Atũmwo 21
1 Na rĩrĩ, thuutha wa gwĩtigithũkania nao, tũkĩhaica marikabu tũgĩthiĩ tũrũngĩrĩirie tũgĩkinya Kosi. Mũthenya ũcio ũngĩ warũmĩrĩire tũgĩkinya Rodo, na twoima kũu tũgĩthiĩ nginya Patara.
Bangʼ kane wasegoyonegi oriti, ne wasiayo yie mi wakwangʼ e dier nam tir nyaka chula mar Kos. Kinyne ne watundo e chula mar Rodos, kendo kane waa kanyo, to ne wadhi mi wachopo Patara.
2 Tũgĩkora marikabu yaringaga ĩthiĩ Foinike, na ithuĩ tũkĩmĩhaica tũgĩthiĩ.
Kuno newanwangʼe yie madhi Foinike, mine waidho kendo wachako kwangʼ.
3 Na rĩrĩa tuonire Kuporo, tũkĩhĩtũkĩra mwena wa gũthini wakuo, tũgĩthiĩ nginya Suriata. Tũgĩkinya Turo, kũrĩa marikabu iitũ yarutagĩrwo mĩrigo ĩrĩa yarĩ nayo.
Kane wasechopo kama koro ne wanyalo nenogo Saipras, ka waluwo yo modok milambo mare, ne wakwangʼ kwachomo Siria, mine wagowo Turo kama ne idhi lorie gik mane yiewa otingʼo.
4 Tũgĩkora arutwo kuo, na tũgĩikara nao mĩthenya mũgwanja. Nao arutwo acio na ũndũ wa kũmenyithio nĩ Roho Mũtheru magĩthaitha Paũlũ ndagathiĩ Jerusalemu.
Ne wayudo jopuonjre kuno, kendo ne wabet kodgi kuom ndalo abiriyo. Kaka Roho Maler notelonigi, neginyiso Paulo ni kik odhi Jerusalem.
5 No ihinda riitũ rĩathira, tũkiuma kũu, tũgĩthiĩ na mbere na rũgendo rwitũ. Arutwo othe, hamwe na atumia ao na ciana ciao, magĩtuumagaria, magĩtũkinyia nja ya itũũra, na tũrĩ hau hũgũrũrũ-inĩ cia iria, tũgĩturia ndu, tũkĩhooya Ngai.
Kata kamano, ka ndalo mane onego wabedgo kodgi norumo, ne wawuok kendo wadhi nyime gi wuodhwa. Jopuonjre duto, kaachiel gi mondegi kod nyithindgi, ne okowowa nyaka oko mar dalano, kendo kane wachopo e dho nam, to ne wagoyo chongwa piny mi walemo.
6 Twaarĩkia kuganĩra ũhoro, tũkĩhaica marikabu, nao makĩinũka.
Eka ne wagoyonegi oriti, bangʼe wadonjo e yie, ka gin to gidok miechgi.
7 Twoima Turo, tũgĩthiĩ na mbere na rũgendo rwitũ, tũgĩkinya Putolemai, tũkĩgeithia ariũ na aarĩ a Ithe witũ kuo na tũgĩikarania nao mũthenya ũmwe.
Ne wadhi nyime gi wuodhwa ka waa Turo, nyaka ne wagowo Potolomai, kuma ne wamosoe jowete, kendo ne wabet kodgi kuom odiechiengʼ achiel.
8 Mũthenya ũyũ ũngĩ tũkiuma kuo, tũgĩthiĩ, tũgĩkinya Kaisarea, na tũgĩikara mũciĩ kwa Filipu ũrĩa warĩ mũhunjia ũmwe wa arĩa Mũgwanja.
Kinyne ne wawuok kanyo mi wachopo Kaisaria, kendo ne wabet e od Filipo jayalo, mane en achiel kuom jokony abiriyo.
9 Nake nĩarĩ na airĩtu aake ana matarĩ ahiku, nao nĩmarathaga mohoro.
Filipo ne nigi nyiri angʼwen mapok okendi mane gin johul wach.
10 Na thuutha wa gũkorwo kuo matukũ maingĩ-rĩ, gũgĩũka mũnabii wetagwo Agabo oimĩte Judea.
Kane wasebet kodgi kuom ndalo moko, janabi ma nyinge Agaba nobiro irwa koa Judea.
11 Rĩrĩa aakinyire harĩ ithuĩ, akĩoya mũcibi wa Paũlũ, akĩwĩĩoha moko na magũrũ, akiuga atĩrĩ, “Roho Mũtheru aroiga atĩrĩ, ‘Ũũ nĩguo Ayahudi a Jerusalemu marĩoha mwene mũcibi ũyũ, na macooke mamũneane kũrĩ andũ-a-Ndũrĩrĩ.’”
Kane ngʼatni ochopo irwa, nokawo okanda mar Paulo motweyogo bedene gi tiendene owuon, kendo owacho niya, “Roho Maler wacho kama: ‘Mana kaka atweyorani e kaka jo-Yahudi man Jerusalem biro tweyo wuon okandani mi gichiwe e lwet joma ok jo-Yahudi.’”
12 Hĩndĩ ĩrĩa twaiguire ũguo, ithuĩ na andũ arĩa angĩ maarĩ ho tũgĩthaitha Paũlũ ndakae kwambata Jerusalemu.
Kane wawinjo wachno, wan kaachiel gi ji duto, ne wasayo Paulo mondo kik odhi Jerusalem.
13 Hĩndĩ ĩyo Paũlũ agĩcookia atĩrĩ, “Nĩ kĩĩ kĩratũma mũrĩre, na mũkanjũraga ngoro? To kuohwo gwiki ndĩĩhaarĩirie, no nĩndĩhaarĩirie o na gũkua ndĩ kũu Jerusalemu nĩ ũndũ wa rĩĩtwa rĩa Mwathani Jesũ.”
To nodwokowa kowacho niya, “Angʼo momiyo uywak kendo unego chunya? An aikora ok mana ni twech kende, to kata ni tho e Jerusalem kuno, nikech nying Ruoth Yesu.”
14 Hĩndĩ ĩrĩa aaregire kũigua ũrĩa twamwĩraga-rĩ, tũgĩtigana nake tũkiuga atĩrĩ, “Wendo wa Mwathani ũrohinga.”
Kane wayudo ni ok onyal loko pache, to ne waweyo wachno, mi wawacho niya, “Ruoth Nyasaye mondo otim dwarone.”
15 Thuutha wa ũguo, tũkĩĩhaarĩria tũkĩambata Jerusalemu.
Bangʼ mano ne waikore mi wadhi nyaka Jerusalem.
16 Arutwo amwe a kuuma Kaisarea magĩthiĩ hamwe na ithuĩ, na magĩtũtwara kwa mũndũ wetagwo Mũnasoni, tũgaikare kuo. Aarĩ mũndũ woimĩte Kuporo, na aarĩ ũmwe wa arutwo arĩa a mbere.
Jopuonjre moko moa Kaisaria bende nodhi kodwa nyaka dala Manason, kama nonego wadagie. Manason ne en ja-Saipras, kendo ne en achiel kuom jopuonjre mane okwongo yie kuom Ruoth.
17 Hĩndĩ ĩrĩa twakinyire Jerusalemu, ariũ na aarĩ a Ithe witũ magĩtwamũkĩra na gĩkeno.
Kane wachopo Jerusalem, jowete norwakowa gi mor.
18 Mũthenya ũyũ ũngĩ Paũlũ, na andũ arĩa twarĩ nao tũgĩthiĩ kuona Jakubu, nao athuuri othe maarĩ ho.
Kinyne Paulo kaachiel kodwa nodhi mondo one Jakobo kendo jodongo duto nochokore kodwa.
19 Nake Paũlũ akĩmageithia na akĩmeera ũrĩa wothe Ngai eekĩire andũ-a-Ndũrĩrĩ agereire ũtungata-inĩ wake.
Paulo nomosogi, eka nonyisogi weche duto kuom gik mane Nyasaye osetimo e kind joma ok jo-Yahudi e tichne mar lando Injili.
20 Rĩrĩa maaiguire ũguo, makĩgooca Ngai. Magĩcooka makĩĩra Paũlũ atĩrĩ, “Mũrũ wa ithe witũ, nĩwonete ũrĩa Ayahudi ngiri nyingĩ metĩkĩtie, na othe marĩ na kĩyo gĩa kũhingia watho.
Kane giwinjo mano, negipako Nyasaye, eka giwacho ni Paulo niya, “Owadwa Paulo, inyalo neno kaka jo-Yahudi gana gi gana oseyie kuom Ruoth Yesu, kendo kargi giduto giketo chunygi kuom luwo Chik.
21 Nao nĩmamenyithĩtio atĩ nĩ ũrutaga Ayahudi othe arĩa matũũranagia na andũ-a-Ndũrĩrĩ atĩ magarũrũke matigane na watho wa Musa, ũkĩmeeraga matikaruithie ciana ciao na matigaikare kũringana na mĩtugo iitũ.
Osenyisgi ni ipuonjo jo-Yahudi modak e kind joma ok jo-Yahudi duto mondo kik gilu Chike Musa, kisemogi mondo kik giter nyithindgi nyangu kata kik gilu timbewa.
22 Tũgwĩka atĩa? Hatirĩ ngaanja nĩmekũigua atĩ nĩũũkĩte.
Koro wanyalo timo angʼo? Wangʼeyo ni gibiro ngʼeyo maonge kiawa ni isechopo ka,
23 Nĩ ũndũ ũcio ĩka ũrĩa tũgũkwĩra. Tũrĩ na andũ ana mehĩtĩte mwĩhĩtwa.
omiyo yie kodwa mondo itim kaka wanyisi. Nitie chwo angʼwen e dierwa ka mosetimo singruok.
24 Thiĩ na andũ aya, ũgwatanĩre nao igongona-inĩ rĩao rĩa gwĩtheria, na ũmarĩhĩre mahũthĩro mao, nĩgeetha menjwo mĩtwe. Hĩndĩ ĩyo andũ othe nĩmekũmenya atĩ ũhoro ũrĩa maiguĩte ũgũkoniĩ ti wa ma, no atĩ wee mwene nĩwathĩkĩire watho.
Kaw jogi mondo idhi ipwodhri kaachiel kodgi, bangʼe ichulnegi nengo mar misengini monego gichul bangʼ pwodhruok, eka oliel yie wigi. Kitimo kamano, to ji duto biro kawo weche duto ma ji wacho kuomi kaka miriambo, kendo gibiro kawi kaka ngʼat moluwo Chik Musa.
25 Ha ũhoro wa andũ-a-Ndũrĩrĩ arĩa metĩkĩtie-rĩ, nĩtwamandĩkĩire, tũkĩmamenyithia itua riitũ, atĩ o metheeme kũrĩa irio iria irutĩirwo mĩhianano, na thakame, na nyama cia nyamũ cia gũitwo, o na ũmaraya.”
To kuom joma ok jo-Yahudi moyie, wasendikonegi kuom gimane buchwa ongʼado ni kik gicham chiemo motimgo misango ni nyiseche manono, kik ucham remo, gi ring jamni mode, kendo ni kik giterre.”
26 Mũthenya ũyũ ũngĩ Paũlũ agĩthiĩ na andũ acio, na agĩĩtheria hamwe nao. Agĩcooka agĩthiĩ hekarũ-inĩ akamenyithanie rĩrĩa mĩthenya ya gwĩtheria ĩkaarĩka, na o ũmwe wao arutĩrwo igongona.
Kinyne Paulo nokawo jogo mi nopwodhore kaachiel kodgi, eka nodonjo e hekalu mondo onyisgi chiengʼ ma pwodhruokno norume, kod odiechiengʼ ma notimnie misango ni ngʼato ka ngʼato.
27 Rĩrĩa matukũ macio mũgwanja maakuhĩrĩirie gũthira-rĩ, Ayahudi amwe moimĩte bũrũri wa Asia makĩona Paũlũ hekarũ-inĩ. Magĩthogotha kĩrĩndĩ gĩothe na makĩmũnyiita,
Kane ndalo abiriyo mag pwodhruok chiegni rumo, jo-Yahudi moko moa e piny Asia noneno Paulo ei hekalu. Ne githuwo ji duto kode mi gimake,
28 makĩanagĩrĩra atĩrĩ, “Andũ a Isiraeli, tũteithiei! Mũndũ ũyũ nĩ we ũrutaga andũ kũndũ guothe ũhoro wa gũũkĩrĩra andũ aitũ, na watho witũ, na handũ haha. Na hamwe na ũguo-rĩ, nĩarehete Ayunani hekarũ-inĩ, agathaahia handũ haha hatheru.”
ka gikok niya, “Jo-Israel, konywauru. Ma e ngʼat mapuonjo ji duto kamoro amora modhiye mondo gibed mamon kod jowa, gi chikewa kod hekaluwani. Kata sani osekelo nyaka jo-Yunani ei hekalu ka, mi odwanyo kama lerni.”
29 (Nĩmonete Tirofimo ũrĩa Mũefeso marĩ na Paũlũ kũu itũũra-inĩ, no magĩĩciiria atĩ Paũlũ nĩamũtoonyetie hekarũ-inĩ.)
(Noyudo giseneno Trofimo ja-Efeso ka nigi Paulo e Jerusalem mi giparo ni dipo ka Paulo nosedonjo nyaka ei hekalu.)
30 Narĩo itũũra rĩothe rĩkĩambũrũrũka nao andũ magĩũka mahanyũkĩte moimĩte mĩena yothe. Makĩnyiita Paũlũ, makĩmũguucũrũria makĩmũruta hekarũ, na o hĩndĩ ĩyo ihingo ikĩhingwo.
Wachno nomiyo koko ochakore ei Jerusalem duto, kendo ji moa koni gi koni nobiro karingo. Negimako Paulo mi giywaye gigole ei hekalu, bangʼe giloro dhorangeye duto.
31 Na rĩrĩ, rĩrĩa maageragia kũmũũraga ũhoro ũgĩkinya harĩ mũnene wa mbũtũ ya thigari cia Roma atĩ itũũra rĩothe rĩa Jerusalemu rĩarĩ na ngũĩ.
Kane gichako goye mondo ginege, wach nochopo ni jatend lweny mar jo-Rumi, ni dala Jerusalem duto otimo koko.
32 Nake o rĩmwe akĩoya anene na thigari magĩikũrũka harĩ kĩrĩndĩ matengʼerete. Rĩrĩa andũ acio maarutaga ngũĩ moonire mũnene ũcio na thigari ciake magĩtiga kũhũũra Paũlũ.
Kuom mano, nokawo jotelo moko gi jolweny mi oringo odhi kodgi nyaka kuma ne oganda ochokore. Kane jokokogo oneno jatend lweny gi jolweny mane ni kode, ne giweyo goyo Paulo.
33 Mũnene ũcio wa thigari agĩũka akĩmũnyiita na agĩathana ohwo na mĩnyororo ĩĩrĩ. Agĩcooka akĩũria aarĩ ũ na nĩ atĩa ekĩte.
Jatelono nobiro momako Paulo, kendo nogolo chik mondo otweye gi nyoroche ariyo. Bangʼe nopenjogi niya, “Ngʼatni en ngʼa? To osetimo angʼo?”
34 Andũ amwe thĩinĩ wa kĩrĩndĩ maanagĩrĩra makoiga ũũ na arĩa angĩ makoiga ũũ; na tondũ mũnene ũcio wa thigari ndangĩamenyire ma ya ũhoro nĩ ũndũ wa mbugĩrĩrio, agĩathana Paũlũ ahingĩrwo nyũmba ya thigari.
Jomoko e chokruokno nokok kawacho gimoro achiel to jomoko ne wacho gimachielo makoro jatend lweny ne ok nyal ngʼeyo malongʼo gima notimore nikech koko, omiyo nogolo chik mondo oter Paulo kama askeche odakie.
35 Hĩndĩ ĩrĩa Paũlũ aakinyire ngathĩ-inĩ kĩrĩndĩ kĩu gĩgĩthũka mũno o nginya Paũlũ agĩkuuo nĩ thigari.
Kane Paulo ochopo e ndiri midonjogo ka jolweny, jogo koro ne ger marach mi nochuno askeche mondo otingʼe.
36 Kĩrĩndĩ kĩrĩa kĩamuumĩte thuutha kĩanagĩrĩra gĩkoiga atĩrĩ, “Mweheriei!”
Ogandano mane oluwogi nosiko kakok niya, “Negeuru.”
37 Rĩrĩa thigari ciarĩ o hakuhĩ gũtoonyia Paũlũ nyũmba ya thigari-rĩ, akĩũria mũnene wacio atĩrĩ, “Nĩũkũnjĩtĩkĩria ngwĩre ũndũ?” Nake mũnene ũcio akĩmũũria atĩrĩ, “Wee anga nĩwaragia Kĩyunani?
Kane jolweny koro chiegni donjo gi Paulo kama gidakie, nokwayo jatendgi kowacho niya, “Yiena mondo awachni wach moro.” Jatend jolweny nodwoke kapenje niya, “Kare ingʼeyo dho jo-Yunani?
38 Githĩ we tiwe Mũmisiri ũrĩa wambĩrĩirie ngũĩ hĩndĩ ĩmwe, na ũgĩtongoria itoi ngiri inya, mũkiumagara nacio mũgĩthiĩ werũ-inĩ?”
Donge aparo ni in e ja-Misri manyocha ochako koko e dalani kotelo ni jo-mahundu alufu angʼwen momanore gi gige lweny, nyaka e thim?”
39 Paũlũ akĩmũcookeria atĩrĩ, “Niĩ ndĩ Mũyahudi wa kuuma Tariso, bũrũri wa Kilikia, na itũũra rĩrĩa ndaciarĩirwo rĩrĩ igweta. Ndagũthaitha, reke njarĩrie andũ aya.”
Paulo nodwoke niya, “An ja-Yahudi monywol Tarso, e piny Kilikia. Kuom mano, ok aa e dala moro matin minyalo chayo. Kiyie, to miya thuolo awuo gi jogi.”
40 Paũlũ aarĩkia kũheo rũũtha nĩ mũnene ũcio wa thigari, akĩrũgama ngathĩ-inĩ agĩkiria kĩrĩndĩ kĩu na moko. Rĩrĩa kĩrĩndĩ gĩakirire, agĩkĩarĩria na rũthiomi rwa Kĩhibirania. Agĩkĩĩra atĩrĩ:
Kane jatend lweny osemiye thuolo mondo owuo, Paulo nochungʼ e raidhi, motingʼo ni ji bade mondo gilingʼ. Kane giselingʼ nowuoyo kodgi gi dho jo-Hibrania kowacho niya:
