< Atũmwo 2 >
1 Hĩndĩ ĩrĩa mũthenya wa Bendegothito wakinyire-rĩ, acio othe magĩkorwo maarĩ handũ hamwe.
P'ent'e k'ost'eyi baaliyi aawa eteetso b́ bodtsok'on bo jametsuwots ik wotdek't ikoke kakuwedek'tni botesh,
2 Na o rĩmwe mũgambo ta wa rũhuho rũnene rũkũhurutana na hinya ũgĩũka kuuma igũrũ, ũkĩiyũra nyũmba yothe ĩrĩa maaikarĩte.
Gawerawo eegurahi kup'ok'o arts k'aaro darotse b́weyi, bítse bo beyiru moonowere s'een b́wutsi.
3 Makĩona kĩndũ gĩatariĩ ta nĩnĩmbĩ cia mwaki iria ciagayũkanĩte igĩikara igũrũ rĩa mũndũ o mũndũ.
Taaw laluw artso boats bobe'eyi, kaye kayeyatnúwere bo ik ikotsats k'ot'bodek'i.
4 Othe makĩiyũrio Roho Mũtheru na makĩambĩrĩria kwaria na thiomi ingĩ o ta ũrĩa Roho aamahotithirie.
Jamwotswere shayiri S'ayinon bo s'eeni, Shayiri S'ayinon bo keewituwok'o boosh b́ imtsok'on k'osh k'osh noonon keewo dek't botuwi.
5 Na rĩrĩ, kũu Jerusalemu nĩ gwaikaraga Ayahudi etigĩri Ngai kuuma ndũrĩrĩ-inĩ ciothe cia thĩ.
Dats jamatse beyir datsatse waatsuwots, Ik' k'onon kup'iru ayhudiwots Iyerusalemitsa bobeefo.
6 Rĩrĩa maiguire mũgambo ũcio, gĩkundi kĩa andũ gĩgĩcookanĩrĩra kĩgegete, tondũ o mũndũ aamaiguaga makĩaria na rũthiomi rwake kĩũmbe.
K'áármano bo shishtsok'on ayi ashuwots bo ko'eyi, bo took took nononowere bokewufere bo shishtsotse bo'adi.
7 Nao makĩgega mũno, makĩũrania atĩrĩ, “Githĩ andũ aya othe maraaria ti andũ a Galili?
Tek'at adtnuwere hank'o bo eti, «Hank'o keewiru jamanots Gelil dats ash nosha?
8 Nĩ kĩĩ kĩratũma mũndũ o mũndũ witũ amaigue makĩaria na rũthiomi rwa kũrĩa aaciarĩirwo?
Eshe no nó took noonon keewo bokeewefere noshishir aawuk'oneya?
9 Andũ a Parithi, na a Media, na a Elamu; o na andũ arĩa matũũraga Mesopotamia, na Judea, na Kapadokia, na Ponto, na Asia,
No P'arteen, Miedn, Elamn, Mesp'et'omin, Yhdon, K'op'dok'n, P'ant'osn, Isiyon,
10 na Firigia, na Pamufilia, na Misiri, na mĩena ya Libia ĩrĩa ĩrĩ gũkuhĩ na Kurene, na ageni a kuuma Roma,
Frgiyoon, P'nfiliyon, Gbs'n, K'eren ganoke fa'úwots Libiyi awurajuwotsitse beyiruwotsiye, Romitse waats ayhudiyotsnat ayhudiwots jiro maantso kindtsowots daatseyiruwone,
11 (Ayahudi hamwe na andũ arĩa meegarũrĩte magatuĩka Ayahudi); na andũ a Kirete, na a Arabia, tũramaigua makĩaria na thiomi ciitũ ũhoro wa magegania ma Ngai!”
Mank'owere K'ert'esitsnat Araawi dats ashuwots daatsetune, Hamb jamanots Ik'o een fino nononon bo keewufere shishiruwonee!»
12 Mamakĩte na makagega makĩũrania atĩrĩ, “Ũũ nĩ kuuga atĩa?”
Mann jametswots adt bo keewituwo t'ut't iko ikosh «Keewan eebiye k'úna b́wotiti!» bo et.
13 Amwe ao, o na kũrĩ ũguo, nĩmamathirĩkirie, makiuga atĩrĩ, “Aya nĩkũrĩĩo marĩĩtwo nĩ ndibei.”
K'oshuwotsmó «Weyiniyon dutsets biri handro úsht mashwutsernee!» eton boon boaatsni.
14 Hĩndĩ ĩyo Petero akĩrũgama hamwe na arĩa ikũmi na ũmwe, akĩanĩrĩra na akĩarĩria gĩkundi kĩu kĩa andũ akĩmeera atĩrĩ, “Inyuĩ andũ aitũ Ayahudi o na inyuĩ inyuothe mũtũũraga Jerusalemu, rekei ndĩmũtaarĩrie ũhoro ũyũ; thikĩrĩriai wega ũrĩa nguuga.
Manoor P'et'ros tatse ikuwotsnton need'dek't b́ k'aaro eenshdek't ash ashosh hank'o ett b́ keewi, «It Yhud dats ashuwotsnat Iyerusalemn beyiru jametsuwotso, wotts keewan danosh tkeewo k'ewere,
15 Andũ aya ti arĩĩu, ta ũrĩa mũreciiria. Rĩu nĩ thaa ithatũ tu cia rũciinĩ!
Guuron keez sa'ato b́wottsotse it it aasabtsok'o ashaanots masheratsnee.
16 Aca gũtitariĩ ta ũguo, ũhoro ũyũ nĩguo warĩtio nĩ mũnabii Joeli, akiuga atĩrĩ:
Ernmó han b́wotiye Nebiyiyo Iyu'el hank'o et b́ keewuts keewo b́ s'eenishe,
17 “‘Ngai ekuuga atĩrĩ, matukũ-inĩ ma kũrigĩrĩria nĩngaitĩrĩria andũ othe Roho wakwa. Ariũ na aarĩ anyu nĩmakarathaga mohoro, Aanake anyu nĩmakonaga cioneki, nao athuuri anyu marootage irooto.
‹Ik'oniye dúri s'uwi aawots hank'o wotituwe etre, T Shayiro ash jamats kut'ituwe, Bo nungushnana'onat mááts nana'uwotsn bek'on keewitunee. Bo jawetswotswere bek'o bek'etune. Bo eenashuwotswere gúmo gumetunee.
18 O na ningĩ nĩngaitĩrĩria ndungata ciakwa cia arũme na cia andũ-a-nja Roho wakwa matukũ-inĩ macio, nacio nĩikarathaga mohoro.
Mank'o, manoori aawumanotsitse T guuts nungushuwotsnat máátsuwots atsats T shayiro kut'ituwe, Bowere bek'on keewitunee.
19 Nĩngonania morirũ kũu igũrũ matu-inĩ, na nyonanie ciama gũkũ thĩ, cia thakame, na cia mwaki, na cia ndogo ĩkwambata.
Danbe darotse adits keewwotsi, Dashe datsatse adits milkituwotsi kitsituwe, S'atso, taawo, s'uwi s'aawiyonuwere be'etuwe.
20 Riũa nĩrĩkagarũrwo rĩtuĩke nduma, naguo mweri ũtuĩke ta thakame, mbere ya mũthenya ũcio mũnene wa Mwathani ũrĩa ũrĩ riiri gũkinya.
Eenonat aditso Doonzo aawo b́waafetsere shino, Aawo t'aluwituwee, Aashitsunuwere s'atso arituwanee.
21 Na nĩgũgakinya atĩrĩ, atĩ mũndũ wothe ũgaakaĩra rĩĩtwa rĩa Mwathani nĩakahonokio.’
Doonzo shútso s'eegetu jamo kashituwe.›
22 “Inyuĩ andũ aya a Isiraeli, thikĩrĩriai ũhoro ũyũ: Jesũ wa Nazarethi aarĩ mũndũ waheanĩtwo nĩ Ngai kũrĩ inyuĩ na ũndũ wa ciama, na morirũ, na cionereria, iria Ngai aaringire gatagatĩ-inĩ kanyu agereire harĩ we, o ta ũrĩa inyuĩ ene mũũĩ.
«Israe'el ashuwotso! aap'an k'ewude'ere, It it tookon it dantsok'on Nazrettso Iyesus koni b́wottsok'o Ik'o it dagotse b́weeron b́ k'alts een een finwotsi, aditsuwotsnat milikituwots arikon daneewtsernee.
23 Mũndũ ũyũ aaneanirwo moko-inĩ manyu, kũringana na ũrĩa Ngai aatuĩte na ũrĩa aamenyete o mbere; na inyuĩ, mũteithĩrĩirio nĩ andũ arĩa aaganu, mũkĩmũũraga na njĩra ya kũmwambithia mũtharaba-inĩ.
Bíwor b́ tookon Ik'o shin shino b́ k'anitsok'onat b́dants finok'on itsh besheyat bí imeyi. It were morrgonduwots kishon jiteyar b́k'irituwok'o it woshi.
24 No Ngai akĩmũriũkia kuuma kũrĩ arĩa akuũ, akĩmuohora ruo-inĩ rwa gĩkuũ, tondũ gũtingĩahotekire atũũre anyiitĩtwo nĩkĩo.
Ik'onmó k'iri angotse farit k'irotse bín b́ tuuzi mansh k'iro bín deshde oriyo falrtsatse.
25 Tondũ Daudi oigire atĩrĩ ũhoro wake: “‘Nĩndonaga Mwathani arĩ mbere yakwa hĩndĩ ciothe. Tondũ arĩ guoko-inĩ gwakwa kwa ũrĩo-rĩ, ndingĩenyenyeka.
Dawit b́ jangosh hank'o etfe, Doonzo úni aawo tshinatse bek'iruwe, T shek'erawok'owere bí t k'ani aaratse
26 Nĩ ũndũ ũcio ngoro yakwa nĩnjanjamũku, naruo rũrĩmĩ rwakwa rũgakena; o naguo mwĩrĩ wakwa nĩũgũtũũra ũrĩ na mwĩhoko,
Manshe tnibo geneeúwre, T nononwere geneeúwone s'eene, Mank'owere tmeetsonú kótón jangáár beetuwe.
27 tondũ ndũkandiganĩria mbĩrĩra-inĩ, o na kana ũreke ũrĩa waku Mũtheru abuthe. (Hadēs )
T kashunowere Si'olitse k'ayk'reratsnee, N S'ayinonowere dowootse o'or b́ oorituwok'o woshratsnee. (Hadēs )
28 Nĩũũmenyithĩtie njĩra cia muoyo; nĩũkanjiyũria gĩkeno ndĩ harĩa ũrĩ.’
Kashi weeronowere taash danirne. Taanton nwottsonowere t geneúwo s'een wotituwe.»
29 “Ariũ na aarĩ a Ithe witũ, no ndĩmwĩre ndĩ na ũũmĩrĩru atĩ ithe witũ Daudi nĩakuire na agĩthikwo, na mbĩrĩra yake ĩrĩ o gũkũ nginya ũmũthĩ ũyũ.
«Eshuwotso! yoots nihiwotsitsi iko Dawit b́ k'irtsok'onat b́ duketsok'on, b́ dowonuwere andish b́ borfetso noganok b́ fa'ok'owo kishde itsh keewuna.
30 Nowe aarĩ mũnabii na nĩamenyete atĩ Ngai nĩamwĩrire na mwĩhĩtwa atĩ nĩagaikarĩria ũmwe wa rũciaro rwake gĩtĩ gĩake kĩa ũnene.
Ernmó Dawit han b́ keewiye Nebiyo b́ teshtsotsnat Ik'o nnaarotse iko n naashi jorats beezituwe ett taaron jangit b́imts keewo b́ dantsotsne.
31 Nĩ ũndũ nĩamenyete ũhoro ũcio mbere, nĩaririe ũhoro wa kũriũka gwa Kristũ, atĩ ndaatiganĩirio mbĩrĩra-inĩ, o na kana mwĩrĩ wake ũkĩbutha. (Hadēs )
Manatse tuutson Mesiyo Siolitse b́ oorerawok'onat b́ meetsonuwere o'or b́ oorerawok'o shin shino k'irotse b́tuwi jango b́keewi. (Hadēs )
32 Ngai nĩariũkĩtie Jesũ ũcio, na ithuĩ ithuothe tũrĩ aira a ũhoro ũcio.
Iyesusi Ik'o k'irotse tuuzre, no noúnetswor keewansh gaw noone.
33 Kuona atĩ nĩatũũgĩrĩtio guoko-inĩ kwa ũrĩo kwa Ngai, na nĩamũkĩrire kĩĩranĩro kĩa Roho Mũtheru kuuma kũrĩ Ithe, nake nĩatũitĩrĩirie Roho ta ũrĩa mũrona rĩu na mũkaigua.
Ik'o k'ani aaromants beyosh danbaan b́tuwooronat jangiyets S'ayin shayiro Nihoke b́ dek'tsok'on it bek'iruhannat it shishiruwann kuut'b́k'ri.
34 Nĩgũkorwo Daudi ndaambatire agĩthiĩ igũrũ, no nĩoigire atĩrĩ, “‘Mwathani nĩeerire Mwathani wakwa atĩrĩ: “Ikara guoko-inĩ gwakwa kwa ũrĩo,
Eshe dambaan daromantsan keshtso Dawiti b́ woterawotse Dawiti b́tookon hank'o ett keewre, ‹Doonzo t doonzsh N balangarwotsi ntufishirots tgerfetsosh T k'ani aaromants beewe› » etre.
35 o nginya rĩrĩa ngaatua thũ ciaku gaturwa ka makinya maku.”’
36 “Nĩ ũndũ ũcio andũ othe a Isiraeli nĩmamenye atĩrĩ: Ngai nĩ atuĩte Jesũ, o ũcio mwambire, Mwathani na Kristũ.”
«Eshe it itjittso Iyesusi Ik'o Doozonat Mesiyo b́ woshtsok'owo Israe'el ash jamo arikon dan de'e!»
37 Rĩrĩa andũ maiguire ũhoro ũcio, ũkĩmatheeca ngoro, makĩũria Petero na atũmwo acio angĩ atĩrĩ, “Ariũ a Baba, twagĩrĩirwo nĩ gwĩka atĩa?”
Ashuwotswere man bo shishitsok'oon bonibotse ayidek' shiyanat P'et'rosnat k'osh woshetswotssh, «No eshuwotso! eshe and eege nok'aliti?» boeti.
38 Nake Petero akĩmacookeria atĩrĩ, “Mwĩrirei na mũbatithio mũndũ o mũndũ thĩinĩ wa rĩĩtwa rĩa Jesũ Kristũ, nĩguo mũrekerwo mehia manyu. Na inyuĩ nĩ mũkwamũkĩra kĩheo kĩa Roho Mũtheru.
P'et'rosuwere hank'o boosh bíeti, «Naandrone erere, it morro itsh orowa eteyish it ik ikets Iyesus Krstos shútson gupewere, Ik'i imtso Shayiri S'ayinono dek'etute
39 Kĩĩranĩro gĩkĩ nĩ kĩanyu na ciana cianyu, na andũ arĩa othe marĩ kũraya, na andũ arĩa othe Mwathani Ngai witũ ageeta moke harĩ we.”
B́ jangiyets aap'onwere itnat it nanaúwotssh, no Doonz Izar Izewer b́ maantsan b́ s'eegetu wokoon beyiru jamwotsshe.»
40 Akĩmataara na ciugo ingĩ nyingĩ, akĩmakaanagia; na akĩmathaitha, akĩmeera atĩrĩ, “Mwĩhonokiei kuuma kũrĩ rũciaro rũrũ ruogomu.”
K'osh k'osh ay keew keewon gawefetst «K'uur s'oot'anats weet fayotse it tooko kashiwere!» ett boon b́ izi.
41 Andũ arĩa meetĩkĩrire ndũmĩrĩri yake makĩbatithio, na mũthenya ũcio makĩongerereka andũ ta ngiri ithatũ.
Boyitse ayuwots b́ aap'tso dek't bogupeyi, manots aawotsowere keez kumok'o wotitwots amantsuwotsats dabebowutsi.
42 Nao nĩmerutĩire kũgwatĩria ũrutani wa atũmwo, na ngwatanĩro-inĩ, na ũhoro-inĩ wa kwenyũrana mũgate, na kũhooya.
Bowere wosheetsots daniyo k'ebon, ikwotde beyonowere, Mishi maratse towaat moonat Ik'o k'ononowere bokup'efooni.
43 Andũ othe makĩiyũrwo nĩ guoya, nao atũmwo magĩĩka morirũ maingĩ, na makĩringa ciama.
Manoor wosheetsots kishon ayo adits keewonat milikitwots bo fineyiruwatse tuutson jametsatse shato oot' b́wutsi.
44 Andũ arĩa othe meetĩkĩtie maarĩ hamwe, na nĩmagwatanagĩra indo ciothe.
Amants jamwots ikwotde'erni bobeefon boteshi, Bo detsts keewu jamononwere shira b́teshi.
45 Makĩendia ithaka ciao na indo ciao, makaheaga mũndũ o wothe kũringana na bata wake.
Bo taaronat bo detstso kemdek't b́ gizo jametsosh b́geytsok'on bokayifooni.
46 O mũthenya nĩmagomanaga hekarũ-inĩ. Nĩmenyũraga mũgate marĩ mĩciĩ-inĩ yao, na makarĩĩanĩra marĩ na gĩkeno, na marĩ na ngoro theru,
Aawu aawon Ik'i mootsnowere ik nibona bokakuweefo, bomaa mootsnowere misho tishfetsr geneeúwonat nib sheengona bomaafoni botesh.
47 makagoocaga Ngai, na magetĩkĩrĩka kũrĩ andũ othe. Nake Mwathani nĩongagĩrĩra thiritũ-inĩ yao andũ arĩa maahonokaga o mũthenya.
Doonzonowere bo udefoni, ash jamonuwere boon mangiya b́mangifo, Ik'onuwere kashiru ashuwotsi aaw aawon boyits daba b́dabfo.