< Luka 11 >
1 Na rĩrĩ, mũthenya ũmwe Jesũ aarĩ handũ akĩhooya. Rĩrĩa aarĩkirie kũhooya, mũrutwo ũmwe wake akĩmwĩra atĩrĩ, “Mwathani, tũrute kũhooya o ta ũrĩa Johana aarutire arutwo ake.”
Sûnkhat chu Jisua'n, mun inkhata chubai a thoa. A zoiin chu, a ruoisi inkhatin, “Pumapa, John'n a ruoisingei chubai tho a minchu ngei ngâi angin keini khom chubai tho mi minchu roh,” a tia.
2 Nake Jesũ akĩmeera atĩrĩ, “Rĩrĩa mũkũhooya, ugagai atĩrĩ: “‘Ithe witũ (ũrĩ Igũrũ), rĩĩtwa rĩaku nĩrĩamũrwo, ũthamaki waku nĩũũke. (Ũrĩa wendete nĩwĩkagwo gũkũ thĩ, o ta ũrĩa gwĩkagwo kũu igũrũ.)
Hanchu, Jisua'n an kôma, “Chubai nin thoa anîn chu hi ang hin ti roi: ‘Kin Pa: Ni riming inthieng mirit om rese; Ne Rêngram juong tung rese.
3 Tũheage o mũthenya irio ciitũ cia gũtũigana.
Nîngtin kin sâk rang anâng ngei mi pêk roh.
4 Na ũtũrekere mehia maitũ, o ta ũrĩa o na ithuĩ tũrekagĩra arĩa othe matwĩhagĩria. Na ndũgatũtware magerio-inĩ (no kũhonokia ũtũhonokagie ũũru-inĩ).’”
Kin sietnangei mi ngâidam roh, Keini khomin, kin chunga saloi tho ngei kin ngâidam ngâi sikin, Minsinna intakna mi tuong no roh,’” a tipe ngeia.
5 Agĩcooka akĩmeera atĩrĩ, “Mũndũ ũmwe wanyu angĩkorwo arĩ na mũrata nake athiĩ gwake ũtukũ gatagatĩ amwĩre atĩrĩ, ‘Mũrata wakwa, he mĩgate ĩtatũ,
Hanchu, Jisua'n a ruoisingei kôma, “Tumakhatin, jânchima a malpa ina se senla, ‘Mal, vâipôl tâpthum ni lei sem roh.
6 nĩgũkorwo ndĩ na mũrata wakwa wanjeerera, na ndirĩ na kĩndũ gĩa kũmũhe arĩe.’
Ka malpa khuola a honga, ite man sâk rang lak nei mu-unga!’” ti senla.
7 “Nake mũndũ ũcio ũrĩ nyũmba thĩinĩ amũcookerie atĩrĩ, ‘Tiga gũũthĩĩnia. Nĩndĩkĩtie kũhinga mũrango na tũrĩ toro hamwe na ciana ciakwa. Ndingĩhota gũũkĩra ngũhe mĩgate.’
A malpan in sûng renga, “Ni hong jêl khâi no roh, inkhâr ka kal zoia, ka nâingei leh kin jâl kêng ani zoi. Inthoiin ite nang pêk thei khâi no ning!” ti ta senla.
8 Ngũmwĩra atĩrĩ, o na angĩkorwo ndangĩũkĩra amũhe mĩgate ĩyo nĩ ũndũ wa ũrata-rĩ, no nĩ ũndũ wa ũrĩa amũringĩrĩirie-rĩ, mũndũ ũcio nĩegũũkĩra amũhe kĩrĩa gĩothe abatairio nĩkĩo.”
Hanchu, a mal ni nia, inthoiin nang a hong pêk no nâka, inzak loia ne ngênrît sikin inthoiin nu nuom dôr nang hong pêk a tih, a tia.
9 “Nĩ ũndũ ũcio ngũmwĩra atĩrĩ: Hooyai na nĩmũkũheo; mathaai na nĩmũkuona; ringaringai mũrango na nĩmũkũhingũrĩrwo.
“Masikin nangni ki ti, zong roi, ipêk nîng nin tih, rok roi man nin tih, tôk roi inkhâr mo-ong pe nîng nin tih.
10 Nĩgũkorwo ũrĩa wothe ũhooyaga nĩaheagwo; na ũrĩa ũmaathaga nĩonaga; na ũrĩa ũringaringaga mũrango nĩahingũragĩrwo.
Asikchu, tutu a zong kai chu ipêk nîng an ta, a rok kaiin chu man an ta, a tôk kai chu inkhâr mo-ong pe nîng an tih.
11 “Nĩ mũciari ũrĩkũ thĩinĩ wanyu ũngĩĩtio thamaki nĩ mwana wake, nake amũhe nyoka?
Nangni lâia pangei hin, nin nâingeiin ngâ nangni zong rese ngei, murûl pêk ung mo?
12 Kana eetio itumbĩ amũhe kangʼaurũ?
Nôn chu, ârtui nangni zong rese ngei, âinuvet pêk ung mo?
13 Angĩkorwo inyuĩ, o na mũrĩ ooru, nĩmũũĩ kũhe ciana cianyu iheo njega-rĩ, Ithe wanyu ũrĩa ũrĩ Igũrũ githĩ ndarĩkĩragĩrĩria kũhe Roho Mũtheru kũrĩ arĩa mamũhooyaga!”
Nangni misaloi ngeiin luo, nin nâingei neinun sa pêkna chang nin rietin te, nin Pa invâna omin vângin chu a nâingei idôra mo Ratha Inthieng ai pêk ok rang na! a zongpu murdi chu” a tia.
14 Na rĩrĩ, Jesũ nĩaingataga ndaimono yume thĩinĩ wa mũndũ ũtaaragia. Rĩrĩa ndaimono ĩyo yoimire, mũndũ ũcio ũtaaragia akĩaria, nakĩo kĩrĩndĩ kĩa andũ gĩkĩgega.
Hanchu, Jisua'n ramkhori chong theiloi inkhat a rujûlpaia, a jôk suole chu miriem chong theiloi hah a chong thei zoia. Mipuingei han an kamâm sabaka.
15 No amwe ao makiuga atĩrĩ, “Aingataga ndaimono na hinya wa Beelizebuli ũrĩa mũnene wa ndaimono.”
Ania, mi senkhatin chu, ramkhori rêngpa, Beelzebul kêng, rujûlpai theina ranak a pêk ani, an tia.
16 Nao andũ angĩ makĩmũgeria, makĩmũũria amaringĩre kĩama kiumĩte igũrũ.
Senkhatin chu ama min ôkna rangin, Pathien renga sininkhel sin rangin an tia.
17 Jesũ nĩamenyire ũrĩa meciiragia, nake akĩmeera atĩrĩ: “Ũthamaki o wothe ũngĩgayũkana ũũkanĩrĩre guo mwene no ũharagane, nayo nyũmba ĩngĩgayũkana yũkanĩrĩre yo nyene no ĩgwe.
Ania, Jisua'n an mindonna a rieta, masikin an kôma, “Kho ram khom insena anni le anni indoi kai chu ram an tih, insûngkuo khom anni le anni indoi kai chu inmang an tih.
18 Angĩkorwo Shaitani nĩagayũkanĩte akeyũkĩrĩra we mwene-rĩ, ũthamaki wake ũngĩkĩĩhaanda atĩa? Ndoiga ũguo tondũ mũroiga atĩ niĩ nyingataga ndaimono na hinya wa Beelizebuli.
Soitan rêngram khom pâl sinin anni le anni an indoiin te, inmo ânding ranga? Inmo, Beelzebulin rachamneina a pêka ramkhoringei a rujûlpai ngei ni nan ti thei,” a tipe ngeia.
19 Ningĩ angĩkorwo niĩ nyingataga ndaimono na hinya wa Beelizebuli-rĩ, arũmĩrĩri anyu maingataga ndaimono na hinya wa ũ? Nĩ ũndũ ũcio-rĩ, acio nĩo makaamũtuĩra ciira.
Ma anga Beelzebul sika ku rujûlpai ngâi anin le, nin nûkjûi ngeiin tu sikin mo an rujûlpai ngâi? Anni han nin dikloi ani iti nangni an minthâr ani.
20 Na rĩrĩ, ingĩkorwo nyingataga ndaimono na hinya wa kĩara kĩa Ngai-rĩ, ũthamaki wa Ngai nĩũũkĩte kũrĩ inyuĩ.
Hanchu, Pathien rachama ramkhoringei ka rujûlpai ngâi anin chu, Pathien Rêngram nin kôma ajuongtung tatak ani zoi a minthâr ani.
21 “Rĩrĩa mũndũ njamba oya indo ciake ciothe cia mbaara, arangĩre nyũmba yake mwene, indo ciake ciikaraga irĩ ngitĩre.
“Mi râtin râlrovo kipa, a in a ngâkin chu, a neinuntin mojôkin a om ngâi.
22 No rĩrĩ, mũndũ ũngĩ ũrĩ na hinya kũmũkĩra angĩmũtharĩkĩra amũtoorie, nĩamũtunyaga indo ciake cia mbaara iria ehokete, na akagaĩra andũ indo iria akoragwo atahĩte.
Ania ama nêka rât uolin a hong doia, a menên chu, ân tûngna râlrovo nâm a lâk pea, a neinun ai lâk pe khom a sem minzar ngâi.
23 “Mũndũ ũrĩa ũtarĩ hamwe na niĩ, ũcio nĩ thũ yakwa, na ũrĩa ũtacookanagĩrĩria hamwe na niĩ, ũcio nĩ kũhurunja ahurunjaga.
Tutu keima tienga kop loi kai chu midoi ania, tutu ni mintûp pui loi kai chu a chekminchâi ani.”
24 “Na rĩrĩ, hĩndĩ ĩrĩa ngoma thũku yoima thĩinĩ wa mũndũ, ĩtuĩkanagĩria werũ-inĩ ĩgĩcaria ũhurũko na ĩkawaga. Hĩndĩ ĩyo ĩkoiga atĩrĩ, ‘Nĩngũcooka nyũmba ĩrĩa ndoimire.’
Ratha saloi hah, mi sûng renga a jôkpaia anîn chu, tui boina rama inngam mun rokin a chai titira, a man loi tena chu, “Ki ina kîrnôk ki tih” a tia.
25 Na yacooka ĩgakora nyũmba ĩyo ĩrĩ haate, ĩgathondekwo wega.
A hongkîr nôkin chu, in phiet min saia cherêl diem a mua.
26 Hĩndĩ ĩyo ngoma ĩyo thũku ĩkagĩĩra ngoma ingĩ mũgwanja thũku makĩria mayo, igatoonya, igaikara kuo. Naguo mũikarĩre wa mũndũ ũcio ũgathũka gũkĩra wa mbere.”
Hanchu a se nôka, ratha saloi dang sari, ama nêka puoloi uol a hong tuonga, an lûta, an om ngâi. Masikin ma miriem omdân anûka hah chu a motona nêkin a siet uol ngâi.
27 Rĩrĩa Jesũ aaragia maũndũ maya-rĩ, mũndũ-wa-nja warĩ gatagatĩ-inĩ ga kĩrĩndĩ akĩanĩrĩra na mũgambo mũnene, akiuga atĩrĩ, “Kũrathimwo nĩ maitũguo ũrĩa wagũciarire na agĩkuongithia.”
Jisua'n ha chong hah a misîr zoiin chu, mipui lâi renga nupang inkhat a hêta, “Nupang nang a vonga nang a donsûinu chu satvur ani,” a tia.
28 Nake Jesũ agĩcookia atĩrĩ, “Kũrathimwo nĩ arĩa maiguaga kiugo kĩa Ngai na magagĩathĩkĩra.”
Jisua'n a thuona, “Pathien chong rieta a jôm ngei chu satvur anni uol,” a tipea.
29 Na rĩrĩa kĩrĩndĩ kĩa andũ kĩongererekire-rĩ, Jesũ akiuga atĩrĩ, “Rũrũ nĩ rũciaro rwaganu. Rũũragia rũringĩrwo kĩama, no gũtirĩ kĩama rũkaringĩrwo tiga o kĩrĩa kĩaringĩirwo Jona.
Mipuingeiin an ûmhur lâiin Jisua'n, atûnlai mingei hih idôra siet mo anni zoi? Sininkhêl an zonga, hannisenla, Jonah minsinna pênna chu ite minsinna dang ipêk ni no nih.
30 Nĩgũkorwo o ta ũrĩa Jona aarĩ kĩmenyithia kũrĩ andũ a Nineve, ũguo noguo Mũrũ wa Mũndũ egũkorwo arĩ kĩmenyithia kũrĩ rũciaro rũrũ.
Nineveh, khuo mingei ranga dêipu Jonah minsinna ai ni anga han atûnlâi mingei rangin chu, Miriem Nâipasal hih minsinna nîng a tih.
31 Mũtumia-mũthamaki ũrĩa wa mwena wa Gũthini nĩakarũgama hĩndĩ ya ciira hamwe na andũ a rũciaro rũrũ arũtuĩre ciira, nĩgũkorwo oimire ituri cia thĩ oke athikĩrĩrie ũũgĩ wa Solomoni, na rĩu ũmwe mũnene gũkĩra Solomoni arĩ haha.
Roijêk Nîn chu Thang tienga Rêngnu Sheba lân ding a ta, atûnlâi mingei theiloimintum a tih. Rêng Solomon vârna rangâi rang pielin ram latak renga a hong sikin. Nangni ki ril Rêng Solomon nêka lien uol hin a om.
32 Andũ a Nineve nĩmakarũgama hĩndĩ ya ciira hamwe na rũciaro rũrũ marũtuĩre ciira; nĩgũkorwo nĩmeririre maahunjĩirio nĩ Jona, na rĩu ũmwe mũnene gũkĩra Jona arĩ haha.
Roijêk Nîn chu Nineveh mingei khom hong inding an ta, theiloi nangni min tum an tih. Jonah chong a rila an sietna renga an insîr sikin. Nangni ki ril Jonah nêka lien uol hin a om, a tia.
33 “Gũtirĩ mũndũ ũgwatagia tawa agacooka akaũiga handũ ũtangĩoneka kana akaũiga rungu rwa irebe, no aũigaga handũ igũrũ nĩguo arĩa megũtoonya nyũmba mathererwo nĩ ũtheri.
Tutên, châti mockokin, thupin bêl nuoia dar ngâi mak, a darna muna kêng an dar ngâi, mi a lût murdi'n avâr an mu theina rangin.
34 Riitho rĩaku nĩrĩo tawa wa mwĩrĩ waku. Rĩrĩa maitho maku marĩ mega, mwĩrĩ waku wothe o naguo ũkoragwo ũiyũrĩte ũtheri. No rĩrĩa matarĩ mega-rĩ, mwĩrĩ waku o naguo ũkoragwo ũiyũrĩte nduma.
Nin mitngei hi nin takpuma meivâr ang ani. Nin mit avârin chu, nin takpum khom a vâr iema, nin mit a sieta anîn chu nin takpum khom a jîngkhap ani.
35 Hakĩrĩ ũguo-rĩ, menyerera ũtheri ũrĩa ũrĩ thĩinĩ waku ndũgatuĩke nduma.
Masikin, singthei roi, nin vâr ajîng loina rangin.
36 Nĩ ũndũ ũcio-rĩ, mwĩrĩ waku wothe ũngĩiyũrwo nĩ ũtheri, na ndũrĩ handũ harĩ nduma, nĩũrĩtheragĩrwo nĩ ũtheri biũ, o ta ũrĩa ũtheri wa tawa ũkũmũrĩkagĩra.”
Hanchu, châtiin, nangni ai êlminvâr iem ngâi anga han nin takpum abâk ajîngna boi riekin, nin pumin vâr iem a tih.
37 Hĩndĩ ĩrĩa Jesũ aarĩkirie kwaria, Mũfarisai ũmwe akĩmũnyiita ũgeni gwake makarĩanĩre; nĩ ũndũ ũcio agĩthiĩ, agĩikara metha-inĩ.
Hanchu, Jisua a chong zoiin chu, Pharisee inkhatin ama leh bu nêk rangin a siela, male a sea, bu nêk rangin ânsunga.
38 No Mũfarisai ũcio ona ũguo akĩgega nĩ ũndũ Jesũ ndaambire gwĩthamba moko atanarĩa irio.
Pharisee han, Jisua kut rusûk loia khalâi a ot a mûn chu a kamâm oka.
39 Nake Mwathani akĩmwĩra atĩrĩ, “Inyuĩ Afarisai mũthambagia gĩkombe na thaani mwena wa na igũrũ, no thĩinĩ wanyu mũiyũrĩtwo nĩ ũkoroku na waganu.
Hanchu, Pumapa'n a kôma, “Nangni Phariseengei, kilât le bukhêng apêntieng nin minsâia, ania, nin sûng tieng chu huongna le sietna sip ani.
40 Inyuĩ irimũ ici! Githĩ ũrĩa wombire mwena wa na nja to we wombire mwena wa na thĩinĩ?
Mo ngei, apêntienga sinpu, Pathien'n asûng tieng khom ai sin nimak mo?
41 No rĩrĩ, heagai athĩĩni kĩrĩa kĩrĩ thĩinĩ wa thaani, na hĩndĩ ĩyo indo ciothe nĩigũtuĩka theru harĩ inyuĩ.”
Ni kilât le bukhênga om hah inriengngei pêk inla hanchu, neinuntin inthieng let a tih.”
42 “Kaĩ mũrĩ na haaro inyuĩ Afarisai-ĩ! Tondũ mũrutagĩra Ngai gĩcunjĩ gĩa ikũmi gĩa terere, na togotia na nyeni cia mĩthemba yothe no mũkaaga kũrũmbũiya kĩhooto na wendani wa Ngai. Mwaagĩrĩirwo nĩ gwĩkaga maũndũ macio mũtegũtiganĩria macio mangĩ ma mbere.
“Nangni Phariseengei nin chung ântak bah na! nin neinun manvâng, lêngmesêr, chimu murdi, sômakhat Pathien nin pêka, hannisenla, indikna le lungkhamna chu nin seleta, ha tak hah kêng nin sintum, adangngei khom selet uol loiin.
43 “Kaĩ mũrĩ na haaro inyuĩ Afarisai-ĩ! Tondũ mwendaga gũikarĩra itĩ iria cia mbere thunagogi-inĩ na mũgeithagio mũrĩ ndũnyũ-inĩ.
Nangni Phariseengei nin chung ântak bah na! Inkhom ina sukmun asa nin midita, bazar muna mingei nangni an jâ nin rangâi minluta.
44 “Kaĩ mũrĩ na haaro-ĩ, tondũ mũtariĩ ta mbĩrĩra itarĩ rũũri iria andũ mageragĩra igũrũ rĩacio matekũmenya.”
Nin chung ântak bah na! Thân muruo sîntholoi mîn riet loia a chunga an lôn ang hah nin ni,” a tia.
45 Mũrutani ũmwe wa Watho akĩmũcookeria, akĩmwĩra atĩrĩ, “Mũrutani, rĩrĩa ũkwaria maũndũ macio-rĩ, nĩũratũruma o na ithuĩ.”
Hanchu, Balam minchupu lâia inkhatin, a kôma, “Minchupu, ma ni ti hah keini khom mi na êrona kêng” a tia.
46 Nake Jesũ akĩmũcookeria atĩrĩ, “O na inyuĩ arutani a Watho kaĩ mũrĩ na haaro-ĩ! Tondũ mũkuuithagia andũ mĩrigo mĩritũ ĩrĩa matangĩhota gũkuua, na inyuĩ ene mũtingĩmĩhutia o na kaara kamwe mũmateithie.
Jisua'n a thuona, “Nangni, Balam minchupungei khom nin chung ântak, mi chunga pêl ântak, puok rik nan bânga, a pêlpui rangin chu nin kutmitin le luo tôn mak chei.
47 “Kaĩ mũrĩ na haaro-ĩ! Tondũ mwakagĩra anabii mbĩrĩra, o arĩa mooragirwo nĩ maithe manyu ma tene.
Nin chung ântak bah na! Nin richibul ngeiin an ithat dêipungei thân nin sinsiema.
48 Nĩ ũndũ ũcio mũgakĩruta ũira atĩ nĩmwĩtĩkanĩtie na ũrĩa maithe manyu meekire; atĩ nĩo mooragire anabii, na inyuĩ mũkamaakĩra mbĩrĩra.
Nin richibul ngeiin dêipungei an lei that hah nangnin khom nin pompui minennân an thânngei nin sinsiema.
49 Tondũ wa ũguo ũũgĩ wa Ngai uugĩte atĩrĩ, ‘Nĩngamatũmĩra anabii na atũmwo, moorage amwe ao na manyariire arĩa angĩ.’
Masikin, Pathien vârnân, Dêipungei le Thangtheingei tîr ka ta, senkhatngei that an ta, senkhatngei dûk mintong an tih,” a tia.
50 Nĩ ũndũ ũcio rũciaro rũrũ nĩrũgaciirithĩrio thakame ya anabii othe ĩrĩa yanaitwo kuuma o kĩambĩrĩria gĩa thĩ,
Masikin rammuol insieng renga dêipungei an lei that sikin, atûnlâi mingei hih dûk mintong nîng an tih.
51 kuuma thakame ya Habili nginya thakame ya Zekaria ũrĩa woragĩirwo gatagatĩ-inĩ ga kĩgongona na handũ harĩa hatheru. Ĩĩ nĩguo, ngũmwĩra atĩrĩ, rũciaro rũrũ nĩrũkaherithĩrio thakame ĩyo.
Abel an that renga Zakariah dênin, ama vâng chu mâichâm le Muninthieng kâra that ani. Nangni ki ti, masik piela han atûnlâi mingei dûk mintong nîng an tih.
52 “Kaĩ mũrĩ na haaro inyuĩ arutani a watho-ĩ! Tondũ nĩmweheretie kĩhingũro kĩa ũmenyo. Inyuĩ ene mũtiigana gũtoonya, na arĩa marenda gũtoonya mũkamagiria.”
Balam minchupungei khom nin chung ântak bah na! Rietna inkhâr in ongna chabi nin vonga, nangni lak lût no tunuia, a lût rang a nuomngei tena nin khapa.
53 Jesũ aarĩkia kuuma kũu, Afarisai na arutani a watho makĩambĩrĩria kũmũkararia marĩ na ũũru mũno na kũmũũgita na kũmũũria ciũria nĩguo aarie maũndũ maingĩ,
Hanchu, Jisua'n ha mun a mâkin chu, Balam minchupungei le Phariseengeiin an dema chong rekel tamtak an rekela.
54 makĩgeria kũmũtega maigue kana nĩ harĩ ũndũ mũũrũ angĩaria.
Thuonna minchâi a neia sûr theina rangin an muruong chien ani.