2 Maũndũ 28
1 Ahazu aarĩ wa mĩaka mĩrongo ĩĩrĩ rĩrĩa aatuĩkire mũthamaki, nake agĩthamaka arĩ Jerusalemu mĩaka ikũmi na ĩtandatũ. Nake ndaigana gwĩka maũndũ marĩa maagĩrĩire maitho-inĩ ma Jehova, ta ũrĩa ithe Daudi eekĩte.
Nagpangidaron si Ahaz ug 20 ka tuig sa dihang misugod siya sa paghari, ug naghari siya sulod sa 16 ka tuig sa Jerusalem. Wala siya magbuhat ug matarong sa panan-aw ni Yahweh, sama sa gibuhat sa iyang katigulangan nga si David.
2 Aathiiaga na mĩthiĩre ya athamaki a Isiraeli, o na ningĩ agĩthondeka mĩhianano ya Baali ya gũtwekio ya kũhooyagwo.
Hinuon, naglakaw siya sa mga paagi sa mga hari sa Israel; nagbuhat usab siya ug mga puthaw nga rebolto alang sa mga Baal.
3 Nake agĩcinĩra magongona kũu Gĩtuamba-inĩ kĩa Beni-Hinomu, na akĩruta ariũ ake marĩ magongona ma gũcinwo na mwaki, arũmĩrĩire mĩthiĩre ĩrĩa ĩrĩ thaahu ya ndũrĩrĩ iria Jehova aaingatĩte ciehere mbere ya andũ a Isiraeli.
Dugang pa niana, nagsunog siya ug insenso sa Walog sa Ben Hinom ug gisunog niya ang iyang mga anak, sumala sa pagtulon-an sa mga pagano nga katawhan nga gihinginlan ni Yahweh sa ilang yuta sa atubangan sa katawhan sa Israel.
4 Nĩaarutire magongona na agĩcinĩra ũbumba kũndũ kũrĩa gũtũũgĩru, na tũcũmbĩrĩ-inĩ twa irĩma, na rungu rwa mĩtĩ ĩrĩa mĩruru.
Naghalad siya ug nagsunog ug insenso ngadto sa hataas nga mga dapit ug sa mga bungtod ug ubos sa mga lunhaw nga kahoy.
5 Nĩ ũndũ ũcio Jehova Ngai wake akĩmũneana kũrĩ mũthamaki wa Suriata. Nao Asuriata makĩmũhoota na magĩtaha andũ ake aingĩ matuĩke mĩgwate, na makĩmatwara Dameski. O na ningĩ nĩaneanirwo moko-inĩ ma mũthamaki wa Isiraeli ũrĩa wamũringire iringa inene ma.
Busa si Yahweh ang Dios ni Ahaz, mitugyan kaniya ngadto sa kamot sa hari sa Aram. Gipukan siya sa taga-Aram ug gikuha gikan kaniya ang dakong panon sa binihag, gidala sila paingon sa Damascu. Gitugyan usab si Ahaz ngadto sa mga kamot sa hari sa Israel nga mibuntog kaniya pinaagi sa dakong kamatay.
6 Na rĩrĩ, mũthenya ũmwe-rĩ, Peka mũrũ wa Remalia nĩooragire thigari 120,000 kũu Juda, tondũ andũ a Juda nĩmatirikĩte Jehova, Ngai wa maithe mao.
Kay si Pika nga anak ni Remalia, nakapatay ug 120, 000 ka mga sundalo sa Juda sulod sa usa ka adlaw, silang tanan mga maisogon nga lalaki, tungod kay gisalikway nila si Yahweh, ang Dios sa ilang mga katigulangan.
7 Zikiri ũrĩa Mũefiraimu njamba ya ita akĩũraga Maaseia mũrũ wa mũthamaki, na Azirikamu ũrĩa warĩ mũmenyereri wa nyũmba ya ũthamaki, na Elikana ũrĩa warĩ wa keerĩ kuuma harĩ mũthamaki.
Si Zicri, ang gamhanan nga tawo nga gikan sa Efraim, mipatay kang Maasea ang anak sa hari, si Azrikam, ang opisyal sa palasyo, ug si Elkana, ang sinaligan sa hari.
8 Andũ a Isiraeli magĩtaha kuuma kũrĩ ariũ a ithe wao atumia 200,000 na ariũ na aarĩ ao. Ningĩ no maatahire indo nyingĩ iria maacookire nacio Samaria.
Ang mga sundalo sa Israel nga mibihag gikan sa ilang kaparyentihan nga 200, 000 ka mga asawa, mga anak nga lalaki ug mga anak nga babaye. Daghan ang ilang kinawat, diin ilang gidala pagbalik sa Samaria.
9 No rĩrĩ, mũnabii wa Jehova wetagwo Odedi aarĩ kuo, nake akiumagara agatũnge mbũtũ cia ita igĩcooka Samaria. Nake agĩciĩra atĩrĩ, “Tondũ Jehova, o we Ngai wa maithe manyu, nĩarakarĩire andũ a Juda-rĩ, nĩamaneanire moko-inĩ manyu. No inyuĩ nĩmũmooragĩte na marakara, namo nĩ makinyĩte o igũrũ.
Apan ang propeta ni Yahweh atua didto, ang iyang ngalan mao si Oded. Miadto siya aron sa pakigkita sa mga sundalo nga nangabot sa Samaria. Miingon siya kanila, “Tungod kay si Yahweh, ang Dios sa inyong katigulangan, nasuko sa Juda, gitugyan sila sa inyong kamot. Apan inyo silang gipamatay tungod sa kasuko nga misangko sa langit.
10 Na rĩrĩ, mũciirĩire gũtua arũme na andũ-a-nja a Juda na Jerusalemu ngombo cianyu. No githĩ o na inyuĩ mũtihĩtĩtie na mũkehĩria Jehova Ngai wanyu?
Karon buot ninyo nga tipigan ang mga lalaki ug mga babaye sa Juda ug sa Jerusalem ingon nga inyong mga ulipon. Apan wala ba kamoy sala batok kang Yahweh nga inyong Dios?
11 Rĩu ta gĩthikĩrĩriei! Cookiai andũ a bũrũri wanyu arĩa mũnyiitĩte mĩgwate, nĩgũkorwo marakara mahiũ ma Jehova marĩ igũrũ rĩanyu.”
Unya karon, paminaw kanako: Ipadala pagbalik ang mga binihag, kadtong dinakpan nga inyong mga kaugalingong igsoong lalaki, kay ang kapungot ni Yahweh anaa kaninyo.”
12 Hĩndĩ ĩyo atongoria amwe kũu Efiraimu, nao nĩ Azaria mũrũ wa Jehohanani, na Berekia mũrũ wa Meshilemothu, na Jehizikia mũrũ wa Shalumu, na Amasa mũrũ wa Hadilai, makĩrũgama nĩguo makaanie andũ acio moimaga mbaara-inĩ.
Unya sa mga pangulo sa katawhan ni Efraim—si Azaria ang anak nga lalaki ni Johanan, si Berekia ang anak nga lalaki ni Meshilemot, si Jehizkia ang anak nga lalaki ni Shalum, ug si Amasa anak ni Hadlai, nakigbatok kanila niadtong mibalik gikan sa gubat.
13 Makĩmeera atĩrĩ, “Mũtikarehe mĩgwate ĩyo gũkũ, tũtikoonwo tũhĩtĩtie mbere ya Jehova, naguo ũndũ ũcio wongerere mehia na mahĩtia maitũ. Nĩgũkorwo mahĩtia maitũ o na rĩu nĩ maingĩ, namo marakara make mahiũ marĩ igũrũ rĩa Isiraeli.”
Miingon sila kanila, “Ayaw ninyo dad-a dinhi ang mga binihag, kay nagbuhat kamo sa mga butang nga maoy magdala kanato sa sala batok kang Yahweh, aron pagdungag sa atong mga sala ug mga kalapasan, kay daghan na kaayo ang atong kalapasan, ug adunay hilabihan nga kapungot batok sa Israel.”
14 Nĩ ũndũ ũcio thigari ikĩrekereria mĩgwate na indo iria ciatahĩte, o hau mbere ya anene na ya kĩũngano kĩu gĩothe.
Busa gibuhian sa mga sundalo ang mga binihag ug ang kinawat sa atubangan sa mga pangulo ug sa tanang katawhan.
15 Nao andũ arĩa maarĩ agwete na marĩĩtwa makĩoya mĩgwate ĩyo, na arĩa maarĩ njaga makĩmahumba nguo kuuma indo-inĩ iria ciatahĩtwo. Makĩmahe nguo na iraatũ, na irio na kĩndũ gĩa kũnyua, na maguta ma kũhonania. Nao arĩa othe mataarĩ na hinya makĩhaicio ndigiri igũrũ. Nĩ ũndũ ũcio makĩmacookia kũrĩ andũ a bũrũri wao o kũu Jeriko, Itũũra Inene rĩa Mĩkĩndũ, nao magĩcooka Samaria.
Unya ang kalalakin-an nga gitahasan sa matag ngalan nga mitindog ug mikuha sa mga binihag, ug gisininaan kadtong mga hubo taliwala kanila gamit ang mga kinawat. Gisininaan nila sila ug gihatagan sila ug mga sandalyas. Gihatagan nila sila ug pagkaon ug gipainom. Gitambalan nila ang ilang mga samad ug gipasakay ang mga luyahon sa mga asno. Gidala nila sila pagbalik sa ilang mga panimalay sa Jerico, (ang siyudad sa Palmira). Unya mibalik sila ngadto sa Samaria.
16 Na rĩrĩ, ihinda rĩu Mũthamaki Ahazu agĩtũmanĩra mũthamaki wa Ashuri amũteithie.
Niadtong panahona nagpadala si haring Ahaz ug mensahero ngadto sa mga hari sa Asiria aron sa paghangyo kanila nga tabangan siya.
17 Andũ a Edomu nĩmookĩte rĩngĩ na magatharĩkĩra Juda, na magakuua mĩgwate,
Kay sa maka-usa pa ang taga-Edom moanhi ug sulongon ang Juda, ug dad-on ang mga binihag palayo.
18 na o hĩndĩ ĩyo nao Afilisti nĩmahũrĩte matũũra marĩa maarĩ mũhuro-inĩ wa irĩma, na Negevu kũu Juda. Nĩmatahire na magĩikara matũũra ma Bethi-Shemeshu, na Aijaloni, na Gederothu, o ũndũ ũmwe na Soko, na Timuna, na Gimuzo, na tũtũũra tũnini tũrĩa twamathiũrũrũkĩirie.
Sakupon usab sa mga Filistihanon ang mga siyudad sa kapatagan ug ang Negev sa Juda. Gisakop nila ang Bet Shemes, ang Ayalon, Gederot, Soco uban pang mga bario, ang Timna ug ang mga bario niini ug ang Ginzo usab uban ang mga baryo niini. Miadto sila aron sa pagpuyo niadtong mga dapit.
19 Nake Jehova nĩagithirie Juda gĩtĩĩo tondũ wa Ahazu mũthamaki wa Isiraeli, nĩgũkorwo nĩoongereire waganu kũu Juda, na nĩagĩte kwĩhokeka mũno harĩ Jehova.
Kay gipaubos ni Yahweh ang Juda tungod kang Ahaz, ang hari sa Israel; kay nagbuhat man siya ug daotan sa Juda ug labihan kabug-at ang sala batok kang Yahweh.
20 Nake Tigilathu-Pileseru mũthamaki wa Ashuri agĩũka kũrĩ we, no handũ ha kũmũteithia nĩkũmũthĩĩnia aamũthĩĩnirie.
Si Tilgat Pileser, ang hari sa Asiria, miadto kaniya ug nagsamok kaniya imbis nga dasigon siya.
21 Ahazu akĩoya indo imwe kuuma hekarũ-inĩ ya Jehova, na kuuma nyũmba-inĩ ya ũthamaki, na kuuma kũrĩ ariũ a mũthamaki, na agĩcihe mũthamaki wa Ashuri, no ũndũ ũcio ndwamũteithirie.
Kay si Ahaz nangawat sa balay ni Yahweh ug sa balay sa hari ug sa mga pangulo, aron ihatag ang mga mahinungdanong butang ngadto sa mga hari sa Asiria. Apan sa pagbuhat niini dili makaayo kaniya.
22 Mahinda macio make ma thĩĩna-rĩ, Mũthamaki Ahazu no gũkĩrĩrĩria aakĩrĩrĩirie kwaga wĩhokeku harĩ Jehova.
Kining hari nga si Ahaz nagpakasala batok kang Yahweh sa panahon sa iyang pag-antos.
23 Akĩrutĩra ngai cia Dameski iria ciamũhootete magongona, nĩgũkorwo eeciiragia atĩrĩ, “Kuona atĩ ngai cia athamaki a Suriata nĩcimateithĩtie-rĩ, nĩngũcirutĩra igongona nĩguo cindeithie o na niĩ.” No icio nĩcio ciamũniinire na ikĩniina Isiraeli rĩothe.
Kay naghalad man siya sa diosdios sa Damascu, ang diosdios nga nagbuntog kaniya. Miingon siya, “Tungod kay ang diosdios sa mga hari sa Aram nagtabang kanila, magahalad ako kanila, aron nga tabangan unta ako nila.” Apan sila mao ang nakapukan kaniya ug sa tibuok Israel.
24 Ahazu agĩcookereria indo cia hekarũ ya Ngai na agĩcithaamia. Agĩcooka akĩhinga mĩrango ya hekarũ ya Jehova, na agĩaka igongona ikĩiyũra o koine-inĩ ciothe cia njĩra cia itũũra rĩa Jerusalemu.
Gitigom ni Ahaz ang mga galamiton sa balay sa Dios ug gipamoak. Gisirad-an niya ang mga pultahan sa balay ni Yahweh ug nagbuhat siya sa iyang kaugalingon nga halaran sa matag eskina sa Jerusalem.
25 Ningĩ o itũũra-inĩ rĩothe rĩa Juda agĩaka kũndũ kũrĩa gũtũũgĩru gwa kũrutĩra ngai ingĩ magongona ma njino, nake agĩthirĩkia Jehova, Ngai wa maithe make, agĩtũma arakare.
Sa matag siyudad sa Juda nagbuhat siya sa taas nga mga dapit aron sunogon ang mga halad ngadto sa mga diosdios. Gihagit niya si Yahweh, ang Dios sa iyang mga katigulangan, aron masuko.
26 Namo maũndũ marĩa mangĩ makoniĩ wathani wake na mĩthiĩre yake yothe-rĩ, kuuma kĩambĩrĩria nginya mũthia-rĩ, maandĩkĩtwo ibuku-inĩ rĩa athamaki a Juda na Isiraeli.
Karon ang tanan nga iyang mga nabuhat, ug sa tanan niyang pamaagi, sa sinugdanan ug sa katapusan, tan-awa, nahisulat kini sa basahon sa mga hari sa Juda ug sa Israel.
27 Nake Ahazu akĩhurũka hamwe na maithe make na agĩthikwo itũũra-inĩ rĩa Jerusalemu, no ndaigirwo mbĩrĩra-inĩ cia athamaki a Isiraeli. Nake mũriũ Hezekia agĩtuĩka mũthamaki ithenya rĩake.
Namatay si Ahaz uban sa iyang mga katigulangan, ug ila siyang gilubong sa siyudad, sa Jerusalem, apan wala nila siya dad-a sa lubnganan sa mga hari sa Israel. Si Hezekia, ang iyang anak, ang nahimong hari puli kaniya.
