Atũmwo 13
1 Na rĩrĩ, kanitha-inĩ wa Antiokia nĩ kwarĩ na anabii na arutani: nao nĩo Baranaba, na Simeoni ũrĩa wetagwo na rĩĩtwa rĩngĩ Nigeri, na Lukio ũrĩa woimĩte Kurene, na Manaeni (ũrĩa wareranĩirio na Herode ũrĩa mũthamaki), o na Saũlũ.
Ebandleni elalise-Antiyokhi kwakulabaphrofethi labafundisi: uBhanabhasi, loSimiyoni owayethiwa nguNigeri, loLusiya waseKhureni, loManayeni (owayekhuliswe loHerodi umbusi) kanye loSawuli.
2 Rĩrĩa mahooyaga Mwathani mehingĩte kũrĩa irio, Roho Mũtheru akiuga atĩrĩ, “Nyamũrĩrai Baranaba na Saũlũ nĩ ũndũ wa wĩra ũrĩa ndĩmetĩire.”
Kwathi beyikhonza iNkosi njalo bezilile uMoya oNgcwele wathi, “Ngahlukaniselani uBhanabhasi loSawuli baye emsebenzini engibabizele wona.”
3 Nĩ ũndũ ũcio thuutha wa kwĩhinga kũrĩa irio na kũhooya Ngai, makĩmaigĩrĩra moko, na makĩmatũma mathiĩ.
Ngakho bathi sebezilile njalo sebekhulekile, bababeka izandla babakhupha.
4 Andũ acio eerĩ, matũmĩtwo nĩ Roho Mũtheru, magĩthiĩ nginya Seleukia na makĩhaica marikabu makiuma kũu magĩthiĩ nginya Kuporo.
Bonke bobabili baholwa nguMoya oNgcwele, behlela eSelusiya lapho abawela khona ngomkhumbi baya eSiphrasi.
5 Rĩrĩa maakinyire Salamisi, makĩhunjia kiugo kĩa Ngai thunagogi-inĩ cia Ayahudi. Nake Johana aarĩ hamwe nao arĩ ta mũteithia wao.
Bathi sebefikile eSalami, balitshumayela ilizwi likaNkulunkulu emasinagogweni amaJuda. UJohane wayelabo engumsizi wabo.
6 Magĩthiĩ matuĩkanĩirie gĩcigĩrĩra kĩu gĩothe nginya magĩkinya Pafo. Kũu magĩkora Mũyahudi warĩ mũragũri na mũnabii wa maheeni wetagwo Bari-Jesũ,
Basibhoda sonke isihlenge baze bafika ePhafosi. Khonapho bafumana umJuda oyisanuse, njalo engumphrofethi wamanga owayethiwa nguBha-Jesu,
7 nake aatungatagĩra barũthi ũrĩa wetagwo Serigio Paũlũ. Barũthi ũcio warĩ mũndũ mũũgĩ, agĩtũmanĩra Baranaba na Saũlũ tondũ nĩendaga kũigua kiugo kĩa Ngai.
wayeyinceku kasibalukhulu, uSegiyasi Phawuli. Usibalukhulu lowo, indoda ekhaliphileyo, yathumela ukuthi kubizwe uBhanabhasi loSawuli ngoba wayefuna ukuzwa ilizwi likaNkulunkulu.
8 No rĩrĩ, Elumo ũcio mũragũri (amu ũguo nĩguo rĩĩtwa rĩake riugĩte) akĩmakararia na akĩgeria kũgarũra barũthi ũcio nĩgeetha ndagetĩkie.
Kodwa u-Elima isanuse (phela yikho ibizo lakhe elikutshoyo) waphikisana labo wazama ukuphambula usibalukhulu ekukholweni.
9 Hĩndĩ ĩyo Saũlũ, ũrĩa wetagwo na rĩĩtwa rĩngĩ Paũlũ aiyũrĩtwo nĩ Roho Mũtheru, agĩkũũrĩra Elumo maitho, akĩmwĩra atĩrĩ,
Kwasekusithi uSawuli, owayethiwa njalo nguPhawuli, egcwele uMoya oNgcwele, wamjolozela u-Elima wathi,
10 “Wee ũrĩ mwana wa mũcukani na ũrĩ thũ ya maũndũ marĩa mothe mega! Ũiyũrĩtwo nĩ mĩthemba yothe ya maheeni na waara. Ndũrĩ hĩndĩ ũgaatiga kuogomia njĩra iria ciagĩrĩire cia Mwathani?
“Wena ungumntakaSathane lesitha sakho konke okulungileyo! Ugcwele zonke inhlobo zenkohliso lokudlelezela. Kawuyikufa wakhawula yini ukuhlinikeza izindlela eziqondileyo?
11 Na rĩrĩ, guoko kwa Mwathani nĩgũgũũkĩrĩire. Nĩũgũtuĩka mũtumumu na kwa ihinda ndũgũkorwo ũkĩona ũtheri wa riũa.” O hĩndĩ ĩyo akĩona marundurundu, na akĩgĩĩo nĩ nduma, akĩambĩrĩria kũhambahambata, agĩcaragia mũndũ wa kũmũnyiita guoko amũtongorie.
Khathesi-ke, isandla seNkosi sizakutshaya. Uzakuba yimpumputhe, awuzukubona ukukhanya kwelanga okwesikhathi esithile.” Masinyane wehlelwa yinkungu lomnyama, waphumputha, waswela umuntu wokumhola ngesandla.
12 Nake barũthi oona ũrĩa gwekĩka, agĩĩtĩkia, nĩgũkorwo nĩagegirio nĩ ũrutani ũcio ũkoniĩ Mwathani.
Kwathi usibalukhulu esekubonile lokho okwakwenzakele wakholwa, ngoba wamangaliswa yimfundiso ngeNkosi.
13 Paũlũ na andũ arĩa maarĩ nao, moima Pafo makĩhaica marikabu magĩthiĩ Periga kũu bũrũri wa Pamufilia, kũrĩa Johana aamatigire agĩcooka Jerusalemu.
Besuka ePhafosi uPhawuli labaphelekezeli bakhe bawela ngomkhumbi baya ePhega esePhamfiliya lapho uJohane abatshiya khona esebuyela eJerusalema.
14 Moima Periga, magĩthiĩ na mbere magĩkinya Antiokia ya bũrũri wa Pisidia. Na mũthenya wa Thabatũ magĩtoonya thunagogi magĩikara thĩ.
Besuka ePhega baya e-Antiyokhi yasePhisidiya. NgeSabatha bangena esinagogweni bahlala phansi.
15 Thuutha wa gũthomwo kwa Maandĩko ma Watho na ma Anabii, anene a thunagogi makĩmatũmanĩra makĩmeera atĩrĩ; “Ariũ a Ithe witũ, angĩkorwo mũrĩ na ũhoro wa kũũmĩrĩria andũ-rĩ, maarĩriei.”
Sekubaliwe eMthethweni labaPhrofethi, abaphathi besinagogu bedlulisela ilizwi kubo lisithi, “Bazalwane, nxa lilelizwi lokukhuthaza abantu, khulumani.”
16 Paũlũ akĩrũgama, na aarĩkia kũmakiria na guoko akĩmeera atĩrĩ: “Andũ aya a Isiraeli o na inyuĩ andũ-a-Ndũrĩrĩ arĩa mũhooyaga Ngai, ta thikĩrĩriai!
UPhawuli wasukuma welekelela ngesandla wathi, “Madoda ako-Israyeli kanye lani abeZizwe elimesabayo uNkulunkulu, ngilalelani!
17 Ngai wa andũ a Isiraeli nĩathuurire maithe maitũ; agĩtũma andũ acio matheereme hĩndĩ ĩrĩa maatũũraga Misiri, na akĩmaruta bũrũri ũcio na hinya mũnene,
UNkulunkulu wabantu bako-Israyeli wakhetha okhokho bethu wenza abantu baphumelela ngesikhathi behlezi eGibhithe. Ngamandla amakhulu wabakhupha kulelolizwe
18 nĩakirĩrĩirie mĩtugo yao ihinda rĩa ta mĩaka mĩrongo ĩna marĩ werũ-inĩ,
wababekezelela ekuhambeni kwabo okweminyaka engamatshumi amane besenkangala.
19 akĩniina ndũrĩrĩ mũgwanja kũu Kaanani naguo bũrũri wacio akĩũhe andũ aake ũtuĩke igai rĩao.
Wachitha izizwe eziyisikhombisa eKhenani wanika ilizwe lazo abantu bakhe laba yilifa labo.
20 Ũhoro ũcio wothe wekĩkire ihinda-inĩ rĩa ta mĩaka magana mana ma mĩrongo ĩtano. “Thuutha wa ũguo, Ngai akĩmahe atiirĩrĩri bũrũri o nginya hĩndĩ ya Samũeli ũrĩa warĩ mũnabii.
Konke lokho kwathatha iminyaka engamakhulu amane lamatshumi amahlanu. Ngemva kwalokhu uNkulunkulu wababekela abahluleli kwaze kwaba yisikhathi sikaSamuyeli umphrofethi.
21 Hĩndĩ ĩyo andũ makiuga maheo mũthamaki, nake Ngai akĩmahe Saũlũ mũrũ wa Kishu, wa mũhĩrĩga wa Benjamini, nake agĩathana mĩaka mĩrongo ĩna.
Abantu bacela inkosi, wabanika uSawuli indodana kaKhishi, owesizwana sikaBhenjamini, wabusa iminyaka engamatshumi amane.
22 Thuutha wa kweheria Saũlũ, agĩtua Daudi mũthamaki wao. Akĩruta ũira ũmũkoniĩ, akiuga atĩrĩ, ‘Nĩnyonete Daudi mũrũ wa Jesii arĩ mũndũ ũkenagia ngoro yakwa; we nĩarĩĩkaga ũrĩa wothe ngwenda eke.’
Ngemva kokuba esemsusile uSawuli, wabeka uDavida waba yinkosi. Wafakaza ngaye wathi, ‘Sengifumane uDavida indodana kaJese, indoda ethandwa yinhliziyo yami; uzakwenza konke engifuna ukuba akwenze.’
23 “Kuuma rũciaro-inĩ rwa mũndũ ũyũ, Ngai nĩareheire andũ a Isiraeli Mũhonokia, na nĩwe Jesũ, o ta ũrĩa eeranĩire.
Esizukulwaneni salindoda uNkulunkulu uselethe ko-Israyeli uMsindisi uJesu njengokuthembisa kwakhe.
24 Jesũ atanooka, Johana nĩahunjagĩria andũ othe a Isiraeli ũhoro wa kwĩrira mehia na ũhoro wa kũbatithio.
Mandulo kokufika kukaJesu, uJohane watshumayela ukuphenduka lokubhaphathizwa kubo bonke abantu bako-Israyeli.
25 Na rĩrĩa Johana aarĩkagia wĩra wake nĩoririe atĩrĩ: ‘Mwĩciiragia niĩ nĩ niĩ ũũ? Niĩ ti niĩ we. Aca niĩ ti niĩ, nowe nĩegũũka thuutha wakwa, o we ũrĩa niĩ itagĩrĩirwo kuohora ndigi cia iraatũ ciake.’
UJohane esewuphetha umsebenzi wakhe wathi, ‘Licabanga ukuthi ngingubani na? Kangisuye lowo. Hatshi, kodwa uyeza ngemva kwami, omanyathela akhe akungilingananga ukuthi ngiwathukulule.’
26 “Ariũ a Ithe witũ, o inyuĩ ciana cia Iburahĩmu, o na inyuĩ andũ-a-Ndũrĩrĩ arĩa mwĩtigĩrĩte Ngai, ũhoro ũyũ wa ũhonokio nĩ ithuĩ tũtũmĩirwo.
Bazalwane, bantwana baka-Abhrahama lani beZizwe elimesabayo uNkulunkulu, lelilizwi lensindiso selithunyelwe kithi.
27 Andũ a Jerusalemu na anene ao matiakũũranire Jesũ, no nĩ ũndũ wa ũrĩa maamũtuĩrĩire ciira, makĩhingia ciugo cia anabii iria ithomagwo o mũthenya wa Thabatũ.
Abantu baseJerusalema kanye lababusi babo kabamamukelanga uJesu, ikanti kwathi ngokumlahla bagcwalisa amazwi abaphrofethi afundwayo ngamaSabatha wonke.
28 O na gũtuĩka mationire gĩtũmi kĩiganu gĩa gũtũma ooragwo, nĩmathaithire Pilato aathane ooragwo.
Lokuba bengazange bafumane ubufakazi obuqondileyo ukuthi agwetshelwe ukubulawa, bacela uPhilathu ukuthi abulawe.
29 Na maarĩkia kũhingia maũndũ mothe marĩa maandĩkĩtwo ũhoro wake, makĩmũcurũria kuuma mũtĩ-igũrũ, makĩmũiga mbĩrĩra.
Bathi sebekwenzile konke lokho okwakulotshwe ngaye, bamethula esiphambanweni bamlalisa ethuneni.
30 No rĩrĩ, Ngai nĩamũriũkirie kuuma kũrĩ arĩa akuũ,
Kodwa uNkulunkulu wamvusa kwabafileyo,
31 na kwa ihinda rĩa mĩthenya mĩingĩ nĩonirwo nĩ andũ arĩa moimĩte nao Galili, magathiĩ Jerusalemu. Na rĩu acio nĩo aira aake kũrĩ andũ aitũ.
Wabonwa okwensuku ezinengi yilabo abahamba laye besuka eGalile besiya eJerusalema. Manje yibo asebe ngofakazi ebantwini bakithi.
32 “Tũramwĩra ũhoro mwega: Ũhoro ũrĩa Ngai eerĩire maithe maitũ,
Silitshela izindaba ezinhle ukuthi: Lokho uNkulunkulu akuthembisa okhokho bethu
33 nĩatũhingĩirie ithuĩ ciana ciao, na ũndũ wa kũriũkia Jesũ. O ta ũrĩa kwandĩkĩtwo thĩinĩ wa Thaburi ya keerĩ atĩrĩ: “‘Wee ũrĩ Mũrũ wakwa; ũmũthĩ nĩndatuĩka Thoguo.’
usesigcwalisele khona, thina abantwababo, ngokumvusa uJesu kwabafileyo. Njengalokhu kulotshiwe eHubeni lesibili ukuthi: ‘UyiNdodana yami; lamhla sengibe nguYihlo.’
34 Naguo ũhoro wa ma wa atĩ Ngai nĩamũriũkirie kuuma kũrĩ arĩa akuũ nĩguo ndakabuthe-rĩ, nĩ warĩtio na ciugo ici: “‘Nĩngakũhe irathimo iria theru na iria itarĩ hĩndĩ ingĩaga iria cierĩirwo Daudi.’
Lokho ukuthi uNkulunkulu wamvusa kwabafileyo, engasoze abole lanini, kucacisiwe emazwini la: ‘Ngizakunika izibusiso ezingcwele eziqinisekileyo ezathenjiswa uDavida.’
35 Ũndũ ũcio nĩwarĩtio handũ hangĩ atĩrĩ: “‘Wee ndũkareka ũrĩa waku Mũtheru abuthe.’
Kanjalo kulotshiwe kwenye indawo ukuthi: ‘Kawusoze wekele oNgcwele wakho abone ukubola.’
36 “Nĩgũkorwo rĩrĩa Daudi aarĩkirie gũtungatĩra Ngai rũciaro-inĩ rwake, nĩakuire; agĩthikwo hamwe na maithe make naguo mwĩrĩ wake ũkĩbutha.
Ngoba kwathi uDavida eseyifezile injongo kaNkulunkulu ngalesosikhathi aphila kuso, walala; wangcwatshwa labokhokho bakhe, umzimba wakhe wabola.
37 No ũrĩa Ngai aariũkirie kuuma kũrĩ arĩa akuũ ndaabuthire.
Kodwa lowo uNkulunkulu amvusayo kwabafileyo kazange akubone ukubola.
38 “Nĩ ũndũ ũcio, ariũ a Ithe witũ, ngwenda mũmenye atĩ ũhoro wa kũrekerwo kwa mehia nĩũhunjĩtio kũrĩ inyuĩ na ũndũ wa Jesũ.
Ngakho-ke, bazalwane bami, ngithanda ukuba lazi ukuthi ngoJesu ukuthethelelwa kwezono kuyatshunyayelwa kini.
39 Na mũndũ wothe ũmwĩtĩkĩtie nĩatuuagwo mũthingu maũndũ-inĩ mothe marĩa watho wa Musa ũtangĩamũtuire mũthingu.
Ngaye bonke abakholwayo sebehlanjululwe ezonweni zonke abebengeke bahlanjululwe kuzo ngomthetho kaMosi.
40 Mwĩmenyererei, nĩgeetha ũhoro ũrĩa anabii maaririe ndũkanamũkore, rĩrĩa moigire atĩrĩ:
Qaphelani ukuthi lokho okwakhulunywa ngabaphrofethi kungenzakali kini, ukuthi:
41 “‘Ta rorai, inyuĩ anyũrũrania, gegaai na mũthire, nĩgũkorwo nĩngwĩka ũndũ matukũ-inĩ manyu, ũrĩa mũtangĩtĩkia, o na mũngĩĩrwo nĩ mũndũ.’”
‘Khangelani, lina bachothozi, mangalani libhubhe, ngoba ensukwini zenu ngizakwenza into elingasoze liyikholwe lanxa kube lalingakutshelwa ngubani.’”
42 Rĩrĩa Paũlũ na Baranaba moimaga thunagogi, andũ makĩmeera moke mũthenya ũrĩa warũmĩrĩire wa Thabatũ nĩguo mathiĩ na mbere kwaria ũhoro ũcio.
Kwathi uPhawuli loBhanabhasi sebesuka esinagogweni abantu babacela ukuthi babuye bazokhuluma njalo ngalezizinto ngeSabatha elilandelayo.
43 Hĩndĩ ĩrĩa mũcemanio wathirire, Ayahudi aingĩ na andũ arĩa meegarũrĩte magatuĩka Ayahudi makĩrũmĩrĩra Paũlũ na Baranaba, nao makĩmaarĩria na makĩmaringĩrĩria mathiĩ na mbere gũikara wega-inĩ wa Ngai.
Abantu sebechithekile amaJuda amanengi lamakholwa ayephendukele enkolweni yesiJuda balandela uPhawuli loBhanabhasi, bona bakhuluma labo bebakhuthaza ukuthi baqhubeke bebambelele emuseni kaNkulunkulu.
44 Mũthenya ũcio ũngĩ warũmĩrĩire wa Thabatũ, hakuhĩ andũ othe a itũũra rĩu inene magĩũka kũigua kiugo kĩa Mwathani.
NgeSabatha elilandelayo phose lonke idolobho labuthana ukuzakuzwa ilizwi leNkosi.
45 Hĩndĩ ĩrĩa Ayahudi moonire kĩrĩndĩ kĩu, makĩnyiitwo nĩ ũiru na makĩaria ciugo njũru cia gũũkĩrĩra ũrĩa Paũlũ oigaga.
Kwathi amaJuda ebona amaxuku abantu, aba lomona, akhuluma ehlambaza lokho okwakutshiwo nguPhawuli.
46 Nao Paũlũ na Baranaba makĩmacookeria marĩ na ũcamba makĩmeera atĩrĩ, “No nginya tũngĩrambire kũheana kiugo kĩa Ngai kũrĩ inyuĩ. No rĩrĩ, kuona nĩmũraũrega na mũgetuĩra atĩ mũtiagĩrĩirwo nĩ muoyo wa tene na tene-rĩ, rĩu nĩtũkũgarũrũka tũthiĩ kũrĩ andũ-a-Ndũrĩrĩ. (aiōnios g166)
UPhawuli loBhanabhasi basebewaphendula ngesibindi bathi, “Bekumele silikhulume kini ilizwi likaNkulunkulu kuqala. Kodwa njengoba lililahla ngoba lizibona lina lingakufanelanga ukuphila okungapheliyo, khathesi sesiphendukela kwabeZizwe. (aiōnios g166)
47 Nĩgũkorwo Mwathani atwathĩte agatwĩra atĩrĩ: “‘Nĩndĩmũtuĩte ũtheri wa gũtherera andũ-a-Ndũrĩrĩ, nĩguo mũtware ũhoro wa ũhonokio nginya ituri-inĩ cia thĩ.’”
Phela nanku iNkosi esisiyale khona yathi: ‘Sengilenze isibane sabeZizwe, ukuthi lilethe insindiso emikhawulweni yomhlaba.’”
48 Hĩndĩ ĩrĩa andũ-a-Ndũrĩrĩ maaiguire ũguo magĩkena na magĩtĩĩa kiugo kĩa Mwathani, nao andũ arĩa othe maathĩrĩirio muoyo-inĩ wa tene na tene magĩĩtĩkia. (aiōnios g166)
Kwathi abeZizwe bekuzwa lokhu bathaba, balidumisa ilizwi leNkosi; kwathi bonke ababemiselwe ukuphila okungapheliyo bakholwa. (aiōnios g166)
49 Nakĩo kiugo kĩa Mwathani gĩkĩhunja kũndũ guothe kũu bũrũri-inĩ.
Ilizwi leNkosi landa umango wonke.
50 No Ayahudi magĩakĩrĩria atumia arĩa meyamũrĩire Ngai na maarĩ igweta, o na anene a itũũra inene. Makĩrutithia ngũĩ ya gũũkĩrĩra Paũlũ na Baranaba nĩguo manyariirwo, na makĩmaingata moime bũrũri-inĩ wao.
Kodwa amaJuda athela umoya omubi kwabesifazane abahlonitshwayo ababekholwa lamadoda ayengabakhokheli bedolobho. Akhwezela ukuhlukuluzwa kukaPhawuli loBhanabhasi, abaxotsha emangweni wakibo.
51 Nĩ ũndũ ũcio makĩribariba rũkũngũ kuuma magũrũ mao kuonania, atĩ nĩmatigana nao na magĩthiĩ Ikonia.
Ngakho bathintitha uthuli ezinyaweni zabo njengesixwayiso, baqonda e-Ikhoniyamu.
52 Nao arutwo makĩiyũrwo ni gĩkeno, na makĩiyũrwo nĩ Roho Mũtheru.
Abafundi bagcwala ngentokozo langoMoya oNgcwele.
