Luka 15
1 Na rĩrĩ, etia mbeeca cia igooti na “ehia” othe nĩmoonganaga harĩ we nĩguo mamũigue.
E kꞌi kꞌu aꞌjmakibꞌ xuqujeꞌ e tal taq alkabal xeqet rukꞌ ri Jesús chutatabꞌexik.
2 No Afarisai na arutani a watho magĩteta makiuga atĩrĩ, “Mũndũ ũyũ nĩamũkagĩra ehia na akarĩĩanĩra nao.”
Rumal riꞌ ri e fariseos xuqujeꞌ ri aꞌjtijabꞌ rech ri taqanik xkichapleꞌj wixwatem xkibꞌij: Waꞌ we achi riꞌ kuꞌkꞌamawaꞌj xuqujeꞌ kawaꞌ kukꞌ ri aꞌjmakibꞌ.
3 Nĩ ũndũ ũcio Jesũ akĩmahe ngerekano ĩno akĩmeera atĩrĩ:
Ri Jesús kꞌut xutzijoj we jun kꞌambꞌejabꞌal noꞌj riꞌ chike:
4 “Mũndũ ũmwe wanyu angĩkorwo na ngʼondu igana rĩmwe, na ĩmwe yacio yũre-rĩ, githĩ ndatigaga icio mĩrongo kenda na kenda kũu werũ-inĩ, athiĩ agacarie ĩyo ĩmwe yũrĩte, nginya amĩone?
Qaꞌnampe che jun chiꞌwe e kꞌo jun ciento uchij, kasach kꞌu kan jun chike. ¿La man kꞌu kuꞌya kan ri junmuchꞌ bꞌelej lajuj cho ri saq, kꞌa te riꞌ katzalij chutzukuxik ri xsach kanoq, kꞌa kuꞌriqa na loq?
5 Na aarĩkia kũmĩona, akamĩigĩrĩra ciande ciake akenete,
Are kuriq ri uchij sibꞌalaj kakiꞌkotik, kukꞌyaq loq chwi utelebꞌ.
6 akainũka mũciĩ. Agacooka ageeta arata ake na andũ a itũũra hamwe, akameera atĩrĩ, ‘Ũkai tũkenanĩre nĩ ũndũ nĩnyonete ngʼondu yakwa ĩrĩa ĩrorĩte.’
Katzalij loq cho ri rachoch, kuꞌmulij ri e rech taq chꞌabꞌeꞌn xuqujeꞌ ri uꞌkꞌulja ja kubꞌij chike: “Chixkiꞌkot wukꞌ, rumal xinriq ri nuchij ri xsach kanoq.”
7 Ngũmwĩra atĩrĩ, ũguo noguo kũgĩaga gĩkeno kĩnene igũrũ nĩ ũndũ wa mũndũ ũmwe mwĩhia wĩrirĩte, gũkĩra ũrĩa gũkenagwo nĩ ũndũ wa andũ mĩrongo kenda na kenda athingu arĩa matabatarĩtio nĩ kwĩrira.
Je xuqujeꞌ kakꞌulmataj pa ri kaj kabꞌan nimaqꞌij rumal jun ajmak ri kukꞌex ukꞌuꞌx man are ta kabꞌan nimaqꞌij chike ri junmuchꞌ bꞌelej lajuj e sukꞌ taq winaq ri man kajawataj kakikꞌex kikꞌuꞌx.
8 “Kana mũtumia angĩkorwo arĩ na icunjĩ ikũmi cia betha, ĩmwe yacio yũre-rĩ, githĩ ndagwatagia tawa, akahaata nyũmba yothe, na akamĩcaria na kĩyo o nginya amĩone?
Xuqujeꞌ qaꞌnampe che we kꞌo jun ixoq ri kꞌo lajuj saqa pwaq rukꞌ, kutzaq kꞌu jun chike, ¿la man kꞌu kutzij jun qꞌaqꞌ riꞌ pa ri ja, xuqujeꞌ kumes ri upaja, kuchapleꞌj utzukuxik kꞌa kuriq na?
9 Na amĩona-rĩ, ageeta arata ake o na andũ a itũũra hamwe, akameera atĩrĩ, ‘Ũkai tũkenanĩre tondũ nĩnyonete mbeeca yakwa ĩrĩa ĩrorĩte.’
Are kꞌu kuriqo, kuꞌmulij kꞌu ronojel ri e rech taq chꞌabꞌeꞌn xuqujeꞌ ri uꞌkꞌulja are, kubꞌij riꞌ chike: “Chixkiꞌkot wukꞌ xinriq le nurajil le xtzaqik.”
10 Ngũmwĩra atĩrĩ, ũguo noguo gũkoragwo na gĩkeno harĩ araika a Ngai nĩ ũndũ wa mwĩhia ũmwe wĩrirĩte.”
Ri Dios xuqujeꞌ e rachiꞌl ri angelibꞌ kekiꞌkotik are kukꞌex ukꞌuꞌx ri jun ajmak.
11 Jesũ agĩthiĩ na mbere akĩmeera atĩrĩ, “Nĩ kwarĩ na mũndũ ũmwe warĩ na ariũ eerĩ.
Ri Jesús xubꞌij: Kꞌo jun achi, ri e kꞌo kebꞌ ralkꞌwaꞌl.
12 Ũrĩa mũnini akĩĩra ithe atĩrĩ, ‘Baba ngaĩra igai rĩrĩa rĩngĩgatuĩka rĩakwa.’ Nĩ ũndũ ũcio ithe akĩmagayania indo ciake.
Ri koꞌl chike xubꞌij che ri utat: “Tat, ya la ri wechabꞌal.” Xaq jeriꞌ ri tat xujach ri umebꞌail chike ri uꞌkꞌojol.
13 “Na matukũ manini mathira, mũriũ ũcio mũnini agĩcookanĩrĩria indo ciake ciothe, akiumagara agĩthiĩ bũrũri warĩ kũraya, na arĩ kũu agĩitanga indo ciake na mũtũũrĩre wa ũmaramari.
Are xikꞌow kebꞌ oxibꞌ qꞌij, ri kꞌojolaxel xumulij ronojel ri kꞌo rukꞌ, xukꞌayij kanoq. Kꞌa te riꞌ xeꞌ pa jun naj alaj tinimit, chilaꞌ xkꞌojiꞌ wi, xusachachej ronojel ri pwaq rajil ri rechabꞌal, maj pa sukꞌ ri xubꞌano.
14 Nake aarĩkia kũhũthĩra indo ciake ciothe, gũkĩgĩa na ngʼaragu nene kũu bũrũri ũcio wothe, nake akĩambĩrĩria gũthĩĩnĩka.
Xa kꞌu are xsachtaj ronojel ri urajil, xpe jun nimalaj wiꞌjal pa ri tinimit riꞌ, xuchapleꞌj kꞌu numik.
15 Nĩ ũndũ ũcio agĩthiĩ kũũria wĩra kũrĩ mũndũ ũmwe wa bũrũri ũcio, nake akĩmũtwara akarĩithagie ngũrwe gĩthaka-inĩ gĩake.
Xuriq kꞌu jun achi, xuta uchak che. Ri achi xuya uchak ri ala, xutaq bꞌik chikiyuqꞌuxik aq cho jun saq.
16 Nĩeriragĩria kwĩhũũnia na makoro marĩa maarĩĩagwo nĩ ngũrwe icio tondũ gũtirĩ mũndũ wamũheaga kĩndũ gĩa kũrĩa.
Sibꞌalaj are kꞌu karaj kutij ri kechaꞌ ri aq, xa kꞌu maj jachin ri kayoꞌw che.
17 “Na rĩrĩa ecookerire, akiuga atĩrĩ, ‘Nĩ ndungata ciigana atĩa cia baba irĩ na irio cia gũciigana o na igatigara, na niĩ nguagĩre gũkũ nĩ ngʼaragu!
Kꞌisbꞌal kꞌu rech xuchomaj: “Sibꞌalaj kꞌo kiwa ri rajchak ri nutat, ri in kꞌut tajin kinkam che numik waral.
18 Nĩngũũkĩra thiĩ kũrĩ baba ngamwĩre atĩrĩ: Baba, nĩnjĩhĩirie Ngai na ngakwĩhĩria.
Kintzalij waꞌ cho rachoch ri nutat, kinbꞌij waꞌ che: ‘Xinmakun cho ri Dios xuqujeꞌ cho la nutat.
19 Ndĩagĩrĩirwo nĩgũcooka gwĩtagwo mũrũguo rĩngĩ; ndua ta ndungata ĩmwe yaku.’
Man taqal ta chi chwe kabꞌij kꞌojol la chwe, bꞌana la chi kinux jun ajchak la.’”
20 Nĩ ũndũ ũcio agĩũkĩra, agĩthiĩ kũrĩ ithe. “No arĩ o haraaya, ithe akĩmuona, nake akĩringwo nĩ tha nĩ ũndũ wake; agĩtengʼera kũrĩ mũrũwe, akĩmũhĩmbĩria na akĩmũmumunya.
Xwaꞌjilik, xutaqej ri ubꞌe, xtzalij kꞌu cho rachoch ri utat. Kꞌanaj kꞌu na kꞌo wi loq, xtoqꞌobꞌax uwach are xilitaj apanoq rumal ri utat, kaxikꞌanik xuꞌkꞌulaj apanoq, xumatzej ri ukꞌojol xuqujeꞌ xutzꞌumaj.
21 “Nake mũriũ akĩmwĩra atĩrĩ, ‘Baba, nĩnjĩhĩirie Ngai o na ngakwĩhĩria. Ndiagĩrĩirwo nĩgũcooka gwĩtagwo mũrũguo rĩngĩ.’
“Tat, ri in xinmakunik cho ri kaj xuqujeꞌ cho la, taqal ta chi chwe kabꞌij kꞌojol la chwe,” xcha ri ala.
22 “No ithe akĩĩra ndungata ciake atĩrĩ, ‘Thiĩi narua mũrehe nguo ĩrĩa njega mũno mũmũhumbe, na mũmwĩkĩre gĩcũhĩ kĩara, na iraatũ magũrũ.
Are kꞌu ri tataxel aninaq xtaqan chike ri e patanil taq rech, xubꞌij: “Aninaq chikꞌama loq ri jeꞌl laj atzꞌyaq rech kukojo, xuqujeꞌ chikojo jun mulqꞌabꞌ che ri uqꞌabꞌ, xuqujeꞌ chikojo uxajabꞌ che ri raqan.
23 Ningĩ mũrehe njaũ ya gĩcegũ ĩrĩa noru mũmĩthĩnje. Mũreke tũgĩe na iruga na tũkũngũĩre.
Jiꞌkꞌama loq xuqujeꞌ chikamisaj ri chomalaj wakax rech kaqabꞌan nimaqꞌij.
24 Nĩgũkorwo mũriũ ũyũ wakwa ararĩ mũkuũ na nĩariũkĩte; nĩarorĩte na rĩu nĩonekete.’ Nĩ ũndũ ũcio makĩambĩrĩria gũkũngũĩra.
Rumal cher ri nukꞌojol ri xkamik, xkꞌastaj chi kꞌu na loq, waꞌ sachik, xa kꞌu xqariq na.” Xaq jeriꞌ xkichapleꞌj ubꞌanik nimaqꞌij.
25 “Na rĩrĩ, hĩndĩ ĩyo mũriũ ũrĩa mũkũrũ aarĩ mũgũnda. Na rĩrĩa aakuhĩrĩirie mũciĩ akĩinũka-rĩ, akĩigua gũkĩinwo nyĩmbo na ndũhiũ.
Are kꞌu ri nabꞌyal kꞌojolaxel bꞌenaq cho ri saq, are kꞌu xtzalij loq xuta ri qꞌojom rech ri xojow.
26 Nĩ ũndũ ũcio mũriũ ũcio agĩĩta ndungata ĩmwe ya mũciĩ, akĩmĩũria gĩtũmi kĩa maũndũ macio.
Xusikꞌij kꞌu jun chike ri patanijelabꞌ, xuta che jas tajin kakꞌulmatajik.
27 Nayo ndungata ĩyo ĩkĩmwĩra atĩrĩ, ‘Mũrũ wa maitũguo nĩokĩte, nake thoguo nĩamũthĩnjĩire njaũ ya gĩcegũ ĩrĩa noru, tondũ nĩamũcookereire arĩ mwega na arĩ mũgima.’
Xubꞌij kꞌu ri patanijel che: “Xtzalij loq ri achaqꞌ, utz uwach, rumal kꞌu rech xtaqan ri atat chukamisaxik ri chomalaj wakax.”
28 “Mũrũ wa nyina ũcio mũkũrũ akĩrakara na akĩrega gũtoonya nyũmba. Nĩ ũndũ ũcio ithe akiuma nja, akĩmũthaitha atoonye thĩinĩ.
Sibꞌalaj xyakataj kꞌu royawal ri nabꞌyal kꞌojolaxel man xraj ta kꞌut xok bꞌik, xel kꞌu na loq ri tataxel chutayik toqꞌobꞌ che chi kok bꞌik pa ja.
29 No akĩĩra ithe atĩrĩ, ‘Ta thikĩrĩria! Ndũire ngũrutagĩra wĩra mĩaka ĩyo yothe, na ndirĩ ndarega gũgwathĩkĩra. No rĩrĩ, ndũrĩ waahe o na koori nĩguo tũkũngũĩre na arata akwa.
Ri nabꞌyal kꞌojolaxel xubꞌij che ri utat: “Xwimpe chilaꞌ la sibꞌalaj kꞌi junabꞌ nupatanim la, xa ta ne nitzꞌ inkꞌululaꞌninaq che la, xa ta kꞌu ne jun laj nukꞌisikꞌ yaꞌom la chwe rech kinbꞌan nimaqꞌij kukꞌ ri e wech taq chꞌabꞌeꞌn.
30 No rĩrĩa mũrũguo ũyũ ũitangĩte indo ciaku na maraya ainũka, ũkamũthĩnjĩra njaũ ya gĩcegũ ĩrĩa noru!’
Are kꞌu xul we kꞌojol la riꞌ, ri xusach kan ronojel ri qꞌinomal la kukꞌ taq ixoqibꞌ, lal kataqan la che ukamisaxik ri chom laj wakax.”
31 “Ithe akĩmwĩra atĩrĩ, ‘Mũrũ wakwa, wee tũtũũraga nawe hĩndĩ ciothe, na indo ciothe iria ndĩ nacio nĩ ciaku.
Ri tataxel xubꞌij che: “Nukꞌojol, at kꞌolinaq wi at wukꞌ, ronojel ri nujastaq awe at.
32 No nĩtwagĩrĩirwo gũkũngũĩra na gũcanjamũka, tondũ mũrũ wa maitũguo ũyũ ararĩ mũkuũ na rĩu nĩariũkĩte; nĩarorĩte na rĩu nĩonekete.’”
Xa kꞌu rajawaxik xqabꞌan nimaqꞌij, xuqujeꞌ xujkiꞌkotik rumal cher we awachalal we xkamik, xkꞌastaj loq, pune xsach na, xqariq chi kꞌu na.”
