Danieli 7
1 Na rĩrĩ, mwaka-inĩ wa mbere wa Belishazaru mũthamaki wa bũrũri wa Babuloni, Danieli nĩarootire kĩroto, na akĩona cioneki meciiria-inĩ make akomete ũrĩrĩ-inĩ wake. Nake akĩandĩka ũhoro wa kĩroto kĩu.
Ode age amoga Belesia: sa da Ba: bilone amoga hina bagade esalu, na, Da: niele, na da gasia simasi amo ganodini ba: i. Na da amo simasi ea hou dedei dagoi. Amo simasi na da agoane ba: i.
2 Danieli akiuga atĩrĩ: “Niĩ Danieli-rĩ, ũtukũ nĩndonire kĩoneki, na hau mbere yakwa ngĩona huho inya cia igũrũ ikĩhurutanĩra igũrũ wa iria rĩrĩa inene.
Fo bagade da gusudili, guma: dini, gadili amola ganodini amoga manebe ba: i. Foga fabeba: le, hano wayabo bagade da hano gafului bagade ba: i.
3 Naho hau hakiumĩra nyamũ inya ciarĩ nene kuuma iria-inĩ rĩu, na gũtirĩ yahanaga ĩrĩa ĩngĩ.
Amalalu, ohe fi hisu biyaduyale gala bagadedafa da hano bagade amo ganodini gado agoane manebe ba: i.
4 “Nyamũ ya mbere yahaanaga ta mũrũũthi, na yarĩ na mathagu ta ma ndiiyũ. Ngĩikara ndorete nginya rĩrĩa njoya ciayo ciamunyirwo, nayo ĩgĩcooka ĩkĩoywo na igũrũ ĩkĩrũgamio na magũrũ mayo meerĩ ta mũndũ, na ĩkĩheo ngoro ta ya mũndũ.
Ohe bisili age da agoane. E da laione wa: me amo da ougia bagade buhiba ougia agoane ba: i. Amola na ba: loba da ea ougia amo hiougili, fadegai dagoi ba: i. Amalalu, amo ohe da wa: lesili dunu agoane lelebe ba: i dagoi. Amola dunu ea dawa: su defele ema i dagoi ba: i.
5 “Na hau mbere yakwa nĩ haarĩ na nyamũ ĩngĩ ya keerĩ, nayo yahaanaga ta nduba. Nayo nyamũ ĩyo nĩyambararĩtie mwena ũmwe wayo, na ĩkarũma mbaru ithatũ na kanua gatagatĩ ka magego mayo. Nayo ĩkĩĩrwo atĩrĩ, ‘Ũkĩra ũrĩe nyama nginya ũiganie!’
Amola na ba: loba, ohe fi ageyadu amo bea amo dunu agoane lelebe ba: i. Amo bea ohe da didifi gasa udiana amo ea lafi ganodini ba: i. Amola sia: afae da ema misi agoane nabi, “Defea! Dia hanaiga defele hu moma,” amo sia: nabi.
6 “Thuutha ũcio ngĩrora na ngĩona hau mbere yakwa nyamũ ĩngĩ, nayo yahaanaga ta ngarĩ. Mũgongo-inĩ wayo yarĩ na mathagu mana maahaanaga ta ma nyoni. Nyamũ ĩyo yarĩ na mĩtwe ĩna, na nĩyahetwo ũhoti wa gwathana.
Amola na bu sosodoloba, ohe fi osoda eno ba: i. Amo ohe da lebade agoane ba: i. Be ea baligiga sio ougia agoane ba: i. E da busa: gi biyaduyale gala amola ea hou da ouligisu bagade ea hou agoane ba: i.
7 “Thuutha ũcio niĩ Danieli-rĩ, ũtukũ nĩndonire kĩoneki, na hau mbere yakwa ngĩona nyamũ ya kana, nayo yarĩ ya kũmakania na ya gũtua mũndũ nda, na nĩ yarĩ na hinya mũno. Nyamũ ĩyo yarĩ na magego manene ma kĩgera; na yahehenjaga na ĩgatambuura kĩrĩa yooraga, na kĩrĩa gĩatigara ĩkarangĩrĩria na magũrũ. Yarĩ na ngũũrani na nyamũ icio ingĩ cionekete mbere yayo, na yarĩ na hĩa ikũmi.
Na bu sosodoloba, ohe biyadu ba: i. Amo ohe da gasa bagade amola nimi bagade ba: i. Amola amoba: le na da beda: i. E da bese bagadedafa amola liligi gasa bagade amo nana manebe ba: i. Amola e da liligi huluane wadela: lesila manebe ba: i. Ohe fi oda da agoai hame ba: i. Amola ea busa: gia hono nabuane agoane ba: i.
8 “Rĩrĩa ndeciiragia ũhoro wa hĩa icio-rĩ, ngĩona hau mbere yakwa harĩ na rũhĩa rũngĩ, na rwarĩ rũnini, rũkĩmera gatagatĩ ka icio ingĩ; nacio hĩa ithatũ cia iria ciarĩ cia mbere ikĩmunyũka biũ, ikĩrweherera. Naruo rũhĩa rũu rwarĩ na maitho ta ma mũndũ na kanua kaaragia ndeto cia mwĩtĩĩo.
Na da bu ha: giwane sosodolalu, amo hono nabuane amo ganodini, hono afae fonobahadi heda: lebe ba: i. Goe hono fonobahadi da hono udiana eno amo hiougili, fadegale fasi dagoi. Amo hono ganodini da dunu ea si defele ba: i amola e da lafi gala, amoga gasa fi sia: bagade manebe nabi.
9 “O ndorete ngĩona, “itĩ cia ũnene ikĩigwo handũ ha cio, nake Ũrĩa-Ũtũire-ho-kuuma-o-Tene agĩikarĩra gĩtĩ gĩake. Nacio nguo ciake cierũhĩte ta ira; na njuĩrĩ cia mũtwe wake ikerũha ta guoya wa ngʼondu. Gĩtĩ gĩake kĩa ũnene kĩarĩrĩmbũkaga nĩnĩmbĩ cia mwaki, namo magũrũ makĩo maarĩ ma mwaki ũgwakana.
Amola na da sosodoloba, ilia da fisu amo gaguli misini ligisi. Amola Hemonega Esalu Dunu, amo da fisu afae da: iya amogai fibi ba: i. Ea abula da ahea: yaidafa amola anegagi hano agoane ba: i. Amola Ea busa: gi hinabo amo da ahea: yai, sibi ea hinabo agoai ba: i. Goe fisu da wagebei emo (da: i sia: da wili [wheel]) legebe ba: i amola fisu amoga lalu gona: su da: gini ga: ga: la: lebe ba: i.
10 Rũũĩ rwa mwaki nĩ rwathereraga ruumĩte hau mbere yake. Nake agatungatĩrwo nĩ ndungata ngiri maita ngiri; na andũ ngiri ikũmi maita ngiri ikũmi makarũgama mbere yake. Igooti rĩgĩikara thĩ rĩciirithanie, namo mabuku makĩhingũrwo.
Lalu bagade da fisu amoga ga ahoanebe ba: i. Dunu amola uda osea: idafa da Hina Gode Ea hawa: hamomusa: gini lelu. Amola dunu amola uda osea: idafa baligili da Ea midadini lelu. Amalalu, fofada: su gilisisu da fili, fofada: su Buga huluane amo houga: i dagoi ba: i.
11 “Ningĩ ngĩthiĩ na mbere gũcũthĩrĩria nĩ ũndũ wa ciugo cia mwĩgaatho iria rũhĩa rũu rwaragia. Ngĩikara ndorete nginya nyamũ ĩyo ĩkĩũragwo, na mwĩrĩ wayo ũkĩanangwo na ũgĩikio thĩinĩ wa mwaki ũcio wakanaga.
Na ba: laloba, hono fonobahadi amo da gasa fi sia: bagade sia: dalebe na da nabi. Amalalu, ilia da ohe biyadu amo lale medole legele, ea da: i huluane lalu ganodini galagale, ea da: i huluane laluga gugunufinisi dagoi ba: i.
12 (Nyamũ icio ingĩ nĩciatuunyĩtwo ũhoti wacio wa gwathana, no nĩcietĩkĩrĩtio ciikarange muoyo kwa ihinda.)
Be Gode da ohe udiana eno, ilia bu fonobahadi fawane bu esaloma: ne, hame fane lelegei. Be E da ilia gasa bagade ouligisu hou amo fadegai dagoi.
13 “Ningĩ-rĩ, ũtukũ nĩndonire kĩoneki, ngĩona hau mbere yakwa harĩ na mũndũ wahaanaga ta mũrũ wa mũndũ, agĩũka arĩ igũrũ rĩa matu. Nake agĩkuhĩrĩria Ũcio-Ũtũire-ho-kuuma-o-Tene na agĩtwarwo harĩa aarĩ.
Amola na simasi ganodini liligi amo da osobo bagade dunu agoane ba: i. E da nama doaga: musa: manebe ba: i. Mu mobi da Ea da: i amo sisiga: i. E da Hemonega Esalu Dunu amoga asili, gousa: i.
14 Nake akĩheo wathani, na riiri, na hinya wa gwathana; nacio iruka ciothe, na ndũrĩrĩ, na andũ a mĩario yothe makĩmũhooya. Wathani wake nĩ wathani wa gũtũũra tene na tene, na ndũgaathira, naguo ũthamaki wake ndũrĩ hĩndĩ ũkaanangwo.
Gode da amo Dunuma gasa bagade ouligisu sogebi i. Bai fifi asi gala sia: hisu hisu amola fi hisu hisu huluane da amo Dunuma nodone hawa: hamomu, Gode da hanai galu. Ea Hinadafa Hou da eso huluane mae fisili, dialalalumu.
15 “Niĩ Danieli nĩndatangĩkire roho-inĩ, nacio cioneki iria ciahĩtũkĩire meciiria-inĩ makwa igĩĩthĩĩnia mũno.
Na da goe simasi ba: beba: le, bagade fofogadigili, da: i dioi nabi.
16 Ngĩkuhĩrĩria ũmwe wa acio maarũngiĩ hau, ngĩmũũria andaarĩrie ma ya ũhoro ũcio wothe. “Nĩ ũndũ ũcio akĩndaũrĩra maũndũ macio mothe, akĩnjĩĩra atĩrĩ:
Na da asili, dunu afae gadenene lelu ema simasi ea ba: i nama olelema: ne sia: i. Amalalu, e da bai amo nama olelei.
17 ‘Nyamũ icio inya nene nĩ mothamaki mana marĩa makaarahũka gũkũ thĩ.
E amane sia: i, “Goe ohe fi biyaduyale bagade amo da osobo dogone fi biyaduyale gala amo gasa bagade ilia da osobo bagadega heda: mu.
18 No rĩrĩ, andũ arĩa atheru a Ũrĩa-ũrĩ-Igũrũ-Mũno nĩo makaamũkĩra ũthamaki na matũũre naguo nginya tene, ĩĩ, ti-itherũ, matũũre naguo nginya tene na tene.’
Amola Gadodafa Gode amo Ea fi dunu da Ea gasa lale, amo gasa ilia da mae fisili, eso huluane gagui dialumu!”
19 “Ningĩ ngĩenda kũmenya gĩtũmi kĩa nyamũ ĩyo ya kana ĩrĩa yarĩ na ngũũrani na icio ingĩ na yarĩ ya kũmakania mũno, ĩrĩ na magego mayo ma kĩgera na ndwara cia gĩcango, nyamũ ĩyo yahehenjaga na ĩgatambuuranga kĩrĩa yooraga, na ĩkarangĩrĩria na magũrũ kĩrĩa gĩatigara.
Amalalu, na da ohe biyadu amo ea hou ema adole ba: i. Amo ohe da eno ohe agoai hame. Na da ema bagade beda: i. Ea ifi da balasega hamoi amola ea bese da ouliga hamoi. Amoga e da dunu goudasu amola ilima osa: gisu.
20 O na ningĩ ngĩenda kũmenya ũhoro wa hĩa icio ikũmi ciarĩ mũtwe wayo na wa rũhĩa rũu rũngĩ rwacookire kũmera, o na wa hĩa icio ithatũ ciamunyũkire rũu rũngĩ rwamera, menye ũhoro wa rũhĩa rũu ruonagwo ta rwarĩ rũnene gũkĩra icio ingĩ, na rwarĩ na maitho na kanua kaaragia ndeto cia mwĩgaatho.
Amola na da eno liligi dawa: mu hanai galu. Amo da ohe ea dialuma da: iya hono nabuane heda: lebe ba: i, amola hono afae da fa: no heda: le, hono udiana eno duga: le fasi. Amo hono da si amola lafi gala. Ea lafidili, e da gasa fi sia: bagade sia: dalu. Amoga, dunu huluane da bagade beda: i.
21 O njũũthĩrĩirie-rĩ, rũhĩa rũu rũgĩtharĩkĩra andũ arĩa atheru, rũkĩrũa nao na rũkĩmahoota,
Na da ba: laloba, amo hono da Gode Ea fi dunu ilima gegenanu, ili hasali.
22 o nginya rĩrĩa Ũcio-Ũtũire-ho-kuuma-o-Tene ookire na agĩtuĩra andũ acio atheru a Ũrĩa-ũrĩ-Igũrũ-Mũno ciira wa kĩhooto, narĩo ihinda rĩgĩkinya makĩĩgwatĩra ũthamaki.
Amalalu, Hemonega Esalu Dunu amo da misini, fofada: nanu, E da Gode Gadodafa amo Ea fi da bisilua fi E da sia: i dagoi. Gode Ea fi dunu ilia gasadafa lamu eso da doaga: i dagoi.
23 “Ningĩ akĩndaarĩria akĩnjiguithia atĩrĩ: ‘Nyamũ ĩyo ya kana nĩ ũthamaki wa kana ũrĩa ũkaagĩa gũkũ thĩ. Ũgaakorwo ũrĩ na ngũũrani na mothamaki marĩa mangĩ mothe, na nĩũkaniina thĩ yothe, ũmĩrangĩrĩrie na ũmĩhehenje.
Dunu amoma na da simasi bai adole ba: i, e da amo bai nama olelei, amane, “Ohe biyadu amo ea bai da osobo dogone fi misunu. Amo fi da osobo dogone fi eno amoga hisu ba: mu. Amo fi da osobo bagade fifi asi gala amo huluane goudane, amoga osa: la heda: mu.
24 Nacio hĩa icio ikũmi nĩ athamaki ikũmi arĩa makoima thĩinĩ wa ũthamaki ũcio. Na thuutha wao mũthamaki ũngĩ nĩakarahũka, ũrĩ na ngũũrani na arĩa angĩ maarĩ mbere yake; na nĩagatooria athamaki acio atatũ.
Hono nabuane da hina bagade nabuane ilia da amo osobo dogone fi ouligimu. Amalalu, hina bagade afae eno (e da musa: hina bagade ema hisu ba: mu) amo da misini, eno hina bagade udiana amo huluanema osa: la heda: mu.
25 Nĩakaaria ndeto cia gũcambia Ũrĩa-ũrĩ-Igũrũ-Mũno, na ahinyĩrĩrie andũ ake arĩa atheru, o na agerie kũgarũra mahinda na mawatho marĩa matue. Nao andũ arĩa atheru nĩmakaneanwo moko-inĩ make kwa ihinda rĩmwe, na mahinda meerĩ, na nuthu ya ihinda.
E da Gadodafa Godema lasogole sia: ga gegemu amola e da Gode Ea fi dunu ilima banenesimu. E da ilia Godema nodomusa: Lolo Nabe amola Gilisisu, amo afadenene amola ga: simusa: dawa: mu. Amo hina bagade da ode udiana amola oubi gafeyale amoga Gode Ea fi dunu ilima nimi bagade hinawane esalumu.
26 “‘No igooti nĩrĩgaikara thĩ rĩciirithanie, na thuutha wa ũguo acooke atunywo wathani wake, na wanangwo biũ nginya tene.
Amalalu, Hebene ganodini gasolo da gilisili fofada: nanu, amo hina bagade ea gasa fadegale, e amola gugunufinisimudafa.
27 Ningĩ wathani, na ũhoti, na ũnene wa mothamaki marĩa marĩ gũkũ thĩ guothe cinengerwo andũ arĩa atheru, andũ a Ũrĩa-ũrĩ-Igũrũ-Mũno. Ũthamaki wake nĩ ũthamaki wa gũtũũra nginya tene na tene, nao aathani othe nĩmakamũhooyaga na mamwathĩkagĩre.’
Amalalu, Baligili Gadodafa Gode da osobo bagade fifi asi gala huluane ilia hadigi amola ilia gasa amo samogene, Ea fi dunu ilima imunu. Amalalu, ilia gasa da hame dagole, eso huluane amaiwane dialalalumu. Osobo bagade hina dunu huluane da Gode Ea fi dunu ilia sia: nabimu amola ilia hawa: hamosu hamonanumu!”
28 “Ũhoro ũcio ũgĩthirĩra hau. Niĩ Danieli-rĩ, nĩndatangĩkire mũno meciiria-inĩ makwa, na ngĩtukia gĩthiithi, no ngĩikara ngĩĩcũũranagia ũhoro ũcio ngoro-inĩ yakwa.”
Defea! Amo simasia ba: i ea bai olelesu da dagoi. Na da bagade beda: iba: le, na odagi da haliga: i bagade ba: i amola na da eno dunuma mae adole, nisu da dadawa: lalu.
