2 Maũndũ 25
1 Amazia aarĩ wa mĩaka mĩrongo ĩĩrĩ na ĩtano rĩrĩa aatuĩkire mũthamaki, nake agĩthamaka arĩ kũu Jerusalemu mĩaka mĩrongo ĩĩrĩ na kenda, nake nyina eetagwo Jehoadini na oimĩte Jerusalemu.
Ug si Amasias kaluhaan ug lima ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya paghari; ug siya naghari sulod sa kaluhaan ug siyam ka tuig sa Jerusalem: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Joadan, sa Jerusalem.
2 Nĩekire maũndũ marĩa moonagwo magĩrĩire maitho-inĩ ma Jehova, no ndaamekire na ngoro yake yothe.
Ug siya nagbuhat niadtong matarung sa mga mata ni Jehova, apan wala ubani sa usa ka hingpit nga kasingkasing.
3 Thuutha wa ũthamaki kũrũma wega wathani-inĩ wake, akĩũraga anene arĩa mooragĩte ithe Joashu ũrĩa warĩ mũthamaki.
Karon nahitabo, sa diha nga ang gingharian nalig-on na diha kaniya, nga iyang gipamatay ang mga sulogoon nga nanagpatay sa hari nga iyang amahan.
4 No rĩrĩ, ndaigana kũũraga ariũ ao, no eekire kũringana na ũrĩa kwandĩkĩtwo Ibuku-inĩ rĩa Watho wa Musa, harĩa Jehova aathanĩte atĩrĩ: “Maithe ma ciana matikooragwo nĩ ũndũ wa ciana, o na kana ciana ciũragwo nĩ ũndũ wa maithe mao; o mũndũ arĩkuaga nĩ ũndũ wa mehia make we mwene.”
Apan wala niya patya ang ilang mga anak, kondili nagbuhat hinoon sumala sa nahasulat sa Kasugoan sa basahon ni Moises, sumala sa gisugo ni Jehova, nga nagaingon: Ang mga amahan dili mamatay alang sa mga anak, ni ang mga anak mamatay alang sa mga amahan; kondili ang tagsatagsa ka tawo mamatay alang sa iyang kaugalingong sala.
5 Amazia agĩĩta andũ a Juda hamwe, na akĩmaiga maroragwo nĩ anene a ikundi cia andũ ngiri ngiri na anene a ikundi cia andũ igana, igana kũringana na nyũmba ciao cia andũ othe a Juda na Benjamini. Agĩcooka agĩĩta andũ othe arĩa maarĩ na ũkũrũ wa mĩaka mĩrongo ĩĩrĩ na makĩria na akĩona atĩ kwarĩ na andũ 300,000 arĩa mangĩathiire mbaara-inĩ, andũ mangĩahotire kuoya itimũ na ngo.
Labut pa gitigum pagtingub ni Amasias ang Juda, ug gihusay sila sumala sa mga balay sa ilang mga amahan, ilalum sa mga capitan sa linibo ug mga capitan sa mga ginatus, bisan ang tibook Juda ug Benjamin: ug iyang giihap sila sukad sa may kaluhaan ka tuig ang panuigon ug paingon sa itaas, ug may nakaplagan kanila nga totolo ka gatus ka libong tawo nga mga pinili, takus nga makaadto sa gubat, nga makagamit sa bangkaw ug taming.
6 O na ningĩ agĩkombora andũ a kũrũa 100,000 kuuma Isiraeli na thogora wa taranda igana rĩmwe cia betha.
Siya misuhol usab sa usa ka gatus ka libo nga mga gamhanang tawo sa kaisug gikan sa Israel sa usa ka gatus ka talento nga salapi.
7 No rĩrĩ, mũndũ wa Ngai agĩũka kũrĩ we, akĩmwĩra atĩrĩ, “Wee mũthamaki-rĩ, thigari ici cia kuuma Isiraeli itigatwarane nawe, nĩgũkorwo Jehova ndarĩ hamwe na Isiraeli, na ndarĩ hamwe na andũ o na arĩkũ a Efiraimu.
Apan may miabut nga usa ka tawo sa Dios kaniya, nga nagaingon: Oh hari, ayaw pagpaubana ang lasundalohan sa Israel kanimo; kay si Jehova wala magauban sa Israel, nga kong sayron, kauban sa tanang mga anak sa Ephraim.
8 O na ũngĩthiĩ ũrũe na ũcamba mbaara-inĩ, Ngai no arĩtũma ũhootwo nĩ thũ, nĩgũkorwo Ngai arĩ na ũhoti wa gũgũteithia kana wa gũtũma ũhootwo.”
Apan kong ikaw umadto, himoa ang pagkamaisugon gayud, pagmabaskugon alang sa gubat: ang Dios magapukan kanimo sa atubangan sa kaaway; kay ang Dios may gahum sa pagtabang, ug sa pagpukan.
9 Amazia akĩũria mũndũ wa Ngai atĩrĩ, “Tũgwĩka atĩa nĩ ũndũ wa taranda iria 100 ndarĩhire nĩ ũndũ wa thigari icio cia Isiraeli?” Nake mũndũ wa Ngai agĩcookia atĩrĩ, “Jehova no akũhe ingĩ nyingĩ gũkĩra icio.”
Ug si Amasias miingon sa tawo sa Dios: Apan unsay among buhaton alang sa usa ka gatus ka talento nga akong gihatag sa kasundalohan sa Israel? Ug ang tawo sa Dios mitubag: Si Jehova makahatag kanimo sa labi pa kadaghan kay niini.
10 Nĩ ũndũ ũcio Amazia akĩrekereria thigari icio ciokĩte kũrĩ we kuuma Efiraimu, agĩciĩra ciinũke. Nacio ikĩrakarĩra andũ a Juda mũno, na ikĩinũka irĩ na marakara maingĩ.
Unya si Amasias mibulag kanila, nga kong sayron, ang kasundalohan nga nangabut kaniya gikan sa Ephraim, aron sa pagpauli pag-usab: busa ang ilang kasuko misilaub uyamut batok sa Juda, ug sila mingpauli puno sa mabangis nga kasuko.
11 Amazia agĩcooka akĩbanga thigari ciake, agĩcitongoria na mwena wa Gĩtuamba gĩa Cumbĩ, kũrĩa ooragire andũ 10,000 a Seiru.
Ug si Amasias nagmaisugon, ug gimandoan niya ang iyang katawohan, ug miadto sa Walog sa Asin, ug gilaglag ang mga anak sa Seir nga may napulo ka libo.
12 Mbũtũ ya ita ya Juda ĩkĩnyiita andũ 10,000 marĩ muoyo, na ĩkĩmatwara handũ igũrũ wa rwaro rwa ihiga, ĩkĩmaikia thĩ magĩthuthĩkanga.
Ug ang ilang napulo ka libo gidala nga buhi sa mga anak sa Juda, ug gidala sila ngadto sa kinatumyan sa pangpang, ug gipanghulog sila gikan sa kinatumyan sa pangpang, mao nga sila nangadugmok.
13 Hĩndĩ o ĩyo, thigari iria Amazia aacookithĩtie akĩgiria ikarũe-rĩ, igĩtharĩkĩra matũũra ma Juda kuuma Samaria nginya Bethi-Horoni. Nacio ikĩũraga andũ 3,000 na igĩtaha indo nyingĩ mũno.
Apan ang mga tawo sa kasundalohan nga gipasibug ni Amasias, nga sila dili mag-uban kaniya ngadto sa gubat, misulong sa mga ciudad sa Juda sukad sa Samaria bisan ngadto sa Bethron, ug minglaglag gikan kanila sa totolo ka libo, ug nakadala ug daghang mga inagaw.
14 Rĩrĩa Amazia aacookire oimĩte kũũraga andũ a Edomu-rĩ, nĩainũkire na ngai cia andũ a Seiru. Agĩcirũgamia ta ngai ciake mwene, agĩciinamĩrĩra na agĩcirutĩra magongona ma njino.
Karon nahitabo, sa tapus nga si Amasias miabut gikan sa pagpamatay sa mga Edomhanon, nga iyang gidala ang mga dios sa mga anak sa Seir, ug iya kining gipahamutang aron mahimo kini nga iyang mga dios, ug nagyukbo siya sa iyang kaugalingon sa atubangan niini, ug nagsunog sa mga incienso alang kanila.
15 Marakara ma Jehova magĩakanĩra Amazia, na akĩmũtũmĩra mũnabii, ũrĩa wamũũririe atĩrĩ, “Nĩ kĩĩ gĩgũtũma ũhooe kĩrĩra kũrĩ ngai cia andũ acio, o iria itaangĩahotire kũhonokia andũ acio kuuma moko-inĩ maku?”
Mao nga ang kasuko ni Jehova misalaub batok kang Amasias, ug iyang gipasugoan siya sa usa ka manalagna, nga miingon kaniya: Nganong nangita ikaw sa mga dios sa katawohan, nga wala makaluwas sa ilang kaugalingong katawohan gikan sa imong kamot?
16 O akĩaragia-rĩ, mũthamaki akĩmũũria atĩrĩ, “Nĩtũgũtuĩte mũtaari wa mũthamaki? Kira! Nĩ kĩĩ gĩgũtũma wende kwĩyũragithia?” Nĩ ũndũ ũcio mũnabii ũcio agĩkira, no akiuga atĩrĩ, “Nĩnjũũĩ atĩ Ngai nĩatuĩte itua gũkwananga, nĩ ũndũ nĩwĩkĩte ũndũ ũcio, na nĩwarega kũigua kĩrĩra gĩakwa.”
Ug nahitabo, sa nakigsulti siya kaniya, nga ang hari miingon kaniya: Naghimo ba kami kanimo nga magtatambag sa hari? Hunong; ngano bang pagahampakon ka? Busa ang manalagna mihunong, ug miingon: Ako nahibalo nga ang Dios nagtinguha sa paglaglag kanimo, tungod kay ikaw nagbuhat niini, ug wala magpatalinghug sa akong pagtambag?
17 Thuutha wa Amazia mũthamaki wa Juda kũhooya kĩrĩra kuuma kũrĩ ataari ake-rĩ, agĩtũma ndũmĩrĩri ĩno ya njũgitano kũrĩ Jehoashu mũrũ wa Jehoahazu, mũrũ wa Jehu mũthamaki wa Isiraeli, akĩmwĩra atĩrĩ: “Ũka, tũcemanie, tuonane ũthiũ kwa ũthiũ.”
Unya si Amasias nga hari sa Juda nagpakitambag, ug gipaadtoan si Joas, anak nga lalake ni Joachaz ang anak nga lalake ni Jehu, nga hari sa Israel, nga nagaingon: Umari ka, magtinan-away kita ang usa ug usa sa nawong.
18 No Jehoashu mũthamaki wa Isiraeli agĩcookeria Amazia mũthamaki wa Juda atĩrĩ, “Mahiũ ma nyeki-inĩ ma kũu Lebanoni nĩmatũmĩire mũtarakwa ndũmĩrĩri o kũu Lebanoni makĩwĩra atĩrĩ: ‘Heana mwarĩguo ahikio nĩ mũriũ wakwa.’ Hĩndĩ ĩyo nyamũ ya gĩthaka ya kũu Lebanoni ĩgĩũka ĩkĩrangĩrĩria mahiũ macio ma nyeki-inĩ na makinya mayo.
Ug si Joas nga hari sa Israel nagpaadto kang Amasias nga hari sa Juda, nga nagaingon: Ang tunok nga didto sa Libano gipadala ngadto sa cedro nga didto sa Libano, nga nagaingon. Ipaasawa ang imong anak nga babaye sa akong anak nga lalake: ug didtoy miagi nga usa ka ihalas nga mananap nga didto sa Libano, ug gitumban ang tunok.
19 Wĩĩrĩte na ngoro atĩ nĩũrĩkĩtie gũtooria Edomu, na rĩu ũkeeyona na ũgetĩĩa. No ikara mũciĩ! Nĩ kĩĩ gĩgũtũma wĩrehere thĩĩna na wĩniinithie wee mwene o hamwe na andũ a Juda?”
Ikaw miingon: Ania karon, imong gihampak ang Edom; ug ang imong kasingkasing nagbayaw kanimo sa pagpagarbo: pabilin ka karon sa balay, nganong nagahagit ka sa imong kadautan, aron ikaw mapukan, bisan ikaw, ug ang Juda uban kanimo?
20 O na kũrĩ ũguo-rĩ, Amazia ndaigana gũthikĩrĩria, nĩgũkorwo nĩ Ngai warutaga wĩra nĩguo amaneane moko-inĩ ma Jehoashu, tondũ andũ a Juda nĩmarongoragia ngai cia Edomu.
Apan si Amasias dili buot nga magpatalinghug; kay kadto gikan sa Dios, aron iyang itugyan sila ngadto sa kamot sa ilang mga kaaway, tungod kay sila nangita sa mga dios sa Edom.
21 Nĩ ũndũ ũcio Jehoashu mũthamaki wa Isiraeli akĩmatharĩkĩra. We na Amazia mũthamaki wa Juda makĩngʼethanĩra kũu Bethi-Shemeshu thĩinĩ wa Juda.
Busa si Joas nga hari sa Israel miadto; ug siya ug si Amasias hari sa Juda nanagtinan-away ang usa ug usa sa nawong didto sa Beth-semes, nga sakup sa Juda.
22 Andũ a Juda makĩhũũrwo nĩ andũ a Isiraeli, na o mũndũ akĩũrĩra gwake mũciĩ.
Ug ang Juda nahimutang sa hilabihan kangil-ad nga kahimtang sa atubangan sa Israel; ug sila nangalagiw ang tagsatagsa ka tawo ngadto sa iyang balong-balong.
23 Nake Jehoashu mũthamaki wa Isiraeli akĩnyiita Amazia mũthamaki wa Juda, mũrũ wa Joashu, mũrũ wa Ahazia, o kũu Bethi-Shemeshu. Ningĩ Jehoashu akĩmũrehe Jerusalemu, na akĩmomora rũthingo rwa Jerusalemu kuuma Kĩhingo kĩa Efiraimu nginya Kĩhingo gĩa Koine, handũ ha buti ta 600 kũraiha.
Ug gikuha ni Joas nga hari sa Israel si Amasias nga hari sa Juda, ang anak nga lalake ni Joas, ang anak nga lalake ni Joachaz, sa Beth-semes, ug gidala siya ngadto sa Jerusalem, ug gigun-ob ang kuta sa Jerusalem, sukad sa ganghaan sa Ephrain ngadto sa nasikohang ganghaan, upat ka gatus ka maniko,
24 Nake akĩoya thahabu yothe na betha, na indo ciothe iria ciarĩ thĩinĩ wa hekarũ ya Ngai iria ciamenyagĩrĩrwo nĩ Obedi-Edomu, hamwe na igĩĩna cia nyũmba ya ũthamaki, na andũ arĩa maatahĩtwo, nake agĩcooka Samaria.
Ug iyang gikuha ang tanang bulawan ug salapi, ug ang tanang mga sudlanan nga hingpalgan diha sa balay sa Dios nga diha kang Obed-edom, ug ang mga bahandi sa balay sa hari, mga tawo nga gipatinga usab, ug mipauli ngadto sa Samaria.
25 Amazia mũrũ wa Joashu mũthamaki wa Juda aatũũrire muoyo mĩaka ikũmi na ĩtano thuutha wa gĩkuũ kĩa Jehoashu mũrũ wa Jehoahazu mũthamaki wa Isiraeli.
Ug si Amasias anak nga lalake ni Joas nga hari sa Juda mipuyo pa sulod sa napulo ug lima ka tuig tapus sa kamatayon ni Joas anak nga lalake ni Joachaz nga hari sa Israel.
26 Ha ũhoro wa maũndũ marĩa mangĩ ma wathani wa Amazia kuuma kĩambĩrĩria nginya mũthia-rĩ, githĩ ti maandĩke ibuku-inĩ rĩa athamaki a Juda na Isiraeli?
Karon ang uban nga mga buhat ni Amasias, sinugdan ug katapusan, ania karon, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga hari sa Juda ug sa Israel?
27 Kuuma hĩndĩ ĩrĩa Amazia aagarũrũkire agĩtiga kũrũmĩrĩra Jehova-rĩ, makĩmũciirĩrĩra mamũũkĩrĩre kũu Jerusalemu, nake akĩũrĩra Lakishi, no magĩtũma andũ mamũrũmĩrĩre o nginya Lakishi, makĩmũũragĩra kuo.
Karon sukad sa panahon nga si Amasias misimang gikan sa pagnunot kang Jehova sila naghimo ug usa ka pagsabutsabut sa tago batok kaniya sa Jerusalem; ug siya mikalagiw ngadto sa Lachis: apan ilang gipaadtoan siya didto sa Lachis ug didto siya patya.
28 Agĩcookio aigĩrĩirwo mbarathi igũrũ, na agĩthikwo hamwe na maithe Itũũra-inĩ Inene rĩa Juda.
Ug ilang gidala siya pagbalik nga gitungtong ibabaw sa mga kabayo, ug gilubong siya uban sa iyang mga amahan didto sa ciudad sa Juda.
