< Atũmwo 2 >
1 Hĩndĩ ĩrĩa mũthenya wa Bendegothito wakinyire-rĩ, acio othe magĩkorwo maarĩ handũ hamwe.
Pentecost ni ahong tungin chu iempungei hah anrêngin mun khata an intûpkhôma.
2 Na o rĩmwe mũgambo ta wa rũhuho rũnene rũkũhurutana na hinya ũgĩũka kuuma igũrũ, ũkĩiyũra nyũmba yothe ĩrĩa maaikarĩte.
Inningloi rengin invân renga phâivuopui angati rahang ajuong tung zuta, an insungna in hah ajuong sip zita.
3 Makĩona kĩndũ gĩatariĩ ta nĩnĩmbĩ cia mwaki iria ciagayũkanĩte igĩikara igũrũ rĩa mũndũ o mũndũ.
Melei anga om meidon insem inzarin an mua, an chunga achuong chita.
4 Othe makĩiyũrio Roho Mũtheru na makĩambĩrĩria kwaria na thiomi ingĩ o ta ũrĩa Roho aamahotithirie.
Anrêngin Ratha Inthiengin an sip zita, Ratha'n a min chong ngei angtakin chong dangin an chong zoia.
5 Na rĩrĩ, kũu Jerusalemu nĩ gwaikaraga Ayahudi etigĩri Ngai kuuma ndũrĩrĩ-inĩ ciothe cia thĩ.
Hanchu muntin renga hong Juda sakhuo mingei jerusalema an châma.
6 Rĩrĩa maiguire mũgambo ũcio, gĩkundi kĩa andũ gĩgĩcookanĩrĩra kĩgegete, tondũ o mũndũ aamaiguaga makĩaria na rũthiomi rwake kĩũmbe.
Ma rahang hah an rietin chu, mi tamtak an hong intûpa, mitinin iempungei chong hah anni an chong chit angin an riet sikin an mulung sûnga an kamâma.
7 Nao makĩgega mũno, makĩũrania atĩrĩ, “Githĩ andũ aya othe maraaria ti andũ a Galili?
an mulung ajînga, kamâmruoi khom an ti oka, “En ta, hi a chongngei murdi hih Galilee rama mi nimak ngei mo!
8 Nĩ kĩĩ kĩratũma mũndũ o mũndũ witũ amaigue makĩaria na rũthiomi rwa kũrĩa aaciarĩirwo?
I angin mo ei rêngin ei inzirpui chong ang chita ei riet thei hih?
9 Andũ a Parithi, na a Media, na a Elamu; o na andũ arĩa matũũraga Mesopotamia, na Judea, na Kapadokia, na Ponto, na Asia,
Senkhat Parthia mi, Media mi, Elam mingei ei nia, senkhat Mesopotamia rama om, Judea rama om, Cappadocia ram, Pontus le Asia rama om,
10 na Firigia, na Pamufilia, na Misiri, na mĩena ya Libia ĩrĩa ĩrĩ gũkuhĩ na Kurene, na ageni a kuuma Roma,
Phrygia le Pamphylia ram, Egypt le Libya rama Cyrene khuo kôl revêla omngei ei nia, senkhat Rom khuo renga hong,
11 (Ayahudi hamwe na andũ arĩa meegarũrĩte magatuĩka Ayahudi); na andũ a Kirete, na a Arabia, tũramaigua makĩaria na thiomi ciitũ ũhoro wa magegania ma Ngai!”
Judangei le Jentail Juda lei minchang ngei ei nia, male senkhat Crete tuihuol mi le Arabia rama mi ei nia; Hankhoma, Pathien sintho roiinpui ngei an misîr, ei inzirpui chong ang chita ei riet hih!” an tia.
12 Mamakĩte na makagega makĩũrania atĩrĩ, “Ũũ nĩ kuuga atĩa?”
Anrêngin a mindona chang riet loiin kamâm aruoi an tia, “Hi ngei hih inmo anni rang?” tiin anni le anni an inrekela.
13 Amwe ao, o na kũrĩ ũguo, nĩmamathirĩkirie, makiuga atĩrĩ, “Aya nĩkũrĩĩo marĩĩtwo nĩ ndibei.”
Hannirese senkhatin chu iempungei hah, innuinân an manga, “Hi mingei hih uain inrûi kêng an ni!” an tia.
14 Hĩndĩ ĩyo Petero akĩrũgama hamwe na arĩa ikũmi na ũmwe, akĩanĩrĩra na akĩarĩria gĩkundi kĩu kĩa andũ akĩmeera atĩrĩ, “Inyuĩ andũ aitũ Ayahudi o na inyuĩ inyuothe mũtũũraga Jerusalemu, rekei ndĩmũtaarĩrie ũhoro ũyũ; thikĩrĩriai wega ũrĩa nguuga.
Hanchu sômleikhat ngei leh Peter hah an indinga, mipui lâia han inringtakin chongril aphuta, “Nangni Judea rama mingei le jerusalema ompu murdi ngei, ko chongril hih rangâi ungla male mahi imo aomzie nangni lei ril rong.
15 Andũ aya ti arĩĩu, ta ũrĩa mũreciiria. Rĩu nĩ thaa ithatũ tu cia rũciinĩ!
Hi ngei hih nin iem lam angin inrûi mak ngei, atûn hin jîng dâr kuo vaikêng ala ni.
16 Aca gũtitariĩ ta ũguo, ũhoro ũyũ nĩguo warĩtio nĩ mũnabii Joeli, akiuga atĩrĩ:
Hi roi hih Dêipu Joel'n a lei ril hah ani.
17 “‘Ngai ekuuga atĩrĩ, matukũ-inĩ ma kũrigĩrĩria nĩngaitĩrĩria andũ othe Roho wakwa. Ariũ na aarĩ anyu nĩmakarathaga mohoro, Aanake anyu nĩmakonaga cioneki, nao athuuri anyu marootage irooto.
‘Pathien'n sûn nûka chu hi anghin la tho ki tih; mi murdi chunga ka Ratha la bun ka ta nin nâipasal le nin nâinupangngeiin ko chong la misîr an ta; nin ruotharte ngeiin inlârna mûng an ta, male nin tarngeiin ramangin phan an tih.
18 O na ningĩ nĩngaitĩrĩria ndungata ciakwa cia arũme na cia andũ-a-nja Roho wakwa matukũ-inĩ macio, nacio nĩikarathaga mohoro.
Ani, ma nikhuo ngeia hanchu ki tîrlâmngei nupangngei, pasalngei chunga ka Ratha bun ka ta ko chong la misîr an tih.
19 Nĩngonania morirũ kũu igũrũ matu-inĩ, na nyonanie ciama gũkũ thĩ, cia thakame, na cia mwaki, na cia ndogo ĩkwambata.
Chungtieng invâna sininkhêlngei male nuoi tieng pilchunga kamâmruoingei min mu ngei ki tih. Mahan thisen, mei, meikhu bit ngei om a ta;
20 Riũa nĩrĩkagarũrwo rĩtuĩke nduma, naguo mweri ũtuĩke ta thakame, mbere ya mũthenya ũcio mũnene wa Mwathani ũrĩa ũrĩ riiri gũkinya.
Nisa jîng a ta male tha thisen anghan sen atih; Pumapa Nikhuo inlal le roiinpuitak hah ajuong tung mân.
21 Na nĩgũgakinya atĩrĩ, atĩ mũndũ wothe ũgaakaĩra rĩĩtwa rĩa Mwathani nĩakahonokio.’
Hanchu, tukhomin Pumapa riming ralam murdi chu sanminringin om an tih.’
22 “Inyuĩ andũ aya a Isiraeli, thikĩrĩriai ũhoro ũyũ: Jesũ wa Nazarethi aarĩ mũndũ waheanĩtwo nĩ Ngai kũrĩ inyuĩ na ũndũ wa ciama, na morirũ, na cionereria, iria Ngai aaringire gatagatĩ-inĩ kanyu agereire harĩ we, o ta ũrĩa inyuĩ ene mũũĩ.
“Nangni Israel mingei hi chongngei hih lei rangâi roi! Nangni rengin nin riet anghan, Nazereth Jisua hah Pathien'n nin lâia sininkhêl, kamâmruoi le sinthona ngei nangni a min riet ani.
23 Mũndũ ũyũ aaneanirwo moko-inĩ manyu, kũringana na ũrĩa Ngai aatuĩte na ũrĩa aamenyete o mbere; na inyuĩ, mũteithĩrĩirio nĩ andũ arĩa aaganu, mũkĩmũũraga na njĩra ya kũmwambithia mũtharaba-inĩ.
Jisua hah Pathien jêklam le mintuo lam angtakin an sûra, nangnin mi nunsie ngei kuta bângin khrosa jêmdelin nin thata.
24 No Ngai akĩmũriũkia kuuma kũrĩ arĩa akuũ, akĩmuohora ruo-inĩ rwa gĩkuũ, tondũ gũtingĩahotekire atũũre anyiitĩtwo nĩkĩo.
Aniatachu Pathien'n thina sinthotheina renga mojôkin, ama hah thinân asûr chien thei loi sikin a kaithoi zoi.
25 Tondũ Daudi oigire atĩrĩ ũhoro wake: “‘Nĩndonaga Mwathani arĩ mbere yakwa hĩndĩ ciothe. Tondũ arĩ guoko-inĩ gwakwa kwa ũrĩo-rĩ, ndingĩenyenyeka.
David reng khomin a chungroi hi anghin a rila, ‘Ka makunga Pumapa ku mu tit ngâia; kên nîk loina rangin ka changtieng aom tita.
26 Nĩ ũndũ ũcio ngoro yakwa nĩnjanjamũku, naruo rũrĩmĩ rwakwa rũgakena; o naguo mwĩrĩ wakwa nĩũgũtũũra ũrĩ na mwĩhoko,
Masikin râisânnân ki sipa, ko chong khom râisâna asip. ka taksa khomin a sabei ngit ani, ka sabeina khom râisânnân asipa.
27 tondũ ndũkandiganĩria mbĩrĩra-inĩ, o na kana ũreke ũrĩa waku Mũtheru abuthe. (Hadēs )
Masikin ka ratha hi mithi khuoa mâksan no ti nia, Ni mi inthieng ruok mon rang phal no ti ni. (Hadēs )
28 Nĩũũmenyithĩtie njĩra cia muoyo; nĩũkanjiyũria gĩkeno ndĩ harĩa ũrĩ.’
Nangman ringna lampuingei mi ni min mua; male mi ni ompui sikin râisânnân sip ki tih zoi.’
29 “Ariũ na aarĩ a Ithe witũ, no ndĩmwĩre ndĩ na ũũmĩrĩru atĩ ithe witũ Daudi nĩakuire na agĩthikwo, na mbĩrĩra yake ĩrĩ o gũkũ nginya ũmũthĩ ũyũ.
“Ka champuingei, ei richibul Rêng David roi hah hâitakin nangni ki ril. Ama hah a thi zoia, male an phûma, a thân khom atûnten ei kôla ala om tit.
30 Nowe aarĩ mũnabii na nĩamenyete atĩ Ngai nĩamwĩrire na mwĩhĩtwa atĩ nĩagaikarĩria ũmwe wa rũciaro rwake gĩtĩ gĩake kĩa ũnene.
Ama hah Dêipu ania, a ruthûl rangin tumakhat Pathien'n David richisuonpârngei lâia rêngin la phun rangin ânkhâm ngit ti a rieta.
31 Nĩ ũndũ nĩamenyete ũhoro ũcio mbere, nĩaririe ũhoro wa kũriũka gwa Kristũ, atĩ ndaatiganĩirio mbĩrĩra-inĩ, o na kana mwĩrĩ wake ũkĩbutha. (Hadēs )
Pathien'n sûnmotona sin a tho rang tie David'n a lei riet piel sikin Khrista inthoinôk rang chong misîrin, ‘Ama hah mithi khuoa mâkrakin om maka; a ruok khom thâna mon mak,’ ai ti ani. (Hadēs )
32 Ngai nĩariũkĩtie Jesũ ũcio, na ithuĩ ithuothe tũrĩ aira a ũhoro ũcio.
Hima Jisua hih Pathien'n thina renga a kaithoinôk zoi ti chong hih keini reng hi rietpuipungei kin ni.
33 Kuona atĩ nĩatũũgĩrĩtio guoko-inĩ kwa ũrĩo kwa Ngai, na nĩamũkĩrire kĩĩranĩro kĩa Roho Mũtheru kuuma kũrĩ Ithe, nake nĩatũitĩrĩirie Roho ta ũrĩa mũrona rĩu na mũkaigua.
Pathien changtieng chôiminsâng ani zoia, a Pa kôm renga Ratha Inthieng leikhâm hah a changa, atûna nin mu le nin riet hi ei chunga ajuong vur ani hih.
34 Nĩgũkorwo Daudi ndaambatire agĩthiĩ igũrũ, no nĩoigire atĩrĩ, “‘Mwathani nĩeerire Mwathani wakwa atĩrĩ: “Ikara guoko-inĩ gwakwa kwa ũrĩo,
David hah ama lelên invâna kal maka, ‘Pumapa han ku Pumapa kôm: ka changtieng insung tit roh.
35 o nginya rĩrĩa ngaatua thũ ciaku gaturwa ka makinya maku.”’
Keima'n na râlngei murdi ne kepha sirna nuoia ka dar mâka a ti, a tina kêng ani.’
36 “Nĩ ũndũ ũcio andũ othe a Isiraeli nĩmamenye atĩrĩ: Ngai nĩ atuĩte Jesũ, o ũcio mwambire, Mwathani na Kristũ.”
“Hanchu, Jisua nin jêmdelpu hah Pathien'n Pumapa le Khrista aminchang ngêt tih Israel mi murdi riet ngêt rese ngei a tia.”
37 Rĩrĩa andũ maiguire ũhoro ũcio, ũkĩmatheeca ngoro, makĩũria Petero na atũmwo acio angĩ atĩrĩ, “Ariũ a Baba, twagĩrĩirwo nĩ gwĩka atĩa?”
An chong riet han an mulungrîl atôka, Peter le tîrton dangngei kôm han, “Lâibungngei, imo kin tho rang ani zoi?” an tia.
38 Nake Petero akĩmacookeria atĩrĩ, “Mwĩrirei na mũbatithio mũndũ o mũndũ thĩinĩ wa rĩĩtwa rĩa Jesũ Kristũ, nĩguo mũrekerwo mehia manyu. Na inyuĩ nĩ mũkwamũkĩra kĩheo kĩa Roho Mũtheru.
Peter'n an kôm, “Nin sietnangei ngâidam anina rangin insîr ungla, Jisua Khrista rimingin Baptis chang pak roi, hanchu, Pathien manboiapêk Ratha Inthieng hih chang nin tih.
39 Kĩĩranĩro gĩkĩ nĩ kĩanyu na ciana cianyu, na andũ arĩa othe marĩ kũraya, na andũ arĩa othe Mwathani Ngai witũ ageeta moke harĩ we.”
A khâm hih nangni le nin nâingei le ram lataka mi murdi ngei rang le Pumapa Pathien'n a kôma a koi ngei nâm ani,” a tia.
40 Akĩmataara na ciugo ingĩ nyingĩ, akĩmakaanagia; na akĩmathaitha, akĩmeera atĩrĩ, “Mwĩhonokiei kuuma kũrĩ rũciaro rũrũ ruogomu.”
Peter'n Chong dang tamtakin a ril minthâra; male atûnlâi ruolthar saloi ngei renga hih jôk roi, tiin a ngêna.
41 Andũ arĩa meetĩkĩrire ndũmĩrĩri yake makĩbatithio, na mũthenya ũcio makĩongerereka andũ ta ngiri ithatũ.
A chong a pom ngei murdi baptis an changa, ma nikhuo han mi isâng thum an inbôk sa zoi.
42 Nao nĩmerutĩire kũgwatĩria ũrutani wa atũmwo, na ngwatanĩro-inĩ, na ũhoro-inĩ wa kwenyũrana mũgate, na kũhooya.
Tîrtonngei kôm inchûn, inlopkhômna inchelin bu khalâi ot inlopkhômna inchelin le chubaitho ningsiet takin an oma.
43 Andũ othe makĩiyũrwo nĩ guoya, nao atũmwo magĩĩka morirũ maingĩ, na makĩringa ciama.
Tîrtonngei han sininkhêl kamâmruoi tamtak an tho sikin mitinin an rin ngei zoia.
44 Andũ arĩa othe meetĩkĩtie maarĩ hamwe, na nĩmagwatanagĩra indo ciothe.
A iempungei murdi chu inlopkhômin an neinunngei murdi an minchun zoi.
45 Makĩendia ithaka ciao na indo ciao, makaheaga mũndũ o wothe kũringana na bata wake.
An rochonngei an neinunngei murdi juorin an nâng dungjûiin inmang inlômin an insem ngâia.
46 O mũthenya nĩmagomanaga hekarũ-inĩ. Nĩmenyũraga mũgate marĩ mĩciĩ-inĩ yao, na makarĩĩanĩra marĩ na gĩkeno, na marĩ na ngoro theru,
Anîngtin mulung munkhatin Biekina an inkhôm ngâia an in tieng khom râisântak le mulungchuktakin bu khalâi an ot ngâi.
47 makagoocaga Ngai, na magetĩkĩrĩka kũrĩ andũ othe. Nake Mwathani nĩongagĩrĩra thiritũ-inĩ yao andũ arĩa maahonokaga o mũthenya.
Pathien an minpâka, mi murdi râisân lamin an oma. Hanchu, Pumapa minringa hong om tîr ngei chu anîngtin an lôm rangin a hong bôk pe bang ngâi ani.