< Atũmwo 5 >
1 Na rĩrĩ, mũndũ wetagwo Anania, marĩ hamwe na mũtumia wake Safira o nao nĩmendirie gĩcunjĩ gĩa gĩthaka kĩao.
Be dunu eno ea dio amo A: nanaia: se amola ea uda Sa: faila, ela soge gagui bidi lai dagoi.
2 Anania agĩĩtigĩria mbeeca imwe, no icio ingĩ agĩcirehe na agĩciiga magũrũ-inĩ ma atũmwo, nake mũtumia wake Safira agĩkorwo nĩooĩ ũhoro ũcio wega.
Be A: nanaia: se da amo muni mogili, la: idi asunasi dunuma i, la: idi hi wamolegei. Ea uda da amo hou dawa: i galu.
3 Nowe Petero akĩmũũria atĩrĩ, “Anania, nĩ kĩĩ ngoro yaku ĩiyũrĩtwo nĩ Shaitani ũguo, agatũma ũheenie Roho Mũtheru, na ũgetigĩria mbeeca imwe cia iria wendetie gĩthaka?
Bida da ema amane adole ba: i, “A: nanaia: se! Sa: ida: ne da dia asigi dawa: su amoma hinawane esaloma: ne, dia abuli logo fodobela: ? Dia soge bidi lai muni disu mogili la: idi wamolegeiba: le, Gode Ea A: silibu Hadigidafa Gala Ema ogogoi.
4 Rĩrĩa ũtarakĩendetie-rĩ, githĩ gĩtirarĩ gĩaku? Na thuutha wa gũkĩendia-rĩ, githĩ mbeeca itirakĩrĩ o ciaku wĩke nacio o ũrĩa ũkwenda? Ũreciiririe gwĩka ũguo nĩkĩ? Ti andũ ũheenetie, no nĩ Ngai.”
Dia soge hame bidi lai amo esoga amo soge da dia soge fawane galu. Bidi lai dagoiba: le, muni da dia muni fawane galu. Soge da bidi lai dagoiba: le, muni di fawane gaguiba: le, ea lamu logo di fawane olelemu galu. Amaiba: le, di da ogogosu hou hamomusa: , dia dogo ganodini abuliba: le dawa: bela: ? Di da osobo bagade dunuma hame ogogoi. Di da Godema fawane ogogoi!”
5 Rĩrĩa Anania aiguire ũguo-rĩ, akĩgũa thĩ na agĩkua. Nao andũ arĩa othe maiguire ũrĩa kwahaana makĩiyũrwo nĩ guoya.
Amo sia: nababeba: le, A:nanaia: se osoba gala: lasa: ili bogoi. Amo hou ba: beba: le, dunu huluanedafa da bagadewane beda: i galu.
6 Nao aanake magĩũka, makĩoha mwĩrĩ wake na cuka, makĩuumia nja na makĩũthika.
Amalalu, goi dunu ganodini misini, ea da: i hodo bogoi abulaga sosone, gaguli asili uli dogone sali.
7 Thuutha wa ta mathaa matatũ-rĩ, mũtumia wake agĩtoonya atekũmenya ũrĩa gwekĩkĩte.
Fonobahadi asili, A:nanaia: se idua, egoa bogoi mae dawa: le Bida ea esalebe diasu ganodini misi.
8 Petero akĩmũũria atĩrĩ, “Ta njĩĩra atĩrĩ, ici nĩcio mbeeca iria wee na Anania mũrendirie gĩthaka?” Nake mũtumia ũcio agĩcookia atĩrĩ, “Ĩĩ, nĩcio tũrendirie.”
Bida da ema adole ba: i, “Amo muni gagui gala, di amola digua, ali soge bidi lai muni. Amo muni da alia lai huluanedafala: ?” Uda da bu adole i, “Ma! Huluanedafa!”
9 Petero akĩmwĩra atĩrĩ, “Nĩ kĩĩ gĩtũmĩte mũrĩĩkanĩre mũgerie Roho wa Mwathani? Atĩrĩrĩ, magũrũ ma andũ arĩa maathika mũthuuriguo marĩ mũromo-inĩ, nĩmegũkuumia nja o nawe.”
Amalalu Bida da ema bu adole ba: i, “Di amola digua, abuliba: le Gode Ea A: silibuma ado ba: su hou hamobela: ? Wali dunu ilia digua uli dogone sali, ilia da logoga bu doaga: i. Ilia da dia da: i hodo amola gadili gaguli masunu!”
10 O kahinda kau akĩgũa thĩ magũrũ-inĩ make, agĩkua. Nao aanake magĩtoonya, makĩmũkora akuĩte, makĩmuoya, magĩthiĩ, makĩmũthika hakuhĩ na mũthuuriwe.
Amogaluwane, amo uda da Bida ea emo gadenene diasa: ili, bogoi dagoi. Goi dunu da bu ganodini misini, e bogoi dagoi ba: loba, ea da: i hodo gadili gaguli asili, egoa amola dafulili uli dogone sali.
11 Naguo kanitha wothe, hamwe na andũ arĩa othe maiguire maũndũ macio makĩnyiitwo nĩ guoya mũnene.
Yesu Ea fa: no bobogesu dunu huluane amola eno dunu bagohame da amo hou nababeba: le, bagadewane beda: i.
12 Na rĩrĩ, atũmwo nĩmaringire ciama nyingĩ, na makĩonania morirũ gatagatĩ-inĩ ka andũ. Nao andũ arĩa othe metĩkĩtie nĩmagomanaga hamwe Gĩthaku-inĩ gĩa Solomoni.
Asunasi dunu da dunu ilia gilisisu ganodini, musa: hame ba: i gasa bagade dawa: digima: ne olelesu bagohame hamosu. Yesu Ea fa: no bobogesu dunu da Soloumane ea Ahoasu amo ganodini gilisisu.
13 Gũtirĩ mũndũ wacookire kũgeria gwĩturanĩra nao, o na gũtuĩka andũ nĩmamaheete gĩtĩĩo mũno.
Ilia hou ba: beba: le, dunu huluane da nodone sia: su. Be beda: iba: le, ilia da ilima hame gilisi.
14 O na kũrĩ ũguo-rĩ, arũme na andũ-a-nja aingĩ nĩmetĩkirie Mwathani, naguo mũigana wao ũkĩongerereka.
Be mogili, dunu amola uda, ilia Gode Ea hou dafawaneyale dawa: beba: le, lalegagusia, ilia Yesu Ea fa: no bobogesu fi ilima gilisibiba: le, ilia idi da heda: su.
15 Nĩ ũndũ wa ũguo, andũ nĩmareehaga andũ arĩa arũaru njĩra-inĩ, makamakomeria itanda na ibarĩ, nĩguo naarĩ amwe ao mahutio nĩ kĩĩruru gĩa Petero.
Asunasi dunu ilia hou nababeba: le, eno dunu da oloi dunu logoga oule asili, dia heda: su amola debea, amo da: iya ligisi. Bida da logoga baligili ahoanebe, ea baba da oloi uhima: ne ilima ea babaga dedeboma: ne ilia agoane hamosu.
16 Ningĩ andũ aingĩ nĩmonganaga hamwe moimĩte matũũra-inĩ marĩa maathiũrũrũkĩirie Jerusalemu, makareehaga andũ ao arĩa arũaru, na arĩa maanyariiragwo nĩ ngoma thũku, nao othe makahonio.
Yelusaleme gadenene fi dunu bagohame ilia diasu yolesili, Yelusaleme moilai bai bagade amoga doaga: i. Ilia da oloi dunu amola dunu ilia dogo ganodini Fio liligi aligila sa: i, amo asunasi dunuma oule misini, huluane da uhi dagoi ba: i.
17 Na rĩrĩ, mũthĩnjĩri-Ngai ũrĩa mũnene na andũ arĩa othe maakoragwo nake, arĩa maarĩ a thiritũ ya Asadukai, makĩiyũrwo nĩ ũiru.
Amalalu, gobele salasu Hina dunu amola ea Sa: diusi na: iyado huluane, asunasi dunu ilia hou ba: beba: le, mudale, ilia logo hedofamusa: dawa: i galu.
18 Makĩnyiita atũmwo, makĩmaikia njeera ĩrĩa ya mũingĩ.
Ilia da asunasi dunu gagulaligi, se dabe iasu diasu ganodini sali.
19 No ũtukũ-rĩ, mũraika wa Mwathani akĩhingũra mĩrango ya njeera, na akĩmoimia nja.
Be gasia, Gode Ea a: igele dunu misini, se dabe iasu diasu logo doasili, asunasi dunu gadili oule asili, ilima amane sia: i,
20 Akĩmeera atĩrĩ, “Thiĩi mũrũgame hekarũ-inĩ, mwĩre andũ ũhoro wothe wa muoyo ũyũ mwerũ.”
“Dilia Debolo Diasuga gaheabolo esalusu sia: eno dunuma olelela masa!”
21 Na rĩrĩ, ruoro rũgĩtema magĩtoonya hekarũ-inĩ, na makĩambĩrĩria kũruta andũ o ta ũrĩa meerĩĩtwo. Rĩrĩa mũthĩnjĩri-Ngai ũrĩa mũnene na andũ arĩa maakoragwo nake maakinyire-rĩ, magĩcookanĩrĩria Kĩama, kĩũngano gĩa athuuri othe a Isiraeli, na magĩtũmana njeera atũmwo magĩĩrwo.
Ilia da a: igele ea sia: nabawane hamosu. Ilia hahabedafa Gode Ea diasu ganodini golili sa: ili, sia: olelesu. Amalalu, gobele salasu Ouligisu dunu amola ea na: iyado dunu, webeba: le, Yu asigilai dunu huluane ilia da Gasolo sia: sa: imusa: gilisi. Ilia asunasi dunuma fofada: musa: dawa: beba: le, amo ilima oule misa: ne ilia se dabe iasu diasu ouligisu dunuma sia: musa: , adole iasu dunu asunasi.
22 No rĩrĩa thigari ciakinyire njeera-rĩ, itiamakorire kuo. Nĩ ũndũ ũcio, magĩcookia ũhoro makĩmeera atĩrĩ,
Be ilia sia: adole iasu dunu da se dabe iasu diasuga doaga: loba, ilia asunasi dunu hamedafa ba: i. Amaiba: le, ilia amo sia: adomusa: , Gasolo gilisisu dunu ilima bu doaga: i.
23 “Twakora mĩrango ya njeera ĩrĩ mĩhinge wega, nao arangĩri marũgamĩte mĩrango-inĩ; no twamĩhingũra, tũtinakora mũndũ kũu thĩinĩ.”
Ilia amane sia: i, “Ninia se dabe iasu diasuga doaga: le, logo da noga: le ga: sibi ba: i. Sosodo aligisu dunu da logo gadili noga: le oulelu. Be ninia logo doasili, dunu ganodini esalu hamedafa ba: i.”
24 Rĩrĩa mũnene wa arangĩri a hekarũ na athĩnjĩri-Ngai arĩa anene maiguire ũhoro ũcio makĩmaka na makĩrigwo nĩ ũrĩa gũgũikara.
Gobele salasu hina dunu amola Debolo Diasu sosodo aligisu dunu ilia ouligisu, da amo sia: nababeba: le, fofogadigili, asunasi dunuma adi hou da doaga: bela: le dawa: lalu.
25 Hĩndĩ ĩyo hagĩũka mũndũ, akiuga atĩrĩ, “Ta rorai! Andũ arĩa mũraikirie njeera marũgamĩte hekarũ-inĩ makĩruta andũ.”
Amalalu, dunu afae misini, ilima amane sia: i, “Wahadafa amo dunu dilia se dabe iasu diasu ganodini sali dunu, da Debolo Diasu ganodini dunu enoma Gode Ea sia: olelelala!”
26 Maigua ũguo, mũnene wa arangĩri a hekarũ agĩthiĩ na anene a thigari ciake na makĩrehe atũmwo. Matiigana kũhũthĩra hinya, tondũ nĩmetigagĩra andũ matikamahũũre na mahiga nyuguto.
Amalalu, Debolo Diasu sosodo aligisu hina dunu amola ea fa: no bobogesu dunu da asili, asunasi dunu bu Gasolo gilisisu ilima oule misi. Be eno dunu huluane da ili igiga medosa: besa: le, ilia asaboiwane oule misi.
27 Maarĩkia kũrehe atũmwo-rĩ, makĩmarũgamia mbere ya Kĩama nĩguo morio ciũria nĩ mũthĩnjĩri-Ngai ũrĩa mũnene.
Diasu ganodini oule misini, ilia Gasolo dunuma fofada: musa: leloma: ne sia: i. Amalalu gobele salasu Ouligisu dunu da ilima fofada: i.
28 Nake akĩmeera atĩrĩ, “Githĩ tũtiramũkaanirie biũ mũtikarutane na rĩĩtwa rĩĩrĩ, no rĩu mũiyũrĩtie Jerusalemu ũrutani wanyu, na nĩmwĩrutanĩirie gũtũma tũcookererwo nĩ thakame ya mũndũ ũcio.”
E amane sia: i, “Ninia da dili Yesu Ea Dioba: le mae olelema: ne, amo moloiwane sia: i dagoi. Be dilia da hame nabi. Dilia da Yelusaleme fi dunu huluane nabima: ne, bu olelei. Amola dilia dunu huluane ninima ougima: ne, ninisu Yesu Gelesu medole legei sia: sa.”
29 Petero na atũmwo acio angĩ magĩcookia atĩrĩ, “Ithuĩ no nginya twathĩkĩre Ngai gũkĩra gwathĩkĩra andũ!
Amalalu, Bida amola eno asunasi dunu da bu adole i, “Ninia osobo bagade dunu hame be Gode Ea sia: hidadea nabawane hamomu da defea.
30 Ngai wa maithe maitũ nĩariũkirie Jesũ kuuma kũrĩ arĩa akuũ, ũrĩa mworagire na ũndũ wa kũmwamba mũtĩ-igũrũ.
Dilia da Yesu Gelesu bulufalegeiga gafesiga dabagala: lewane medole legei dagoi. Be ninia aowalalia Gode da Yesu Gelesu uhini wa: lesi dagoi.
31 Ngai nĩamũtũgĩririe akĩmũiga guoko-inĩ gwake kwa ũrĩo arĩ Mũthamaki na Mũhonokia nĩguo Isiraeli merire na marekerwo mehia.
Gode da E wa: lesili, gaguia gadole, ea lobodafa amo dafulili fima: ne sia: beba: le, Yesu E Hina Gode amola Gaga: sudafa hamoi dagoi. Bai dilia Isala: ili fi dunu huluane, dilia hou dawa: ma: ne, gogosiane sinidigima: ne, amola dilia wadela: i hou gogolema: ne olofomusa: , Gode da amo hou hamoi dagoi.
32 Ithuĩ tũrĩ aira a maũndũ macio, nake Roho Mũtheru, ũrĩa Ngai aheete andũ arĩa mamwathĩkagĩra-rĩ, o nake nĩ mũira.”
Ninia amo hou huluane ba: i dagoi. Ninia amola da Gode Ea A: silibu Hadigidafa Gala, amo Ea ba: su dunu esala. Gode da Ema nabasu dunu, ilima Ea A: silibu hahawane dogolegele iaha!”
33 Rĩrĩa maiguire ũguo makĩrakara mũno makĩenda kũmooraga.
Amo sia: nababeba: le, Gasolo dunu ougi bagade ba: i. Ilia asunasi dunu Gamanema medole legemusa: imunu dawa: i galu.
34 No rĩrĩ, Mũfarisai wetagwo Gamalieli, mũrutani wa watho na watĩĩtwo nĩ andũ othe akĩrũgama Kĩama-inĩ, agĩathana atĩ andũ acio mambe moimio nja gwa kahinda kanini.
Be Gasolo dunu afadafa, Fa: lisi dunu ea dio amo Gama: iliele, e da Sema olelesu dunu. Dunu huluane da ema asigisu. Amo dunu da wa: legadole, asunasi dunu gadili oule masa: ne sia: i.
35 Nake akĩĩra Kĩama atĩrĩ, “Andũ aya a Isiraeli, cũraniai wega ũrĩa mũratanya gwĩka andũ aya.
Ilia asili, ea da Gasolo dunuma amane sia: i, “Na fi dunu! Isala: ili dunu! Dawa: ma! Amo dunuma hou dawa: iwane hamoma!
36 Ihinda rĩhĩtũku mũndũ wetagwo Theuda nĩeyumĩririe agĩĩtuuaga atĩ we nĩ mũndũ ma, na akĩgĩa na arũmĩrĩri ta magana mana. Nĩooragirwo, nao arũmĩrĩri aake othe makĩhurunjwo na ũhoro ũcio wothe ũgĩtuĩka wa tũhũ.
Dilia dawa: ! Musa: dunu ea dio amo Diudase da wa: legadole, ouligisudafa hou hamomusa: dawa: i galu. Dunu 400 da ema gilisi. Be amo dunu enoga medole legele, ea fa: no bobogesu dunu da afafane, ea hou da wali hamedafa ba: sa.
37 Thuutha wake, Judasi ũrĩa woimĩte Galili akĩĩyumĩria matukũ-inĩ ma kwĩyandĩkithia na agĩtongoria mbũtũ ya andũ nĩguo makararie watho. O nake akĩũragwo, na arũmĩrĩri aake othe makĩhurunjwo.
Fa: no, Gamane ilia dunu huluane dio dedei. Amo esoga Ga: lili dunu ea dio amo Yudase da wa: legadoi. Dunu bagohame ema fa: no bobogei, be e amola enoga medole legele, ea fa: no bobogesu dunu afafane hamedafa ba: i.
38 Nĩ ũndũ ũcio-rĩ, igũrũ rĩkoniĩ ũhoro ũyũ ngũmũtaara atĩrĩ, tiganai na andũ aya! Marekeei mathiĩ! Nĩ ũndũ angĩkorwo muoroto kana ciĩko ciao ciumanĩte na ũmũndũ-rĩ, ũndũ ũcio nĩũgũthira.
Amaiba: le, na dilima sia: adole iaha. Waha esalebe dunu ilima mae dawa: ma, yolema! Ilia hamoi liligi da osobo bagade dunu ilima hamoi liligi galea, defea, amo da hedolowane hamedafa liligi agoane ba: mu.
39 No angĩkorwo ũndũ ũyũ uumanĩte na Ngai, mũtingĩhota kũgirĩrĩria andũ aya; mũgwĩkora mũkĩhũũrana na Ngai.”
Be amo da Gode Ea hamoi liligi galea, ilima hasalimu da hamedei gala. Dilia Godema gegesa: besa: le, yolema!” Amalalu, Gasolo dunu da Gama: iliele ea sia: nabi.
40 Nao magĩĩtĩkania na mĩario yake. Nao magĩĩta atũmwo matoonye makĩmahũũrithia iboko. Magĩcooka makĩmaatha matikaarie thĩinĩ wa rĩĩtwa rĩa Jesũ, magĩcooka makĩmarekereria mathiĩ.
Ilia sia: beba: le, asunasi dunu bu ganodini misini, Gasolo dunu ilia fidisu dunu da asunasi dunu fegasuga fai. Ilia ouiya: le, Yesu Ea Dioba: le bu maedafa sia: ma, asunasi dunuma sia: i. Amalalu, ilia udigili halegale masa: ne logo doasi.
41 Nao atũmwo makiuma Kĩama-inĩ makenete tondũ wa ũrĩa maatuĩtwo aagĩrĩru a gũconorithio nĩ ũndũ wa Rĩĩtwa rĩu.
Asunasi dunu da Yesu Ea Dio gaguia gadoiba: le se amola gogosiasu bagade nabi. Be Gode da amo hou ilima iasu, amo dawa: beba: le, ilia hahawane Gasolo diasu yolesili asi.
42 Mũthenya o mũthenya, marĩ hekarũ-inĩ o na marĩ mĩciĩ-inĩ, matiigana gũtiga kũrutana na kũhunjia ũhoro ũcio mwega atĩ Jesũ nĩwe Kristũ.
Amalalu, eso huluane Debolo Diasu amola eno dunu ilia diasu amo ganodini mae yolesili, ilia da Yesu Gelesu, Gode Ea ilegei Dunu amo Ea Sia: Ida: iwane Gala ilia gasa bagade sia: nanu, amola olelelalu.