikarĩte thĩ hau. Naguo hinya wa Ngai wa kũhonania warĩ hamwe na Jesũ.
Lumbu kimosi bu kaba longa, Bafalisi ayi minlongi mi mina bobobatotukila mu mala moso ma Ngalili, ma Yuda ayi ma Yelusalemi bayizavuanda vana ayi lulendo lu Pfumu lumonika mu bambevo baba balusanga Yesu.
18 Na rĩrĩ, nĩhookire andũ makuuĩte mũndũ na kĩbarĩ, warũarĩte mũrimũ wa gũkua ciĩga, nao makĩgeria kũmũtoonyia nyũmba mamũige harĩ Jesũ.
Zimbukila babakala batotuka, banata dikoka mu kimpoyi. Batomba diluaku di kunkotisila mu nzo muingi bantula va ntuala Yesu.
19 Na rĩrĩa maagire njĩra ya gwĩka ũguo nĩ ũndũ wa ũingĩ wa andũ, makĩhaica nyũmba-igũrũ magĩtharia maturubarĩ, makĩmũikũrũkĩria mwanya-inĩ ũcio o arĩ kĩbarĩ-inĩ, nginya gatagatĩ-inĩ ka andũ acio makĩmũiga o hau Jesũ aarĩ.
Vayi basia baka ko diluaku di kunkotisila mu diambu di nkangu wu batu. Diawu bakumina ku mbata muanzu ayi batobudila divudumu muanzu, bosi, bakulula dikoka beni mu kiphoyi va khatitsika batu, va ntuala Yesu.
20 Rĩrĩa Jesũ onire wĩtĩkio wao, akĩmwĩra atĩrĩ, “Mũrata, nĩwarekerwo mehia maku.”
Yesu bu kamona minu ki batu bobo, wukamba: —Nkundi ama, masumu maku malemvokolo.
21 Nao Afarisai na arutani a watho makĩambĩrĩria gwĩciiria ngoro-inĩ ciao, makiuga atĩrĩ, “Kaĩ mũndũ ũyũ arĩ ũ, ũkũruma Ngai? Nũũ ũngĩhota kũrekanĩra mehia, tiga Ngai we wiki?”
Minlongi mi Mina ayi Bafalisi batona niunguta ayi bakambasana: —Buna nani mutu wawu wuntuba mamu ma mvuezolo e? Nani beki minsuamu lemvukil masumu? A keti Nzambi kaka e?
22 Nowe Jesũ nĩamenyaga ũrĩa meeciiragia na akĩmooria atĩrĩ, “Mũreciiria maũndũ macio ngoro-inĩ cianyu nĩkĩ?
Vayi Yesu wuzaba mayindu mawu, ayi wuba kamba: —Bila mbi lunyindudila bobo mu mintima mieno e?
23 Nĩ ũndũ ũrĩkũ mũhũthũ; nĩ kwĩra mũndũ, ‘Nĩwarekerwo mehia maku,’ kana nĩ kũmwĩra, ‘Ũkĩra wĩtware’?
Mbi bilutidi kambu phasi mu kamba: “Masumu maku malemvokolo” voti “telama kuaku ayi diata?”
24 No nĩgeetha mũmenye atĩ Mũrũ wa Mũndũ arĩ na ũhoti gũkũ thĩ wa kũrekanĩra mehia-rĩ ….” Akĩĩra mũndũ ũcio wakuĩte ciĩga atĩrĩ, “Ndakwĩra atĩrĩ, ũkĩra, oya kĩbarĩ gĩaku, ũinũke.”
Vayi muingi luzaba ti muana mutu beki lulendo va ntoto lu lemvukila masumu… Buna wukamba dikoka: —Minu ndikutumina: “Telema, bonga kiphoyi kiaku ayi vutuka ku nzoꞌaku!”
25 O hau hau akĩrũgama mbere yao, akĩoya kĩbarĩ kĩrĩa akomeire, na akĩinũka mũciĩ akĩgoocaga Ngai.
Vana vawu dikoka ditelama, va meso ma batu boso, dibongakiphoyi kiandi ayi divutuka ku nzoꞌandi. Sumbu kavutuka wulembu kembisa Nzambi.
26 Nao andũ othe nĩmagegire na magĩkumia Ngai. Makĩiyũrwo nĩ guoya, makiuga atĩrĩ, “Ũmũthĩ nĩtuonete maũndũ tũtarĩ tuona.”
Batu boso basimina, bakembisa Nzambi kutsi boma baba vayi batuba: —Matsiminanga tumueni buabu.
27 Thuutha wa ũguo, Jesũ akiumagara na akĩona mũndũ warĩ mwĩtia wa mbeeca cia igooti wetagwo Lawi aikarĩte harĩa heetagĩrio mbeeca cia igooti. Jesũ akĩmwĩra atĩrĩ, “Nũmĩrĩra.”
Mambu momo bu mavioka, Yesu wuyenda kuandi. Vayi wumona mfutisi wumosi wu ziphaku mu nzila, buna kavuendi mu bilu kimfutusulungu ziphaku, dizina diandi Levi. Buna wuntela ayi wunkamba: —Wundandakana.
28 Nake Lawi agĩũkĩra, agĩtiga indo ciake ciothe, akĩmũrũmĩrĩra.
Mutu beni wutelama, wubika bima bioso ayi wulandakana Yesu.
29 Lawi agĩcooka akĩrugithĩria Jesũ iruga inene gwake mũciĩ, na gĩkundi kĩnene kĩa etia mbeeca cia igooti o na andũ angĩ nĩmarĩĩanagĩra nao.
Buna Levi wukubikila Yesu ndikulu dinneni, ku nzoꞌandi. Batu bawombo baba yawu va meza. Mu bawu muba mimfutisi mi ziphaku.
30 No Afarisai na arutani a watho arĩa maarĩ a gĩkundi kĩao magĩtetia arutwo ake makĩmooria atĩrĩ, “Mũrĩĩanagĩra na mũkanyuuanĩra na etia mbeeca cia igooti na andũ ehia nĩkĩ?”
Bafalisi ayi minlongi mi mina miomi miba mu dingumba diawu mifuema ayi bayuvula minlonguki mi Yesu ti: —Bila mbi lulembo dila ayi nuina va kimosi ayi mimfutisi mi ziphaku miomi, bankua masumu e?
31 Nake Jesũ akĩmacookeria atĩrĩ, “Andũ arĩa agima mĩĩrĩ tio mabataragio nĩ ndagĩtarĩ, no nĩ arĩa arũaru.
Yesu wuba vutudila: —Batu bobo badi nitu yi buvini batombanga munganga ko. Vayi batu badi bimbevo bawu bantombanga munganga.
32 Niĩ ndiokire gwĩta andũ arĩa athingu, no nĩ arĩa ehia, nĩguo merire.”
Ndisia kuiza tela batu basonga ko vayi ndiyiza mu diambu di tela bankua masumu.
33 Nao makĩmwĩra atĩrĩ, “Arutwo a Johana nĩ meehingaga kũrĩa irio kaingĩ kaingĩ makahooya, o nao arutwo a Afarisai nĩmekaga o ũguo, no aku marĩĩaga na makanyua hĩndĩ ciothe.”
Buna bankaka banyuvula: —Bila mbi minlonguki mi Yowani ayi mi Bafalisi mikukifuisanganzala mu diambu di lusambulu vayi miaku mindia ayi minua e?
34 Nake Jesũ akĩmacookeria atĩrĩ, “No mwĩre ageni a mũhikania mehinge kũrĩa rĩrĩa e hamwe nao?
Yesu wuba vutudila: —A beno lumbanza ti batu bobo batumusu, kuidi ditoko diodi dikuedidi, balenda kukifuisa nzala mu diambu di lusambulu ditoko dikuedidi bu dikidi yawu va kimosi e?
35 No rĩrĩ, ihinda nĩrĩgakinya rĩrĩa mũhikania akeeherio kuuma kũrĩ o; matukũ-inĩ macio-rĩ, nĩ makeehinga kũrĩa irio.”
Vayi vadi thangu bu bela ku babotula ditoko, buna bosi mu bilumbu binabela kukifuisa nzala mu diambu di lusambulu.
36 Ningĩ Jesũ akĩmahe ũhoro na ngerekano ĩno, akĩmeera atĩrĩ, “Gũtirĩ mũndũ ũngĩtinia kĩraka kuuma harĩ nguo njerũ, agĩĩkĩre nguo ngũrũ. Angĩĩka ũguo, angĩkorwo atarũrĩte nguo njerũ, nakĩo kĩraka kĩu kĩa nguo ĩyo njerũ kĩage kwagĩrĩra nguo ĩyo ngũrũ.
Buna wuba kamba nongo yimosi: —Mutu kalendi ko kanzuna tendi kinledi wumona muingi kalondila nledi wunkhulu. Bila buna maka kanzuna nledi wumona ayi tendi kioki kabongidi mu nledi wumona kilendi fuanakana ko ayi tendi kikhulu.
37 Ningĩ gũtirĩ mũndũ wĩkagĩra ndibei ya mũhihano mondo-inĩ ngũrũ. Angĩka ũguo, ndibei ĩyo ya mũhihano no ĩtarũre mondo icio, ndibei ĩyo ĩitĩke, nacio mondo icio itarũkange.
Bobuawu, mutu kalendi tula ko vinu kimona mu zitsaku zikhulu bilanganu vinu kimona kilenda kanzuna zitsaku zikhulu. Buna vinu kidukukidi ayi zitsaku zifuidi.
38 Aca, ti ta ũguo, ndibei ya mũhihano no nginya ĩĩkĩrwo mondo-inĩ njerũ.
Vayi bufueni mu tula vinu kimona mu zitsaku zimona.
39 O na gũtirĩ mũndũ thuutha wa kũnyua ndibei ngũrũ ũcookaga kwenda ndibei ĩyo ya mũhihano, nĩ ũndũ oigaga atĩrĩ, ‘Ĩrĩa ngũrũ nĩyo njega.’”
Kuisi ko mutu wunua vinu kikhulu wubuela tomba diaka nua vinu kimona bila kafueti tuba: vinu kikhulu kilutidi lueki!
