Luka 4
1 Nake Jesũ akiuma kũu Jorodani aiyũrĩtwo nĩ Roho Mũtheru, agĩtwarwo nĩ Roho werũ-inĩ,
HELE aku la hoi Iesu, mai Ioredane aku me ka piha i ka Uhane Hemolele, a alakaiia e ka Uhane i ka waonahele;
2 kũrĩa aagereirio nĩ mũcukani matukũ mĩrongo ĩna. Ndaarĩĩaga kĩndũ matukũ-inĩ macio, namo maathira agĩkorwo arĩ mũhũũtu.
A hoowalewaleia i na la hookahi kanaha, e ka diabolo. Aole ia i paina ia mau la: a hala ae la ia mau la, a mahope iho, pololi iho la ia.
3 Nake mũcukani akĩmwĩra atĩrĩ, “Angĩkorwo wee nĩwe Mũrũ wa Ngai, ĩra ihiga rĩrĩ rĩtuĩke mũgate.”
Olelo ae la ka diabolo ia ia, Ina o oe ke Keiki a ke Akua, e olelo iho oe i keia pohaku e lilo i berena.
4 Nake Jesũ akĩmĩcookeria atĩrĩ, “Nĩ kwandĩkĩtwo atĩrĩ: ‘To mũgate wiki ũngĩtũũria mũndũ muoyo.’”
Olelo ae la Iesu ia ia, i ae la, Ua palapalaia, Aole i ka berena wale no e ola'i ke kanaka, aka, i ka olelo a pau a ke Akua.
5 Ningĩ mũcukani akĩmũtwara handũ hatũũgĩru mũno, na gwa kahinda kanini mũno akĩmuonia mothamaki mothe ma gũkũ thĩ.
Alakai ae la ka diabolo ia ia i kekahi mauna kiekie, hoike hoi ia ia i na aupuni a pau o ke ao nei, i ke sekoua hookahi.
6 Agĩcooka akĩmwĩra atĩrĩ, “Nĩngũkũhe wathani wa kũu guothe na riiri wakuo wothe, nĩgũkorwo nĩiheanĩtwo kũrĩ niĩ, na no ndĩciheane kũrĩ mũndũ o wothe ũrĩa ingĩenda kũhe.
A olelo ae la ka diabolo ia ia, E haawi aku wau ia oe i keia mana a pau a me ka nani o ia mau mea; no ka mea, ua haawiia mai ia ia'u, a e haawi aku hoi au ia mea no ka'u mea e makemake ai;
7 Nĩ ũndũ ũcio ũngĩnyinamĩrĩra ũhooe, mothe megũtuĩka maku.”
Nolaila, ina e hoomana mai oe ia'u, e lilo no ia mea a pau ia oe.
8 Jesũ akĩmũcookeria, akĩmwĩra atĩrĩ, “Nĩ kwandĩkĩtwo atĩrĩ: ‘Hooyaga Mwathani Ngai waku na ũmũtungatagĩre o we wiki.’”
Olelo hou Iesu ia ia, i ae la, E hele pela mahope o'u, e Satana; no ka mea, ua palapalaia, E hoomana oe i ka Haku, i kou Akua, oia wale no kau e malama aku ai.
9 Nake mũcukani akĩmũtwara Jerusalemu, na akĩmũrũgamia gathũrũmũndũ-inĩ ka hekarũ, akĩmwĩra atĩrĩ, “Angĩkorwo wee nĩwe Mũrũ wa Ngai, wĩgũithie thĩ kuuma haha.
A alakai hou ae la ka diabolo ia ia, i Ierusalema, a hooku ia ia maluna o kahi oioi o ka luakini, i ae la ia ia, Ina o oe ke Keiki a ke Akua, e lele iho oe ilalo mai laila iho;
10 Nĩgũkorwo nĩ kwandĩkĩtwo atĩrĩ: “‘Nĩagaatha araika ake nĩ ũndũ waku makũmenyerere wega;
No ka mea, ua palapalaia, E kauoha oia i kona poe anela nou e malama ia oe;
11 ningĩ nĩmagakwanĩrĩria na moko mao, nĩgeetha ndũkaringwo kũgũrũ nĩ ihiga.’”
A ma ko lakou mau lima e hapai ae lakou ia oe, o kuia kou wawae i ka pohaku.
12 Nake Jesũ akĩmũcookeria atĩrĩ, “Maandĩko moigĩte atĩrĩ: ‘Ndũkanagerie Mwathani Ngai waku.’”
Olelo ae la Iesu, i ae la ia ia, Ua oleloia hoi, Mai hoao oe i ka Haku, i kou Akua.
13 Rĩrĩa mũcukani aarĩkirie kũmũgeria na njĩra ciothe-rĩ, akĩmũtiga nginya ihinda rĩrĩa rĩagĩrĩire rĩkoneka.
A hooki ae la ka diabolo ia hoao ana a pau, hele aku la ia mai ona aku la ia wa.
14 Nake Jesũ agĩcooka Galili arĩ na hinya wa Roho, nayo ngumo yake ĩkĩhunja kũu bũrũri ũcio wothe.
A hoi aku la o Iesu ma ka mana o ka Uhane, i Galilaia; a kui aku la kona kaulana ia aina a puni.
15 Nake nĩarutanaga thunagogi-inĩ ciao, nao andũ othe makĩmũkumia.
Ao mai la oia iloko o ko lakou mau halehalawai, me ka hoonaniia ku e na mea a pau.
16 Na rĩrĩ, nĩathiire Nazarethi, kũrĩa aarereirwo, na agĩtoonya thunagogi mũthenya wa Thabatũ, o ta ũrĩa aamenyerete gwĩka. Nake akĩrũgama na igũrũ athome Maandĩko.
A hiki hoi ia i Nazareta i kona wahi i hanaiia'i, komo ia, mamuli o kana hana mau i ka la Sabati, iloko o ka halehalawai, a ku iluna ia e heluhelu.
17 Akĩnengerwo ibuku rĩa gĩkũnjo rĩa mũnabii Isaia. Akĩrĩkũnjũra, akĩona harĩa handĩkĩtwo atĩrĩ:
A haawiia ae la ia ia ka buke a Isaia ke kaula, a wehe ae la ia i ka buke, loaa ia ia kahi i palapalaia'i;
18 “Roho wa Mwathani arĩ igũrũ rĩakwa, nĩ ũndũ nĩanjitĩrĩirie maguta nĩguo hunjagĩrie arĩa athĩĩni Ũhoro-ũrĩa-Mwega. Nĩandũmĩte thiĩ nyanĩrĩre kuohorwo kwa arĩa moheetwo, na atĩ arĩa atumumu nĩmegũcooka kuona, na njohorithie arĩa mahinyĩrĩirio,
Maluna iho nei o'u ka Uhane o Iehova, no ka mea, ua poni mai la oia ia'u e hai aku i ka euanelio i ka poe ilihune; ua hoouna mai kela ia'u e lapaau i ka poe ehaeha ma ka naau, a e hai aku i ka hoola ana i ka poe pio, a me ka ike hou ana i ka poe makapo, a e hookuu i ka poe i hooluhihewaia,
19 ningĩ nyanĩrĩre mwaka wa gwĩtĩkĩrĩka wa Mwathani.”
A e hai aku hoi i ka makahiki e aloha mai ai ka Haku.
20 Agĩcooka agĩkũnja ibuku rĩu rĩa gĩkũnjo, agĩcookeria mũmenyereri wa thunagogi, agĩikara thĩ. Nao andũ arĩa othe maarĩ thunagogi makĩmũrora.
Hoopaa iho la ia i ka buke, hoihoi ae la i ke kahu, noho iho la ilalo; a kau aku la na maka o ka poe a pau iloko o ka halehalawai maluna ona.
21 Nake akĩambĩrĩria kwaria, akĩmeera atĩrĩ, “Ũmũthĩ maandĩko maya nĩ mahingio mũkĩĩiguagĩra.”
A hoomaka oia e olelo mai ia lakou, O keia palapala i komo ae nei i ko oukou mau pepeiao, ua hookoia i neia la.
22 Nao andũ othe makĩmũgaatha na makĩgegio mũno nĩ ciugo njega iria cioimaga kanua gake. Makĩũrania atĩrĩ, “Githĩ ũyũ ti mũrũ wa Jusufu?”
Olelo maikai ae la lakou a pau nona, me ka mahalo i na olelo lokomaikai ana i olelo mai ai; ninau iho la, Aole anei keia o ke keiki a Iosepa?
23 Nake Jesũ akĩmeera atĩrĩ, “Ti-itherũ nĩ mũkũnjĩĩra thimo ĩrĩa yugaga atĩrĩ, ‘Ndagĩtarĩ, wĩĩhonie wee mwene! Maũndũ marĩa tũiguĩte atĩ nĩ wekire kũu Kaperinaumu meeke gũkũ itũũra-inĩ rĩaku.’”
Olelo mai la oia ia lakou, E hoopili mai auanei oukou ia'u i keia hua olelo nane, E ke kahuna, e hoola oe ia oe iho. O na mea i hanaia ma Kaperenauma a makou i lohe ai, e hana hou hoi oe ma kou aina nei.
24 Agĩthiĩ na mbere kuuga atĩrĩ, “Ngũmwĩra na ma, gũtirĩ mũnabii wĩtĩkagĩrwo itũũra-inĩ rĩake.
A olelo hou ia, He oiaio ka'u e olelo aku nei, Aohe kaula i mahaloia ma kona aina iho.
25 Ngũmwĩra atĩrĩ na ma, nĩ kwarĩ atumia aingĩ a ndigwa Isiraeli matukũ-inĩ ma Elija, rĩrĩa igũrũ rĩarĩ ihinge mĩaka ĩtatũ na nuthu, na ngʼaragu nene ĩkĩiyũra bũrũri wothe.
Ke hai aku nei au ia, oukou i ka olelo oiaio, nui no na wahinekanemake iloko o ka Iseraela i na la o Elia, i ka wa i paa ai ka lani ekolu makahiki a me na malama eono, a nui ka wi a puni ka aina:
26 No Elija ndaigana gũtũmwo kũrĩ o na ũmwe wao, tiga kũrĩ mũtumia wa ndigwa ũrĩa watũire itũũra rĩa Zarefathu kũu bũrũri wa Sidoni.
Aole hoi o Elia i hoounaia'ku i kekahi o lakou, i kahi wahinekanemake i Sarepeta ma Sidona.
27 Ningĩ nĩ kwarĩ andũ aingĩ maarĩ na mangũ thĩinĩ wa Isiraeli ihinda rĩa Elisha ũrĩa mũnabii, no gũtirĩ mũndũ o na ũmwe wao wahonirio tiga Naamani ũrĩa Mũsuriata.”
Nui wale ka poe lepero iloko o ka Iseraela i ka wa o Elisai ke kaula, aole hoi kekahi o lakou i hoomaemaeia, aka, o Naamana no Suria.
28 Andũ othe arĩa maarĩ thĩinĩ wa thunagogi nĩmarakarire mũno rĩrĩa maiguire ũguo.
Ukiuki loa ae la ko loko o ka halehalawai a pau i ko lakou lohe ana ia mau mea,
29 Magĩũkĩra makĩmũrutũrũra kuuma itũũra-inĩ rĩu, makĩmũtwara rwere-inĩ rwa karĩma harĩa itũũra rĩu rĩakĩtwo, nĩguo mamũikie na kũu kĩharũrũka-inĩ.
Ku ae la lakou iluna, kipaku aku la lakou ia ia iwaho o ke kulanakauhale, alakai aku la lakou ia ia i ke kuemakapali o ka puu i kukuluia'i ko lakou kulanakauhale, e kiola iho ia ia ilalo.
30 Nowe Jesũ akĩgerera gatagatĩ-inĩ ka andũ, agĩĩthiĩra.
Aka, maalo ae la oia iwaena konu o lakou, hele aku la no ia.
31 Agĩcooka agĩikũrũka, agĩthiĩ Kaperinaumu, itũũra rĩarĩ Galili, na mũthenya wa Thabatũ akĩambĩrĩria kũruta andũ.
A hele hoi ia i Kaperenauma i kekahi kulanakauhale i Galilaia, a ao mai la ia lakou i na la Sabati.
32 Nao andũ makĩgega nĩ ũndũ wa ũrutani wake, tondũ ndũmĩrĩri yake yarĩ ya wathani.
Kahaha iho la ka naau o lakou i kana ao ana; no ka mea, he mana ko kana olelo.
33 Na rĩrĩ, kũu thĩinĩ wa thunagogi nĩ kwarĩ na mũndũ warĩ na ndaimono, nĩyo ngoma thũku. Nake akĩanĩrĩra na mũgambo mũnene, akiuga atĩrĩ,
A iloko o ka halehalawai he kanaka ia ia kekahi uhane daimonio haukae, a kahea no ia me ka leo nui,
34 “Hĩ! Ũrenda atĩa na ithuĩ, wee Jesũ wa Nazarethi? Ũũkĩte gũtũniina? Nĩngũũĩ, we nĩwe ũrĩa Mũtheru wa Ngai!”
I aku la, Ea! Heaha kau ia makou nei, e Iesu, no Nazareta? Ua hele mai anei oe e luku ia makou? Ua ike no au ia oe, o ka mea hemolele no oe a ke Akua.
35 Nake Jesũ akĩmĩkũma, akĩmĩĩra atĩrĩ, “Kira, na uume thĩinĩ wake!” Nayo ndaimono ĩyo ĩkĩgũithia mũndũ ũcio thĩ hau mbere yao othe, ĩkiuma na ndĩamũtihirie.
Papa mai la Iesu ia ia, i mai la, Hamau, a e puka mai hoi iwaho ona. A hoohina iho la ka daimonio ia ia iwaenakonu, alaila puka mai no ia iwaho ona, aole i hana eha ia ia.
36 Nao andũ othe makĩgega makĩũrania atĩrĩ, “Kaĩ ũrutani ũyũ ũhaana atĩa? Araatha ngoma thũku arĩ na wathani na hinya, nacio ikoima!”
Mahalo iho la lakou a pau, a olelo kekahi i kekahi, i ae la, Heaha keia olelo! No ka mea, ua kauoha ikaika aku oia i na uhane haukae me ka mana, a ua puka mai no lakou iwaho.
37 Nayo ngumo yake ĩkĩhunja kũrĩa guothe kwariganĩtie na kũu.
Kui aku la kona kaulana ia wahi aku ia wahi aku, ma ia aina a puni.
38 Nake Jesũ akiuma thunagogi, agĩthiĩ mũciĩ gwa Simoni. Na rĩrĩ, nyina wa mũtumia wa Simoni aarĩ mũrũaru mũrimũ wa kũhiũha mwĩrĩ mũno, nao magĩthaitha Jesũ nĩ ũndũ wake.
A hele ia iwaho o ka halehalawai, komo aku la ia iloko o ka hale o Simona; ua loohia ka makuahonoaiwahine o Simona e ke kuni nui; nonoi aku la lakou ia Iesu nona.
39 Nĩ ũndũ ũcio, akĩinamĩrĩra harĩ we, na agĩatha mũrimũ ũcio uume mwĩrĩ wake, naguo ũkiuma. Nake mũtumia ũcio agĩũkĩra o rĩmwe na akĩambĩrĩria kũmatungatĩra.
Ku ae la o Iesu iluna ma ona la, papa iho la i ke kuni; haalele iho la ke kuni ia ia. Ala ae la ia wahine iluna, a lawelawe na lakou.
40 Na rĩrĩa riũa rĩathũaga, andũ makĩrehera Jesũ andũ arĩa othe maarĩ na mĩrimũ ngũrani, nake akĩmaigĩrĩra moko o mũndũ o mũndũ, akĩmahonia.
A i ke komo ana a ka la, o ka poe a pau no lakou na mea mai i kela mai i keia mai, halihali mai la ia lakou io Iesu la; a kau iho la oia i kona mau lima maluna o lakou a pau, a hoola iho la ia lakou.
41 O na ningĩ ndaimono ikiuma andũ aingĩ, ikĩanagĩrĩra atĩrĩ, “Wee nĩwe Mũrũ wa Ngai!” Nowe agĩcikaania na agĩcigiria ciarie, tondũ nĩcioĩ atĩ nĩwe Kristũ.
A hemo mai la na daimonio iwaho o na mea he lehulehu e kahea ana me ka olelo, O oe no ka Mesia, ke Keiki a ke Akua. A papa aku la oia ia lakou, aole i ae aku ia lakou e olelo; no ka mea, ua ike no lakou, oia ka Mesia.
42 Na gwakĩa-rĩ, Jesũ akiumagara agĩthiĩ kũndũ gũtaarĩ andũ. Nao andũ makĩmũcaria, na rĩrĩa maakinyire harĩa aarĩ, makĩgeria kũmũgirĩrĩria ndakoime kũu amatige.
A ao ae la, hele aku la i kahi nahelehele; a imi aku la na kanaka ia ia, a hiki io na la, kaohi iho la lakou ia ia e haalele ole oia ia lakou.
43 Nowe akĩmeera atĩrĩ, “No nginya hunjie Ũhoro-ũrĩa-Mwega wa ũthamaki wa Ngai matũũra-inĩ marĩa mangĩ o namo, nĩ ũndũ nĩkĩo ndaatũmirwo.”
Olelo mai la oia ia lakou, he pono hoi no'u, e hai aku i ka euanelio no ke aupuni o ke Akua i na kulanakauhale e ae; no ka mea, nolaila wau i hoounaia'i.
44 Nake agĩthiĩ na mbere na kũhunjia thĩinĩ wa thunagogi cia Judea.
A ao mai la hoi oia iloko o na halehalawai o Galilaia.
