< Isaia 28 >
1 Kaĩ itũũra rĩrĩa rĩa arĩĩu a Efiraimu, o rĩu matuĩte tanji yao ya mwĩtĩĩo, rĩrĩ na haaro-ĩ, o rĩu rĩrĩ riiri mũnene ta wa mahũa marĩa macookaga kũhooha, o rĩu rĩakĩtwo gĩtwe-inĩ gĩa kĩanda kĩrĩa kĩnoru, kĩa andũ acio matooragio nĩ ndibei!
Tasunku hugantone. Efraemi naga'mo'zama nemaniza rankumamoka, knare'nare kavasase zankamo nehigenka mani'nanke'za, Efraemi naga'mo'za aka ti nene'za zamavufaga erisga nehaze. Hagi ana rankumamoka tra'zamo knare avasase renteaza hunka, agona kaziga knare agupo mopafi hentofa waini hoza ante'nane. Hianagi kavufgama erisgama nehana zana, mago zupa zagemo traza te vamagiaza hunka haviza hugahane.
2 Atĩrĩrĩ, Jehova arĩ na njamba ĩrĩ hinya na ũhoti. Ĩhaana ta mbura ya mbembe, na ta rũhuho rũrĩa rwanangaga, kana rũhuho rũnene rũrĩa rũniinanaga, o na kana mũiyũro wa mbura nene, nake nĩakarĩtungumania thĩ na hinya.
Hanki ko, Ra Anumzamo'a hankavenentake sondia vahera ko huhampri'neankino ana vahe huzmantesige'za e'za tusi ko'mopa komo'ene tusi'a zahomo'ene timo'ene hageno refiteaza hu'za ame hu'za zamahe'za mopafi refitegahaze.
3 Tanji ĩyo ya mwĩtĩĩo ya arĩĩu a Efiraimu, nĩĩkarangĩrĩrio thĩ na magũrũ.
Hagi Efraemi naga'mozama aka tima nene'za, Sameria kumaku'ma zamimizama runafe'ma nehaza vahera ha' vahe'mo'za zamagiareti eme rentrako hu'za zamare hapatigahaze.
4 Ihũa rĩu rĩraahooha, o rĩo ũthaka wa riiri wake, o rĩu rĩakĩtwo gĩtwe-inĩ gĩa kĩanda kĩrĩa kĩnoru, itũũra rĩu rĩkaahaana ta ngũyũ ĩĩruĩte mbere ya magetha, nayo mũndũ aamĩona amĩnyiitaga na guoko gwake, nake no kũmĩrĩa amĩrĩĩaga.
Hagi kagra knare agona mopafi flauamo avasase zama'ane me'neankna hunka mani'nane. Hianagi zafa raga tagi knama zahufama ome'negeno, ame huno mago fiki zafa ragamo afure'negeno, mago vahe'mo keteno ame huno tagino neankna hugahaze.
5 Mũthenya ũcio Jehova Mwene-Hinya-Wothe agaatuĩka thũmbĩ ĩrĩ riiri, atuĩke tanji thaka mũno ya mahũa harĩ matigari ma andũ ake.
Hanki ana knafima osi'a naga'ma ofri'ma manisnaza nagatera Monafi sondia vahe'mofo Ra Anumzamo'a zamasenire'ma kini fetorima avasasezama anteaza huno Agra'a manigahie.
6 Agaatuĩka roho wa gũtuanĩra ciira na kĩhooto kũrĩ andũ arĩa matuanagĩra ciira, o na atuĩke hinya wa andũ arĩa mahũndũraga ita cia thũ ciakinya kĩhingo-inĩ.
Ana nehuno trate'ma mani'neno kema refkoma hanimofona, fatgoma huno kema refko hu avamu Anumzamo'a nemino, hankavemati'za ha'ma hu'za kuma'ma aguvazisnaza sondia vahera hankave zamisige'za kuma kafantera otigahaze.
7 No rĩrĩ, andũ aya mathiiaga magĩtũgũũgaga nĩkũnyua ndibei, na magatururio nĩ njoohi: athĩnjĩri-Ngai na anabii nĩo mathiiaga magĩtũgũũgaga nĩ ũndũ wa njoohi, ĩĩ ti-itherũ nĩmarĩtwo nĩ ndibei biũ, na magatururio nĩ njoohi; nĩgũtũgũũga maratũgũũga makĩona cioneki, na magaturuura magĩtuanĩra ciira.
Hagi kasnampa vahe'ene pristi vahe'mo'za zamagranena waini tine aka tine nene'za tusi neginagi nehu'za, umasete emasete hu'za kana nevaze. Hagi Anumzamo'ma zamaveri'ma nehia kasnampa vahe'mo'za keso'ea nosazage'za, pristi naga'moza vahe'mokizmi knazama refkoma hazafina kezmifina hantga nehaze.
8 Metha ciothe ciyũrĩte matahĩko, na gũtirĩ handũ o na hamwe hataiyũrĩte gĩko.
Hagi mani'naza tratera amu'mati'naza zamo avitegeno, magore huno amne kankamuna omanetfa hu'ne.
9 Nao maroria atĩrĩ, “Nũũ ũcio arageria kũruta maũndũ? Ningĩ nũũ arataarĩria ndũmĩrĩri yake? Hihi nĩ kũrĩ ciana iria ciĩrĩgĩte gũtiga kuonga, o icio irutĩtwo nyondo-inĩ?
Ana vahe'mo'za amanage nehaze, agra iza antahi'zana rempi hunemino, naneke'a izante eri ama huno asaminakura nehuno, iza aminte osi mofavrea mani'nea mofavremofo asaminakura nehie hu'za nehaze.
10 Nĩgũkorwo ũrutani wake nĩ ta ũũ: ĩka ũũ na ũũ, ĩka ũũ na ũũ, ningĩ watho nĩũrũmĩrĩirwo nĩ watho, ĩĩ, watho ũrũmĩrĩirwo nĩ watho; na kohoro kanini haha, na kohoro kanini hau.”
Agra maka zupa ana nanekege'za nehie. Mago ne'mo'ma osi mofavremofoma eri amatfa huno osite osite isare isare, trate trate e'ina huo huteno, amana huo huteno'ma hiaza nehie.
11 Atĩrĩrĩ, ti-itherũ Ngai nĩakaarĩria andũ aya na tũnua twa andũ maaragia na mwarĩrie wa andũ a kũngĩ na thiomi ngʼeni,
Ana hu'negu Ra Anumzamo'a ru vahe zamagipi huvazino, ontahi'nesnaza zamagerupinti vahe'amofona nanekea huzamigahie.
12 andũ arĩa eerire atĩrĩ, “Haha nĩho handũ ha kũhurũka, andũ arĩa anogu nĩmahurũke ho”; o na akĩmeera atĩrĩ, “Haha nĩho kĩhurũko”; no matiigana kũmũigua.
Hagi ana vahekura Anumzamo'a amanage huno zamasami'ne, ama kumara mani fruhu kumaki, zamatrenke'za knazama eneriza vahe'mo'za mani fru hiho. Hianagi ana kea ontahi'naze.
13 Nĩ ũndũ ũcio kiugo kĩa Jehova harĩo gĩgaatuĩka ũũ: Ĩka ũũ na ũũ, ĩka ũũ na ũũ, ningĩ watho nĩũrũmĩrĩirwo nĩ watho, ĩĩ, watho ũrũmĩrĩirwo nĩ watho; na kohoro kanini haha, na kohoro kanini hau: nĩguo mathiĩ magũe na ngara, matiihio, na magwatio na mũtego, manyiitwo.
E'ina hu'negu osi mofavrema rempi hunezamizaza huno, Ra Anumzamo'a agra'a eri amatfa huno isare isare, trate trate e'ina hiho huteno, amana hiho huteno osite osite fru huno kea nezmasamina zamefira rukrahe hu'za traka hu'za hazenke eri'za mase'nesage'za eme zamazeri'za vugahaze.
14 Nĩ ũndũ ũcio ta thikĩrĩriai kiugo kĩa Jehova, inyuĩ anyũrũrania, o inyuĩ mwathaga andũ aya marĩ gũkũ Jerusalemu.
E'ina hu'negu Jerusalemi rankumate'ma mani'netama ki'za zokago kema nehaza kva vahera Ra Anumzamofo nanekea antahiho.
15 Mwĩgaathaga mũkoiga atĩrĩ, “Nĩtũgĩĩte na kĩrĩkanĩro na gĩkuũ, tũkaiguana na mbĩrĩra. Hĩndĩ ĩrĩa gũkaaherithanio taarĩ kĩguũ gĩa kũhubanĩria-rĩ, gĩtigaatũhutia, nĩgũkorwo nĩtũtuĩte maheeni rĩũrĩro riitũ, naguo ũheenania tũkaũtua kĩĩhitho giitũ.” (Sheol )
Na'ankure tamagra amanage hutma nehaze, tagra fri'zane huvempa nehuta, fri vahe kuma'ene keaga huhagerafi'none nehaze. Hagi henka knazama esania knazamo'a, tavakora osugahie. Na'ankure tagrama havigema nehuna kemo, tagu'vazina manigahune nehuta, vahe'ma rezmavatgama nehuna zamo frakirantegahie huta nehaze. (Sheol )
16 Nĩ ũndũ ũcio Mwathani Jehova ekuuga atĩrĩ: “Nĩnjigĩte ihiga rĩa gĩtina kĩrũmu kũu Zayuni, ihiga rĩbaarĩrĩre wega, ihiga rĩa goro rĩa koine; mũndũ ũrĩa ũrĩrĩĩhokaga ndarĩ hĩndĩ akeenyenyeka.
E'ina hu'negu Ra Anumzamo'a amanage huno nehie, Antahiho, noma renagentete'ma asenentaza havea hanavenentake higeno zago'amo'a mareri'nea havea Saioni agonare asente'noankino, iza'o ana havere'ma amentintima hanimo'a agazegura huno antahintahi hakarea osugahie.
17 Ũtuanĩri ciira na kĩhooto nĩguo ũgaatuĩka rũrigi rwa gũthima naruo, naguo ũthingu ũtuĩke kabirũ; mbura ya mbembe nĩĩgathereria maheeni macio mũtuĩte kĩĩhitho kĩanyu, namo maaĩ nĩmakoinĩra kũrĩa mwĩhithĩte.
Hagi fatgoma huno kema refkohu avu'avara, kema refkoma hu'za nente'na, fatgoma huno refkoma hu avu'ava zana, fatgoma huno refkoma hu'za antegahue. Ana hanugeno havigema nehu'za framanekiza kumazmia, tusi ununko'mo runo tina hageno eno emeri haviza huno vugahie.
18 Kĩrĩkanĩro kĩanyu kĩrĩa mwarĩkanĩire na gĩkuũ nĩgĩgathario; ũiguano wanyu na mbĩrĩra ndũkehaanda. Hĩndĩ ĩrĩa iherithia ta rĩa kĩguũ rĩkaamũhubanĩria, nĩmũgatoorio nĩrĩo. (Sheol )
Hagi ofrigahunema huta fri'zanema huvempama hu'naza nanekea eri atresugeno, fri vahe kuma'enema huhagerafi'naza nanekemo'a amne zankna hugahie. Ana nehanigeno henkama esania knazamo'a, eme tamazeri haviza huno tamare hapatigahie. (Sheol )
19 Rĩrĩa rĩothe iherithia rĩu rĩoka nĩmũrĩkoragĩrĩrwo nĩrĩo; rĩrĩmũkoragĩrĩra rũciinĩ o rũciinĩ, na mũthenya o na ũtukũ nĩrĩkamũthereria.” Nĩmũkamaka mũno mwataũkĩrwo nĩ ndũmĩrĩri ĩno.
Ana knazamo'a tamagerfa huno tamatreno ovuno, hanine zagene maka knafinena tamagrane meno vugahie. Hagi ama ana kemofo agafa'ama antahi ama'ma hanutma antri nehutma tamagogogu hugahaze.
20 Nĩgũkorwo ũrĩrĩ wanyu ndũngĩmũigana gwĩtambũrũkĩria ho nĩ gũkuhĩha, naguo mũrĩngĩti nĩ mũceke mũno ndũngĩmũigana kwĩhumbĩra.
Hagi mase sipamo'a atupa higeno, kofino'ma mase kafe'mo'ma atupa hu'negeno vahe'mo kenage mase so'e nosiaza hutma mase so'ea osugahaze.
21 Jehova nĩakarahũka o ta ũrĩa aarahũkire kũu Kĩrĩma-inĩ kĩa Perazimu, arahũke arakarĩte o ta ũrĩa aarakarĩte kũu Gĩtuamba-inĩ kĩa Gibeoni: nĩgeetha arute wĩra wake ũrĩa atamenyerete kũruta, na ahingie ciĩko ciake, ciĩko iria atatũire ahingagia.
Na'ankure Perasimi agonafine, Gibioni agupofima ko'ma hu'neaza huno hankave'ane Ra Anumzamo'a eno eri'zama'a erigahuema huno hu'nea eri'zana emerigahie. Hianagi ana eri'zama erisniana tamagrama antahi'naza kantera e'orino, ruzahu kna eri'za erigahie.
22 Tondũ ũcio, tigai inyũrũri cianyu, kana mĩnyororo yanyu ĩmũritũhĩre makĩria; nĩgũkorwo Mwathani, o we Jehova Mwene-Hinya-Wothe, nĩaheete ũhoro akanjĩĩra atĩ gũkũ thĩ guothe nĩgũkwanangwo biũ.
E'ina hu'negu kiza zokago kema nehaza zana atreho. Hagi anama osnazana ko'ma mani'naza avamena agatereta tusi'a knazampi ufregahaze. Na'ankure Ra Anumzana Monafi sondia vahe'mofo Anumzamo'a, ama maka mopa eri haviza hugahue huno hu'nea naneke nehue.
23 Thikĩrĩriai mũigue mũgambo wakwa; tegai matũ mũigue ũrĩa nguuga.
Hagi menina tamagesa ante so'e hu'neta, nagrama hanua nanekea antahiho.
24 Hĩndĩ ĩrĩa mũrĩmi ekũrĩma nĩguo ahaande-rĩ, atũũraga o arĩmaga? Atũũraga aciimbaga na akĩhũũraga harũ?
Hagi magora hozama nentea ne'mo'a hozama ante'nakura mopage'za rehankori vava huno nevifi? Anara nehuno mopage'za rupopo huvava huno vugahifi?
25 Aarĩkia kwaragania mũgũnda-rĩ, githĩ ndacookaga akahaanda mbegũ cia ndengũ, na akahura tũhĩndĩ twa kumini? Nayo ngano githĩ ndamĩhaandaga handũ hayo, na cairi akamĩhaanda karũhari kayo, nayo ngano ĩrĩa njirũ akamĩhaanda mũgũnda wayo?
Hagi mopama rehankorino eri ante fatgoma huteno'a, anampina haninke mepo nehankreno, witia kankamunte erinte fatgo huno nehankreno, balia kankamu'are nehankreno, hozamofo ankinarega raisia kri kanegiaza me'ne.
26 Ngai wake nĩwe ũmuonagia ũrĩa egwĩka, na akamũruta maũndũ marĩa magĩrĩire.
Hozama erinte fatgoma huno ante antahintahia Anumzamo'a rempi hunemie.
27 Ndengũ itihũũragwo na mũgogo ũkururĩtio, kana kumini ĩkahũũrwo na kũgũrũ kwa ngaari; ndengũ ihũũragwo na mũtĩ, na kumini ĩkahũũrwo na rũthanju.
Hagi haninke mepo'a, witima refuzafumanepea zafaretira, refuzafuranope. Witima refuzafupe zafama donki afumo'ma renteno vano nehia zafaretira kohera refuzafunope. Hianagi mepoma amasaginakura osi kanonteti nemasagino, ra kanontetira nomasagiaza me'ne.
28 Ngano no nginya ĩthĩo nĩguo ĩthondekwo mũgate; nĩ ũndũ ũcio mũndũ ndatũũraga amĩhũũraga nginya tene. O na angĩtwarĩra magũrũ ma ngaari ya kũhũũra igũrũ rĩayo-rĩ, mbarathi ciake itingĩmĩthĩa.
Hagi witi raga refuzafupeno bretia tro nehie. E'ina hu'negu zazatera refuzafupe vava osugahie. Na'ankure hosi afutema rentesia karisiretima witima zazate'ma refuzafumapeniana haviza hugahie.
29 Maũndũ maya mothe o namo moimaga kũrĩ Jehova Mwene-Hinya-Wothe, mũheani kĩrĩra wa kũgegania, na ũrĩa mwĩkĩrĩre mũno nĩ ũndũ wa ũũgĩ wake mũnene.
Hagi ana maka eri'zama eri antahi'zana, Monafi sondia vahe'mofo Ra Anumzamofontegati ne-e. Vahe'ma azeri fatgoma hu kaziga knare hu'neno, knare antahi'zampina avite'ne.