< Luka 2 >
1 Na rĩrĩ, matukũ-inĩ macio, Kaisari Augusito nĩarutire watho atĩ andũ othe a mabũrũri mothe marĩa maathanagwo nĩ Aroma matarwo.
In pacl sac Tokosra Fulat Augustus el sapkin sie oaoa lulap in orek in acn nukewa ma oan ye nununku lun acn Rome.
2 (Rĩĩrĩ nĩrĩo rĩarĩ itarana rĩa mbere rĩrĩa rĩataranirwo hĩndĩ ĩrĩa Kuirinio aarĩ barũthi wa Suriata.)
Quirinius pa governor lun acn Syria ke oaoa se emeet inge srola.
3 Nao andũ magĩthiĩ kwĩyandĩkithia o mũndũ itũũra-inĩ rĩake mwene.
Ouinge mwet nukewa elos som, kais sie nu in acn sel sifacna, in simla inel we.
4 Nĩ ũndũ ũcio Jusufu o nake akĩambata kuuma itũũra rĩa Nazarethi kũu Galili, agĩthiĩ Judea, agĩkinya Bethilehemu itũũra rĩa Daudi, tondũ we aarĩ wa nyũmba o na wa mbarĩ ya Daudi.
Joseph el som liki siti srisrik Nazareth in acn Galilee nu in siti srisrik Bethlehem in acn Judea, acn ma Tokosra David el isusla we. Joseph el tuh som nu we mweyen el ma in sruf lal David.
5 Nake aathiire kuo nĩgeetha makeyandĩkithie marĩ na Mariamu, mũirĩtu ũrĩa endaga kũhikia, nake aarĩ mũritũ.
Ke sripen el akoo in payukyak sel Mary, oru eltal tukeni som in tuh simla inelos. Mary el pitutu,
6 Na hĩndĩ ĩrĩa maarĩ o kũu, ihinda rĩa mwana gũciarwo rĩgĩkinya,
ac ke eltal muta Bethlehem, sun pacl in isus lal.
7 Nake Mariamu akĩrigithatha kaana ga kahĩĩ. Agĩkooha na taama, agĩgakomia thĩinĩ wa mũharatĩ tondũ nĩmagĩte handũ ha kũraara thĩinĩ wa nyũmba ya ageni.
El oswela wounse mukul natul, nokmulla ke ipin nuknuk, ac fililya in nien mongo lun kosro — mweyen wangin acn elos in muta we ke lohm in mongla lun mwet fahsr.
8 Na kũu bũrũri ũcio, nĩ kwarĩ arĩithi maikaraga mĩgũnda-inĩ, maikarĩtie mahiũ mao ũtukũ.
Oasr kutu mwet shepherd in acn sac, su muta inima uh ke fong sac in karingin un sheep natulos.
9 Mũraika wa Mwathani akĩmoimĩrĩra, naguo riiri wa Mwathani ũkĩmatherera hau maarĩ, nao makĩnyiitwo nĩ guoya.
Sie lipufan lun Leum sikyang nu selos, ac wolana lun Leum kalmelik ac tololosyak. Elos arulana sangengla kac.
10 No mũraika ũcio akĩmeera atĩrĩ, “Tigai gwĩtigĩra. Ndamũrehera ũhoro mwega na wa gĩkeno kĩnene, ũrĩa ũgaatuĩka wa andũ othe.
Tuh lipufan sac fahk nu selos, “Nimet sangeng! Nga us pweng wo nu suwos, su ac fah arulana akenganye mwet nukewa.
11 Ũmũthĩ itũũra-inĩ rĩa Daudi, nĩmũciarĩirwo mũhonokia; nake nĩwe Kristũ ũrĩa Mwathani.
Tuh isusla nu suwos misenge in siti sel David, sie Mwet Lango, su Leum Christ!
12 Na rĩrĩ, kĩrĩa kĩrĩmũmenyithia ũhoro ũcio nĩ gĩkĩ: Nĩmũrĩona gakenge koheetwo na taama gakometio thĩinĩ wa mũharatĩ.”
Pa inge mwe akpwaye nu suwos uh: kowos ac fah konauk tulik fusr se pipla ke ipin nuknuk, ac oan in nien mongo lun kosro.”
13 Na o rĩmwe hakiumĩra gĩkundi kĩnene kĩa araika a igũrũ hamwe na mũraika ũcio, makĩgooca Ngai, makiuga atĩrĩ,
In kitin pacl ah na, oasr sie u lulap ke lipufan inkusrao sikyang wi lipufan sac; elos on ac kaksakin God:
14 “Ngai arokumio kũu igũrũ mũno, naguo thayũ ũrogĩa gũkũ thĩ kũrĩ andũ arĩa akenagĩra.”
“Wolana nu sin God in fulatlana, Ac misla fin faclu nu sin mwet su El insewowo kaclos!”
15 Na rĩrĩa araika acio maamatigire magĩcooka igũrũ-rĩ, arĩithi acio makĩĩrana atĩrĩ, “Nĩtũthiĩ Bethilehemu tũkoone ũndũ ũcio wĩkĩkĩte, ũcio Mwathani aatũhe ũhoro waguo.”
Ke lipufan uh som lukelos nu inkusrao, mwet shepherd elos fahk nu sin sie sin sie, “Kut som nu Bethlehem ac liye ma se sikyak inge, su God El fahkak nu sesr kac.”
16 Nĩ ũndũ ũcio magĩthiĩ mahiũhĩte, magĩkora Mariamu na Jusufu o na gakenge kau gakometio thĩinĩ wa mũharatĩ.
Ouinge elos sulaklak som ac konalak Mary ac Joseph, ac liye tulik fusr sac oan in nien mongo lun kosro.
17 Na maarĩkia gũkoona, makĩmemerekia ũhoro ũrĩa maaheetwo ũkoniĩ kaana kau,
Ke mwet shepherd uh liyal, elos srumun kas ma lipufan sac fahk nu selos ke tulik sac.
18 nao arĩa othe maũiguire makĩgegio mũno nĩ maũndũ marĩa arĩithi acio maameeraga.
Mwet nukewa ma lohng ah elos arulana fwefela ke kas lun mwet shepherd ah.
19 Nowe Mariamu akĩiga maũndũ macio mothe ngoro-inĩ yake, na agĩikara akĩmeciiragia.
A Mary el esam ma inge nukewa, ac el arulana nunku yohk kac.
20 Nao arĩithi acio makĩhũndũka, magĩkumagia na makĩgoocaga Ngai nĩ ũndũ wa maũndũ macio mothe maiguĩte na makoona, o ta ũrĩa meerĩĩtwo.
Mwet shepherd elos folokla, ac yuk on in kaksakin God ke ma nukewa elos lohng ac liye. Ma nukewa sikyak oana ke lipufan sac fahk nu selos ah.
21 Mũthenya wa kanana wakinya, rĩrĩa ihinda rĩako rĩa kũrua rĩakinyire-rĩ, kaana kau gagĩtuuo Jesũ, rĩĩtwa rĩrĩa mũraika aakaheete mbere ya nyina kũgĩa nda yako.
Tukun len oalkosr, ke sun pacl fal nu sin tulik sac in kosreyukla, itukyang inel Jesus — ine se ma lipufan sac tuh sang nu sel meet liki tulik sac srimetak insien nina kial ah.
22 Na rĩrĩ, rĩrĩa ihinda rĩao rĩa gũtherio rĩakinyire kũringana na Watho wa Musa-rĩ, Jusufu na Mariamu magĩgatwara Jerusalemu nĩguo magakaneane harĩ Mwathani
Sun pacl fal in oru alu in aknasnas, oana ma simla in Ma Sap lal Moses. Ke ma inge Joseph ac Mary eltal usla tulik sac nu Jerusalem in eisalang nu sin Leum God,
23 (o ta ũrĩa kwandĩkĩtwo Watho-inĩ wa Mwathani atĩrĩ, “Irigithathi rĩothe rĩa kahĩĩ nĩ rĩrĩamũragĩrwo Mwathani”),
oana ke simla in Ma Sap lun Leum God, fahk mu: “Wounse mukul nukewa enenu in kisakinyukyang nu sin Leum God.”
24 na marute igongona kũringana na ũrĩa Watho wa Mwathani uugĩte: “Nĩ ndirahũgĩ igĩrĩ kana tũtutuura twĩrĩ.”
Eltal oayapa som in tuh kisakin luo wuleoa ku luo wule fusr, oana ke oakwuk lun Ma Sap lun Leum God.
25 Na rĩrĩ, nĩ kwarĩ mũndũ kũu Jerusalemu wetagwo Simeoni, warĩ mũthingu na mwĩtigĩri Ngai. Nake aatũire etereire kũhonokio kwa Isiraeli, nake Roho Mũtheru aarĩ hamwe nake.
In pacl sac oasr mukul se muta in Jerusalem pangpang Simeon. El sie mwet suwoswos su arulana akfulatye God in moul lal, ac el soano moliyukla lun Israel. Ngun Mutal welul,
26 Nĩaguũrĩirio nĩ Roho Mũtheru atĩ ndagakua atoneete Kristũ ũrĩa wa Mwathani.
ac akkalemyeang nu sel mu el ac fah tiana misa nwe ke na el liye Messiah, su Leum God El wulela kac.
27 Nake agĩtoonya thĩinĩ wa hekarũ atongoretio nĩ Roho. Na rĩrĩa aciari a kaana kau ti Jesũ, maagatwarire hekarũ thĩinĩ nĩguo mahingie ũrĩa mũtugo wa watho watuĩte-rĩ,
Ngun Mutal el kololla Simeon nu in Tempul. Ke papa ac nina kien tulik Jesus usalak nu in Tempul in oru oana ma oakwuk lun Ma Sap,
28 Simeoni agĩkaiyũkia moko-inĩ make na akĩgooca Ngai, akiuga atĩrĩ:
Simeon el eis tulik sac, kafsalak inpaol, ac kaksakin God ac fahk:
29 “Mwathani Mwene-Hinya, rĩu rekereria ndungata yaku ĩthiĩ na thayũ, o ta ũrĩa wanjĩĩrĩire.
“Leum God, wulela lom akpwayeyuk. Inge kom ku in fuhlela mwet kulansap lom in som in misla.
30 Nĩgũkorwo maitho makwa nĩmonete ũhonokio waku,
Ke mutuk sifacna nga liye tari molela lom,
31 ũrĩa ũhaarĩirie mbere ya andũ othe,
Su kom akoela ye mutun mwet in mutanfacl nukewa:
32 ũrĩ ũtheri wa kũguũrĩria andũ-a-Ndũrĩrĩ, o na riiri kũrĩ andũ aku a Isiraeli.”
Sie kalem in fahkak ma lungse lom nu sin mwet pegan, Ac in ase wolana lom nu sin mwet lom, mwet Israel.”
33 Nake ithe na nyina makĩgega mũno nĩ ũndũ wa maũndũ marĩa maaririo igũrũ rĩako.
Papa ac nina kien tulik sac arulana lut ke ma Simeon el fahk kacl.
34 Simeoni agĩcooka akĩmarathima akĩĩra Mariamu, nyina wa kaana kau atĩrĩ, “Kaana gaka nĩ gatuĩtwo ga kũgũithia na gũũkĩria andũ aingĩ thĩinĩ wa Isiraeli, na gatuĩke kĩmenyithia kĩrĩa kĩrĩmenagĩrĩrio,
Simeon el akinsewowoyaltal ac fahk nu sel Mary, nina kial, “Tulik se inge solla sin God nu ke musalla ac musaiyukyak lun mwet puspis in Israel. El ac fah sie akul sin God me, su mwet puspis ac fah kaskas lainul,
35 nĩgeetha meciiria ma ngoro nyingĩ maguũrio. O na ngoro yaku o nayo nĩĩgatheecwo na rũhiũ rwa njora.”
ac ma inge ac fah fahkak nunak lukma su oan in elos. Ac kom ac fah arulana asor, oana ke sie cutlass kosroh fakisya in ngunum.”
36 Ningĩ nĩ kwarĩ na mũtumia mũnabii, wetagwo Anna mwarĩ wa Fanueli, wa mũhĩrĩga wa Asheri. Mũtumia ũcio aarĩ mũkũrũ mũno; aikarire na mũthuuriwe mĩaka mũgwanja kuuma ahika,
In pacl sac tuh oasr pac mutan palu se, inel pa Anna, acn natul Phanuel sin sruf lal Asher. El arulana matuoh. El tuh payuk ke el mutan fusr ac muta yurin mukul tumal ah yac itkosr,
37 agĩcooka agĩikara arĩ wa ndigwa na hĩndĩ ĩyo aarĩ na mĩaka mĩrongo ĩnana na ĩna. Nake ndoimaga hekarũ-inĩ, no aatũire kuo ahooyaga Ngai ũtukũ na mũthenya, na akehiingaga kũrĩa irio na akahooyaga.
na el katinmasla, ac mukena muta nwe ke el sun yac oalngoul akosr. El tiana illa liki Tempul, a el mutana we in alu, lalo ac pre ke len ac fong.
38 Hĩndĩ o ĩyo agĩũka harĩo, agĩcookeria Ngai ngaatho, na akĩaria ũhoro wa kaana kau kũrĩ arĩa othe meetagĩrĩra kuona gũkũũrwo kwa Jerusalemu.
In pacl sacna el kalukyang nu yoroltal ac sang kulo nu sin God, na el kaskas ke tulik sac nu sin mwet nukewa su tupan molela lun God nu sin Jerusalem.
39 Rĩrĩa Jusufu na Mariamu maarĩkirie gwĩka maũndũ marĩa mothe maathanĩtwo nĩ watho wa Mwathani-rĩ, magĩcooka Galili, makĩinũka itũũra rĩao kũu Nazarethi.
Ke Joseph ac Mary eltal akfalyela ma nukewa ma oakwuki ke Ma Sap lun Leum God, na eltal folokla nu Galilee, nu in acn seltal Nazareth.
40 Nako kaana kau gagĩkũra, gakĩgĩa na hinya; gakĩiyũrwo nĩ ũũgĩ, naguo wega wa Ngai warĩ hamwe nako.
Tulik sac kapak ac kui ac el sesseslana ke lalmwetmet, ac lungkulang lun God oan facl.
41 Mwaka o mwaka aciari ake nĩmathiiaga Jerusalemu nĩ ũndũ wa Gĩathĩ kĩa Bathaka.
In yac nukewa, papa ac nina kial Jesus eltal ac som nu Jerusalem in wi Kufwen Alukela.
42 Jesũ aakinyia mĩaka ikũmi na ĩĩrĩ, makĩambata nake magĩthiĩ Gĩathĩ-inĩ kĩu kũringana na mũtugo.
Ke Jesus el sun yac singoul luo matwal, eltal som pac nu ke kufwa uh oapana pacl nukewa.
43 Na Gĩathĩ kĩu gĩathira, rĩrĩa aciari ake mainũkaga-rĩ, kamwana kau ti Jesũ, gagĩtigwo na thuutha kũu Jerusalemu, no matiamenyire.
Ke safla kufwa uh, eltal mutawauk in folok nu yen seltal, tusruk Jesus el mutana Jerusalem tia welultal. Papa ac nina kial tiana etu lah ouinge.
44 Nao magĩthiĩ rũgendo rwa mũthenya mũgima, magĩĩciiragia atĩ aarĩ gĩkundi-inĩ kĩao. Thuutha ũcio makĩambĩrĩria kũmũcaria kũrĩ andũ a mbarĩ yao o na kũrĩ arata.
Eltal nunku mu el oasr na inmasrlon un mwet uh, oru eltal fahsr len fon se, na eltal fah mutawauk in sokol inmasrlon sou ac mwet kawuk lalos.
45 Hĩndĩ ĩrĩa mamwaagire, magĩcooka Jerusalemu makamũcarie.
Eltal tiana konalak, na eltal sifil folokla nwe Jerusalem in sokol.
46 Thuutha wa mĩthenya ĩtatũ makĩmũkora hekarũ-inĩ aikarĩte gatagatĩ ka arutani, amathikĩrĩirie na akĩmooragia ciũria.
Ke len se aktolu, eltal konalak in Tempul uh. El muta inmasrlon mwet luti in lohngolos ac kusen siyuk selos.
47 Ũrĩa wothe waiguaga akĩaria nĩagegagio nĩ ũmenyo wake na ũrĩa aacookagia.
Mwet nukewa su lohngol elos arulana fwefela ke top lalmwetmet lal.
48 Rĩrĩa aciari ake maamuonire, makĩgega. Nyina akĩmũũria atĩrĩ, “Mũriũ, ũgũtwĩka ũguo nĩkĩ? Niĩ na thoguo nĩ tũgũcarĩtie tũrĩ na kĩeha mũno.”
Papa ac nina kial eltal arulana lut ke eltal liyalak, ac nina kial el fahk nu sel, “Wen, efu kom ku oru ouinge nu sesr? Nga ac papa tomom ah arulana fosrngala ke sukyom.”
49 Nake Jesũ akĩmooria atĩrĩ, “Nĩ kĩĩ gĩtũmĩte mũnjarie? Kaĩ mũtooĩ atĩ njagĩrĩirwo gũkorwo ndĩ nyũmba-inĩ ya Baba?”
Ac el topuk ac fahk, “Efu ku komtal sukyu? Ya komtal tia etu tuh fal nga in muta in lohm sin Papa tumuk?”
50 No-o matiataũkĩirwo nĩ ũrĩa aameeraga.
Tusruktu eltal tiana kalem ke top lal ah.
51 Nake agĩcooka hamwe nao nginya Nazarethi, na nĩamathĩkagĩra. No nyina nĩaigaga maũndũ macio mothe ngoro-inĩ yake.
Na Jesus el welultal folokla nu Nazareth, yen ma el aksoltal we. Nina kial el esam ma inge nukewa ac filiya in oanna in nunak lal.
52 Nake Jesũ agĩkũra, akĩũhĩgaga, na akĩnenehaga, akĩendagwo nĩ Ngai, o na andũ.
Ac Jesus el kapkapak in lalmwetmet ac in lumahl, ac el arulana ohi yurin God ac yurin mwet uh.