Danieli 7
1 Na rĩrĩ, mwaka-inĩ wa mbere wa Belishazaru mũthamaki wa bũrũri wa Babuloni, Danieli nĩarootire kĩroto, na akĩona cioneki meciiria-inĩ make akomete ũrĩrĩ-inĩ wake. Nake akĩandĩka ũhoro wa kĩroto kĩu.
I KA makahiki mua o Belehazara, ke alii o Babulona, he moe uhane ko Daniela, a me ka lia o kona poo maluna o kona wahi moe. Alaila palapala iho la o Daniela i ua moe la, a hoike aku ia i ka nui o ia mau mea.
2 Danieli akiuga atĩrĩ: “Niĩ Danieli-rĩ, ũtukũ nĩndonire kĩoneki, na hau mbere yakwa ngĩona huho inya cia igũrũ ikĩhurutanĩra igũrũ wa iria rĩrĩa inene.
Olelo aku la o Daniela, i aku, Ua ike au ma ko'u hihio ana i ka po, aia hoi, ua paio ikaika ae la ua makani eha o ka lani maluua iho o ke kai nui.
3 Naho hau hakiumĩra nyamũ inya ciarĩ nene kuuma iria-inĩ rĩu, na gũtirĩ yahanaga ĩrĩa ĩngĩ.
A hoea mai la na holoholona nui eha mailoko mai o ke kai, ua like ole ko lakou ano kekahi me kekahi.
4 “Nyamũ ya mbere yahaanaga ta mũrũũthi, na yarĩ na mathagu ta ma ndiiyũ. Ngĩikara ndorete nginya rĩrĩa njoya ciayo ciamunyirwo, nayo ĩgĩcooka ĩkĩoywo na igũrũ ĩkĩrũgamio na magũrũ mayo meerĩ ta mũndũ, na ĩkĩheo ngoro ta ya mũndũ.
O ka mua, ua like ia me ka liona, a he mau eheu aeto kona; ike aku la au a mokumokuia iho la kona mau eheu, a hapaiia ae la ia iluna mai ka honua ae, a hookuia ae la ma na wawae me he kanaka la, a haawiia aku he naau kanaka noua.
5 “Na hau mbere yakwa nĩ haarĩ na nyamũ ĩngĩ ya keerĩ, nayo yahaanaga ta nduba. Nayo nyamũ ĩyo nĩyambararĩtie mwena ũmwe wayo, na ĩkarũma mbaru ithatũ na kanua gatagatĩ ka magego mayo. Nayo ĩkĩĩrwo atĩrĩ, ‘Ũkĩra ũrĩe nyama nginya ũiganie!’
Aia hoi, kekahi holoholona e, o ka lua ia, o kona ano ua like ia me ka bea, hoala ae la oia ia ia iho ma kona aoao iho, aia hoi, ekolu iwi aoao iloko o kona waha iwaena o kona mau niho; a olelu ae la lakou ia ia, E ku ae oe, e ai i ka io he nui.
6 “Thuutha ũcio ngĩrora na ngĩona hau mbere yakwa nyamũ ĩngĩ, nayo yahaanaga ta ngarĩ. Mũgongo-inĩ wayo yarĩ na mathagu mana maahaanaga ta ma nyoni. Nyamũ ĩyo yarĩ na mĩtwe ĩna, na nĩyahetwo ũhoti wa gwathana.
A mahope iho o keia, ike aku ia au, aia hoi kekahi, ua like me ka leopadi, a maluua o kona kua eha mau eheu manu; eha no hoi poo o ua holoholona la; a ua haawiia mai ia ia ke alii ana.
7 “Thuutha ũcio niĩ Danieli-rĩ, ũtukũ nĩndonire kĩoneki, na hau mbere yakwa ngĩona nyamũ ya kana, nayo yarĩ ya kũmakania na ya gũtua mũndũ nda, na nĩ yarĩ na hinya mũno. Nyamũ ĩyo yarĩ na magego manene ma kĩgera; na yahehenjaga na ĩgatambuura kĩrĩa yooraga, na kĩrĩa gĩatigara ĩkarangĩrĩria na magũrũ. Yarĩ na ngũũrani na nyamũ icio ingĩ cionekete mbere yayo, na yarĩ na hĩa ikũmi.
A mahopo iho o keia, ike hou aku la au ma ka hihio ana i ka po, aia hoi kekahi holoholona e, o ka ha ia, he mea weliweli loa ia, he mea makau nui, he nui hoi kona ikaika; he mau niho hao nui kona, ua ai wale aku ia, a okaoka liilii, a hehi iho la ia i ke koena malalo o kona mau wawae; aole ia i like iki me na holoholona mamua. He umi hoi na pepeiaohao ona.
8 “Rĩrĩa ndeciiragia ũhoro wa hĩa icio-rĩ, ngĩona hau mbere yakwa harĩ na rũhĩa rũngĩ, na rwarĩ rũnini, rũkĩmera gatagatĩ ka icio ingĩ; nacio hĩa ithatũ cia iria ciarĩ cia mbere ikĩmunyũka biũ, ikĩrweherera. Naruo rũhĩa rũu rwarĩ na maitho ta ma mũndũ na kanua kaaragia ndeto cia mwĩtĩĩo.
I ko'u noonoo ana i ua mau pepeiaohao la, aia hoi, kupu mai la iwaenakonu o lakou kekahi pepeiaohao uuku, uhukiia ae la imua ona na pepeiaohao mua ekolu: a iloko o ua pepeiaohao uuku la, aia hoi, he mau maka me he maka kanaka la, a he waha hoi e olelo ana i na mea nui.
9 “O ndorete ngĩona, “itĩ cia ũnene ikĩigwo handũ ha cio, nake Ũrĩa-Ũtũire-ho-kuuma-o-Tene agĩikarĩra gĩtĩ gĩake. Nacio nguo ciake cierũhĩte ta ira; na njuĩrĩ cia mũtwe wake ikerũha ta guoya wa ngʼondu. Gĩtĩ gĩake kĩa ũnene kĩarĩrĩmbũkaga nĩnĩmbĩ cia mwaki, namo magũrũ makĩo maarĩ ma mwaki ũgwakana.
Ike aku la au, a ua kauia iho la na nohoalii, a ua noho mai la ka Makamua o na la, ua huali loa kona kapa e like me ka hau, a o ka lauoho o kona poo ua like me ka hulu hipa maemae; o kona nohoalii, ua like ia me ka lapalapa ana o ke ahi, a o kona mau kaa e like me ke ahi e aa ana.
10 Rũũĩ rwa mwaki nĩ rwathereraga ruumĩte hau mbere yake. Nake agatungatĩrwo nĩ ndungata ngiri maita ngiri; na andũ ngiri ikũmi maita ngiri ikũmi makarũgama mbere yake. Igooti rĩgĩikara thĩ rĩciirithanie, namo mabuku makĩhingũrwo.
A puka mai la kekahi lapala pa ahi a kahe ae mai kona alo aku: lawelawe nona na tausani o na tausani, a ku iho la imua ona ua lehulehu o na lehulehu: ua hoonohoia iho la ka hookolokolo, a weheia ae la na buke.
11 “Ningĩ ngĩthiĩ na mbere gũcũthĩrĩria nĩ ũndũ wa ciugo cia mwĩgaatho iria rũhĩa rũu rwaragia. Ngĩikara ndorete nginya nyamũ ĩyo ĩkĩũragwo, na mwĩrĩ wayo ũkĩanangwo na ũgĩikio thĩinĩ wa mwaki ũcio wakanaga.
Nana aku la au, a no ka leo o na huaolelo nui a ua pepeiaohao la i olelo ai; nana au a pepehiia iho la ka holoholona, a ua lukuia kona kino, a ua hooleiia no hoi ma ke ahi e aa ana.
12 (Nyamũ icio ingĩ nĩciatuunyĩtwo ũhoti wacio wa gwathana, no nĩcietĩkĩrĩtio ciikarange muoyo kwa ihinda.)
A o na holoholona i koe, ua laweia'ku ko lakou alii ana; aka ua hooloihiia ko lakou ola ana no kekahi manawa a me ka wa.
13 “Ningĩ-rĩ, ũtukũ nĩndonire kĩoneki, ngĩona hau mbere yakwa harĩ na mũndũ wahaanaga ta mũrũ wa mũndũ, agĩũka arĩ igũrũ rĩa matu. Nake agĩkuhĩrĩria Ũcio-Ũtũire-ho-kuuma-o-Tene na agĩtwarwo harĩa aarĩ.
A ike aku la no hoi au ma ka hihio ana i ka po, aia hoi, kekahi ua like ia me ke keiki a ke kanaka e hele mai ana ma na ao o ka lani, a hele mai no ia i ka Makamua o na la, a hookokoke lakou ia ia imua ona.
14 Nake akĩheo wathani, na riiri, na hinya wa gwathana; nacio iruka ciothe, na ndũrĩrĩ, na andũ a mĩario yothe makĩmũhooya. Wathani wake nĩ wathani wa gũtũũra tene na tene, na ndũgaathira, naguo ũthamaki wake ndũrĩ hĩndĩ ũkaanangwo.
A ua haawiia mai nona ke alii ana, a me ka nani, a me ke aupuni, i hookauwa nana na lahuikanaka, a me ko na aina, a me na olelo e. O kona alii ana ua mau loa ia, aole ia e pau, a o kona aupuni, aole ia e auhulihia.
15 “Niĩ Danieli nĩndatangĩkire roho-inĩ, nacio cioneki iria ciahĩtũkĩire meciiria-inĩ makwa igĩĩthĩĩnia mũno.
Owau, o Daniela nei, ua kaumaha loa kuu naau iloko o kuu kino, a ua pihoihoi au i na lia o kuu poo.
16 Ngĩkuhĩrĩria ũmwe wa acio maarũngiĩ hau, ngĩmũũria andaarĩrie ma ya ũhoro ũcio wothe. “Nĩ ũndũ ũcio akĩndaũrĩra maũndũ macio mothe, akĩnjĩĩra atĩrĩ:
Hookokoke aku la au i kekahi o na mea e ku ana malaila, a ninau aku la au ia ia i ka oiaio ana o keia mau mea a pau. Alaila hai mai la oia ia'u, a hoakaka mai ia'u i ke ano o keia mau mea.
17 ‘Nyamũ icio inya nene nĩ mothamaki mana marĩa makaarahũka gũkũ thĩ.
O keia mau holoholona nui eha, he mau alii lakou eha, na mea e hoea iluna mai ka honua ae.
18 No rĩrĩ, andũ arĩa atheru a Ũrĩa-ũrĩ-Igũrũ-Mũno nĩo makaamũkĩra ũthamaki na matũũre naguo nginya tene, ĩĩ, ti-itherũ, matũũre naguo nginya tene na tene.’
Aka, o na haipule o ka Mea kiekie loa, e lilo ia lakou ke aupuni; a ia lakou no ke aupuni ia ao aku, ia ao aku, a mau loa aku no.
19 “Ningĩ ngĩenda kũmenya gĩtũmi kĩa nyamũ ĩyo ya kana ĩrĩa yarĩ na ngũũrani na icio ingĩ na yarĩ ya kũmakania mũno, ĩrĩ na magego mayo ma kĩgera na ndwara cia gĩcango, nyamũ ĩyo yahehenjaga na ĩgatambuuranga kĩrĩa yooraga, na ĩkarangĩrĩria na magũrũ kĩrĩa gĩatigara.
Alaila, makemake aku la au e ike i ke ano o ka ha o ua mau holoholona la, i ka mea i ano e i ko lakou a pau, i ka mea weliweli loa, nona na niho hao, a me na maiuu keleawe; ka mea nana i luku a okaoka loa, a hehi no hoi i ke koena malalo o kona mau wawae;
20 O na ningĩ ngĩenda kũmenya ũhoro wa hĩa icio ikũmi ciarĩ mũtwe wayo na wa rũhĩa rũu rũngĩ rwacookire kũmera, o na wa hĩa icio ithatũ ciamunyũkire rũu rũngĩ rwamera, menye ũhoro wa rũhĩa rũu ruonagwo ta rwarĩ rũnene gũkĩra icio ingĩ, na rwarĩ na maitho na kanua kaaragia ndeto cia mwĩgaatho.
A o kona mau pepeiaohao he umi maluna o kona poo, a me kekahi mea i kupu ae, ua hina hoi na mea ekolu imua ona; ua pepeiaohao la nona na maka, a me ka waha hoi e olelo ana i na mea nui, a ua oi aku ka ikaika o kona maka mamua o ko kona poe hoa.
21 O njũũthĩrĩirie-rĩ, rũhĩa rũu rũgĩtharĩkĩra andũ arĩa atheru, rũkĩrũa nao na rũkĩmahoota,
Ike aku la au i ua pepeiaohao la e kaua aku ana ia i ka poe haipule, a lanakila ia maluna o lakou;
22 o nginya rĩrĩa Ũcio-Ũtũire-ho-kuuma-o-Tene ookire na agĩtuĩra andũ acio atheru a Ũrĩa-ũrĩ-Igũrũ-Mũno ciira wa kĩhooto, narĩo ihinda rĩgĩkinya makĩĩgwatĩra ũthamaki.
A hiki mai la ka Makamua o na la, a haawiia mai i ka poe haipule o ka Mea kiekie ka hoopai ana; a ua hiki mai ka manawa e lilo ai ke aupuni i ka poe haipule.
23 “Ningĩ akĩndaarĩria akĩnjiguithia atĩrĩ: ‘Nyamũ ĩyo ya kana nĩ ũthamaki wa kana ũrĩa ũkaagĩa gũkũ thĩ. Ũgaakorwo ũrĩ na ngũũrani na mothamaki marĩa mangĩ mothe, na nĩũkaniina thĩ yothe, ũmĩrangĩrĩrie na ũmĩhehenje.
Penei kana i i mai ai, O ka ha o ua mau holoholona la, o ka ha no ia o ke aupuni ma ka honua, he mea ano e ia i na aupuni a pau; a e luku loa ia i ko ka honua, a e hehi ia mea ilalo, a okaoka liilii loa.
24 Nacio hĩa icio ikũmi nĩ athamaki ikũmi arĩa makoima thĩinĩ wa ũthamaki ũcio. Na thuutha wao mũthamaki ũngĩ nĩakarahũka, ũrĩ na ngũũrani na arĩa angĩ maarĩ mbere yake; na nĩagatooria athamaki acio atatũ.
A o na pepeiaohao he umi noloko mai no o keia aupuni, he mau alii ia he umi e ku mai ana; a o kekahi mea e ku mai ana no mahope o lakou; aole like ia me ka mea mua, a e luku hoi ia i na'lii ekolu.
25 Nĩakaaria ndeto cia gũcambia Ũrĩa-ũrĩ-Igũrũ-Mũno, na ahinyĩrĩrie andũ ake arĩa atheru, o na agerie kũgarũra mahinda na mawatho marĩa matue. Nao andũ arĩa atheru nĩmakaneanwo moko-inĩ make kwa ihinda rĩmwe, na mahinda meerĩ, na nuthu ya ihinda.
A e olelo ia i na mea nui ku e i ka Mea kiekie, a e hookaumaha aku ia i ka poe haipule o ka Mea kiekie loa, a e manao iho no ia e hookahuli i na manawa, a me na kanawai; a e haawiia ia mau mea iloko o kona lima, a hiki i ka manawa, a me kekahi manawa, a me ka mahele o ka manawa.
26 “‘No igooti nĩrĩgaikara thĩ rĩciirithanie, na thuutha wa ũguo acooke atunywo wathani wake, na wanangwo biũ nginya tene.
Alaila, e hoonohoia ka hookolokolo, a e laweia aku ke aupuni mai ona aku la, e hoopauia ua mea la, a e lukuia hoi, a hiki i ka hopeua.
27 Ningĩ wathani, na ũhoti, na ũnene wa mothamaki marĩa marĩ gũkũ thĩ guothe cinengerwo andũ arĩa atheru, andũ a Ũrĩa-ũrĩ-Igũrũ-Mũno. Ũthamaki wake nĩ ũthamaki wa gũtũũra nginya tene na tene, nao aathani othe nĩmakamũhooyaga na mamwathĩkagĩre.’
Aka, o ke aupuni, a me ke alii ana, a o ka nani o ke aupuni malalo iho o na lani a puni, e haawiia mai i na kanaka haipule o ka Mea kiekie, o kona aupuni he aupuni mau loa ia; ao na'lii a pau, e hookauwa aku, a e malama aku no hoi ia ia.
28 “Ũhoro ũcio ũgĩthirĩra hau. Niĩ Danieli-rĩ, nĩndatangĩkire mũno meciiria-inĩ makwa, na ngĩtukia gĩthiithi, no ngĩikara ngĩĩcũũranagia ũhoro ũcio ngoro-inĩ yakwa.”
Eia ka hope o keia mea; Owau, o Daniela, ua kaumaha au i kuu manao iho, ua ano e ko'u maka; aka, ua huna au i keia mea iloko o ko'u naau iho.
