< 2 Athamaki 15 >
1 Na rĩrĩ, mwaka-inĩ wa mĩrongo ĩĩrĩ na mũgwanja wa ũthamaki wa Jeroboamu mũthamaki wa Isiraeli, Azaria mũrũ wa Amazia mũthamaki wa Juda, akĩambĩrĩria gũthamaka.
Isala: ili hina bagade Yelouboua: me ea gona: su, amo ea ouligibi ode27amoga, Asaia (A: masaia egefe) da Yuda hina bagade hamoi.
2 Nake aarĩ na ũkũrũ wa mĩaka ikũmi na ĩtandatũ rĩrĩa aatuĩkire mũthamaki, nake agĩthamaka arĩ Jerusalemu mĩaka mĩrongo ĩtano na ĩĩrĩ. Nyina eetagwo Jekolia, na oimĩte Jerusalemu.
Asaia da lalelegele, ode 16 esalu, e da muni Yuda hina bagade hamoi, amola e da Yelusaleme moilai bai bagadega esala, ode52 agoanega Yuda fi ouligilalu. Ea ame da Yelusaleme uda, ea dio amo Yegoulaia.
3 Nake nĩekire maũndũ marĩa maarĩ magĩrĩru maitho-inĩ ma Jehova, o ta ũrĩa ithe Amazia eekĩte.
E da ea ada ea hou defele, Hina Gode hahawane ba: ma: ne, molole hamoi.
4 No rĩrĩ, kũndũ kũrĩa gũtũũgĩru gũtieheririo; andũ maathiire o na mbere kũrutĩra magongona o na gũcinĩra ũbumba kuo.
Be e da ogogosu ‘gode’ma nodone sia: ne gadosu sogebi amo hame wadela: lesi. Amola amogawi, Yuda dunu ilia da ohe amola gabusiga: manoma gobele salalusu.
5 Jehova nĩahũũrire mũthamaki na mangũ o nginya mũthenya ũrĩa aakuire, na aatũũrire nyũmba arĩ wiki. Jothamu mũrũ wa mũthamaki akĩrũgamĩrĩra nyũmba ya ũthamaki, na agaathaga andũ a bũrũri ũcio.
Hina Gode da Asaiama lebolosi olo madelama: ne hamoi. Ea esalusu ganodini amo olo da mae uhini madelaiwane dialusu. E da hisu diasu enoga esalu. E da hina bagade ea hawa: hamosu amo hame hamosu. Be egefe Youda: me da Yuda soge ouligilalu.
6 Ha ũhoro wa maũndũ marĩa mangĩ makoniĩ wathani wa Azaria, na ũrĩa wothe eekire, githĩ matiandĩkĩtwo ibuku-inĩ rĩa mahinda ma athamaki a Juda?
Asaia ea hawa: hamosu eno huluane da “Yuda hina bagade Ilia Hamonanu Meloa” amo ganodini dedene legei.
7 Azaria akĩhurũka hamwe na maithe make, na agĩthikwo hakuhĩ nao itũũra-inĩ inene rĩa Daudi. Nake mũriũ Jothamu agĩtuĩka mũthamaki ithenya rĩake.
Asaia da bogole, hina bagade bogoi uli dogosu sogebi Da: ibidi Moilai Bai Bagadega dogone sali. Egefe Youda: me da e bagia Yuda hina bagade hamoi.
8 Na rĩrĩ, mwaka-inĩ wa mĩrongo ĩtatũ na ĩnana wa Azaria mũthamaki wa Juda, Zekaria mũrũ wa Jeroboamu agĩtuĩka mũthamaki wa Isiraeli kũu Samaria, nake agĩthamaka mĩeri ĩtandatũ.
Yuda hina bagade Asaia ea ouligibi ode 38 amoga, Segalaia (Yelouboua: me ea gona: su egefe) e da Isala: ili hina bagade hamoi. E da Samelia moilai bai bagadega esala, oubi gafeyale fawane Isala: ili fi ouligilalu.
9 Nake agĩĩka maũndũ mooru maitho-inĩ ma Jehova, o ta ũrĩa maithe make meekĩte. Ndaigana gũtiga mehia ma Jeroboamu mũrũ wa Nebati marĩa aatũmĩte Isiraeli mehie.
E da ema bisili hina bagade dunu defele, Hina Godema wadela: le hamoi. Hina bagade Yelouboua: me (Niba: de egefe) amo da Isala: ili fi wadela: le hamoma: ne oule asi. Segalaia da amo ea hou defele hamoi.
10 Shalumu mũrũ wa Jabeshi nĩaciirĩire gũũkĩrĩra Zekaria. Akĩmũtharĩkĩra mbere ya andũ, akĩmũũraga, nake agĩtuĩka mũthamaki ithenya rĩake.
Sia: lame (Ya: ibese egefe) da hina bagade Segalaia medomusa: wamo sia: dasu. Amola e da Ibilia: me moilai bai bagadega, Segalaia medole legei. Amalalu, Sia: lame da Segalaia bagia Isala: ili hina bagade hamoi.
11 Maũndũ marĩa mangĩ makoniĩ wathani wa Zekaria, mandĩkĩtwo ibuku-inĩ rĩa mahinda ma athamaki a Isiraeli.
Segalaia ea hawa: hamosu eno da “Isala: ili hina bagade Ilia Hawa: Hamonanu Meloa” amo ganodini dedene legei.
12 Nĩ ũndũ ũcio kiugo kĩa Jehova kĩrĩa kĩarĩirio Jehu nĩkĩahingire, kĩrĩa kĩoigĩte atĩrĩ: “Njiaro ciaku nĩigaikarĩra gĩtĩ kĩa ũnene wa Isiraeli nginya rũciaro rwa kana.”
Amaiba: le, Hina Gode Ea musa: hina bagade Yihiuma amane hamomusa: dafawane ilegele sia: da defele doaga: i. Hina Gode da ema amane sia: i galu, “Digaga fifi manebe biyadu amo ilia da Isala: ili hina bagade hamone gagamu.”
13 Na rĩrĩ, Shalumu mũrũ wa Jabeshi aatuĩkire mũthamaki mwaka-inĩ wa mĩrongo ĩtatũ na kenda wa ũthamaki wa Uzia mũthamaki wa Juda, nake agĩthamaka mweri ũmwe kũu Samaria.
Yuda hina bagade Asaia da Yuda fi ode 39 agoane ouligilalu, Isala: ili hina bagade Sia: lame (Ya: ibese egefe) da Isala: ili fi ilia hina bagade hamoi. Amogai esala oubi afae amoga Samelia moilai bai bagadega esala Isala: ili fi ouligilalu.
14 Menahemu mũrũ wa Gadi akiuma Tiriza, agĩthiĩ Samaria. Agĩtharĩkĩra Shalumu mũrũ wa Jabeshi kũu Samaria, akĩmũũraga, na agĩtuĩka mũthamaki ithenya rĩake.
Menaheme (Gaidai egefe) da Desa moilai fisili, Samelia moilai bai bagadega asili, Sia: lame medole legei. Amola e da Sia: lame bagia Isala: ili hina bagade hamoi.
15 Maũndũ marĩa mangĩ makoniĩ wathani wa Shalumu, na ndundu ya gũũkanĩrĩra ĩrĩa aatongoretie, mandĩkĩtwo ibuku-inĩ rĩa mahinda ma athamaki a Isiraeli.
Sia: lame ea hawa: hamonanu eno huluane, amola ea Segalaia medomusa: sia: dasu, amo da “Isala: ili hina bagade Ilia Hawa: Hamonanu Meloa,” amo ganodini dedene legei.
16 Hĩndĩ ĩyo Menahemu, arutĩtie Tiriza agĩtharĩkĩra Tifisa, na akĩũraga mũndũ wothe warĩ itũũra, rĩu inene thĩinĩ o na arĩa maarĩ hakuhĩ narĩo, tondũ nĩmaregire kũhingũra ihingo ciao. Akĩhũũra Tifisa, na agĩtarũra nda cia andũ-a-nja arĩa maarĩ na nda.
Menaheme da Desa moilai fisili logoa ahoanoba, e da Da: biua moilai amo ganodini esalebe fi dunu huluane gugunufinisi. Amola e da Da: biua sisiga: le fi amola soge amo huluane gugunufinisi. Bai e da amo moilai fi ilima gegeloba, ilia da hame goaya: ibale, e da ili gugunufinisi. E da abula agui uda amolawane ilia hagomo odahidale fasi.
17 Mwaka-inĩ wa mĩrongo ĩtatũ na kenda wa Azaria mũthamaki wa Juda, Menahemu mũrũ wa Gadi agĩtuĩka mũthamaki wa Isiraeli, na agĩthamaka Samaria mĩaka ikũmi.
Yuda hina bagade Asaia da Yuda fi ode 39 agoane ouligilalu, Menaheme (Gaidai egefe) da Isala: ili hina bagade hamoi. E da Samelia moilai bai bagadega esala, ode nabuane agoanega Isala: ili fi ouligilalu.
18 Nake agĩĩka maũndũ mooru maitho-inĩ ma Jehova. Hĩndĩ ya wathani wake wothe, ndaigana gũtigana na mehia ma Jeroboamu mũrũ wa Nebati, marĩa aatũmĩte Isiraeli meehie.
E da Hina Godema wadela: le bagade hamoi. E da mae fisili, hina bagade Yelouboua: me (e da Niba: de egefe amola e da Isala: ili fi wadela: le hamoma: ne oule asi) amo ea hou defele, amanemusu wadela: le hamonana bogoi.
19 Hĩndĩ ĩyo Puli mũthamaki wa Ashuri agĩtharĩkĩra bũrũri ũcio, nake Menahemu akĩmũhe taranda ngiri ĩmwe cia betha nĩguo amũteithĩrĩrie kũrũmia ũthamaki wake wega.
Digala: de Bilisa (Asilia hina bagade) da Isala: ili doagala: le, Isala: ili soge golili sa: i. Menaheme da ema silifa dioi defei 30 ‘dane’ agoane ema i. Bai e da Digala: de Bilisa da ema gasa ima: ne fuli gala: musa: dawa: i.
20 Menahemu agĩĩtia mbeeca icio na hinya kuuma kũrĩ andũ a Isiraeli. Mũndũ o wothe gĩtonga aarĩ arute cekeri mĩrongo ĩtano cia betha, nĩguo iheo mũthamaki wa Ashuri. Nĩ ũndũ ũcio mũthamaki wa Ashuri akĩehera, na ndaikarire bũrũri ũcio rĩngĩ.
Menaheme da amo silifa lama: ne, Isala: ili bagade gagui dunu afae afae da silifa fage 50 agoane ima: ne logei. Amalalu, Digala: de Bilisa da Isala: ili soge fisili, hi sogega buhagi.
21 Ha ũhoro wa maũndũ marĩa mangĩ makoniĩ wathani wa Menahemu, na ũrĩa eekire-rĩ, githĩ matiandĩkĩtwo ibuku-inĩ rĩa mahinda ma athamaki a Isiraeli?
Menaheme ea hawa: hamosu eno huluane da “Isala: ili hina bagade Ilia Hamonanu Meloa’, amo ganodini dedene legei.
22 Menahemu akĩhurũka hamwe na maithe make. Nake mũriũ Pekaia agĩtuĩka mũthamaki ithenya rĩake.
Menaheme da bogole, uli dogone sali. Egefe Begahaia da e bagia, Isala: ili hina bagade hamoi.
23 Mwaka-inĩ wa mĩrongo ĩtano wa ũthamaki wa Azaria mũthamaki wa Juda, Pekaia mũrũ wa Menahemu agĩtuĩka mũthamaki wa Isiraeli kũu Samaria, nake agĩthamaka mĩaka ĩĩrĩ.
Yuda hina bagade Asaia da Yuda fi ode 50 agoanega ouligilalu, Begahaia (Menaheme egefe) da Isala: ili hina bagade hamoi. E da Samelia moilai bai bagadega esala, ode aduna Isala: ili fi ouligilalu.
24 Pekaia agĩĩka maũndũ mooru maitho-inĩ ma Jehova. Ndaigana gũtiga mehia ma Jeroboamu mũrũ wa Nebati marĩa aatũmĩte Isiraeli meehie.
E amola da hina bagade Yelouboua: me (amo da Isala: ili fi wadela: le hamoma: ne oule asi) amo ea hou defele, Hina Godema wadela: le hamoi.
25 Ũmwe wa anene ake, Peka mũrũ wa Remalia, agĩciirĩra ndundu ya kũmũũkĩrĩra. Arĩ na andũ mĩrongo ĩtano kuuma Gileadi, agĩthiĩ, akĩũraga Pekaia hamwe na Arigobu na Ariehi, kũu Samaria, kĩirigo-inĩ gĩa kwĩgitĩra kĩa nyũmba ya ũthamaki. Nĩ ũndũ ũcio, Peka akĩũraga Pekaia na agĩtuĩka mũthamaki ithenya rĩake.
Begahaia ea dadi gagui wa: i ouligisu dunu afae ea dio amo Biga (Lemalaia egefe) da dunu 50 agoane gilisili, Begahaia medomusa: sia: sa: i. Ilia da Samelia moilai bai bagadega hina bagade diasu ganodini gagili sali sesei, amo ganodini Begahaia medole legei. Amalalu, Biga da Begahaia bagia, Isala: ili hina bagade hamoi.
26 Maũndũ marĩa mangĩ makoniĩ wathani wa Pekaia, na ũrĩa wothe eekire-rĩ, mandĩkĩtwo ibuku-inĩ rĩa mahinda ma athamaki a Isiraeli.
Begahaia ea hawa: hamosu eno huluane da “Isala: ili hina bagade Ilia Hamonanu Meloa” amo ganodini dedene legei.
27 Na rĩrĩ, mwaka-inĩ wa mĩrongo ĩtano na ĩĩrĩ wa Azaria mũthamaki wa Juda, Peka mũrũ wa Remalia agĩtuĩka mũthamaki wa Isiraeli kũu Samaria, nake agĩthamaka mĩaka mĩrongo ĩĩrĩ.
Yuda hina bagade Asaia da Yuda fi ode 52 agoane ouligilalu, Biga (Lemalaia egefe) da Isala: ili hina bagade hamoi. E da Samelia moilai bai bagadega esala, ode 20 agoanega Isala: ili fi ouligilalu.
28 Nake agĩĩka maũndũ mooru maitho-inĩ ma Jehova. Ndaigana gũtigana na mehia ma Jeroboamu mũrũ wa Nebati, marĩa aatũmĩte Isiraeli meehie.
E da hina bagade Yelouboua: me (e da Niba: de egefe amola e da Isala: ili fi wadela: le hamoma: ne oule asi) amo ea hou defele, Hina Godema wadela: le hamoi.
29 Hĩndĩ ya Peka mũthamaki wa Isiraeli, nĩguo Tigilathu-Pileseru, mũthamaki wa Ashuri, ookire agĩtunyana Ijoni, na Abeli-Bethi-Maaka, na Janoa, na Kadeshi na Hazoru. Nĩatunyanire Gileadi, na Galili, hamwe na bũrũri wothe wa Nafitali na agĩthaamĩria andũ aakuo Ashuri.
Biga da Isala: ili fi ouligilaloba, Digala: de Bilisa (Asilia hina bagade) da Aidione amola A: ibele Bede Ma: iaga, Yanoua, Gidese, amola Ha: iso moilai bai bagade gagai ili fedelai. Amola e da Gilia: de amola Ga: lili amola Na: fadalai soge ili fedelai. Amo sogega esalu dunu huluane, e da gagulaligili, Asilia sogega udigili hawa: hamomusa: mugululi asunasi.
30 Ningĩ Hoshea mũrũ wa Ela agĩciirĩra ndundu ya gũũkĩrĩra Peka mũrũ wa Remalia. Nake akĩmũtharĩkĩra na akĩmũũraga, agĩcooka agĩtuĩka mũthamaki ithenya rĩake, mwaka-inĩ wa mĩrongo ĩĩrĩ wa ũthamaki wa Jothamu mũrũ wa Uzia.
Yuda hina bagade Youda: me (Asaia egefe) ea ouligibi ode 20 amoga, Hia (Ila egefe) da Isala: ili hina bagade Biga medomusa: wamo sia: sa: ili, e medole legei dagoi. Amalalu, e da Biga bagia Isala: ili hina bagade hamoi.
31 Ha ũhoro wa maũndũ marĩa mangĩ makoniĩ wathani wa Peka, na ũrĩa wothe eekire-rĩ, githĩ matiandĩkĩtwo ibuku-inĩ rĩa mahinda ma athamaki a Isiraeli?
Biga ea hawa: hamosu eno huluane da “Isala: ili hina bagade Ilia Hamonanu Meloa” amo ganodini dedene legei.
32 Na rĩrĩ, mwaka-inĩ wa keerĩ wa ũthamaki wa Peka mũrũ wa Remalia mũthamaki wa Isiraeli, Jothamu mũrũ wa Uzia mũthamaki wa Juda akĩambĩrĩria gũthamaka.
Isala: ili hina bagade Biga (Lemalaia egefe) da ode aduna Isala: ili fi ouligilalu, Youda: me (Asaia egefe) da Yuda fi ilia hina bagade hamoi.
33 Aarĩ wa mĩaka mĩrongo ĩĩrĩ na ĩtano rĩrĩa aatuĩkire mũthamaki, nake agĩthamaka arĩ Jerusalemu mĩaka ikũmi na ĩtandatũ. Nyina eetagwo Jerusha mwarĩ wa Zadoku.
Youda: me da lalelegele ode 25 agoane esalu, e da muni Yuda fi ilia hina bagade hamoi. E da Yelusaleme moilai bai bagadega esala, Yuda fi amo ode 16 agoane ouligilalu. Ea ame da Yilusia (Sa: idoge ea idiwi).
34 Nĩekire maũndũ marĩa maagĩrĩire maitho-inĩ ma Jehova o ta ũrĩa ithe Uzia eekĩte.
Youda: me da ea ada Asaia ea hou dawa: le, e defele, Hina Gode hahawane ba: ma: ne, molole hamoi.
35 No rĩrĩ, kũndũ kũrĩa gũtũũgĩru gũtieheririo; andũ maathiire o na mbere kũrutĩra magongona na gũcinĩra ũbumba kuo. Jothamu agĩaka rĩngĩ kĩhingo kĩa rũgongo kĩa hekarũ ya Jehova.
Be e da ogogosu ‘gode’ma nodone sia: ne gadosu sogebi amo hame mugului. Amola amogawi, dunu ilia da ohe amola gabusiga: manoma gobele salalusu. Youda: me da Debolo Diasu Ga (North) Logo Ga: su gagui.
36 Ha ũhoro wa maũndũ marĩa mangĩ makoniĩ wathani wa Jothamu, na ũrĩa eekire-rĩ, githĩ matiandĩkĩtwo ibuku-inĩ rĩa mahinda ma athamaki a Juda?
Youda: me ea hawa: hamosu eno huluane da “Yuda hina bagade Ilia Hamonanu Meloa”, amo ganodini dedene legei.
37 (Matukũ-inĩ macio Jehova akĩambĩrĩria gũtũma Rezini mũthamaki wa Suriata, na Peka mũriũ wa Remalia, mokĩrĩre Juda.)
E da Yuda fi ouligilaloba, Hina Gode da bisili Silia hina bagade Lisini amola Isala: ili hina bagade Biga elea Yuda doagala: ma: ne asunasi.
38 Nake Jothamu akĩhurũka hamwe na maithe make, agĩthikwo hamwe nao itũũra inene rĩa Daudi, na norĩo itũũra rĩa ithe. Nake mũriũ Ahazu agĩtuĩka mũthamaki ithenya rĩake.
Youda: me da bogobeba: le, hina bagade uli dogosu sogebi Da: ibidi Moilai Bai Bagade amo ganodini uli dogone sali. Amalu eagofe A: iha: se da e bagia, Isala: ili hina bagade hamoi.