Atũmwo 21
1 Na rĩrĩ, thuutha wa gwĩtigithũkania nao, tũkĩhaica marikabu tũgĩthiĩ tũrũngĩrĩirie tũgĩkinya Kosi. Mũthenya ũcio ũngĩ warũmĩrĩire tũgĩkinya Rodo, na twoima kũu tũgĩthiĩ nginya Patara.
Anni ngei le kin insen suole chu rukuong leh kin se pata Cos kin tunga anangtûka Rhodes kin tunga, tuihuol kin tung nôka ma renga hah Patara kin tung nôka.
2 Tũgĩkora marikabu yaringaga ĩthiĩ Foinike, na ithuĩ tũkĩmĩhaica tũgĩthiĩ.
Ma mun han rukuong inkhat Phonicia tienga se rang kin mua, mahan kin chuonga kin se nôk kelena.
3 Na rĩrĩa tuonire Kuporo, tũkĩhĩtũkĩra mwena wa gũthini wakuo, tũgĩthiĩ nginya Suriata. Tũgĩkinya Turo, kũrĩa marikabu iitũ yarutagĩrwo mĩrigo ĩrĩa yarĩ nayo.
Cyprus tuihuol ânlangna mun ten kin va phâk lehan Cyprus hah voi tieng kin mâka Syria tieng kin sea Tyre chu neinun an musum sikin kin chuma.
4 Tũgĩkora arutwo kuo, na tũgĩikara nao mĩthenya mũgwanja. Nao arutwo acio na ũndũ wa kũmenyithio nĩ Roho Mũtheru magĩthaitha Paũlũ ndagathiĩ Jerusalemu.
Ma mun han iempungei senkhat kin va mua an kôm sûn sari nikhuo kin châma, anni ngei han Ratha Inthieng rilin Paul hah Jerusalema se loi rangin an khapa.
5 No ihinda riitũ rĩathira, tũkiuma kũu, tũgĩthiĩ na mbere na rũgendo rwitũ. Arutwo othe, hamwe na atumia ao na ciana ciao, magĩtuumagaria, magĩtũkinyia nja ya itũũra, na tũrĩ hau hũgũrũrũ-inĩ cia iria, tũgĩturia ndu, tũkĩhooya Ngai.
Hannirese, sûn sari ahek suole chu ha renga hah kin jôka kin se nôka iempungeiin an lômnungei le an nâingei le tuikôl tena min juong thaka ma mun han khûkinbilin chubai kin thoa.
6 Twaarĩkia kuganĩra ũhoro, tũkĩhaica marikabu, nao makĩinũka.
Masuole chu chonghoiin inkhat le inkhat kin insena rukuonga kin chuonga anni ngei chu in tieng an kîr nôk zoi.
7 Twoima Turo, tũgĩthiĩ na mbere na rũgendo rwitũ, tũgĩkinya Putolemai, tũkĩgeithia ariũ na aarĩ a Ithe witũ kuo na tũgĩikarania nao mũthenya ũmwe.
Rukuong leh kin se pata Tyre renga Tolemais kin tunga iempungei chibai kin pêka mahan sûn khat an kôm kin châma.
8 Mũthenya ũyũ ũngĩ tũkiuma kuo, tũgĩthiĩ, tũgĩkinya Kaisarea, na tũgĩikara mũciĩ kwa Filipu ũrĩa warĩ mũhunjia ũmwe wa arĩa Mũgwanja.
Anangtûka chu kin se nôka Caesarea kin tunga mahan Thurchi Sa misîrpu Philip ina kin tunga, Philip hah Jerusalema sanpu ânthang sari ngei lâia inkhat hah alei ni.
9 Nake nĩarĩ na airĩtu aake ana matarĩ ahiku, nao nĩmarathaga mohoro.
Ama han nâi dôngmate inneiloi minli a dôna anni ngei han Pathien thurchi an misîr ngâia.
10 Na thuutha wa gũkorwo kuo matukũ maingĩ-rĩ, gũgĩũka mũnabii wetagwo Agabo oimĩte Judea.
Mahan sûn tamtak nikhuo kin châma ha nikhuo kin châm sûng han Judea ram renga dêipu a riming Agabus a juonga.
11 Rĩrĩa aakinyire harĩ ithuĩ, akĩoya mũcibi wa Paũlũ, akĩwĩĩoha moko na magũrũ, akiuga atĩrĩ, “Roho Mũtheru aroiga atĩrĩ, ‘Ũũ nĩguo Ayahudi a Jerusalemu marĩoha mwene mũcibi ũyũ, na macooke mamũneane kũrĩ andũ-a-Ndũrĩrĩ.’”
Kin kôm a honga Paul a kongkhitngei hah a lâka, a kengei a kutngei athenin a khita masuole chu kin kôm hi anghin a tia, “Jerusalema, Judangei hi anga kongkhit a dônpu tak hi, hi angtak hin khit an ta, Jentailngei kuta an pêk rang ti hi Ratha Inthiengin mi ril sai ke ani,” a tia.
12 Hĩndĩ ĩrĩa twaiguire ũguo, ithuĩ na andũ arĩa angĩ maarĩ ho tũgĩthaitha Paũlũ ndakae kwambata Jerusalemu.
Ha thurchi hah kin riet lechu keini le ma khuoa omngei han Paul hah Jerusalema se loi rang kin tipe tita.
13 Hĩndĩ ĩyo Paũlũ agĩcookia atĩrĩ, “Nĩ kĩĩ kĩratũma mũrĩre, na mũkanjũraga ngoro? To kuohwo gwiki ndĩĩhaarĩirie, no nĩndĩhaarĩirie o na gũkua ndĩ kũu Jerusalemu nĩ ũndũ wa rĩĩtwa rĩa Mwathani Jesũ.”
Hannirese Paul han kin kôm, “Khoimo nin tho, ma angdôr hih nin chap, ku mulung nin khoi hi? Pumapa Jisua sikin Jerusalema khit rang vai hi kên phal nimaka, thi rang ten khom kên phal ke,” a tia.
14 Hĩndĩ ĩrĩa aaregire kũigua ũrĩa twamwĩraga-rĩ, tũgĩtigana nake tũkiuga atĩrĩ, “Wendo wa Mwathani ũrohinga.”
Methêm theijât ani khâiloi sikin, “Pumapa ti lam tak nirese,” kin tia, kin mojôk zoi.
15 Thuutha wa ũguo, tũkĩĩhaarĩria tũkĩambata Jerusalemu.
Masuole chu, kin insiema Jerusalem tienga se rangin kin jôk zoi.
16 Arutwo amwe a kuuma Kaisarea magĩthiĩ hamwe na ithuĩ, na magĩtũtwara kwa mũndũ wetagwo Mũnasoni, tũgaikare kuo. Aarĩ mũndũ woimĩte Kuporo, na aarĩ ũmwe wa arutwo arĩa a mbere.
Caeserea khuo renga ruoisi senkhat ngeiin min jûia, anni ngei lâia mi inkhat a riming Mnason, ruoisi masa ngei lâia mi Cyprus tuihuola om ngâi ama han kin tungna rang ina mi sepui zoi.
17 Hĩndĩ ĩrĩa twakinyire Jerusalemu, ariũ na aarĩ a Ithe witũ magĩtwamũkĩra na gĩkeno.
Jerusalem kin tungin chu iempungeiin râisântakin min lei dona.
18 Mũthenya ũyũ ũngĩ Paũlũ, na andũ arĩa twarĩ nao tũgĩthiĩ kuona Jakubu, nao athuuri othe maarĩ ho.
Anangtûka chu Paul'n Jacob ina mi sepuia ma mun han koiindang upangei murdi khom an oma.
19 Nake Paũlũ akĩmageithia na akĩmeera ũrĩa wothe Ngai eekĩire andũ-a-Ndũrĩrĩ agereire ũtungata-inĩ wake.
Anni ngei hah Paul'n chibai a pêk suole chu Pathien'n a ranak a minsila Jentailngei lâia sin a tho lam ngei hah anrêngin a misîr pe ngeia.
20 Rĩrĩa maaiguire ũguo, makĩgooca Ngai. Magĩcooka makĩĩra Paũlũ atĩrĩ, “Mũrũ wa ithe witũ, nĩwonete ũrĩa Ayahudi ngiri nyingĩ metĩkĩtie, na othe marĩ na kĩyo gĩa kũhingia watho.
Ha thurchi hah an rietin chu anrêngin Pathien an minpâka, Hanchu Paul kôm, “Sungsuokpa, Judangei lâia iempungei tamlam le Balama an inpêk lam ngei nu mua.
21 Nao nĩmamenyithĩtio atĩ nĩ ũrutaga Ayahudi othe arĩa matũũranagia na andũ-a-Ndũrĩrĩ atĩ magarũrũke matigane na watho wa Musa, ũkĩmeeraga matikaruithie ciana ciao na matigaikare kũringana na mĩtugo iitũ.
Nangman Jentailngei rama Juda omngei murdi kôm, Moses balam nûksonga an nâingei sertan khâiloi rang le Juda balam jûi khâiloi rang ni minchu ngâi ti mîn an rila.
22 Tũgwĩka atĩa? Hatirĩ ngaanja nĩmekũigua atĩ nĩũũkĩte.
No hong tung ti laka hi an riet ngêt rang ania, kho angin mo ei tho rang?
23 Nĩ ũndũ ũcio ĩka ũrĩa tũgũkwĩra. Tũrĩ na andũ ana mehĩtĩte mwĩhĩtwa.
Masikin chong nang kin be lam angtakin tho roh, chonginkhâmna lei dôn sai mi pasal minli an oma.
24 Thiĩ na andũ aya, ũgwatanĩre nao igongona-inĩ rĩao rĩa gwĩtheria, na ũmarĩhĩre mahũthĩro mao, nĩgeetha menjwo mĩtwe. Hĩndĩ ĩyo andũ othe nĩmekũmenya atĩ ũhoro ũrĩa maiguĩte ũgũkoniĩ ti wa ma, no atĩ wee mwene nĩwathĩkĩire watho.
Anni ngei hah tuong inla, an kôm nang khom inthieng inla an sam epna man hah nangman pêk roh, male chu mingei murdi'n nu thurchi an lei misîr ha dik mak ti hong riet thei an tih, nangma ke Moses balam ajûi mindik ti hong riet kelen an tih.
25 Ha ũhoro wa andũ-a-Ndũrĩrĩ arĩa metĩkĩtie-rĩ, nĩtwamandĩkĩire, tũkĩmamenyithia itua riitũ, atĩ o metheeme kũrĩa irio iria irutĩirwo mĩhianano, na thakame, na nyama cia nyamũ cia gũitwo, o na ũmaraya.”
Jentailngei lâia iempungei rangin chu, mirmil biekna sâ inthiengloi ngei, sâ alei thi sai ngei, ha renga athi ngei sâkloi rang le, hur inditna ngei khoma inthieng rang ani tiin lekha'n ei roijêk ei min riet zoi,” an tia.
26 Mũthenya ũyũ ũngĩ Paũlũ agĩthiĩ na andũ acio, na agĩĩtheria hamwe nao. Agĩcooka agĩthiĩ hekarũ-inĩ akamenyithanie rĩrĩa mĩthenya ya gwĩtheria ĩkaarĩka, na o ũmwe wao arutĩrwo igongona.
Masikin Paul'n anangtûka chu pasal minli ngei hah a tuonga an kôm ama khom ânthienga Pathien Biekina an lûta, inthiengna nikhuo ahek suomân chu inbôlna rang sângei pêk thei ni noni tiin ochai'n a lei ril ira.
27 Rĩrĩa matukũ macio mũgwanja maakuhĩrĩirie gũthira-rĩ, Ayahudi amwe moimĩte bũrũri wa Asia makĩona Paũlũ hekarũ-inĩ. Magĩthogotha kĩrĩndĩ gĩothe na makĩmũnyiita,
Aniatachu sûn sari ahek suo vâng dôrin Asia rama Judangei Paul hah Biekina an mua lokongei an misieta Paul hah an sûra.
28 makĩanagĩrĩra atĩrĩ, “Andũ a Isiraeli, tũteithiei! Mũndũ ũyũ nĩ we ũrutaga andũ kũndũ guothe ũhoro wa gũũkĩrĩra andũ aitũ, na watho witũ, na handũ haha. Na hamwe na ũguo-rĩ, nĩarehete Ayunani hekarũ-inĩ, agathaahia handũ haha hatheru.”
An hêtsana, “Israel mingei mi san roi, ma miriem hih ramtina mingei murdi kôm, Israel mingei Moses Balamngei ma Biekin ngei hi a rilminsiet bang ngâipu hah ani, atûn reng hin khom ma Biekina hin Jentailngei a hong tuonga ma Biekin hih a min nim,” an tia.
29 (Nĩmonete Tirofimo ũrĩa Mũefeso marĩ na Paũlũ kũu itũũra-inĩ, no magĩĩciiria atĩ Paũlũ nĩamũtoonyetie hekarũ-inĩ.)
(Ma anga an tina chu moton han khopuilien sûnga Ephesus'a renga Trophimus hah Paul kôm an mua, Biekin sûnga a tuong nîng atih, tiin an iem sikin).
30 Narĩo itũũra rĩothe rĩkĩambũrũrũka nao andũ magĩũka mahanyũkĩte moimĩte mĩena yothe. Makĩnyiita Paũlũ, makĩmũguucũrũria makĩmũruta hekarũ, na o hĩndĩ ĩyo ihingo ikĩhingwo.
A khopuilien pumpui an injêl sabak zoia lokongei hah an tama, Paul ha an sûra Biekin renga an mojôk paia Biekin ngei an khâr kelen zoia.
31 Na rĩrĩ, rĩrĩa maageragia kũmũũraga ũhoro ũgĩkinya harĩ mũnene wa mbũtũ ya thigari cia Roma atĩ itũũra rĩothe rĩa Jerusalemu rĩarĩ na ngũĩ.
Paul hah that rang an ti lâitakin Jerusalema mingei murdi an injêl ti Rom râlmi ulientak kôm an hong rila.
32 Nake o rĩmwe akĩoya anene na thigari magĩikũrũka harĩ kĩrĩndĩ matengʼerete. Rĩrĩa andũ acio maarutaga ngũĩ moonire mũnene ũcio na thigari ciake magĩtiga kũhũũra Paũlũ.
Masuole chu, râlmi pâl ulientakpu han râlmi ulienngei le râlmingei hah a tuonga lokongei tieng an tân kelena, lokongei han, râlmi ulientak le râlmingei ha an mu lechu Paul an lei jêm hah an inngama.
33 Mũnene ũcio wa thigari agĩũka akĩmũnyiita na agĩathana ohwo na mĩnyororo ĩĩrĩ. Agĩcooka akĩũria aarĩ ũ na nĩ atĩa ekĩte.
Hanchu, râlmi ulientak han a kôm a hong nâia, Paul hah a sûra a kuta zingjirûi inik a minbun kelena, masuole chu lokongei kôm han tumo ani le imo a tho minchâi a rekela.
34 Andũ amwe thĩinĩ wa kĩrĩndĩ maanagĩrĩra makoiga ũũ na arĩa angĩ makoiga ũũ; na tondũ mũnene ũcio wa thigari ndangĩamenyire ma ya ũhoro nĩ ũndũ wa mbugĩrĩrio, agĩathana Paũlũ ahingĩrwo nyũmba ya thigari.
Lokongei an chong inruol khâi maka, pâl dadangin an chong hah ahong om zoia, lokongei an hêtsan rei sikin khoite mindik thei maka Paul hah kulpuia minlût rangin chong a pêka.
35 Hĩndĩ ĩrĩa Paũlũ aakinyire ngathĩ-inĩ kĩrĩndĩ kĩu gĩgĩthũka mũno o nginya Paũlũ agĩkuuo nĩ thigari.
Paul hah kalbi a phâk vâng dôr an tuonga, lokongei an pût rei sikin râlmingei han a domin an dom paia.
36 Kĩrĩndĩ kĩrĩa kĩamuumĩte thuutha kĩanagĩrĩra gĩkoiga atĩrĩ, “Mweheriei!”
Lokongei han “That roi” tia hêtsan chungin an jûi ngei bang.
37 Rĩrĩa thigari ciarĩ o hakuhĩ gũtoonyia Paũlũ nyũmba ya thigari-rĩ, akĩũria mũnene wacio atĩrĩ, “Nĩũkũnjĩtĩkĩria ngwĩre ũndũ?” Nake mũnene ũcio akĩmũũria atĩrĩ, “Wee anga nĩwaragia Kĩyunani?
Hanchu, Paul han kulpui an minlût rangto han, râlmi ulientak kôm han “No kôm chong imakhat ti thei ning mo?” a tia. Râlmi ulientak han, “Greek chong ni riet mo?”
38 Githĩ we tiwe Mũmisiri ũrĩa wambĩrĩirie ngũĩ hĩndĩ ĩmwe, na ũgĩtongoria itoi ngiri inya, mũkiumagara nacio mũgĩthiĩ werũ-inĩ?”
“Tiena misaloi mi thata isâng minli ramchâr tienga tuong, Egypt mi hah nimak che mo?” a tia.
39 Paũlũ akĩmũcookeria atĩrĩ, “Niĩ ndĩ Mũyahudi wa kuuma Tariso, bũrũri wa Kilikia, na itũũra rĩrĩa ndaciarĩirwo rĩrĩ igweta. Ndagũthaitha, reke njarĩrie andũ aya.”
Paul'n “Juda, Cilicia rama Tarsus khopuiliena suok ki nia, khuo kâm omtak mi ki ni, rangâihoitakin lokongei makunga hin chong thei rangin ni phal roh,” a tia.
40 Paũlũ aarĩkia kũheo rũũtha nĩ mũnene ũcio wa thigari, akĩrũgama ngathĩ-inĩ agĩkiria kĩrĩndĩ kĩu na moko. Rĩrĩa kĩrĩndĩ gĩakirire, agĩkĩarĩria na rũthiomi rwa Kĩhibirania. Agĩkĩĩra atĩrĩ:
Male chu râlmi ulientak han chong thei rangin phalna a pêka Paul hah indingna mun han a vândinga, lokongei hah dâirek rangin kut a jâpa lokongei rahang adâi lehan Hebrew chongin a chonga:
