Atũmwo 4
1 Nao athĩnjĩri-Ngai, na mũnene wa arangĩri a hekarũ, o na Asadukai magĩthiĩ harĩ Petero na Johana rĩrĩa maaragĩria andũ.
Bida amola Yone, ela da dunu huluanema sia: nanoba, gobele salasu dunu, Debolo Diasu sosodo aligisu dunu amola eno Sa: diusi dunu doaga: i.
2 Nĩmaiguĩte ũũru mũno tondũ atũmwo nĩmarutaga andũ na makahunjia ũhoro wa kũriũka kuuma kũrĩ arĩa akuũ thĩinĩ wa Jesũ.
Bida amola Yone, da Yesu da bogole bu uhini wa: legadoi, amo hou olelebeba: le, ilia ougi ba: i. Amo hou da bogoi dunu ilia da hobea bu wa: legadomu olelebeba: le, ilia ougi.
3 Makĩnyiita Petero na Johana, na tondũ kwarĩ hwaĩ-inĩ, makĩmaikia njeera nginya mũthenya ũyũ ũngĩ warũmĩrĩire.
Amaiba: le, ilia da Bida amola Yone gagulaligili, se dabe iasu diasu ganodini sali. Eso da dabeba: le, aya esoga fofada: musa: , ilia se dabe iasu diasu ganodini sali.
4 No rĩrĩ, andũ aingĩ arĩa maiguire ndũmĩrĩri ĩyo nĩmetĩkirie, naguo mũigana wa arũme ũkĩongerereka magĩkinya ta 5,000.
Be dunu bagohame, Bida amola Yone ela sia: nabi dagoiba: le, dafawaneyale dawa: i galu. Lalegagui dunu ilia idi da heda: le, 5000 agoane ba: i.
5 Mũthenya ũyũ ũngĩ, aathani ao na athuuri, na arutani a watho makĩgomana kũu Jerusalemu.
Golale hahabe, Yu ouligisu dunu, asigilai dunu amola Sema olelesu dunu, ilia Yelusaleme moilai bai bagade amoga gagadoi.
6 Nake Anasi, mũthĩnjĩri-Ngai ũrĩa mũnene, aarĩ ho, marĩ na Kaiafa, na Johana, na Alekisandero, na andũ arĩa angĩ maarĩ a nyũmba ya mũthĩnjĩri-Ngai ũrĩa mũnene.
Ilia da gobele salasu hina dunu (A: nase), Gaiabase, Yone, A:legesa: nede, amola gobele salasu hina dunu ea sosogo fi dunu eno, Bida amola Yone elama fofada: musa: gilisi.
7 Magĩathana atĩ Petero na Johana mareehwo mbere yao, na makĩambĩrĩria kũmooria ciũria. Makĩmooria atĩrĩ, “Mũrahotire gwĩka ũndũ ũcio na hinya ũrĩkũ, kana na rĩĩtwa rĩrĩkũ?”
Ilia da asunasi dunu elama amane sia: i, “Ninima fofada: musa: , misini leloma.” Ilia da elama amane adole ba: i, “Alia da habodane amo hou hamobela: ? Adi gasaga hamobela: ? Nowa ea Dioba: le alia amo hou hamobela: ?”
8 Nake Petero, aiyũrĩtwo nĩ Roho Mũtheru, akĩmeera atĩrĩ, “Inyuĩ aathani na athuuri a andũ!
Amalalu, Gode Ea A: silibu Hadigidafa Gala amo Ea gasa da Bida ea dogo nabaiba: le, e bu adole i, “Dilia! Isala: ili dunu ilia ouligisu amola asigilai dunu!
9 Angĩkorwo twĩtĩtwo ũmũthĩ nĩgeetha tũtaarĩrie ũhoro wa gĩĩko kĩega kĩrĩa gĩĩkĩirwo mũndũ ũcio ũratũũrĩte arĩ mwonju, na tũũrio ũrĩa arahonirio-rĩ,
Dilia da anima waha amo gasuga: igi dunu ea uhinisisu hou amola ema hahawane hou hamoi ea bai anima adole ba: sa.
10 kĩmenyei inyuĩ, o na andũ othe a Isiraeli atĩrĩ: Mũndũ ũyũ arũngiĩ mbere yanyu arĩ mũhonu nĩ ũndũ wa rĩĩtwa rĩa Jesũ Kristũ wa Nazarethi, ũrĩa mwambithirie, nake Ngai akĩmũriũkia kuuma kũrĩ arĩa akuũ.
Amaiba: le, dilia huluane amola Isala: ili fi dunu huluane, noga: le dawa: mu da defea. Yesu Gelesu, Na: salede dunu, amo Ea gasa bagade Dioba: le amo musa: gasuga: igi dunu da wali uhini dagoiwane, hahawane dilia huluane ba: ma: ne lela. Dilia da Yesu Gelesu bulufalegeiga medole legei, be Gode da E bu uhini wa: lesi dagoi.
11 We nĩwe “‘ihiga rĩrĩa inyuĩ aaki mwaregire, na nĩrĩo rĩtuĩkĩte ihiga rĩrĩa inene rĩa koine.’
Yesu Gelesu Ea hou olelema: ne, Gode Sia: da agoane dedei diala, ‘Diasu gagusu dunu da igi afae higa: i. Be amo igi da mimogo hamone, igi eno huluane baligi dagoi.’
12 Naguo ũhonokio ndũngĩoneka harĩ mũndũ ũngĩ o wothe, nĩ ũndũ gũtirĩ rĩĩtwa rĩngĩ gũkũ thĩ rĩheanĩtwo kũrĩ andũ rĩngĩtũhonokia.”
Yesu Gelesu Hi fawane da Gaga: su dunu. Osobo bagade ganodini eno hame, Hi fawane Gode da ninia Gaga: su dunu ilegei dagoi!”
13 Rĩrĩa monire ũũmĩrĩru wa Petero na Johana, na makĩmenya atĩ matiarĩ athomu, na atĩ maarĩ andũ o ũguo-rĩ, makĩgega na makĩmenya atĩ andũ acio maakoreetwo marĩ na Jesũ.
Gasolo dunu da Bida amola Yone, ela gasa bagade mae beda: iwane hou ba: beba: le, fofogadigi. Ela da sugulu hame hamoi amo dawa: beba: le, ilia baligiliwane fofogadigi. Ilia da ela hou ba: beba: le, ela da Yesu amola gilisili lalu dawa: i.
14 No rĩrĩ, mona mũndũ ũcio wahonetio arũgamĩte hamwe nao-rĩ, matingĩahotire kuuga ũndũ.
Be elama gagabole sia: musa: logo hame ba: i. Bai musa: emo gasuga: igi dunu da bu uhini hahawane e amola Bida amola Yone, gilisili lelebe ba: beba: le, ilia bu sia: mu gogolei.
15 Nĩ ũndũ ũcio makĩmaatha mehere Kĩama-inĩ, nao athuuri magĩciira marĩ oiki.
Amasea elama Gasolo diasu gadili masa: ne sia: nu, Gasolo dunu ilisu da gilisili amane sia: dasu,
16 Makĩũrania atĩrĩ, “Andũ aya tũkũmeeka atĩa? Andũ othe arĩa matũũraga Jerusalemu nĩmooĩ atĩ nĩmaringĩte kĩama kĩnene na tũtingĩhota gũkaana ũhoro wakĩo.
“Amo dunu ilia hawa: hamobeba: le, ninia adi hamoma: bela: ? Ela da musa: hame ba: i gasa bagade hawa: hamoi, amo Yelusaleme fi dunu huluane da dawa: Ela da hame hamoi amo ninia sia: mu da hamedei.
17 No nĩguo tũgirie ũndũ ũyũ gũthiĩ na mbere makĩria gatagatĩ-inĩ ka andũ-rĩ, no nginya tũkaanie andũ aya kwarĩria mũndũ o na ũrĩkũ na rĩĩtwa rĩu.”
Be dunu huluane ilia amo hou baligiliwane nabasa: besa: le, amo dunu ilia eno dunuma bu Yesu Ea Dioba: le bu mae sia: ma: ne, amo ninia gagabole sia: mu da defea.”
18 Magĩcooka makĩmeeta thĩinĩ rĩngĩ na makĩmaatha atĩ matikaarie kana marutane o na atĩa na rĩĩtwa rĩa Jesũ.
Amasea, ilia Yone amola Bida, elama bu misa: ne sia: noba, amane sia: i, “Defea! Alia Yesu Ea Dioba: le, maedafa bu sia: ma amola Ea hou maedafa olelema!”
19 No Petero na Johana makĩmacookeria atĩrĩ, “Tuai ciira inyuĩ ene kana nĩ kwagĩrĩire maitho-inĩ ma Ngai tũmwathĩkĩre inyuĩ gũkĩra gwathĩkĩra Ngai.
Be Bida amola Yone da bu adole i, “Defea! Dilia fawane dawa: ma? Dilia sia: ani nabawane hamoma: bela: ? O Gode Ea adosu ninia nabawane hamoma: bela: ?
20 Nĩgũkorwo tũtingĩhota gũtiga kwaria ũrĩa tuonete na tũkaigua.”
Ania da hou huluane ania siga ba: beba: le amola ania gega nababeba: le, ouiya: le esalumu da hamedei galebe!”
21 Na thuutha wa kũmakaania, maamehĩire mũno, makĩmarekereria mathiĩ. Matingĩahotire gũtua ũrĩa mangĩamaherithirie, tondũ andũ othe nĩmagoocaga Ngai nĩ ũndũ wa ũrĩa gwekĩkĩte.
Amaiba: le, Gasolo dunu da elama bu baligiliwane gagabole sia: nanu, elama udigili masa: ne sia: i. Dunu huluane da Gode musa: hame ba: i hou hamoi, amoma Godema nodone dawa: lalebeba: le, ilia da elama se dabe iasu imunu beda: i.
22 Nĩgũkorwo mũndũ ũcio wahonetio na njĩra ya kĩama aarĩ na ũkũrũ wa makĩria ma mĩaka mĩrongo ĩna.
Musa: gasuga: igi bu uhi dagoi dunu da lalelegeloba ode 40 baligili esalu.
23 Na rĩrĩa Petero na Johana maarekereirio, magĩthiĩ kũrĩ andũ a thiritũ yao, na makĩmeera ũrĩa wothe athĩnjĩri-Ngai arĩa anene na athuuri maameerĩte.
Bida amola Yone, ela se dabe iasu diasu logo doasibiba: le, ela gilisisu ilima bu asili, doaga: le, gobele salasu ouligisu dunu amola asigilai dunu ilia hou elama, amo elea fi ilima olelei.
24 Rĩrĩa maiguire ũhoro ũcio, makĩanĩrĩra marĩ ngoro ĩmwe makĩhooya Ngai, makiuga atĩrĩ, “Mwathani Jehova, nĩwe wombire igũrũ na thĩ na iria, o na indo ciothe iria irĩ kuo.
Yesu Ea fa: no bobogesu dunu huluane elea sia: nababeba: le, ilia gilisili Godema amane sia: ne gadoi, “Hina Gode! Hebene, moi bagade, hano bagade amola liligi huluane Hahamosu Dunu Di!
25 Nawe nĩwaririe na ũndũ wa Roho Mũtheru na kanua ka ndungata yaku, o we ithe witũ Daudi, ũkiuga atĩrĩ: “‘Nĩ kĩĩ gĩtũmaga ndũrĩrĩ irakare mũno, na andũ mathugunde mĩbango ya tũhũ?
Dia A: silibu Hadigidafa da olelebeba: le, Dia hawa: hamosu dunu Da: ibidi da amane sia: i, ‘Gode Ea fi hame dunu da abuliba: le ougibala: ? Hamedeiba: le, ilia abuliba: le hamedei ilegesu hamosala: ?
26 Athamaki a thĩ nĩmatuĩte itua, na aathani magacookania ndundu, nĩguo mokĩrĩre Mwathani, na mokĩrĩre Ũrĩa wake Mũitĩrĩrie Maguta.’
Osobo bagade hina bagade dunu ilia Godema gegemusa: dawa: beba: le gegesu liligi momagei. Ilia gilisili, Godema amola Ea Mesaia Ema gegemusa: gilisi dagoi!’
27 Ti-itherũ, Herode na Pontio Pilato nĩmoonganire hamwe na andũ-a-Ndũrĩrĩ, na andũ a Isiraeli, itũũra-inĩ rĩĩrĩ inene nĩguo mathugunde ũrĩa megũũkĩrĩra Jesũ ndungata yaku theru, o ĩrĩa wee waitĩrĩirie maguta.
Dafawane! Helode, Bodiase Bailade, Gode Ea fi hame dunu amola Isala: ili dunu, ilia da Yelusaleme moilai bai bagade ganodini, Dia hawa: hamosu Dunu Ida: iwane Dima Mesaia ilegei, amo medomusa: dawa: i galu.
28 O mekire ũrĩa hinya waku na wendi waku watuĩte o mbere atĩ nĩguo gũgaatuĩka.
Ilia ilisu amo hou hamomusa: dawa: i galu. Be Di da amo hou ilia loboga hamomusa: musa: hemonega ilegei galu.
29 Na rĩrĩ, Mwathani, kĩone ũrĩa matwĩhĩire, na ũkĩhotithie ndungata ciaku kwaria kiugo gĩaku irĩ na ũũmĩrĩru mũingĩ.
Be wali Hina Gode! Ilia badugui hou Di ba: ma. Ninia da Dia hawa: hamosu dunu. Amaiba: le, ninia Dia sia: ida: iwane gasawane olelema: ne, Di fidima.
30 Tambũrũkia guoko gwaku ũhonanie, na ũringe ciama na morirũ na ũndũ wa rĩĩtwa rĩa Jesũ, ndungata yaku theru.”
Dia oloi dunu uhima: ne, Dia lobo moloma. Ninia gasa bagade musa: hame ba: su dawa: digima: ne olelesu Yesu Dia hawa: hamosu Dunu ida: iwane gala Ea Dioba: le hamoma: ne, nini logo Dia fodoma!”
31 Nao maarĩkia kũhooya, handũ hau moonganĩte hagĩthingitha. Nao othe makĩiyũrwo nĩ Roho Mũtheru, makĩaria kiugo kĩa Ngai marĩ na ũcamba.
Sia: ne gadoi dagoloba, diasu amo ganodini ilia gilisi, amo da bebeda: nima hamobe agoane ugugui. Amalalu, ilia huluane Gode Ea A: silibu Hadigidafa Gala ea gasaga nabaiba: le, Gode Ea sia: mae beda: iwane gasawane olelesu.
32 Nao andũ arĩa othe meetĩkĩtie maarĩ na ngoro ĩmwe na meciiria o mamwe. Gũtiarĩ mũndũ woigaga atĩ kĩndũ o na kĩrĩkũ kĩa indo ciake nĩ gĩake we mwene, no maahũthagĩra indo ciothe iria maarĩ nacio hamwe.
Yesu Ea fa: no bobogesu fi da gilisili na: iyado amola asigi dawa: su afadafa fawane hamoi. Dunu afae ea liligi, “Goe da na: ,” hamedafa sia: i. Be ilia liligi huluane yolesili, amo liligi huluane ilia gilisili gagui galu.
33 Nao atũmwo, marĩ na hinya mũingĩ, magĩthiĩ na mbere kũheana ũira wa kũriũka kwa Mwathani Jesũ, na wega mũingĩ wa Ngai warĩ igũrũ rĩao.
Asunasi dunu da Hina Yesu Gelesu Ea bu wa: legadosu hou, amo gasawane olelesu. Amalalu, Gode da hahawane bagade hou ilima iasu.
34 Gũtiarĩ andũ maagaga kĩndũ gatagatĩ-inĩ kao. Nĩgũkorwo ihinda kwa ihinda andũ arĩa maarĩ na ithaka kana nyũmba nĩmaciendagia, makarehe mbeeca icio mendetie,
Ilia gilisisu ganodini, hame gagui agoane dunu da hame ba: i. Osobo gagui dunu amola diasu gagui dunu, ilia amo liligi bidi lale, muni amo gaguli misini,
35 magaciiga magũrũ-inĩ ma atũmwo, nacio ikagaĩrwo mũndũ o mũndũ kũringana na bata wake.
asunasi dunuma iasu. Amalalu, ilia da amo muni mogili, hame gagui dunuma ilia esalusu liligi lama: ne sagosu.
36 Jusufu, Mũlawii wa kuuma Kuporo, ũrĩa atũmwo meetaga Baranaba (ũguo nĩ kuuga Mũrũ wa Ũũmanĩrĩria),
Lifai fi dunu Saibalase sogega lalelegei ea dio amo Yousefe, e da agoane hamoi. Amo dunuma, asunasi dunu da eno dio asuli amo Banaba: se (dawa: loma: ne da “asigi fidisu dunu.”)
37 nĩendirie gĩthaka gĩake na akĩrehe mbeeca icio, agĩciiga magũrũ-inĩ ma atũmwo.
Banaba: se da soge ea gagui amo bidi lale, muni gaguli misini, eno hame gagui dunu fidimusa: amo asunasi dunuma i.
